کاربر ناشناس
دعای افتتاح: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
(←شرح ها) |
imported>Salvand جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''دعای افتتاح''' | {{نیایش}} | ||
'''دعای افتتاح''' [[دعا]]یی است که [[محمد بن عثمان عمری]] ـ از [[نواب اربعه|نایبان خاص]] [[امام زمان(عج)]] ـ آن را نقل کرده است. [[شیعیان]] این دعا را در شب‌های ماه [[رمضان]] می‌خوانند. مشتمل بر مضامین عالی [[خدا]]شناسی است و عده‌ای از علما بر این دعا شرح نوشته‌اند. فراز آخر این دعا به چند امر اشاره دارد: اظهار علاقه به دولت اسلامى در پرتو ظهور [[حضرت ولى عصر(عج)]]، بیان هدف حكومت اسلامى و وظيفه ما در قبال آن. | |||
==سند== | ==سند== | ||
دعای افتتاح را [[سیدبن طاووس]] در [[اقبال الاعمال]]،<ref>يكى از دعاهایی كه در هر شب از ماه رمضان تا آخر اين ماه رستگارى خوانده و تكرار مى‌شود، دعايى است كه «محمّد بن ابى قرّه» به سند خود نقل كرده است كه «ابو عمرو محمّد بن محمّد بن نصر سكونى» -رضى اللّه عنه-گفت: از «ابا بكر احمد بن محمّد بن عثمان بغدادى» خواستم كه دعاهاى ماه رمضان را كه عمويش «ابو جعفر محمّد بن عثمان بن سعيد عمرى» - خداوند از او خشنود گردد و او را راضى كند مى‌خواند، به من ارايه دهد. او دفترى با جلد سرخ‌رنگ به من ارايه داد و من دعاهاى بسيار از روى آن نوشتم. از جمله اين دعا بود، كه آن را در هر شب ماه رمضان مى‌خوانى، زيرا فرشتگان دعاهايى را كه در اين ماه خوانده مى‌شود، مى‌شنوند و براى دعاكننده طلب آمرزش مى‌كنند، سیدبن طاووس، اقبال الاعمال، ص 3325 ـ 322</ref>[[شیخ طوسى]] در [[مصباح المتهجد]]،<ref>شیخ طوسى، مصباح المتهجد، ص 404 ـ 402</ref> [[کفعمی]] در [[مصباح کفعمی|مصباح]]<ref>کفعمى، مصباح، ص 773 ـ 770</ref> و [[البلد الامین]]،<ref>کفعمى، بلدالامین، ص274 ـ 271</ref> [[محمد باقر مجلسی|مجلسی]] در [[زاد المعاد]]<ref>مجلسی، زادالمعاد، 89ـ86</ref> و [[شیخ عباس قمی]] در [[مفاتیح الجنان]]،<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ص 321</ref> نقل کرده اند. راوى این دعا [[محمد بن عثمان عمری|محمد بن عثمان بن سعید]]، از نایبان [[امام زمان(عج)]] است. «گرچه اين دعا بحسب ظاهر از امام معصوم (عليه السّلام) نقل نشده است لكن با توجه به اين كه ابو جعفر محمد بن عثمان بن سعيد عمرى از [[نواب اربعه|نوّاب]] خاص حضرت بقيّة اللّه(عج) بوده و به خواندن اين دعا مداومت داشته و نيز با توجه به مضامين عاليه دعا و اعتماد مرحوم سيد بن طاووس، مى‌توان اطمينان پيدا كرد كه اين دعا از ناحیه مباركه امام عصر(عج) و يا از ساير معصومين (عليهم السّلام) به دست ايشان رسيده باشد.»