Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۹۶۶
ویرایش
مدرسه علمیه مروی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ویکی سازی) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
===کلنگ‌زنی مدرسه=== | ===کلنگ‌زنی مدرسه=== | ||
نقل است زمانی که می‌خواستند مدرسه مروی را بسازند، خان مروی، تمام علما و بزرگان را دعوت کرد و گفت: «کسی که [[نماز شب]] او ترک نشده ولو به قضا، کلنگ این مدرسه را بزند، کسی حاضر نشد و جلو نیامد و ایشان خودش کلنگ مدرسه را می‌زند و می‌گوید من از زمانی که به [[بلوغ]] رسیدم عهد کردم که نماز شبم ترک نشود».<ref>[http://www.cgie.org.ir/fa/news/9047 مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی | نقل است زمانی که می‌خواستند مدرسه مروی را بسازند، خان مروی، تمام علما و بزرگان را دعوت کرد و گفت: «کسی که [[نماز شب]] او ترک نشده ولو به قضا، کلنگ این مدرسه را بزند، کسی حاضر نشد و جلو نیامد و ایشان خودش کلنگ مدرسه را می‌زند و می‌گوید من از زمانی که به [[بلوغ]] رسیدم عهد کردم که نماز شبم ترک نشود».<ref>[http://www.cgie.org.ir/fa/news/9047 چه کسی کلنگ مدرسه علمیه مروی تهران را به زمین زد؟]، مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی.</ref> | ||
===تدریس فلسفه=== | ===تدریس فلسفه=== | ||
پس از تأسیس مدرسه مروی، [[ملا علی نوری]] برای تدریس فلسفه و معقولات به آنجا فراخوانده شد. اما او شاگردش [[ملا عبدالله زنوزی]] را به آنجا فرستاد. زنوزی از در ۱۲۳۷ق تا پایان عمر به مدت ۲۰ سال در این مدرسه فلسفه تدریس می‌کرد.<ref> مدرس تبریزی، ریحانه الادب، ج۲، | پس از تأسیس مدرسه مروی، [[ملا علی نوری]] برای تدریس فلسفه و معقولات به آنجا فراخوانده شد. اما او شاگردش [[ملا عبدالله زنوزی]] را به آنجا فرستاد. زنوزی از در ۱۲۳۷ق تا پایان عمر به مدت ۲۰ سال در این مدرسه فلسفه تدریس می‌کرد.<ref> مدرس تبریزی، ریحانه الادب، ۱۳۶۹ش، ج۲، ص۳۹۱-۳۹۰.</ref> | ||
==گوشه‌ای از متن وقفنامه== | ==گوشه‌ای از متن وقفنامه== | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
*طلبه‌ها در دادن کتاب به یکدیگر مضایقه نکنند، و مهما امکن کتب را معطل نگذارند، و در حفظ کتب و فروش و ظروف اهتمام بلیغ کنند، و اگر کتابی یا فرشی یا ظرفی به تفریط من هی فی تصرفّه یا غیر، تلف یا معیوب شود متولی با امکان، قیمت یا ارش را از مفرّط استیفا نموده در اصلاح یا تحصیل مثل مهما امکن، صرف کند. | *طلبه‌ها در دادن کتاب به یکدیگر مضایقه نکنند، و مهما امکن کتب را معطل نگذارند، و در حفظ کتب و فروش و ظروف اهتمام بلیغ کنند، و اگر کتابی یا فرشی یا ظرفی به تفریط من هی فی تصرفّه یا غیر، تلف یا معیوب شود متولی با امکان، قیمت یا ارش را از مفرّط استیفا نموده در اصلاح یا تحصیل مثل مهما امکن، صرف کند. | ||
*اگر طالب علمی به هم رسد که در نظر متولی به جهتی از جهات شرعیه اولی باشد از بعض ساکنین، متولی و ناظر را رسد که او را جای داده مرجوح را بیرون کند. و اگر بعد از اظهار متولی امتناع کند غاصب خواهد بود. | *اگر طالب علمی به هم رسد که در نظر متولی به جهتی از جهات شرعیه اولی باشد از بعض ساکنین، متولی و ناظر را رسد که او را جای داده مرجوح را بیرون کند. و اگر بعد از اظهار متولی امتناع کند غاصب خواهد بود. | ||
