Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۹۳
ویرایش
مصباح الشریعة و مفتاح الحقیقة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
مصباح الشریعة و مفتاح الحقیقة (کتاب) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۹ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۴۰
، ۹ ژانویهٔ ۲۰۱۹بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mgolpayegani جز (←منابع) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
== انتساب یا عدم انتساب به امام صادق(ع)== | == انتساب یا عدم انتساب به امام صادق(ع)== | ||
در مورد کتاب بحث‌های زیادی بین علما پیش آمده است. گروهی به موافقت و دفاع از این کتاب برآمده‌اند و | مؤلف کتاب مشخص نیست و از این رو در مورد کتاب بحث‌های زیادی بین علما پیش آمده است. گروهی به موافقت و دفاع از این کتاب برآمده‌اند و دسته‌ای دیگر این کتاب را از اساس، باطل و نویسنده آن را کسی غیر از امام می‌دانند و دسته سوم با نگاه تردیدآمیز، قائل به تفصیل شده‌اند.<ref> احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۲۸۵. </ref> | ||
=== موافقان انتساب === | === موافقان انتساب === | ||
# سید بن طاووس اولین کسی است که در کتاب [[کشف المحجة]] و کتاب [[امان الاخطار]] این کتاب را منسوب به امام جعفر صادق(ع) دانسته است. وی اینگونه می‌نویسد: ''باید مسافر با خود همراه دارد کتاب «مصباح الشریعه و مفتاح الحقیقه» را که از امام صادق(ع) است؛ زیرا این کتاب، کتابی لطیف و شریف در بیان راه سلوک به طرف خداوند متعال و توجه به سوی او و راهنمای دستیابی به اسرار سیر و سلوک می‌باشد و اسرار مطویه در خود را در اختیار و دسترس خواننده می‌گذارد و خلاصه کلام آن که فواید این کتاب بسیار و حجم آن کم است. به عبارت دیگر کثیر المعنی و قلیل اللفظ است''.<ref>ابن طاووس، امان الاخطار، ۱۴۰۹ ق، ص ۹۱ و ۹۲.</ref> | # سید بن طاووس اولین کسی است که در کتاب [[کشف المحجة]] و کتاب [[امان الاخطار]] این کتاب را منسوب به امام جعفر صادق(ع) دانسته است. وی اینگونه می‌نویسد: ''باید مسافر با خود همراه دارد کتاب «مصباح الشریعه و مفتاح الحقیقه» را که از امام صادق(ع) است؛ زیرا این کتاب، کتابی لطیف و شریف در بیان راه سلوک به طرف خداوند متعال و توجه به سوی او و راهنمای دستیابی به اسرار سیر و سلوک می‌باشد و اسرار مطویه در خود را در اختیار و دسترس خواننده می‌گذارد و خلاصه کلام آن که فواید این کتاب بسیار و حجم آن کم است. به عبارت دیگر کثیر المعنی و قلیل اللفظ است''.<ref>ابن طاووس، امان الاخطار، ۱۴۰۹ ق، ص ۹۱ و ۹۲.</ref> | ||
# [[شهید ثانی]] از جمله کسانی است که در مورد این کتاب سخن به میان آورده و آن را تائید نموده است. وی در کتاب [[تنبیهات العلیة علی اسرار الصلاة|تنبیهات العلیة علی اسرار الصلاة]] و در کتاب [[کشف الریبة]]، [[منیة المرید]] و همچنین در [[مسکن الفواد]] از مصباح الشریعه برخی از مطالب را نقل کرده است. | # [[شهید ثانی]] از جمله کسانی است که در مورد این کتاب سخن به میان آورده و آن را تائید نموده است. وی در کتاب [[تنبیهات العلیة علی اسرار الصلاة|تنبیهات