۱۷٬۰۷۳
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (←حلول و تناسخ) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''کیسانیه'''؛ از اولین انشعابات مهم [[شیعه|شیعی]] است که بعد از [[امام حسین (ع)]] به وجود آمد. این فرقه در واکنش به شهادت [[امام حسین|سبط پیامبر]](ع) و به خونخواهی ایشان برپا شد. آنان به سرکردگی [[مختار ثقفی]]، انتقام سختی از قاتلان [[امام حسین|سید الشهدا]](ع) گرفتند. این شاخه از شیعه به همان شتابی که پدید آمده بود تجزیه شد.<ref>مادلونگ، فرقه های اسلامی، ص127</ref> اعتقاد به [[امامت]] [[محمد حنفیه]] و قول به [[بداء]] از معتقدات این فرقه است. | '''کیسانیه'''؛ از اولین انشعابات مهم [[شیعه|شیعی]] است که بعد از [[امام حسین (ع)]] به وجود آمد. این فرقه در واکنش به [[شهادت]] [[امام حسین|سبط پیامبر]](ع) و به خونخواهی ایشان برپا شد. آنان به سرکردگی [[مختار ثقفی]]، انتقام سختی از قاتلان [[امام حسین|سید الشهدا]](ع) گرفتند. این شاخه از شیعه به همان شتابی که پدید آمده بود تجزیه شد.<ref>مادلونگ، فرقه های اسلامی، ص127</ref> اعتقاد به [[امامت]] [[محمد حنفیه]] و قول به [[بداء]] از معتقدات این فرقه است. | ||
برخی معتقدند، فرقه ای به نام کیسانیه ساخته و پرداخته دستگاههای سیاسی [[امویان]]، [[زبیریان]] و [[عباسیان]] بوده است که هرکدام در دوره زمانی مربوط به خودش به تاسیس یا ادامه این فرقه دامن زدهاند.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/article/articleview/77817?SearchText=%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86 نک: فصلنامه کلام اسلامی، شماره 19، کیسانیه، افسانه یا حقیقت؟!]</ref> | برخی معتقدند، فرقه ای به نام کیسانیه ساخته و پرداخته دستگاههای سیاسی [[امویان]]، [[زبیریان]] و [[عباسیان]] بوده است که هرکدام در دوره زمانی مربوط به خودش به تاسیس یا ادامه این فرقه دامن زدهاند.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/article/articleview/77817?SearchText=%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86 نک: فصلنامه کلام اسلامی، شماره 19، کیسانیه، افسانه یا حقیقت؟!]</ref> | ||
خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
**گروهی، به مرگ محمد بن حنفیه باور دارند که دو دسته می شوند؛ | **گروهی، به مرگ محمد بن حنفیه باور دارند که دو دسته می شوند؛ | ||
***برخی معتقدند امام بعد از او، برادرش [[علی بن الحسین (ع)]] است؛ | ***برخی معتقدند امام بعد از او، برادرش [[علی بن الحسین (ع)]] است؛ | ||
***برخی معتقدند پس از او، امامت به ابوهاشم عبدالله بن محمد بن حنفیه رسید که سه دسته می شوند؛ | ***برخی معتقدند پس از او، [[امامت]] به ابوهاشم عبدالله بن محمد بن حنفیه رسید که سه دسته می شوند؛ | ||
****گروهی می گویند: به وصیت ابی هاشم، امام بعد از هاشم، محمد بن علی بن عبدالله بن عباس بن [[عبدالمطلب]] است. این فرقه [[راوندیه]] نامیده می شود؛ | ****گروهی می گویند: به وصیت ابی هاشم، امام بعد از هاشم، محمد بن علی بن عبدالله بن عباس بن [[عبدالمطلب]] است. این فرقه [[راوندیه]] نامیده می شود؛ | ||
****گروهی می گویند: امامت به بیان بن سمعان رسیده که [[بیانیه]] نامیه می شوند؛ | ****گروهی می گویند: امامت به [[بیان بن سمعان]] رسیده که [[بیانیه]] نامیه می شوند؛ | ||
****گروهی هم می گویند: امامت به عبدالله بن عمرو بن حرب رسیده که [[حربیه]] نامیده می شوند.<ref>برای تقسیمات کیسانیه نک. رازی، گرایش ها و مذاهب اسلامی، صص 140-135 و بغدادی، الفرق بین الفرق، صص28-27 و صابری، تاریخ فرق اسلامی، ج2، صص61-55</ref> | ****گروهی هم می گویند: امامت به عبدالله بن عمرو بن حرب رسیده که [[حربیه]] نامیده می شوند.<ref>برای تقسیمات کیسانیه نک. رازی، گرایش ها و مذاهب اسلامی، صص 140-135 و بغدادی، الفرق بین الفرق، صص28-27 و صابری، تاریخ فرق اسلامی، ج2، صص61-55</ref> | ||
==باورهای کیسانیه== | ==باورهای کیسانیه== | ||