*کسی [که] وارد بر اهل مدرسه می‌شوند بیش از یک ساعت نگاه ندارند، مگر از محصلین علم باشند و با متولی و ناظر نزاع نکنند به جهت تصرف موقوفات.<ref>استادی، | *کسی [که] وارد بر اهل مدرسه می‌شوند بیش از یک ساعت نگاه ندارند، مگر از محصلین علم باشند و با متولی و ناظر نزاع نکنند به جهت تصرف موقوفات.<ref>استادی، یادگارهای ماندگار: وقفنامه مدرسه مروی تهران، ۱۳۷۵ش.</ref> | ||
==کتابخانه حوزه مروی== | ==کتابخانه حوزه مروی== | ||
تاریخ تأسیس کتابخانه مدرسه واقع در ضلع شمال غربی، با تاریخ بنای مدرسه یکی است. بانی مدرسه از روز اول به فکر کتابخانه و تهیه کتاب‌های لازم برای علما و طلاب بود، و تعداد زیادی از کتاب‌های این کتابخانه توسط او خریداری و تهیه شد. | تاریخ تأسیس کتابخانه مدرسه واقع در ضلع شمال غربی، با تاریخ بنای مدرسه یکی است. بانی مدرسه از روز اول به فکر کتابخانه و تهیه کتاب‌های لازم برای علما و طلاب بود، و تعداد زیادی از کتاب‌های این کتابخانه توسط او خریداری و تهیه شد. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۰: | ||
در وقفنامه تصریح شده است که اگر کتابی تلف یا معیوب شود، متولی بایستی - در صورت امکان - قیمت آن را از شخصی که کتاب را معیوب کرده است بگیرد، و در اصلاح عیب یا خرید همان کتاب صرف کند. همچنین طبق وقفنامه، متولی بایستی هر سال بخشی از درآمد مدرسه را صرف خرید کتاب‌های روایی و فقهی نماید، و بر طالبان مدرسه وقف نماید. واقف استفاده طلاب متدین تهران را از کتابخانه مدرسه مروی، مجاز دانسته است. | در وقفنامه تصریح شده است که اگر کتابی تلف یا معیوب شود، متولی بایستی - در صورت امکان - قیمت آن را از شخصی که کتاب را معیوب کرده است بگیرد، و در اصلاح عیب یا خرید همان کتاب صرف کند. همچنین طبق وقفنامه، متولی بایستی هر سال بخشی از درآمد مدرسه را صرف خرید کتاب‌های روایی و فقهی نماید، و بر طالبان مدرسه وقف نماید. واقف استفاده طلاب متدین تهران را از کتابخانه مدرسه مروی، مجاز دانسته است. | ||
به جزمحمد حسین خان مروی - که تعداد زیادی از نسخه‌های خطی قدیمی مدرسه یادگار او می‌باشد و سیاهه‌های از آن در وقفنامه آمده است-، افراد دیگری هم کتاب وقف کتابخانه مدرسه کرده‌اند. سید حسین قمی یکی از این واقفان است که در سال ۱۳۲۰ ه. ق، ده‌ها کتاب به کتابخانه مدرسه مروی وقف کرده است. رضا دامغانی یکی دیگر از وقف کننده‌های کتاب است که در سال | به جزمحمد حسین خان مروی - که تعداد زیادی از نسخه‌های خطی قدیمی مدرسه یادگار او می‌باشد و سیاهه‌های از آن در وقفنامه آمده است-، افراد دیگری هم کتاب وقف کتابخانه مدرسه کرده‌اند. سید حسین قمی یکی از این واقفان است که در سال ۱۳۲۰ ه. ق، ده‌ها کتاب به کتابخانه مدرسه مروی وقف کرده است. رضا دامغانی یکی دیگر از وقف کننده‌های کتاب است که در سال ۱۲۸۵ق برخی از کتاب‌ها را وقف کتابخانه کرده است. شیخ عبدالحسین نامی هم در سال ۱۲۸۷ ه.ق تعدادی کتاب وقف بر مدرسه کرده است که البته نباید او را با متولی و بانی مدرسه و مسجد، شیخ عبدالحسین اشتباه گرفت. این کتابخانه کلاً دارای ۱۰۵۰ نسخه کتابخانه خطی و ۸۰۰۰ نسخه چاپ است که بیشتر آنها در زمینه‌های مختلف علوم اسلامی است.<ref>[http://rasekhoon.net/article/show/690152 ملاعلی کنی (ره)تولیت و مدیریت حوزه مروی]، سایت راسخون.</ref> | ||
