پرش به محتوا

سید رضی: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۰ بایت حذف‌شده ،  ‏۹ فوریهٔ ۲۰۲۲
اصلاح ارقام
بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح ارقام)
خط ۳۵: خط ۳۵:


== نسب و خانواده ==
== نسب و خانواده ==
محمد بن حسین بن موسی بن محمد بن موسی بن ابراهیم بن موسی کاظم<ref>آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعة، اسماعیلیان، ج۲، ص۱۶۴.</ref> مشهور به سید رضی و شریف رضی<ref>آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعة، اسماعلیان، ج۲، ص۱۶۴.</ref> از [[سادات]] [[بنی‌هاشم|هاشمی]] و [[آل ابی‌طالب]] بود؛ از این روی به وی شریف می‌گویند. نسبش از جانب پدر، [[حسین ‌بن موسى علوى]] با شش واسطه به [[امام کاظم(ع)]] امام هفتم [[شیعه|شیعیان]] می‌رسد، مادرش از نوادگان [[امام زین العابدین(ع)]] امام چهارم شیعیان است.<ref>جعفری، سید رضی، ۱۳۷۵، ص۲۲.</ref>
محمد بن حسین بن موسی بن محمد بن موسی بن ابراهیم بن موسی کاظم<ref>آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعة، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۱۶۴.</ref> مشهور به سید رضی و شریف رضی<ref>آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعة، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۱۶۴.</ref> از [[سادات]] [[بنی‌هاشم|هاشمی]] و [[آل ابی‌طالب]] بود؛ از این روی به وی شریف می‌گویند. نسبش از جانب پدر، [[حسین ‌بن موسى علوى]] با شش واسطه به [[امام کاظم(ع)]] امام هفتم [[شیعه|شیعیان]] می‌رسد، مادرش از نوادگان [[امام زین العابدین(ع)]] امام چهارم شیعیان است.<ref>جعفری، سید رضی، ۱۳۷۵، ص۲۲.</ref>


پدرش ابواحمد [[حسین بن موسی علوی]]، عالم و [[نقابت|نقیب]] بود<ref>محامی، ترجمة الشریف المرتضی، ص۹.</ref> و [[قضاوت]] در مظالم و امیری [[حج]] را بر عهده داشت.<ref>ثعالبی، یتیمة الدهر، ج۳، ص۱۵۵؛ جعفری، سید رضی، ۱۳۷۵، ص۲۲.</ref> ابواحمد نزد [[خلفای عباسی]] و امیران [[آل بویه|بویه]] جایگاه داشت.<ref>جعفری، سید رضی، ۱۳۷۵، ص۲۳.</ref>  
پدرش ابواحمد [[حسین بن موسی علوی]]، عالم و [[نقابت|نقیب]] بود<ref>محامی، ترجمة الشریف المرتضی، ص۹.</ref> و [[قضاوت]] در مظالم و امیری [[حج]] را بر عهده داشت.<ref>ثعالبی، یتیمة الدهر، ج۳، ص۱۵۵؛ جعفری، سید رضی، ۱۳۷۵، ص۲۲.</ref> ابواحمد نزد [[خلفای عباسی]] و امیران [[آل بویه|بویه]] جایگاه داشت.<ref>جعفری، سید رضی، ۱۳۷۵، ص۲۳.</ref>  
خط ۴۲: خط ۴۲:


== تولد و وفات ==
== تولد و وفات ==
سید رضی در سال ۳۵۹ق در [[بغداد]] زاده شد<ref>ابن میثم بحرانی، شرح نهج البلاغة، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۸۹؛ آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعة، اسماعیلیان، ج۲، ص۱۶۴.</ref> و در [[۶ محرم]] ۴۰۶ق درگذشت.<ref>آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعة، اسماعیلیان، ج۲، ص۱۶۴.</ref> وی را در منزلش در [[محله کرخ بغداد]] دفن کردند. درباره مکان دفن وی اقوال دیگری نیز وجود دارد. بنابر قولی پس از خراب‌شدن خانه‌اش، [[سید مرتضی]] او را به [[کاظمین]] برد و در [[حرم کاظمین]] دفن کرد. طبق قولی دیگر که [[عبدالحسین حلی]] آن را قول درست می‌داند،<ref>سید رضی، حقائق التاویل، مقدمه حلی، ص۱۱۱، به نقل جعفری، سید رضی، ۱۳۷۵، ص۱۵۰.</ref> او را به [[کربلا]] برده، در کنار قبر [[حسین بن موسی علوی|پدرش]] دفن کردند. در کتاب‌های [[عمدة الطالب فی انساب آل ابی‌طالب (کتاب)|عمدة الطالب]]،<ref>داودی، عمدة الطالب، ص۲۰۰.</ref> [[الدرجات الرفیعة]] و  [[لؤلؤة البحرین]]<ref>بحرانی، لؤلؤة البحرین، ص۹۷۱.</ref> به این نکته تصریح شده است.<ref>جعفری، سید رضی، ۱۳۷۵، ص۱۵۰-۱۴۹.</ref> [[ابن میثم بحرانی|ابن میثم]] (متوفای ۶۷۹ق.) نیز گفته است: سید رضی به همراه برادرش [[سید مرتضی]] در کنار جدش [[امام حسین(ع)]] دفن شدند.<ref>ابن میثم بحرانی، شرح نهج البلاغة، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۸۹.</ref>
سید رضی در سال ۳۵۹ق در [[بغداد]] زاده شد<ref>ابن میثم بحرانی، شرح نهج البلاغة، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۸۹؛ آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعة، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۱۶۴.</ref> و در [[۶ محرم]] ۴۰۶ق درگذشت.<ref>آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعة، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۱۶۴.</ref> وی را در منزلش در [[محله کرخ بغداد]] دفن کردند. درباره مکان دفن وی اقوال دیگری نیز وجود دارد. بنابر قولی پس از خراب‌شدن خانه‌اش، [[سید مرتضی]] او را به [[کاظمین]] برد و در [[حرم کاظمین]] دفن کرد. طبق قولی دیگر که [[عبدالحسین حلی]] آن را قول درست می‌داند،<ref>سید رضی، حقائق التاویل، مقدمه حلی، ص۱۱۱، به نقل جعفری، سید رضی، ۱۳۷۵، ص۱۵۰.</ref> او را به [[کربلا]] برده، در کنار قبر [[حسین بن موسی علوی|پدرش]] دفن کردند. در کتاب‌های [[عمدة الطالب فی انساب آل ابی‌طالب (کتاب)|عمدة الطالب]]،<ref>داودی، عمدة الطالب، ص۲۰۰.</ref> [[الدرجات الرفیعة]] و  [[لؤلؤة البحرین]]<ref>بحرانی، لؤلؤة البحرین، ص۹۷۱.</ref> به این نکته تصریح شده است.<ref>جعفری، سید رضی، ۱۳۷۵، ص۱۵۰-۱۴۹.</ref> [[ابن میثم بحرانی|ابن میثم]] (متوفای ۶۷۹ق.) نیز گفته است: سید رضی به همراه برادرش [[سید مرتضی]] در کنار جدش [[امام حسین(ع)]] دفن شدند.<ref>ابن میثم بحرانی، شرح نهج البلاغة، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۸۹.</ref>


در کاظمین بارگاهی منسوب به سید رضی وجود دارد ولی در کربلا نام و نشانی از قبری منسوب به وی مشاهده نمی‌شود.<ref>قزوینی، المزار، ۱۴۲۶ق، ص۲۵۴.</ref> از سوی دیگر سایت مزارات استان دیالی [[عراق]] وابسته به [[دیوان وقف شیعی]]، تصویری منسوب به مرقد سید رضی در استان [[دیالی]] منتشر کرده است.<ref>[http://mzarat-diyala.com/pages?id=14 مزار الشریف الرضی: الامانه العامه لمزارات دیالی.]</ref>
در کاظمین بارگاهی منسوب به سید رضی وجود دارد ولی در کربلا نام و نشانی از قبری منسوب به وی مشاهده نمی‌شود.<ref>قزوینی، المزار، ۱۴۲۶ق، ص۲۵۴.</ref> از سوی دیگر سایت مزارات استان دیالی [[عراق]] وابسته به [[دیوان وقف شیعی]]، تصویری منسوب به مرقد سید رضی در استان [[دیالی]] منتشر کرده است.<ref>[http://mzarat-diyala.com/pages?id=14 مزار الشریف الرضی: الامانه العامه لمزارات دیالی.]</ref>
خط ۸۳: خط ۸۳:
روزگار سید رضی با دوره‌هایی از خلافت [[عباسیان]] همزمان بود و [[آل بویه]] بر [[عراق]] فرمانروایی می‌کردند<ref>جعفری، سید رضی، ۱۳۷۵، ص۱۱.</ref> سید رضی با سیاستمداران، دولتمردان، بزرگان دین و ارکان قضا پیوندی نزدیک داشت.<ref>شریف الرضی، ص۷؛ به نقل جعفری، سید رضی، ۱۳۷۵، ص۲۱.</ref>
روزگار سید رضی با دوره‌هایی از خلافت [[عباسیان]] همزمان بود و [[آل بویه]] بر [[عراق]] فرمانروایی می‌کردند<ref>جعفری، سید رضی، ۱۳۷۵، ص۱۱.</ref> سید رضی با سیاستمداران، دولتمردان، بزرگان دین و ارکان قضا پیوندی نزدیک داشت.<ref>شریف الرضی، ص۷؛ به نقل جعفری، سید رضی، ۱۳۷۵، ص۲۱.</ref>


