دعا: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←فیلسوفان مسلمان
جز (←فیلسوفان مسلمان) |
جز (←فیلسوفان مسلمان) |
||
| خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
فلاسفه در باب نسبت دعا با [[قضا و قدر]]، معتقدند که دعا یکی از اسباب تحقق امور در قلمرو قضا و قدر است. بنابراین دعا به مثابه عاملی بیرونی و خارج از اسباب نظام اسباب و علل نیست. به نظر ابن سینا، همانطور که خداوند دارو را سبب درمان قرار داده، دعا را هم از اسباب تحقق امور تعیین کرده است.<ref>رکـ: ابن سینا، التعلیقات، ۱۴۰۴ق، ص۴۸؛ صدرالدین شیرازی، حکمت متعالیه، ۱۹۸۱م، سفر۳، ج۱، ص۴۰۳-۴۰۴.</ref> | فلاسفه در باب نسبت دعا با [[قضا و قدر]]، معتقدند که دعا یکی از اسباب تحقق امور در قلمرو قضا و قدر است. بنابراین دعا به مثابه عاملی بیرونی و خارج از اسباب نظام اسباب و علل نیست. به نظر ابن سینا، همانطور که خداوند دارو را سبب درمان قرار داده، دعا را هم از اسباب تحقق امور تعیین کرده است.<ref>رکـ: ابن سینا، التعلیقات، ۱۴۰۴ق، ص۴۸؛ صدرالدین شیرازی، حکمت متعالیه، ۱۹۸۱م، سفر۳، ج۱، ص۴۰۳-۴۰۴.</ref> | ||
<br /> | <br /> | ||
اهمیت دعا در نظر برخی از فلاسفه به اندازه‌ای است که در مواردی به شرح و تحشیه (حاشیه نگاری) شماری از ادعیه [[معصومین]] علیهم السلام پرداخته‌اند همچون حواشی [[صحیفه سجادیه|صحیفه سجادیه]] از [[شیخ بهائی|شیخ بهائی]] و [[فیض کاشانی]]، و شروح [[ملاهادی سبزواری]] بر دعای [[جوشن کبیر]] و [[دعای صباح|صباح]]؛ و گاه خود با استفاده از واژگان و مصطلحات فلسفی ادعیه‌ای را انشا کرده‌اند، همانند دعای عظیم [[فارابی]]<ref>فارابی، دعای عظیم، ص۸۹-۹۱.</ref> و خطبة التمجید ابن سینا.<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ۱۹۷۵م، ج۷، ص۲۰۲.</ref>{{یادداشت|شروع خطبه چنین است: سبحان الملك الجبار الواحد القهار سبحان الله و الحمد لله و لا إله الا الله و الله أكبر لا يدركه الابصار و لا تمثله الأفكار... آقابزرگ طهرانی می‌گوید این خطبه را حکیم عارف عمر خیام شرح کرده است که نسخه ای از آن را در رساله‌ای خطی که ۵۷ رساله در آن بوده دیده است.}} | اهمیت دعا در نظر برخی از فلاسفه به اندازه‌ای است که در مواردی به شرح و تحشیه (حاشیه نگاری) شماری از ادعیه [[معصومین]] علیهم السلام پرداخته‌اند همچون حواشی [[صحیفه سجادیه|صحیفه سجادیه]] از [[شیخ بهائی|شیخ بهائی]] و [[فیض کاشانی]]، و شروح [[ملاهادی سبزواری]] بر دعای [[جوشن کبیر]] و [[دعای صباح|صباح]]؛ و گاه خود با استفاده از واژگان و مصطلحات فلسفی ادعیه‌ای را انشا کرده‌اند، همانند دعای عظیم [[فارابی]]<ref>فارابی، دعای عظیم، ص۸۹-۹۱.</ref>{{یادداشت| فرازهایی از دعای فارابی چنین است :پروردگارا! ای هستی بایسته و ای سبب پیدایش هرگونه سبب! ای قدیم زوال ناپذیر! تو را می خوانم که مرا از لغزش باز داری و از ارزوها به من آن را ارزانی داری که در کردارم همان را می پسندی. | ||
پروردگارا! از فضایل نصیبم گردان و به امور زندگی ام پایانی نیک ده. | |||
ای خدای مشرق ها و مغرب ها! در مقاصد کامیابم کن.https://bonyadedoa.com/fa/articles/1018/%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%86%D8%B5%D8%B1-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C }} و خطبة التمجید ابن سینا.<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ۱۹۷۵م، ج۷، ص۲۰۲.</ref>{{یادداشت|شروع خطبه چنین است: سبحان الملك الجبار الواحد القهار سبحان الله و الحمد لله و لا إله الا الله و الله أكبر لا يدركه الابصار و لا تمثله الأفكار... آقابزرگ طهرانی می‌گوید این خطبه را حکیم عارف عمر خیام شرح کرده است که نسخه ای از آن را در رساله‌ای خطی که ۵۷ رساله در آن بوده دیده است.}} | |||
=== صوفیان و عارفان مسلمان === | === صوفیان و عارفان مسلمان === | ||