==مراسم محرم در حوزه و مسجد مروی== | ==مراسم محرم در حوزه و مسجد مروی== | ||
بنا به نظر واقف مدرسه، مراسم [[روضه خوانی]] در [[ماه محرم]] از قدیم الایام با شکوه خاصی برگزار می‌شد. حتی کسان دیگری که املاک و رَقَباتی بر این مدرسه و مسجد [[وقف]] کرده‌اند بخشی از درآمد موقوفات خود را بدین امر اختصاص داده بودند. [[اعتماد السلطنه]] در خاطراتش اشاره می‌کند که طبق نظر واقف مدرسه و مسجد، طلاب مدرسه ایام عاشورا نباید میهمان شوند و به خارج از مدرسه بروند. همچنین طبق نظر واقف، باید هر شب در مدرسه مجلس روضه خوانی باشد و شام داده شود. او در خاطراتش به حضور خود در یکی از شبهای محرم در مدرسه اشاره دارد و می‌نویسد:.... [[نماز جماعت]] خوانده شد، بعد از نماز روضه خوانی بسیار خوبی شد، خیلی منظم، خدمتکارهای مجلس تمام معمّم بودند، تمام پیشخدمت‌ها آخوند بودند، شام خیلی مفصل خوبی بود.... در حال حاضر نیز در ایام محرم و در [[دهه اول محرم]]، نزدیک به ۲ هزار نفر در مدرسه شام داده می‌شوند.<ref>[http://rasekhoon.net/article/show/690152 سایت راسخون | بنا به نظر واقف مدرسه، مراسم [[روضه خوانی]] در [[ماه محرم]] از قدیم الایام با شکوه خاصی برگزار می‌شد. حتی کسان دیگری که املاک و رَقَباتی بر این مدرسه و مسجد [[وقف]] کرده‌اند بخشی از درآمد موقوفات خود را بدین امر اختصاص داده بودند. [[اعتماد السلطنه]] در خاطراتش اشاره می‌کند که طبق نظر واقف مدرسه و مسجد، طلاب مدرسه ایام عاشورا نباید میهمان شوند و به خارج از مدرسه بروند. همچنین طبق نظر واقف، باید هر شب در مدرسه مجلس روضه خوانی باشد و شام داده شود. او در خاطراتش به حضور خود در یکی از شبهای محرم در مدرسه اشاره دارد و می‌نویسد:.... [[نماز جماعت]] خوانده شد، بعد از نماز روضه خوانی بسیار خوبی شد، خیلی منظم، خدمتکارهای مجلس تمام معمّم بودند، تمام پیشخدمت‌ها آخوند بودند، شام خیلی مفصل خوبی بود.... در حال حاضر نیز در ایام محرم و در [[دهه اول محرم]]، نزدیک به ۲ هزار نفر در مدرسه شام داده می‌شوند.<ref>[http://rasekhoon.net/article/show/690152 ملاعلی کنی (ره)تولیت و مدیریت حوزه مروی]، سایت راسخون.</ref> | ||
==امام جماعت و متولی حوزه== | ==امام جماعت و متولی حوزه== | ||
از ائمه جماعات قدیم این مسجد اطلاع دقیقی در دست نیست. ظاهراً، در قدیم خود متولیان، [[امام جماعت]] مسجد نیز بودند. یکی از امامان جماعتی که فقط برای یک بار در این مسجد پیش نماز شد، [[جعفر مجتهد شوشتری]] است.<ref>[http://rasekhoon.net/article/show/690152 سایت راسخون. | از ائمه جماعات قدیم این مسجد اطلاع دقیقی در دست نیست. ظاهراً، در قدیم خود متولیان، [[امام جماعت]] مسجد نیز بودند. یکی از امامان جماعتی که فقط برای یک بار در این مسجد پیش نماز شد، [[جعفر مجتهد شوشتری]] است.<ref>[http://rasekhoon.net/article/show/690152 ملاعلی کنی (ره)تولیت و مدیریت حوزه مروی]، سایت راسخون.</ref> | ||