العلیة علی اسرار الصلاة]] و در کتاب [[کشف الریبة]]، [[منیة المرید]] و همچنین در [[مسکن الفواد]] از مصباح الشریعه برخی از مطالب را نقل کرده است. | ||
# [[فیض کاشانی]] نیز از کسانی است که در کتاب‌های [[اخلاق|اخلاقی]] و [[عرفان|عرفانی]] خود، از این کتاب مطلبی را نقل کرده و از ملاحظه در موارد نقل استفاده می‌شود که او نیز کتاب را معتبر دانسته و نسبت آن به [[امام صادق]](ع) را نسبتی معتبر و قطعی می‌داند و در این قطعیت هیچ شک و شبهه‌ای ندارد.<ref>[http://www.mohaddeth.ir/?p=45 بررسی کتاب مصباح الشریعه.]</ref> | # [[فیض کاشانی]] نیز از کسانی است که در کتاب‌های [[اخلاق|اخلاقی]] و [[عرفان|عرفانی]] خود، از این کتاب مطلبی را نقل کرده و از ملاحظه در موارد نقل استفاده می‌شود که او نیز کتاب را معتبر دانسته و نسبت آن به [[امام صادق]](ع) را نسبتی معتبر و قطعی می‌داند و در این قطعیت هیچ شک و شبهه‌ای ندارد.<ref>[http://www.mohaddeth.ir/?p=45 بررسی کتاب مصباح الشریعه.]</ref> | ||
# [[میرزا حسین نوری]] از دیگر بزرگانی است که در صحت و اعتبار این کتاب تردیدی به خود راه نداده است. محدث نوری در کتاب «[[مستدرک الوسائل|مستدرک]]» در خاتمه کتاب در جلد سوم بحثی بسیار کامل و گسترده بیان داشته و دلایل کسانی را که این کتاب را دارای اعتبار نمی‌داند را به طور کامل رد می‌کنند و با دلایلی این کتاب را معتبر دانسته و اخبار آن را در کتاب مستدرک روایت نموده است.<ref>خاتمة مستدرک، ۱۴۱۵ ق، ج ۱، ص ۱۹۴.</ref>{{سخ}} | # [[میرزا حسین نوری]] از دیگر بزرگانی است که در صحت و اعتبار این کتاب تردیدی به خود راه نداده است. محدث نوری در کتاب «[[مستدرک الوسائل|مستدرک]]» در خاتمه کتاب در جلد سوم بحثی بسیار کامل و گسترده بیان داشته و دلایل کسانی را که این کتاب را دارای اعتبار نمی‌داند را به طور کامل رد می‌کنند و با دلایلی این کتاب را معتبر دانسته و اخبار آن را در کتاب مستدرک روایت نموده است.<ref>نوری، خاتمة مستدرک، ۱۴۱۵ ق، ج ۱، ص ۱۹۴.</ref>{{سخ}} | ||
از دیگر موافقان کتاب، می‌توان به [[سید هاشم بحرانی]]، [[ملا مهدی نراقی]]، [[سید علیخان مدنی]]، [[کفعمی]]، [[میرزا ابوالقاسم ذهبی شیرازی]]، [[سید حسین قزوینی]] و [[شیخ حسن مصطفوی]] از علمای معاصر نام برد.<ref>[http://www.mohaddeth.ir/?p=45 بررسی کتاب مصباح الشریعه.]</ref> | از دیگر موافقان کتاب، می‌توان به [[سید هاشم بحرانی]]، [[ملا مهدی نراقی]]، [[سید علیخان مدنی]]، [[کفعمی]]، [[میرزا ابوالقاسم ذهبی شیرازی]]، [[سید حسین قزوینی]] و [[شیخ حسن مصطفوی]] از علمای معاصر نام برد.<ref>[http://www.mohaddeth.ir/?p=45 بررسی کتاب مصباح الشریعه.]</ref> | ||
=== مخالفان انتساب === | === مخالفان انتساب === | ||