<ref>مهدوی کنی، ترجمه و شرح دعای افتتاح، ص 2</ref> | دعای افتتاح را [[سیدبن طاووس]] در [[اقبال الاعمال]]،<ref>يكى از دعاهایی كه در هر شب از ماه رمضان تا آخر اين ماه رستگارى خوانده و تكرار مى‌شود، دعايى است كه «محمّد بن ابى قرّه» به سند خود نقل كرده است كه «ابو عمرو محمّد بن محمّد بن نصر سكونى» -رضى اللّه عنه-گفت: از «ابا بكر احمد بن محمّد بن عثمان بغدادى» خواستم كه دعاهاى ماه رمضان را كه عمويش «ابو جعفر محمّد بن عثمان بن سعيد عمرى» - خداوند از او خشنود گردد و او را راضى كند مى‌خواند، به من ارايه دهد. او دفترى با جلد سرخ‌رنگ به من ارايه داد و من دعاهاى بسيار از روى آن نوشتم. از جمله اين دعا بود، كه آن را در هر شب ماه رمضان مى‌خوانى، زيرا فرشتگان دعاهايى را كه در اين ماه خوانده مى‌شود، مى‌شنوند و براى دعاكننده طلب آمرزش مى‌كنند، سیدبن طاووس، اقبال الاعمال، ص 3325 ـ 322</ref>[[شیخ طوسى]] در [[مصباح المتهجد]]،<ref>شیخ طوسى، مصباح المتهجد، ص 404 ـ 402</ref> [[کفعمی]] در [[مصباح کفعمی|مصباح]]<ref>کفعمى، مصباح، ص 773 ـ 770</ref> و [[البلد الامین]]،<ref>کفعمى، بلدالامین، ص274 ـ 271</ref> [[محمد باقر مجلسی|مجلسی]] در [[زاد المعاد]]<ref>مجلسی، زادالمعاد، 89ـ86</ref> و [[شیخ عباس قمی]] در [[مفاتیح الجنان]]،<ref>قمی، مفاتیح الجنان، ص 321</ref> نقل کرده اند. راوى این دعا [[محمد بن عثمان عمری|محمد بن عثمان بن سعید]]، از نایبان [[امام زمان(عج)]] است. «گرچه اين دعا بحسب ظاهر از امام معصوم (عليه السّلام) نقل نشده است لكن با توجه به اين كه ابو جعفر محمد بن عثمان بن سعيد عمرى از [[نواب اربعه|نوّاب]] خاص حضرت بقيّة اللّه(عج) بوده و به خواندن اين دعا مداومت داشته و نيز با توجه به مضامين عاليه دعا و اعتماد مرحوم سيد بن طاووس، مى‌توان اطمينان پيدا كرد كه اين دعا از ناحیه مباركه امام عصر(عج) و يا از ساير معصومين (عليهم السّلام) به دست ايشان رسيده باشد.»<ref>مهدوی کنی، ترجمه و شرح دعای افتتاح، ص 2</ref> | ||
==وجه تسمیه== | ==وجه تسمیه== | ||
نام اين دعا، «افتتاح» است. زيرا، اين دعا با [[حمد]] و ثناى [[الله|الهى]] اين‌گونه آغاز مى‌شود: «اللهم انى افتتح الثناء بحمدك: بار خدايا من ثناى تو را با حمدت آغاز مى‌كنم».<ref>مهدوی کنی، ترجمه و شرح دعای افتتاح، ص 2</ref> | |||
نام اين دعا، «افتتاح» است. زيرا، اين دعا با حمد و ثناى الهى اين‌گونه آغاز مى‌شود: «اللهم انى افتتح الثناء بحمدك | |||
| خط ۱۴: | خط ۱۲: | ||
{{جعبه نقل قول|عنوان =|نقل‌قول = فرازی از دعای افتتاح: {{سخ}}'''«'''اللَّهُمَّ إِنَّا نَرْغَبُ إِلَيْكَ فِي دَوْلَةٍ كَرِيمَةٍ تُعِزُّ بِهَا الْإِسْلامَ وَ أَهْلَهُ وَ تُذِلُّ بِهَا النِّفَاقَ وَ أَهْلَهُ وَ تَجْعَلُنَا فِيهَا مِنَ الدُّعَاةِ إِلَى طَاعَتِكَ وَ الْقَادَةِ إِلَى سَبِيلِكَ وَ تَرْزُقُنَا بِهَا كَرَامَةَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ.'''»''' |تاریخ بایگانی||منبع=<small>ابن طاووس، اقبال الاعمال، ص 324.