پرش به محتوا

وقف عام: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۳۲۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ مارس ۲۰۱۸
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>M.bahrami
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>M.bahrami
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{مقاله توصیفی فقهی}}
{{مقاله توصیفی فقهی}}


'''وقف عام''' در اصطلاح فقه به این معنی است؛ که شخصی مال خود را برای بهره بردن دیگران از منافع آن معین کند. اگر این [[وقف]] برای بهره بردن عموم یا گروه خاصی باشد به آن وقف عام گفته می‌شود. مانند اینکه فردی مال خود را وقف فقرا یا دانشجویان کند. وقف‌هایی که برای منافع عمومی انجام می‌شود مانند وقف [[مسجد]]، بیمارستان، آب‌انبار و ... نیز از دیگر موارد وقف عام به حساب می‌آیند.<ref>آیت‌اللهی، وقف پس انداز جاودانه،۱۳۸۳ش، ص۳۰۰؛کاشف‌الغطاء، انوار الفقاهه (کتاب الوقف)، ۱۴۲۲ق، ص۲۷-۳۰.</ref> در این صورت عین مال وقف شده از اختیار مالک خارج می‌شود و امکان نقل و انتقال مال وقف شده وجود ندارد.<ref>آیت‌اللهی، وقف پس انداز جاودانه،۱۳۸۳ش، ص۳۰۰؛کاشف‌الغطاء، انوار الفقاهه (کتاب الوقف)، ۱۴۲۲ق، ص۲۷-۳۰.</ref>  
'''وقف عام''' در اصطلاح فقه به این معنی است؛ که شخصی عین مال خود را(مانند زمین، خانه، باغ و ..) برای بهره بردن دیگران از منافع آن ببخشد. اگر این [[وقف]] برای بهره بردن عموم یا گروه خاصی باشد به آن وقف عام گفته می‌شود. مانند اینکه فردی مال خود را وقف فقرا یا دانشجویان کند. وقف‌هایی که برای منافع عمومی انجام می‌شود مانند وقف [[مسجد]]، بیمارستان، آب‌انبار و ... نیز از دیگر موارد وقف عام به حساب می‌آیند.<ref>آیت‌اللهی، وقف پس انداز جاودانه،۱۳۸۳ش، ص۳۰۰؛کاشف‌الغطاء، انوار الفقاهه (کتاب الوقف)، ۱۴۲۲ق، ص۲۷-۳۰.</ref>
بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران، درآمدهای حاصل شده از وقف خاص، به استناد ماده ۲۵ قانون دیوان عدالت اداری مالیات ندارد.<ref>پژوهشنامه مالیات، «وقف عام و وقف خاص، پرسش هایی در مورد رأی دیوان عدالت اداری»، ص۲۵-۲۸.</ref>
 
در صورتی که وقف عام باشد، بنا به نظر بسیاری از فقها عین مال وقف شده از اختیار و مِلک مالک خارج می‌شود.<ref>طوسی، الخلاف، ۱۴۱۱ق، ص۵۴۰.</ref> به نظر برخی از فقها ملکیت این نوع از وقف به خداوند منتقل می‌شود.<ref>عاملی،الروضه البهیه، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۵۷.</ref> برخی دیگر معتقدند که مال وقف شده مانند مال بدون مالک است و نیازی ندارد که برای آن مالک خاصی مشخص شود.<ref>یزدی، عروه الوثقی، ۱۴۱۷ق، ص۲۳۲-۲۳۳.</ref> اما در هر صورت امکان نقل و انتقال مال وقف شده وجود ندارد.<ref>آیت‌اللهی، وقف پس انداز جاودانه،۱۳۸۳ش، ص۳۰۰؛کاشف‌الغطاء، انوار الفقاهه (کتاب الوقف)، ۱۴۲۲ق، ص۲۷-۳۰.</ref>  
 
به نظر برخی از فقها در این نوع وقف تولیت بر عهده فردی است که واقف معین کرده است و در صورتی که واقف فردی را معین نکرده تولیت و نظارت آن بر عهده حاکم شرع است. <ref>ادیبی، رحمانی، «تحلیل مبانی حقوقی نحوه ی تولیت وقف خاص، با رویکردی به قانون مدنی و قانون اوقاف»، ص۱۵.</ref> البته حاکم شرع در صورت معین شدن تولیت بر حسب رعایت مصالح مسلمین در زمانی که ثابت شود تولیت مشخص شده توسط واقف صلاحیت آن را ندارد می‌تواند متولی وقف را تغییر دهد.<ref>ادیبی، رحمانی، «تحلیل مبانی حقوقی نحوه ی تولیت وقف خاص، با رویکردی به قانون مدنی و قانون اوقاف»، ص۱۵.</ref>
 
بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران، درآمدهای حاصل شده از وقف عام، به استناد ماده ۲۵ قانون دیوان عدالت اداری مالیات ندارد.<ref>پژوهشنامه مالیات، «وقف عام و وقف خاص، پرسش هایی در مورد رأی دیوان عدالت اداری»، ص۲۵-۲۸.</ref>


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
خط ۱۳: خط ۱۸:
{{منابع}}
{{منابع}}
*آیت‌اللهی، ابوالحسن، وقف پس‌انداز جاودانه، یزد، مفاخر، ۱۳۸۳ش.
*آیت‌اللهی، ابوالحسن، وقف پس‌انداز جاودانه، یزد، مفاخر، ۱۳۸۳ش.
*ادیبی مهر، محمد؛ رحمانی، حامد، «تحلیل مبانی حقوقی نحوه ی تولیت وقف خاص، با رویکردی به قانون مدنی و قانون اوقاف»، فصلنامه فقه و حقوق اسلامی، ۱۳۹۳ش، شماره ۹.
*پژوهشنامه مالیات، «وقف عام و وقف خاص، پرسش هایی در مورد رأی دیوان عدالت اداری»، پژوهشنامه مالیات، تابستان ۱۳۷۷ش، شماره۲۰.
*پژوهشنامه مالیات، «وقف عام و وقف خاص، پرسش هایی در مورد رأی دیوان عدالت اداری»، پژوهشنامه مالیات، تابستان ۱۳۷۷ش، شماره۲۰.
*طوسی،محمدبن حسن، الخلاف، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۱ق،
*عاملی،زین الدین محمدبن علی، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، قم، انتشارات دار التفسیر، ۱۳۸۶ش.
*کاشف‌الغطاء، حسن، انوار الفقاهه (کتاب الوقف)، نجف، موسسه کاشف الغطاء العامه، ۱۴۲۲ق.
*کاشف‌الغطاء، حسن، انوار الفقاهه (کتاب الوقف)، نجف، موسسه کاشف الغطاء العامه، ۱۴۲۲ق.
*یزدی، سید محمد کاظم، عروه الوثقی، قم، موسسه نشر اسلامی، ۱۴۱۷ق.
{{پایان}}
{{پایان}}


کاربر ناشناس