یعقوب (پیامبر): تفاوت میان نسخه‌ها

يَعْقُوب فرزند [[اسحاق]]، نوه‌ی [[ابراهیم(ع)]] و از [[پیامبران]] بنی‌اسرائیل بود، [[قرآن]] ۱۶ مرتبه در ۱۰ [[سوره]] به نام یعقوب اشاره کرده و در سوره‌های [[آل‌عمران]] و [[سوره مریم|مریم]] نیز دو مرتبه نام اسرائیل آمده است. منابع شیعی آوردند، اسرائیل به معنی عبداللَّه است ولی تورات و انجیل علت نامگذاری را پیروزی یعقوب در کُشتی با فرشته الهی دانستند. برخی [[مفسران]] به ازدواج یعقوب با دو خواهر اشاره کرده اند که این نوع ازدواج، قبل از [[اسلام]] جایز بود و پس از اسلام دیگر به این امر اجازه داده نشد، قرآن نیز این موضوع را تایید می‌کند ولی برخی ازدواج را هم‌زمان ندانسته‌اند. یعقوب در سن ۱۴۷ سالگی در [[مصر]] از دنیا رفت و طبق وصیتش برای دفن به [[فلسطین]] منتقل و در غار مکفیله در شهر [[الخلیل]](حبرون) دفن شد.

یعقوب فرزند [[اسحاق]]، نوه [[ابراهیم(ع)]] و از پیامبران [[بنی اسرائیل]] بوده است.<ref>شوقی ابوخلیل، اطلس قرآن،۱۳۸۹ش،ص۶۸</ref> او در شهر فدان آرام نزد دایی خود لابان رفت و مدتی را در آنجا به چوپانی گذراند و با دو دختر دایی خود ازدواج کرد.<ref> مصطفوی،التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ۱۳۶۸ش، ج‏14، ص: 252 </ref> البته ازدواج با دو خواهر، قبل از [[اسلام]] بود و پس از اسلام دیگر به این امر اجازه داده نشد، [[قرآن]] نیز این موضوع را تایید می‌کند و در [[سوره نساء]] می‌فرماید {{متن قرآن|وَ أَنْ تَجْمَعُوا بَيْنَ الْأُخْتَيْنِ إِلاَّ ما قَدْ سَلَف|سوره=نساء|آیه=۲۳ در ازدواج [[حرام]] است بین دو خواهر جمع کنید مگر ازدواج‌هایی که قبلا واقع شده است.}} اما در برخی اخبار آمده، یعقوب خواهر دوم را بعد از فوت همسر اول خود گرفته است. او از همسرانش دوازده پسر داشت که یوسف و بنیامین از راحیل متولد شدند.<ref>جزایری،سید نعمت الله، داستان پيامبران، ۱۳۸۰ش، ص: 304</ref> قرآن همچنین داستان نابینا شدن یعقوب را نقل می‌کند که، پس از ناپدید شدن فرزندش [[یوسف]]، سالیان درازی در فراق او گریه می‌کند تا بیناییش را از دست می‌دهد {{متن قرآن|قَالَ يَأَسَفَى‏ عَلىَ‏ يُوسُفَ وَ ابْيَضَّتْ عَيْنَاهُ مِنَ الْحُزْن|سوره=يوسف|آیه=۸۴}}

خداوند در قرآن بشارت تولد اسحاق و یعقوب را به ابراهیم، گزارش کرده و می‌فرماید: {{متن قرآن| وَ وَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَ يَعْقُوب ؛ اسحاق و یعقوب را به او (ابراهیم) بخشیدیم| سوره=انعام|آیه= 84}} قرآن ۱۶ مرتبه در ۱۰ سوره به نام یعقوب اشاره کرده و در سوره‌های [[آل‌عمران]] و [[سوره مریم|مریم]] نیز دو مرتبه نام اسرائیل آمده است. <ref>شوقی ابوخلیل، اطلس قرآن،۱۳۸۹ش،ص۶۸ </ref> [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] در [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن|مجمع البيان]] اسرائيل را همان يعقوب می‌داند و مى‏گويد، اِسرا یعنی [[عبد]] و ئيل به معنى [[الله]] و اين كلمه به معنی عبداللَّه است.<ref> طبرسی، مجمع البيان،۱۳۷۲ش، ج‏1، ص: 206</ref>