==معیار انتخاب متولی حوزه مروی== | ==معیار انتخاب متولی حوزه مروی== | ||
بنابر وقفنامه حوزه مروی [[متولی]] حوزه باید اهل تهران و [[مجتهد|مجتهد جامع الشرایط]] بوده و صاحب اعتبار اجتماعی بالایی باشد. به همین منوال تا کنون در دو قرن گذشته همواره بزرگانی از علمای تهران تولیت مروی را به عهده داشته‌اند [[میرزا مسیح مجتهد تهرانی]]، [[ملاعلی کنی]]، [[محمد حسن آشتیانی]] از جمله آنها بوده‌اند.<ref>[http://rasekhoon.net/article/show/690152 سایت راسخون. | بنابر وقفنامه حوزه مروی [[متولی]] حوزه باید اهل تهران و [[مجتهد|مجتهد جامع الشرایط]] بوده و صاحب اعتبار اجتماعی بالایی باشد. به همین منوال تا کنون در دو قرن گذشته همواره بزرگانی از علمای تهران تولیت مروی را به عهده داشته‌اند [[میرزا مسیح مجتهد تهرانی]]، [[ملاعلی کنی]]، [[محمد حسن آشتیانی]] از جمله آنها بوده‌اند.<ref>[http://rasekhoon.net/article/show/690152 ملاعلی کنی (ره)تولیت و مدیریت حوزه مروی]، سایت راسخون.</ref> | ||
==متولیان مدرسه مروی== | ==متولیان مدرسه مروی== | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۶: | ||
===ملاعلی کنی=== | ===ملاعلی کنی=== | ||
در سال ۱۲۸۲ق تولیت حوزه مروی به [[ملاعلی کنی]] واگذار شد. او جهت تقویت علمی حوزه مروی و احترام به موقعیت علمی و جایگاه معنوی علماء دین و استفاده بهتر از توانایی‌های آنان، درصدد دعوت از اساتید به نام به منظور تدریس در حوزه مروی پرداخت. از جمله [[ابوالقاسم کلانتری]] که پس از واگذاری تولیت مدرسه به ملاعلی کنی، به تدریس در مدرسۀ مروی دعوت شد و به مدت ۷ سال در آن مدرسه به تدریس علم [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] مشغول بود.<ref>[http://rasekhoon.net/article/show/690152 سایت راسخون. | در سال ۱۲۸۲ق تولیت حوزه مروی به [[ملاعلی کنی]] واگذار شد. او جهت تقویت علمی حوزه مروی و احترام به موقعیت علمی و جایگاه معنوی علماء دین و استفاده بهتر از توانایی‌های آنان، درصدد دعوت از اساتید به نام به منظور تدریس در حوزه مروی پرداخت. از جمله [[ابوالقاسم کلانتری]] که پس از واگذاری تولیت مدرسه به ملاعلی کنی، به تدریس در مدرسۀ مروی دعوت شد و به مدت ۷ سال در آن مدرسه به تدریس علم [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] مشغول بود.<ref>[http://rasekhoon.net/article/show/690152 ملاعلی کنی (ره)تولیت و مدیریت حوزه مروی]، سایت راسخون.</ref> | ||
===محمدحسن آشتیانی=== | ===محمدحسن آشتیانی=== | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۰: | ||
* [[محمدرضا مهدوی کنی]]: در تاریخ ۱۳۶۳/۶/۲۶ از طرف [[امام خمینی]] به عنوان متولی به حوزه علمیه مروی منصوب شد و ضمن احیاء موقوفات حوزه مروی به تربیت طلاب علوم دینی پرداخت.<ref>آژده، ماهنامه، اطلاعات حکمت و معرفت، ۱۳۸۸، شماره ۴۸.</ref> | * [[محمدرضا مهدوی کنی]]: در تاریخ ۱۳۶۳/۶/۲۶ از طرف [[امام خمینی]] به عنوان متولی به حوزه علمیه مروی منصوب شد و ضمن احیاء موقوفات حوزه مروی به تربیت طلاب علوم دینی پرداخت.<ref>آژده، ماهنامه، اطلاعات حکمت و معرفت، ۱۳۸۸، شماره ۴۸.</ref> | ||