</small>|تراز = چپ| عرض = 330px | اندازه خط = ۱4px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}} | {{جعبه نقل قول|عنوان =|نقل‌قول = فرازی از دعای افتتاح: {{سخ}}'''«'''اللَّهُمَّ إِنَّا نَرْغَبُ إِلَيْكَ فِي دَوْلَةٍ كَرِيمَةٍ تُعِزُّ بِهَا الْإِسْلامَ وَ أَهْلَهُ وَ تُذِلُّ بِهَا النِّفَاقَ وَ أَهْلَهُ وَ تَجْعَلُنَا فِيهَا مِنَ الدُّعَاةِ إِلَى طَاعَتِكَ وَ الْقَادَةِ إِلَى سَبِيلِكَ وَ تَرْزُقُنَا بِهَا كَرَامَةَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ.'''»''' |تاریخ بایگانی||منبع=<small>ابن طاووس، اقبال الاعمال، ص 324.</small>|تراز = چپ| عرض = 330px | اندازه خط = ۱4px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}} | ||
[[محمد باقر مجلسی|علامه مجلسى]] در كتاب [[زاد المعاد]]<ref>مجلسی، زادالمعاد، ص 86</ref> آورده است: به سند معتبر، از حضرت [[امام زمان (عج)|صاحب الامر]](عج) منقول است كه آن حضرت به [[شیعیان]] خود نوشتند كه در هر شب ماه [[رمضان]] اين دعا (دعاى افتتاح) را بخوانند كه دعاى اين ماه را [[ملائکه|ملائكه]] مى‌شنوند و براى صاحب آن [[استغفار]] مى‌كنند. | [[محمد باقر مجلسی|علامه مجلسى]] در كتاب [[زاد المعاد]]<ref>مجلسی، زادالمعاد، ص 86</ref> آورده است: به سند معتبر، از حضرت [[امام زمان (عج)|صاحب الامر]](عج) منقول است كه آن حضرت به [[شیعیان]] خود نوشتند كه در هر شب ماه [[رمضان]] اين [[دعا]] (دعاى افتتاح) را بخوانند كه دعاى اين ماه را [[ملائکه|ملائكه]] مى‌شنوند و براى صاحب آن [[استغفار]] مى‌كنند. | ||
==شرح ها== | ==شرح ها== | ||
* شیخ [[شهاب الدین محمدبن موسی بزچلوئی اراکی]] (م 1313 ق) از شاگردان [[حکیم سبزواری]] ـ بر دعای افتتاح شرح نوشته است. شرح او از سوی انجمن تبلیغات اسلامی تهران (1324ش) منتشر شده است. | * شیخ [[شهاب الدین محمدبن موسی بزچلوئی اراکی]] (م 1313 ق) از شاگردان [[حکیم سبزواری]] ـ بر دعای افتتاح شرح نوشته است. شرح او از سوی انجمن تبلیغات اسلامی تهران (1324ش) منتشر شده است. | ||
* بیان حقیقت در شرح دعای افتتاح؛ به قلم [[احمد زمردیان شیرازی]] که بارها منتشر شده است. | * بیان حقیقت در شرح دعای افتتاح؛ به قلم [[احمد زمردیان شیرازی]] که بارها منتشر شده است. | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۴: | ||
==مضامین== | ==مضامین== | ||
* دعای افتتاح با [[حمد]] و ستايش [[الله|الهى]] شروع مى‌شود و سپس به؛ انتخاب راه صحيح و تأييد الهى، رحمت و غضب حكيمانه الهى، لزوم [[خوف و رجاء]]، توفيق [[عبادت]] منتّی الهى بر بنده، [[گناه]] بنده و دوام فيض الهى، يادآورى نعمتهاى [[خدا]]، بقاى نعمت ها به دست خدا و لزوم تفكر در نعمتهاى خدا می پردازد. | |||
* در فرازهای دیگر به حكمت تأخير در استجابت [[دعا]]، [[تكبر|تكبّر]] و بی توجهّى انسان نسبت به خدا، ارزش انس و مناجات با خدا و به درهاى هميشه گشوده رحمت الهى اشاره می کند و می گوید: خداوند هيچ گاه بنده‌اش را از خود طرد نمى‌كند و درِ رحمت خود بر او نمى‌بندد و او را نوميد نمى‌سازد. | |||