به علت در دسترس نبودن عقاید مستقیم کیسانیان، اعتقادات آنها مستند به گزارشهایى است که مخالفانشان اعم از [[امامیه]] یا [[اهل سنت|اهل تسنن]] به دست دادهاند. به اعتقاد امام محمد ابوزهره، نظریات کیسانیان مشوب به آرای فلسفی است. آنان به [[بداء]]، [[تناسخ]]، این که هرچیزی دارای ظاهر و باطنی است، جمع شدن حکمت ها و اسرار عالم در انسان و علم علی (ع) به این اسرار و حکم، و ... معتقدند.<ref>نک. ابوزهره، تاریخ المذاهب الاسلامیه فی السیایه و العقائد و تاریخ المذاهب الفقهیه، صص44-41</ref> در صفحات 45 تا 51 جلد 2 کتاب ''تاریخ فرق اسلامی''،اعتقاد به [[مهدویت]] محمد حنفیه، قول به [[بداء]]، علم مستودع برای امام، [[حلول]] و تناسخ، دعوی [[نبوت]] و باطنی گرایی، از معتقدات کیسانیه ذکر شده است. البته درباره استناد سه اعتقاد اخیر یعنی؛ تناسخ و حلول، دعوى نبوت و باطنىگرایى به آنان اظهار تردید شده و احتمال قوی تر را بر عدم اطلاع مختار از چنین اموری دانسته اند.<ref>نک. نشار، نشأة الفکر الفلسفى، ج٢ ، ص۵٨ .</ref> | به علت در دسترس نبودن عقاید مستقیم کیسانیان، اعتقادات آنها مستند به گزارشهایى است که مخالفانشان اعم از [[امامیه]] یا [[اهل سنت|اهل تسنن]] به دست دادهاند. به اعتقاد امام محمد ابوزهره، نظریات کیسانیان مشوب به آرای فلسفی است. آنان به [[بداء]]، [[تناسخ]]، این که هرچیزی دارای ظاهر و باطنی است، جمع شدن حکمت ها و اسرار عالم در انسان و علم علی (ع) به این اسرار و حکم، و ... معتقدند.<ref>نک. ابوزهره، تاریخ المذاهب الاسلامیه فی السیایه و العقائد و تاریخ المذاهب الفقهیه، صص44-41</ref> | ||
در صفحات 45 تا 51 جلد 2 کتاب ''تاریخ فرق اسلامی''،اعتقاد به [[مهدویت]] محمد حنفیه، قول به [[بداء]]، علم مستودع برای امام، [[حلول]] و تناسخ، دعوی [[نبوت]] و باطنی گرایی، از معتقدات کیسانیه ذکر شده است. البته درباره استناد سه اعتقاد اخیر یعنی؛ تناسخ و حلول، دعوى نبوت و باطنىگرایى به آنان اظهار تردید شده و احتمال قوی تر را بر عدم اطلاع مختار از چنین اموری دانسته اند.<ref>نک. نشار، نشأة الفکر الفلسفى، ج٢ ، ص۵٨ .</ref> | |||
===مهدویت محمد حنفیه=== | ===مهدویت محمد حنفیه=== | ||
در کتاب ''تاریخ فرق اسلامی'' از منابعی مثل ''نشاه الفکر الفلسفی'' نقل شده که محمد بن حنفیه اولین کسی بود که در اسلام [[مهدی]](عج) نامیده شد<ref>البته نویسنده در پاورقی نوشته که پیش از محمد حنفیه، علی (ع) مهدی نامیده شد</ref>. معتقدین به مهدویت او معتقدند او در [[کوه رضوی]] است و از دو نهر از شیر و عسل ارتزاق می کند تا روزی که خداوند امرش را بگشاید. | در کتاب ''تاریخ فرق اسلامی'' از منابعی مثل ''نشاه الفکر الفلسفی'' نقل شده که محمد بن حنفیه اولین کسی بود که در [[اسلام]] [[مهدی]](عج) نامیده شد<ref>البته نویسنده در پاورقی نوشته که پیش از محمد حنفیه، علی (ع) مهدی نامیده شد</ref>. معتقدین به مهدویت او معتقدند او در [[کوه رضوی]] است و از دو نهر از شیر و عسل ارتزاق می کند تا روزی که خداوند امرش را بگشاید. | ||
===قول به بداء=== | ===قول به بداء=== | ||
"هرچند از دیدگاه [[شیعه]] نظریه بداء دیرینه بسیار دارد، اما در روایت منابع فرقهشناختى این نظریه به مختار نسبت داده شده است.<ref>صابری، تاریخ فرق اسلامی، ج2، ص47</ref> بغدادی می نویسد: وقتی لشکریان مختار با شکست از مدائن برگشتند و به او خرده گرفتند که چرا به ما وعده پیروزی دادی، او به آیه ('''یَمْحُوا اَللّٰهُ مٰا یَشٰاءُ وَ یُثْبِتُ''') استناد کرد و گفت بداء صورت گرفته است. و این امر سبب اعتقاد کیسانیه به بداء شد.<ref> نک. بغدادی، الفرق بین الفرق، ص36 و بغدادی، الملل و النحل، صص49-48</ref> | "هرچند از دیدگاه [[شیعه]] نظریه بداء دیرینه بسیار دارد، اما در [[روایت]] منابع فرقهشناختى این نظریه به مختار نسبت داده شده است.<ref>صابری، تاریخ فرق اسلامی، ج2، ص47</ref> بغدادی می نویسد: وقتی لشکریان مختار با شکست از مدائن برگشتند و به او خرده گرفتند که چرا به ما وعده پیروزی دادی، او به آیه ('''یَمْحُوا اَللّٰهُ مٰا یَشٰاءُ وَ یُثْبِتُ''') استناد کرد و گفت بداء صورت گرفته است. و این امر سبب اعتقاد کیسانیه به بداء شد.<ref> نک. بغدادی، الفرق بین الفرق، ص36 و بغدادی، الملل و النحل، صص49-48</ref> | ||
===علم مستودع امام=== | ===علم مستودع امام=== |
ویرایش