پرش به محتوا

بیت النور: تفاوت میان نسخه‌ها

۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۷ سپتامبر ۲۰۱۸
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
<br />
<br />
== تاریخچه==
== تاریخچه==
بیت النور از جمله [[قدمگاه|قدم‌گاه‌هایی]]{{یادداشت|جای نهادن قدم؛ جایی که پای پیامبری یا امامی یا ولی‌ای به آنجا رسیده باشد؛ جاهایی که اثر پایی در سنگ و جز آن پدیدار است و گمان برند که جای پای پیامبری یا امامی است؛<ref>دهخدا، لغت نامه، ذیل واژه قدمگاه.</ref> محل زیست؛ سکونت گاه و آستانه و درگاه<ref>انوری، فرهنگ بزرگ سخن، ذیل واژه قدمگاه.</ref>}} است که در اسناد تاریخی از جمله [[کتاب تاریخ قم]] نوشته حسن بن محمد قمی، به آن اشاره شده و تاریخچه آن را به سال ۲۰۱ق سال ورود حضرت معصومه(س) به قم باز می‌گرداند.<ref>حسن بن محمد، تاریخ قم، ۱۳۶۱ش، ص۲۱۳-۲۱۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۸، ص۲۹۰.</ref>  
بیت النور از جمله [[قدمگاه|قدم‌گاه‌هایی]]{{یادداشت|جای نهادن قدم؛ جایی که پای پیامبری یا امامی یا ولی‌ای به آنجا رسیده باشد؛ جاهایی که اثر پایی در سنگ و جز آن پدیدار است و گمان برند که جای پای پیامبری یا امامی است؛<ref>دهخدا، لغت نامه، ذیل واژه قدمگاه.</ref> محل زیست؛ سکونت‌گاه و آستانه و درگاه<ref>انوری، فرهنگ بزرگ سخن، ذیل واژه قدمگاه.</ref>}} است که در اسناد تاریخی از جمله [[کتاب تاریخ قم]] نوشته حسن بن محمد قمی، به آن اشاره شده و تاریخچه آن را به سال ۲۰۱ق سال ورود حضرت معصومه(س) به قم باز می‌گرداند.<ref>حسن بن محمد، تاریخ قم، ۱۳۶۱ش، ص۲۱۳-۲۱۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۸، ص۲۹۰.</ref>  
<br />
<br />
بیت النور در اصل خانه [[موسی بن خزرج]] از بزرگان و اشراف شهر قم بود که با خبردار شدن از ورود حضرت معصومه(س) از طرف ساوه به قم، به همراه دیگر بزرگان به استقبال رفته، حضرت را به این مکان منتقل کرد. حضرت معصومه(س) در این مکان به [[عبادت]] پرداخت و بعد مدت کوتاهی بر اثر بیماری وفات یافت و در باغ بابلان دفن شد. بعد از وفات حضرت، موسی بن خزرج [[محراب]] حضرت و اطراف آن را [[وقف]] کرد.این مکان در اسناد تاریخی، به نام محراب یا معبد فاطمه(س)، بیت النور و بقعه ستیه، نامیده شده که حجره‌ای به ابعاد ۳ در ۳/۵ متر است و با آینه کاری تزیین گردیده شده است.<ref>فیض، گنجینه آثار قم، ۱۳۴۹ش، ص۶۹۹.</ref> معماری و شیوه ساخت بنای محراب، متشکل از نمادهای است که زائر را به تقدس مکان رهنمون می‌سازد. سقف گنبدوار که در معماری اسلامی، نمادی از آسمان شمرده می‌شود، استفاده از سنگ و ترکیب آینه، کاشی، نورپردازی درونی اتاق، نقوش تزیینی و... از جمله این مواردند.<ref>خانمحمدی، موذن، «انسان شناسی قدمگاه (مطالعه موردی بیت النور)».</ref>