روایات شیعه به جریان ناراحتی یعقوب در دوری از فرزندش [[یوسف]]، اشاره و علت آن را بی‌توجهی یعقوب و خانواده‌اش به درخواست فقیری گرسنه گزارش کردند. بنابراین خداوند آنها را به این بلا و سختی گرفتار کرد. <ref>شیخ حر عاملی، الجواهر السنية في الأحاديث القدسية، ۱۳۸۰ش، ص: 54</ref>

برخی روایات دیگر به [[صبر]] و شکایت یعقوب اشاره و دعایی از یعقوب را نقل کرده‌اند که او خطاب می‌کرد {{متن قرآن| إِنَّما أَشْكُوا بَثِّي‏ وَ حُزْنِي إِلَى اللَّه‏|سوره=یوسف|آیه=۸۶}} من غم و اندوهم را تنها به خدا مى‏گويم و در معنای صبر نیکو آوردند صبر یعنی اینکه انسان ناله و شکایتش از مشکلات را به خداوند بگوید نه مردم مانند یعقوب که گفت من شکایتم را به خداوند می‌گویم.

<ref>طبرسی، علی بن حسن،‌ مشكاة الأنوار، ۱۳۷۹ش، ص585</ref>

[[تفسیر نمونه]]، علت نامگذاری یعقوب به اسرائیل را از قاموس تورات و انجیل به این صورت گزارش کرده اسرائيل به معنى كسى است كه بر خدا غلبه کرده و این لقب هنگام كشتى گرفتن یعقوب با [[فرشته|فرشته خدا]] به او داده شد. همچنین در ذيل كلمه يعقوب مى‏نويسد: یعقوب، ثبات، استقامت و ايمان خود را ظاهر ساخت و در اين حال خداوند نام وى را به اسرائيل تغییر داد و این نام هم‌چنین به تمام قوم یعقوب گفته مى‏شود.<ref> مکارم، تفسير نمونه،۱۳۷۴ش، ج‏1، ص: 205</ref>

یعقوب پس از یافتن فرزندش [[یوسف]] به [[مصر]] مهاجرت کرد و در آنجا مدتی زندگی کرد<ref>شوقی ابوخلیل، اطلس قرآن،۱۳۸۹ش،ص۶۹ </ref> وی قبل از فوت، فرزندانش را جمع کرد و آنها را به دین و آئین جدش [[ابراهیم]]، سفارش نمود و از آنها بر این آئین اقرار گرفت.<ref>تفسير نمونه،۱۳۷۴ش، ج‏1، ص: 462</ref> و در سن ۱۴۷ سالگی از دنیا رفت <ref>مصطفوی،التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ۱۳۶۸ش، ج‏14، ص: 252</ref> و بر حسب وصیت جنازه‌‌اش را برای دفن به فلسطین منتقل و در غار [[مکفیله]] در شهر [[الخلیل]](حبرون) دفن کردند.<ref>شوقی ابوخلیل، اطلس قرآن،۱۳۸۹ش،ص۶۹ </ref>

 

*جزائرى، نعمت الله بن عبد الله، داستان پيامبران/ ترجمه قصص الأنبياء جزائرى،انتشارات هاد - تهران، چاپ: اول، 1380ش.

*شيخ حر عاملى، محمد بن حسن، الجواهر السنية في الأحاديث القدسية،انتشارات دهقان - تهران، چاپ: سوم، 1380ش.

*طبرسى، على بن حسن، مشكاة الأنوار / ترجمه هوشمند و محمدى، 1جلد، دار الثقلين - قم، چاپ: اول، 1379ش.

*مصطفوى، حسن، التحقيق في كلمات القرآن الكريم، 14جلد، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي - تهران، چاپ: اول، 1368ش.

*مکارم شيرازى ناصر، تفسیر نمونه، ناشر: دار الکتب الإسلامية، مکان چاپ: تهران، سال چاپ: ۱۳۷۴ ش، نوبت چاپ:اول.