تعصب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
اصلاح غلط تایپی
جز (←منابع) |
جز (اصلاح غلط تایپی) |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
تعصب و حمیت را به دو گونه پسندیده و ناپسند تقسیم کرده‌اند؛ اگرچه معمولا این واژه را بر گونه افراط‌آمیز و نکوهیده آن اطلاق می‌کنند و بر گونه پسندیده آن نام‌های دیگری گذاشته می‌شود.<ref>نراقی، جامع السعادات، بیروت، ج۱، ص۴۰۲؛ امام خمینی، شرح چهل حدیث، ۱۳۸۰ش، ص۱۴۵-۱۴۶.</ref> | تعصب و حمیت را به دو گونه پسندیده و ناپسند تقسیم کرده‌اند؛ اگرچه معمولا این واژه را بر گونه افراط‌آمیز و نکوهیده آن اطلاق می‌کنند و بر گونه پسندیده آن نام‌های دیگری گذاشته می‌شود.<ref>نراقی، جامع السعادات، بیروت، ج۱، ص۴۰۲؛ امام خمینی، شرح چهل حدیث، ۱۳۸۰ش، ص۱۴۵-۱۴۶.</ref> | ||
<br /> | <br /> | ||
* '''تعصب پسندیده:''' این نوع از تعصب در جایی است که فرد به حق و انصاف از چیزی حمایت کند و به آن [[غیرت]] نیز گفته می‌شود.<ref>نراقی، جامع السعادات، بیروت، ج۱، ص۴۰۲؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۴، ص۴۲۰.</ref> [[امام علی(ع)]] در [[خطبه قاصعه]] این نوع از تعصب را که در راه صفات ارزشمندی همچون حفظ حقوق همسایگان، وفای به عهد، اطاعت از نیکی‌ها، سرپیچی از [[تکبر]]، جود و بخشش و خودداری از ستم است، سزاوار می‌داند.<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، خطبه ۱۹۲، ص۲۹۵.</ref> [[علامه طباطبایی]] نیز با توجه به این اصل که تعصب در | * '''تعصب پسندیده:''' این نوع از تعصب در جایی است که فرد به حق و انصاف از چیزی حمایت کند و به آن [[غیرت]] نیز گفته می‌شود.<ref>نراقی، جامع السعادات، بیروت، ج۱، ص۴۰۲؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۴، ص۴۲۰.</ref> [[امام علی(ع)]] در [[خطبه قاصعه]] این نوع از تعصب را که در راه صفات ارزشمندی همچون حفظ حقوق همسایگان، وفای به عهد، اطاعت از نیکی‌ها، سرپیچی از [[تکبر]]، جود و بخشش و خودداری از ستم است، سزاوار می‌داند.<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، خطبه ۱۹۲، ص۲۹۵.</ref> [[علامه طباطبایی]] نیز با توجه به این اصل که تعصب در مواردی مانند دفاع از خانواده، وطن و ... ریشه در [[فطرت|فطرت انسان]] دارد و با توجه به اینکه [[اسلام|دین اسلام]] دین فطرت است، معتقد است اسلام اصل تعصب را حفظ کرده ولی در جزئیات آن دخالت کرده و به آن جهت داده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۴، ص۴۲۰.</ref> | ||
* '''تعصب ناپسند:''' حمایت باطل از خانواده، قبیله، نژاد و اعتقادات به صورتی که از حالت منصفانه خارج شود و به ارتکاب [[حرام|حرام شرعی]] منجر شود را تعصب ناپسند نامیده‌اند.<ref>نراقی، جامع السعادات، بیروت، ج۱، ص۴۰۲؛ ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ذیل واژه عصب.</ref> [[امام سجاد(ع)]] تحقق این نوع تعصب را زمانی می‌داند که انسان، بدکاران طائفه خود را از نیکوکاران طوایف دیگر بهتر بداند و به خاطر این تعصّب بدان را بر نیکان مقدّم دارد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۰۸.</ref> | * '''تعصب ناپسند:''' حمایت باطل از خانواده، قبیله، نژاد و اعتقادات به صورتی که از حالت منصفانه خارج شود و به ارتکاب [[حرام|حرام شرعی]] منجر شود را تعصب ناپسند نامیده‌اند.<ref>نراقی، جامع السعادات، بیروت، ج۱، ص۴۰۲؛ ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ذیل واژه عصب.</ref> [[امام سجاد(ع)]] تحقق این نوع تعصب را زمانی می‌داند که انسان، بدکاران طائفه خود را از نیکوکاران طوایف دیگر بهتر بداند و به خاطر این تعصّب بدان را بر نیکان مقدّم دارد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۰۸.</ref> | ||