* احمد محسنی گرکانی: بعد از درگذشت [[محمد رضا مهدوی کنی]]، [[آیت‌الله خامنه‌ای]] رهبر [[جمهوری اسلامی ایران]] در حکمی [[احمد محسنی گرکانی]] را به [[تولیت]] مدرسه مروی منصوب کرد.<ref>[ | * احمد محسنی گرکانی: بعد از درگذشت [[محمد رضا مهدوی کنی]]، [[آیت‌الله خامنه‌ای]] رهبر [[جمهوری اسلامی ایران]] در حکمی [[احمد محسنی گرکانی]] را به [[تولیت]] مدرسه مروی منصوب کرد.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13931017000601/%D8%A2%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D9%85%D8%B1%D9%88%DB%8C-%D8%B4%D8%AF آیت‌الله محسنی گرکانی تولیت مدرسه مروی شد]، خبرگزاری فارس.</ref> | ||
* محمدباقر تحریری: با استعفای محسنی گرکانی، | * محمدباقر تحریری: با استعفای محسنی گرکانی، آیت‌الله خامنه‌ای در حکمی [[محمدباقر تحریری]] را به عنوان تولیت این مدرسه منصوب کرد.<ref>[http://hawzahnews.com/detail/News/421858 استاد تحریری تولیت حوزه علمیه مروی شد]، خبرگزاری حوزه.</ref> | ||
==وضعیت کنونی== | ==وضعیت کنونی== | ||
در حال حاضر در مدرسه مروی حدود ۳۰۰ طلبه تحصیل می‌کنند و از پایه اول تا [[درس خارج]] در این مدرسه دایر است.<ref>[http://danakhabar.com/fa/news/1167069 خبرگزاری دانا. | در حال حاضر در مدرسه مروی حدود ۳۰۰ طلبه تحصیل می‌کنند و از پایه اول تا [[درس خارج]] در این مدرسه دایر است.<ref>[http://danakhabar.com/fa/news/1167069 مدارس علمیه مروی، بیش از یک و نیم قرن سابقه در تعلیم طلبه‌ها]، خبرگزاری دانا.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۹۳: | خط ۹۲: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
*آژده، مجید، ماهنامه، اطلاعات حکمت و معرفت، ۱۳۸۸، شماره ۴۸. | *آژده، مجید، ماهنامه، اطلاعات حکمت و معرفت، ۱۳۸۸، شماره ۴۸. | ||
*استادی، رضا، | *استادی، رضا، یادگارهای ماندگار: وقفنامه مدرسه مروی تهران، وقف میراث جاویدان، شماره ۱۳، ۱۳۷۵ش. | ||
* مدرس تبریزی، میرزا محمدعلی، ریحانة الادب، انتشارات خیام، چاپ سوم، ۱۳۶۹ش. | * مدرس تبریزی، میرزا محمدعلی، ریحانة الادب، انتشارات خیام، چاپ سوم، ۱۳۶۹ش. | ||
*[http://www.cgie.org.ir/ سایت مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی]. | *[http://www.cgie.org.ir/ چه کسی کلنگ مدرسه علمیه مروی تهران را به زمین زد؟ سایت مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی]. | ||
*[http:// | *[http://www.rasekhoon.net/. ملاعلی کنی (ره)تولیت و مدیریت حوزه مروی، سایت راسخون.] | ||
*[ | *[https://www.farsnews.ir/news/13931017000601/%D8%A2%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D9%85%D8%B1%D9%88%DB%8C-%D8%B4%D8%AF آیت‌الله محسنی گرکانی تولیت مدرسه مروی شد، خبرگزاری فارس.] | ||
*[http:// | *[http://danakhabar.com/ مدارس علمیه مروی، بیش از یک و نیم قرن سابقه در تعلیم طلبه‌ها، خبرگزاری دانا]، تاریخ انتشار: ۰۲ بهمن ۱۳۹۲ش. | ||
*[http:// | *[http://hawzahnews.com/detail/News/421858 استاد تحریری تولیت حوزه علمیه مروی شد، خبرگزاری حوزه]، تاریخ بازدید ۹۶/۵/۱۵. | ||
{{حوزه علمیه}} | {{حوزه علمیه}} | ||