پرش به محتوا

رساله توضیح‌المسائل: تفاوت میان نسخه‌ها

←‏تاریخچه: گسترش مقاله+افزودن منبع
imported>Naimi
(←‏تاریخچه: تمیزکاری)
imported>Naimi
(←‏تاریخچه: گسترش مقاله+افزودن منبع)
خط ۶: خط ۶:
==تاریخچه==
==تاریخچه==
در دوران حضور [[امامان شیعه|امامان]](ع) مجموعه‌هاى [[فقه|فقهى]] شامل بیان [[حدیث|احاديث]] مرتبط با ذكر سندهای آن بود. در عصر [[غیبت کبری]] تا دوره [[شیخ طوسی]]، مجموعه‌هاى جديد فقهى با همان محتواى حديثى، امّا بدون ذكر اسناد نگارش يافتند آثاری مانند [[المقنع]] و [[الهدایة]] تالیف [[شیخ صدوق]] و نیز کتاب [[النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی]] اثر شیخ طوسی از جمله این آثار هستند.<ref>فرهنگ فقه فارسی، ذیل واژه رساله عملیه، ۱۳۸۲ش، ج۴، ص۹۵.</ref>
در دوران حضور [[امامان شیعه|امامان]](ع) مجموعه‌هاى [[فقه|فقهى]] شامل بیان [[حدیث|احاديث]] مرتبط با ذكر سندهای آن بود. در عصر [[غیبت کبری]] تا دوره [[شیخ طوسی]]، مجموعه‌هاى جديد فقهى با همان محتواى حديثى، امّا بدون ذكر اسناد نگارش يافتند آثاری مانند [[المقنع]] و [[الهدایة]] تالیف [[شیخ صدوق]] و نیز کتاب [[النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی]] اثر شیخ طوسی از جمله این آثار هستند.<ref>فرهنگ فقه فارسی، ذیل واژه رساله عملیه، ۱۳۸۲ش، ج۴، ص۹۵.</ref>
 
===آغاز تحول===
در دوران شيخ طوسى، مجموعه‌هاى فقهى با سبكى جديد به جامعه شيعى عرضه شد. در اين رويكرد، مضامين و عباراتى كه خود فقيه بر مى‌گزيد و مشتمل بر فروعى بود كه نصّ خاصى درباره آنها وجود نداشت، جايگزين متون حديثى شد.
در قرون چهارم و پنجم قمری، مجموعه‎هاى فقهى با سبكى جديد تدوین شدند. دیگر کتاب های فقهی صرفا دربردارنده متون  حدیثی نبودند. در رویکرد جدید [[فقیه]] مضامين و عباراتى را برمی‎گزید که مشتمل بر فروعى بود و [[نصّ]] خاصى درباره آنها وجود نداشت. به گزارش منابع نخستين كتاب فقهى تدوين شده با رويكرد جديد [[المبسوط فی فقه الامامیه]] تالیف [[شيخ طوسى]] است، این کتاب همه [[ابواب فقه]] از [[طهارت]] تا [[دیات]] را در بر دارد و شامل فروع و مسائل بسياری است.<ref>فرهنگ فقه فارسی، ذیل واژه رساله عملیه، ۱۳۸۲ش، ج۴، ص۹۵.</ref> کتاب‌های این دوره نیز هنوز بسیار علمی و فنی بود.<ref> جناتی، ادوار فقه، ۱۳۷۴ش، ص۲۳۳.</ref>
پیش از تدوین رساله‌های عملیه، مجتهدین نظریات فقهی خود را در قالب کتاب‌های علمی و فنی و یا در ضمن پرسش و پاسخ بیان می کردند.<ref> جناتی، ادوار فقه، ۱۳۷۴ش، ص۲۳۳.</ref>
===فارسی‌نویسی===
===فارسی‌نویسی===
در عصر [[صفویه]] علمای [[حوزه علمیه اصفهان]]، فارسی نویسی را برای فهم بهتر احکام، لازم دانستند.  نخستین بار [[شیخ بهائی]] (درگذشته ۱۰۳۱ق) رساله‌ای با عنوان [[جامع عباسی]]  به فارسی ساده تألیف کرد که اقدامی در جهت فهم بهتر مردم و اجرای آسان [[احکام]] [[شیعه]] بود. نگارش جامع عباسی توسط بهایی ناتمام ماند و شاگرد وی [[نظام الدین محمد ساوجی]] (درگذشته ۱۰۳۸) در ۱۰۳۲ آن را کامل کرد.<ref>یزدانی، «مروری بر رساله‌های عملیه (۲)»، ص۲۸۸-۲۸۹.</ref>  [[سید ابوالحسن اصفهانی]] (درگذشته ۱۳۶۵ق) نیز رساله عملیه‌ای به زبان فارسی با نام [[ذخیرة الصالحین (کتاب)|ذخیرة الصالحین]] منتشر کرد.<ref> آقا بزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۸ق، ج۱۰، ص۱۶.</ref>  
در عصر [[صفویه]] علمای [[حوزه علمیه اصفهان]]، فارسی نویسی را برای فهم بهتر احکام، لازم دانستند.  نخستین بار [[شیخ بهائی]] (درگذشته ۱۰۳۱ق) رساله‌ای با عنوان [[جامع عباسی]]  به فارسی ساده تألیف کرد که اقدامی در جهت فهم بهتر مردم و اجرای آسان [[احکام]] [[شیعه]] بود. نگارش جامع عباسی توسط بهایی ناتمام ماند و شاگرد وی [[نظام الدین محمد ساوجی]] (درگذشته ۱۰۳۸) در ۱۰۳۲ آن را کامل کرد.<ref>یزدانی، «مروری بر رساله‌های عملیه (۲)»، ص۲۸۸-۲۸۹.</ref>  [[سید ابوالحسن اصفهانی]] (درگذشته ۱۳۶۵ق) نیز رساله عملیه‌ای به زبان فارسی با نام [[ذخیرة الصالحین (کتاب)|ذخیرة الصالحین]] منتشر کرد.<ref> آقا بزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۸ق، ج۱۰، ص۱۶.</ref>  
کاربر ناشناس