پرش به محتوا

رساله توضیح‌المسائل: تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح ساختار
imported>Naimi
(←‏تاریخچه: ویرایش و تصحیح)
imported>Naimi
(اصلاح ساختار)
خط ۱۲: خط ۱۲:


پس از درگذشت آیت‌الله بروجردی (۱۳۸۰ق) مراجع تقلید در [[ایران]] و سایر کشورها رساله‌های عملیه خود را مطابق با رساله او تنظیم کرده و در رساله‌های عملیه خود شکل و ساختار آن را پی گرفتند.<ref>جناتی، ادوار فقه، ۱۳۷۴ش، ص۲۷۳.</ref> برخی از علما مانند [[سید محسن حکیم]] [[سید محمود شاهرودی]] شیخ [[منصور دزفولی]] و [[سید محمدهادی حسینی میلانی|سیدهادی میلانی]] نیز بر این کتاب حاشیه نوشتند.<ref> جناتی، ادوار فقه، ۱۳۷۴ش، ص۲۷۳.</ref>
پس از درگذشت آیت‌الله بروجردی (۱۳۸۰ق) مراجع تقلید در [[ایران]] و سایر کشورها رساله‌های عملیه خود را مطابق با رساله او تنظیم کرده و در رساله‌های عملیه خود شکل و ساختار آن را پی گرفتند.<ref>جناتی، ادوار فقه، ۱۳۷۴ش، ص۲۷۳.</ref> برخی از علما مانند [[سید محسن حکیم]] [[سید محمود شاهرودی]] شیخ [[منصور دزفولی]] و [[سید محمدهادی حسینی میلانی|سیدهادی میلانی]] نیز بر این کتاب حاشیه نوشتند.<ref> جناتی، ادوار فقه، ۱۳۷۴ش، ص۲۷۳.</ref>
==ویژگی‌ها==
*در رساله‌های عملیه تنها فتوای [[مجتهد]] در مسأله فقهی، بیان می‌شود و از ذکر مستندات آن([[آیه|آیات]] و[[حدیث|روایات]]) خودداری می‌گردد. البته در مواردی از باب تیمن و [[تبرک]] آیه یا روایتی ذکر می‌شود.<ref> جناتی، ادوار فقه، ۱۳۷۴ش، ص۲۳۴.</ref>
* در رساله توضیح المسائل فتوای مجتهد با عبارات خودش بیان می‌شود.<ref> جناتی، ادوار فقه، ۱۳۷۴ش، ص۲۲۸.</ref>
*هدف از تألیف رساله‌های عملیه بحث علمی نیست بلکه بیان [[فتوا]] و حکم شرعی است.<ref> جناتی، ادوار فقه، ۱۳۷۴ش، ص۲۳۴.</ref>
* رساله توضیح المسائل نسبت به کتاب‌های فقهی دیگر برای همگان قابل فهم است.
*در رساله توضیح المسائل بیشتر مباحثی مطرح می‌شود که مورد نیاز و ابتلا باشد.
*دستیابی آسان‌تر به فتوای مرجع تقلید.
== نسبت با مرجعیت==
== نسبت با مرجعیت==
میان انتشار رساله عملیه و مرجعیت ارتباط وجود دارد؛ معمولاً هر صاحب رساله عملیه‌ای مرجع تقلید است و هر مرجع تقلیدی رساله عملیه منتشر می‌کند. اما هر مرجع تقلیدی لزوماً رساله عملیه ندارد. برخی از مراجع تقلید رساله عملیه منتشر نکرده‌اند و مقلدان آنها از طریق [[استفتاء]] از فتاوای آنان آگاه می‌شوند به عنوان نمونه [[آیت‌الله خامنه‌ای]] از مراجع تقلید شیعه در قرن ۱۴ش رساله علمیه‌ای منتشر نکرده است.{{مدرک}} در مواردی نیز مجتهدی که به مرجعیت نرسیده رساله منتشر می‌کند.{{مدرک}}
میان انتشار رساله عملیه و مرجعیت ارتباط وجود دارد؛ معمولاً هر صاحب رساله عملیه‌ای مرجع تقلید است و هر مرجع تقلیدی رساله عملیه منتشر می‌کند. اما هر مرجع تقلیدی لزوماً رساله عملیه ندارد. برخی از مراجع تقلید رساله عملیه منتشر نکرده‌اند و مقلدان آنها از طریق [[استفتاء]] از فتاوای آنان آگاه می‌شوند به عنوان نمونه [[آیت‌الله خامنه‌ای]] از مراجع تقلید شیعه در قرن ۱۴ش رساله علمیه‌ای منتشر نکرده است.{{مدرک}} در مواردی نیز مجتهدی که به مرجعیت نرسیده رساله منتشر می‌کند.{{مدرک}}
خط ۵۱: خط ۴۳:
|سی و هشتم||[[مسائل مستحدثه]]||احکام سفته، سرقفلی، معاملات بانکی، بیمه، بخت‌آزمایی، تلقیح، تشریح، پیوند و...
|سی و هشتم||[[مسائل مستحدثه]]||احکام سفته، سرقفلی، معاملات بانکی، بیمه، بخت‌آزمایی، تلقیح، تشریح، پیوند و...
|}
|}
 