بیت النور در اصل خانه [[موسی بن خزرج]] از بزرگان و اشراف شهر قم بود که با خبردار شدن از ورود حضرت معصومه(س) از طرف ساوه به قم، به همراه دیگر بزرگان به استقبال رفته، حضرت را به این مکان منتقل کرد. حضرت معصومه(س) در این مکان به [[عبادت]] پرداخت و بعد مدت کوتاهی بر اثر بیماری وفات یافت و در باغ بابلان دفن شد. بعد از وفات حضرت، موسی بن خزرج [[محراب]] حضرت و اطراف آن را [[وقف]] کرد.این مکان در اسناد تاریخی، به نام محراب یا معبد فاطمه(س)، بیت النور و بقعه ستیه، نامیده شده که حجره‌ای به ابعاد ۳ در ۳/۵ متر است و با آینه کاری تزیین گردیده شده است.<ref>فیض، گنجینه آثار قم، ۱۳۴۹ش، ص۶۹۹.</ref> معماری و شیوه ساخت بنای محراب، متشکل از نمادهای است که زائر را به تقدس مکان رهنمون می‌سازد. سقف گنبدوار که در معماری اسلامی، نمادی از آسمان شمرده می‌شود، استفاده از سنگ و ترکیب آینه، کاشی، نورپردازی درونی اتاق، نقوش تزیینی و... از جمله این مواردند.<ref>خانمحمدی، موذن، «انسان‌شناسی قدمگاه (مطالعه موردی بیت النور)».</ref>
<br />
<br />
در سال‌های بعد در اطراف محراب حضرت معصومه(س)، مسجد و مدرسه‌ای به نام «ستیه»{{یادداشت|درباره شهرت مدرسه گفته شده که نویسندگان عصر [[صفویه]] به فاطمه معصومه «''سِتّی فاطمه''» می‌گفتند و به مرور زمان به ستیه شهرت یافته است. ر.ک به: فقیهی، تاریخ مذهبی قم، ۱۳۷۸ش، ص۹۴و۹۵.}} ایجاد شد که هنوز هم با تغییراتی دایر است و از جمله مدارس معروف قم محسوب می‌شود.<ref>عقیقی بخشایشی، مدارس حوزه علمیه قم، ۱۳۶۰ش.</ref>
در سال‌های بعد در اطراف محراب حضرت معصومه(س)، مسجد و مدرسه‌ای به نام «ستیه»{{یادداشت|درباره شهرت مدرسه گفته شده که نویسندگان عصر [[صفویه]] به فاطمه معصومه «''سِتّی فاطمه''» می‌گفتند و به مرور زمان به ستیه شهرت یافته است. ر.ک به: فقیهی، تاریخ مذهبی قم، ۱۳۷۸ش، ص۹۴و۹۵.}} ایجاد شد که هنوز هم با تغییراتی دایر است و از جمله مدارس معروف قم محسوب می‌شود.<ref>عقیقی بخشایشی، مدارس حوزه علمیه قم، ۱۳۶۰ش.</ref>


== تولیت مکان ==
== تولیت مکان ==
[[تولیت]] بیت النور، برعهده هیئت امنایی متشکل از سادات میره‌ای است که در طول تاریخ تمامی نسل آنان، متولی و خدمتگزار بیت النور بوده‌اند و اموالی را برای آن وقف کرده و در تجدید بنای آن نقش داشته‌اند.<ref>خانمحمدی، موذن، «انسان شناسی قدمگاه (مطالعه موردی بیت النور)».</ref>
[[تولیت]] بیت النور، برعهده هیئت امنایی متشکل از سادات میره‌ای است که در طول تاریخ تمامی نسل آنان، متولی و خدمتگزار بیت النور بوده‌اند و اموالی را برای آن وقف کرده و در تجدید بنای آن نقش داشته‌اند.<ref>خانمحمدی، موذن، «انسان‌شناسی قدمگاه (مطالعه موردی بیت النور)».</ref>


== وضعیت امروز==
== وضعیت امروز==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵

ویرایش