# [[شیخ حر عاملی]] از جمله کسانی است که این کتاب را مردود می‌داند و مخالفت خویش را در کتاب «[[هدایة الامة]]» بیان داشته است.<ref>حر عاملی، هدایة الامة، ۱۴۱۲ ق، ج ۸، ص ۵۵۱.</ref> | # [[شیخ حر عاملی]] از جمله کسانی است که این کتاب را مردود می‌داند و مخالفت خویش را در کتاب «[[هدایة الامة]]» بیان داشته است.<ref>حر عاملی، هدایة الامة، ۱۴۱۲ ق، ج ۸، ص ۵۵۱.</ref> | ||
# [[میرزا عبدالله افندی]] نیز این انتساب را نپذیرفته و آن را به نقل از یکی از [[صوفیه|صوفیان]] می‌داند.<ref>نوری، خاتمه مستدرک، ۱۴۱۵ ق، ج ۱، ص ۲۰۲.</ref>{{سخ}} | # [[میرزا عبدالله افندی]] نیز این انتساب را نپذیرفته و آن را به نقل از یکی از [[صوفیه|صوفیان]] می‌داند.<ref>نوری، خاتمه مستدرک، ۱۴۱۵ ق، ج ۱، ص ۲۰۲.</ref>{{سخ}} | ||
=== | === احتیاط‌کنندگان=== | ||
برخی از علمای اسلامی نیز رویکردی محتاطانه در برخورد بااین کتاب داشته‌اند و منعی در عمل به این کتاب ندیده‌اند؛ گرچه این نوشتار دارای سند قطعی نبوده و به راحتی نمی‌توان آن را منتسب به امام صادق(ع) دانست. از جمله این علما می‌توان به [[محمد تقی مجلسی]]، [[محمد باقر مجلسی]] و [[امام خمینی]] اشاره کرد.<ref>[http://www.mohaddeth.ir/?p=45 بررسی کتاب مصباح الشریعه.]</ref> | برخی از علمای اسلامی نیز رویکردی محتاطانه در برخورد بااین کتاب داشته‌اند و منعی در عمل به این کتاب ندیده‌اند؛ گرچه این نوشتار دارای سند قطعی نبوده و به راحتی نمی‌توان آن را منتسب به امام صادق(ع) دانست. از جمله این علما می‌توان به [[محمد تقی مجلسی]]، [[محمد باقر مجلسی]] و [[امام خمینی]] اشاره کرد.<ref>[http://www.mohaddeth.ir/?p=45 بررسی کتاب مصباح الشریعه.]</ref> | ||
== | == محتوا== | ||
این کتاب شامل ۱۰۰ باب است که البته همه مباحث آن اخلاقی نیست و در میان آن‌ها عناوین فقهی و آدابی نیز به چشم می‌خورد.<ref> احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۲۸۵. </ref> | |||
=== ابواب کتاب === | === ابواب کتاب === | ||
{{ستون-شروع|5|جداساز=8|عرض=8}} | {{ستون-شروع|5|جداساز=8|عرض=8}} | ||
* ظهور مراتب مکنونات قلب؛ | * ظهور مراتب مکنونات قلب؛ | ||
| خط ۱۶۰: | خط ۱۵۹: | ||
* مصباح الشریعة و مفتاح الحقیقة در تزکیه نفس و حقایق و معارف الهی ترجمه [[حسن مصطفوی]]. | * مصباح الشریعة و مفتاح الحقیقة در تزکیه نفس و حقایق و معارف الهی ترجمه [[حسن مصطفوی]]. | ||
* ترجمه کتاب به فارسی با نام رهنمودهای امام صادق(ع) از عباس عزیزی. | * ترجمه کتاب به فارسی با نام رهنمودهای امام صادق(ع) از عباس عزیزی. | ||
* ترجمة کتاب به زبان انگلیسی، لندن | * ترجمة کتاب به زبان انگلیسی، لندن ۱۹۸۹م.<ref>[http://www.mohaddeth.ir/?p=45 بررسی کتاب مصباح الشریعه.]</ref> | ||
== نسخه‌های کتاب == | == نسخه‌های کتاب == | ||
| خط ۱۷۷: | خط ۱۷۶: | ||
* مصباح الشریعه، منسوب به امام صادق، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۰ق. | * مصباح الشریعه، منسوب به امام صادق، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۰ق. | ||
* نوری، میرزاحسین، خاتمة االمستدرک، قم، آل البیت، ۱۴۱۵ق. | * نوری، میرزاحسین، خاتمة االمستدرک، قم، آل البیت، ۱۴۱۵ق. | ||
* احمدپور، مهدی، کتابشناخت اخلاق اسلامی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۵ش. | |||
== پیوند به بیرون == | == پیوند به بیرون == | ||
* [http://www.mohaddeth.ir/?p=45 بررسی کتاب مصباح الشریعه] | * [http://www.mohaddeth.ir/?p=45 بررسی کتاب مصباح الشریعه] | ||