==ویژگی‌ها==
*در رساله‌های عملیه تنها فتوای [[مجتهد]] در مسأله فقهی، بیان می‌شود و از ذکر مستندات آن([[آیه|آیات]] و[[حدیث|روایات]]) خودداری می‌گردد. البته در مواردی از باب تیمن و [[تبرک]] آیه یا روایتی ذکر می‌شود.<ref> جناتی، ادوار فقه، ۱۳۷۴ش، ص۲۳۴.</ref>
* در رساله توضیح المسائل فتوای مجتهد با عبارات خودش بیان می‌شود.<ref> جناتی، ادوار فقه، ۱۳۷۴ش، ص۲۲۸.</ref>
*هدف از تألیف رساله‌های عملیه بحث علمی نیست بلکه بیان [[فتوا]] و حکم شرعی است.<ref> جناتی، ادوار فقه، ۱۳۷۴ش، ص۲۳۴.</ref>
* رساله توضیح المسائل نسبت به کتاب‌های فقهی دیگر برای همگان قابل فهم است.
*در رساله توضیح المسائل بیشتر مباحثی مطرح می‌شود که مورد نیاز و ابتلا باشد.
*دستیابی آسان‌تر به فتوای مرجع تقلید.
===انتقاد===
===انتقاد===
رساله‌های عملیه را دارای کاستی‌هایی از جنبه نگارشی و محتوایی دانسته‌اند.<ref>ر. ک. یزدانی، «مروری بر رساله‌های علمیه (۲)»، مجله فقه، ص۲۹۲-۳۰۲.</ref>
رساله‌های عملیه را دارای کاستی‌هایی از جنبه نگارشی و محتوایی دانسته‌اند.<ref>ر. ک. یزدانی، «مروری بر رساله‌های علمیه (۲)»، مجله فقه، ص۲۹۲-۳۰۲.</ref>
خط ۶۵: خط ۶۳:
*رساله‌ها همه [[ابواب فقه|ابواب فقهی]] را دربرندارد. به عنوان تمونه [[مناسک حج]] کمتر پرداخته شده است.
*رساله‌ها همه [[ابواب فقه|ابواب فقهی]] را دربرندارد. به عنوان تمونه [[مناسک حج]] کمتر پرداخته شده است.
*در برنداشتن مسائل جدید مانند تورم؛ کنترل جمعیت، بانکداری و...<ref>ر. ک. یزدانی، «مروری بر رساله‌های علمیه»، مجله فقه، ص۲۱۲-۲۳۰؛ جناتی، ادوار فقه، ۱۳۷۴ش، ص۸۵-۲۸۷.</ref>
*در برنداشتن مسائل جدید مانند تورم؛ کنترل جمعیت، بانکداری و...<ref>ر. ک. یزدانی، «مروری بر رساله‌های علمیه»، مجله فقه، ص۲۱۲-۲۳۰؛ جناتی، ادوار فقه، ۱۳۷۴ش، ص۸۵-۲۸۷.</ref>
==رساله‌های نوین==
==رساله‌های نوین==
[[پرونده:رساله مصور.jpg|بندانگشتی|200px|در رساله‌های مصور از عکس جهت آموزش بهتر مسائل استفاده شده است.]]
[[پرونده:رساله مصور.jpg|بندانگشتی|200px|در رساله‌های مصور از عکس جهت آموزش بهتر مسائل استفاده شده است.]]
کاربر ناشناس