* در فرازهای دیگر به حكمت تأخير در استجابت [[دعا]]، [[تكبر|تكبّر]] و بی توجهّى انسان نسبت به خدا، ارزش انس و مناجات با خدا و به درهاى هميشه گشوده رحمت الهى اشاره می کند و می گوید: خداوند هيچ گاه | |||
* فقرات پایانی دعاى افتتاح كه بر آن بسيار تأكيد شده درباره اظهار علاقه نسبت به دولت اسلامى است كه در پرتو ظهور [[امام زمان(ع)|حضرت ولى عصر(عج)]] برقرار خواهد شد. در ضمن جملات اين فقره از دعا، هدف [[حكومت اسلامى]] و وظيفه ما نسبت به آن نيز بيان شده است. و به ضرورت پند گرفتن از امّتهاى گذشته، و اینکه [[پيامبر اكرم|پيامبر(ص)]] و [[ائمه]](عليهم السلام) با ارزشترين نعمتها هستند تاکید شده است. | * فقرات پایانی دعاى افتتاح كه بر آن بسيار تأكيد شده درباره اظهار علاقه نسبت به دولت اسلامى است كه در پرتو ظهور [[امام زمان(ع)|حضرت ولى عصر(عج)]] برقرار خواهد شد. در ضمن جملات اين فقره از دعا، هدف [[حكومت اسلامى]] و وظيفه ما نسبت به آن نيز بيان شده است. و به ضرورت پند گرفتن از امّتهاى گذشته، و اینکه [[پيامبر اكرم|پيامبر(ص)]] و [[ائمه]](عليهم السلام) با ارزشترين نعمتها هستند تاکید شده است. | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۲: | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس|2}} | {{پانویس|2}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
* مهدوی کنی، محمدرضا، ترجمه و شرح دعای افتتاح، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، ۱۳۸۶ش؛ | |||
* | |||
* ابن طاووس، اقبال الاعمال، بیروت، چاپ اعلمی، ۱۴۱۷ق، ۱۹۹۶م؛ | * ابن طاووس، اقبال الاعمال، بیروت، چاپ اعلمی، ۱۴۱۷ق، ۱۹۹۶م؛ | ||
* قمی، عباس، مفاتیح الجنان، تهران، مرکز نشر فرهنگی رجاء، ۱۳۶۹ش؛ | * قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، تهران، مرکز نشر فرهنگی رجاء، ۱۳۶۹ش؛ | ||
* مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، بیروت، چاپ علاءالدین اعلمی، ۱۴۲۳ق، ۲۰۰۳م؛ | * مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، بیروت، چاپ علاءالدین اعلمی، ۱۴۲۳ق، ۲۰۰۳م؛ | ||
* طوسی، محمد بن حسن، مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، موسسه اعلمی، بیروت، ۱۴۱۸ق، ۱۹۹۸م؛ | * طوسی، محمد بن حسن، مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، موسسه اعلمی، بیروت، ۱۴۱۸ق، ۱۹۹۸م؛ | ||
* کفعمی، ابراهیم بن علی عاملی، البلد الامین و الدرع الحصین، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۸ق، ۱۹۹۷م؛ | * کفعمی، ابراهیم بن علی عاملی، البلد الامین و الدرع الحصین، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۸ق، ۱۹۹۷م؛ | ||
* کفعمی، ابراهیم بن علی عاملی، المصباح فی الادعیه و الصلوات و الزایارات، قم، موسسه اعلمی، بیروت، ۱۴۱۴ق، ۱۹۹۴م؛ | * کفعمی، ابراهیم بن علی عاملی، المصباح فی الادعیه و الصلوات و الزایارات، قم، موسسه اعلمی، بیروت، ۱۴۱۴ق، ۱۹۹۴م؛ | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||