پس از تسلط [[عضدالدوله دیلمی|عضد الدوله]] در سال ۳۶۷ق بر [[بغداد]]، وی برای کاستن از درگیری بین [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنی]]، [[حسین بن موسی علوی|ابواحمد]] (پدر سید رضی) و چند تن از دیگر بزرگان شیعه را در سال ۳۶۹ق دستگیر کرد و آنان را به قلعه اصطخر (در [[فارس]]) فرستاد و زندانی کرد.<ref>جعفری، سید رضی، ۱۳۷۵، ص۲۴.</ref> در سال ۳۷۹ق حاکم وقت همه مناصب ابواحمد را به او باز گرداند، اما او بر اثر پیری، آنها را در سال ۳۸۰ق به فرزندش سید رضی واگذار کرد.<ref>ثعالبی، یتیمة الدهر، ج۳، ص۱۵۵؛ جعفری، سید رضی، ۱۳۷۵، ص۲۲.</ref> سید رضی در ۲۱ سالگی [[نقیب]] علویان در [[بغداد]] شد.<ref>آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعه، اسماعیلیان، ج۲،ص۱۶۴.</ref>
پس از تسلط [[عضدالدوله دیلمی|عضد الدوله]] در سال ۳۶۷ق بر [[بغداد]]، وی برای کاستن از درگیری بین [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنی]]، [[حسین بن موسی علوی|ابواحمد]] (پدر سید رضی) و چند تن از دیگر بزرگان شیعه را در سال ۳۶۹ق دستگیر کرد و آنان را به قلعه اصطخر (در [[فارس]]) فرستاد و زندانی کرد.<ref>جعفری، سید رضی، ۱۳۷۵، ص۲۴.</ref> در سال ۳۷۹ق حاکم وقت همه مناصب ابواحمد را به او باز گرداند، اما او بر اثر پیری، آنها را در سال ۳۸۰ق به فرزندش سید رضی واگذار کرد.<ref>ثعالبی، یتیمة الدهر، ج۳، ص۱۵۵؛ جعفری، سید رضی، ۱۳۷۵، ص۲۲.</ref> سید رضی در ۲۱ سالگی [[نقیب]] علویان در [[بغداد]] شد.<ref>آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعه، ۱۴۳۰ق، ج۲،ص۱۶۴.</ref>


===تأسیس مدرسه‌ دارالعلم===
===تأسیس مدرسه‌ دارالعلم===
خط ۱۱۴: خط ۱۱۴:
# طیف الخیال
# طیف الخیال
# الحسن من شعر الحسین
# الحسن من شعر الحسین
# المتشابه فی القرآن<ref>آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعة، اسماعیلیان، ج۲، ص۱۶۴-۱۶۵.</ref>
# المتشابه فی القرآن<ref>آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعة، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۱۶۴-۱۶۵.</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}


خط ۱۲۹: خط ۱۲۹:
*جعفری، سید محمدمهدی، سیدرضی، تهران: طرح نو، ۱۳۷۵.
*جعفری، سید محمدمهدی، سیدرضی، تهران: طرح نو، ۱۳۷۵.
*دوانی، علی، سیدرضی مؤلف نهج البلاغه، تهران، بنیاد نهج البلاغه، ۱۳۵۹.
*دوانی، علی، سیدرضی مؤلف نهج البلاغه، تهران، بنیاد نهج البلاغه، ۱۳۵۹.
*طهرانی، آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعة، قم، اسماعیلیان، بی‌تا.
*طهرانی، آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعة، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۳۰ق.
*قزوینی، مهدی، کتاب المزار، تحقیق: جودت قزوینی، بیروت، دار الرافدین، ۱۴۲۶ق.
*قزوینی، مهدی، کتاب المزار، تحقیق: جودت قزوینی، بیروت، دار الرافدین، ۱۴۲۶ق.
*نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی (فهرست أسماء مصنفی الشیعة)، تصحیح: سید موسی شبیری زنجانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۰۷ق.
*نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی (فهرست أسماء مصنفی الشیعة)، تصحیح: سید موسی شبیری زنجانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۰۷ق.
confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۴۴۷

ویرایش