پرش به محتوا

سید کاظم رشتی: تفاوت میان نسخه‌ها

۳٬۰۶۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۶ اوت ۲۰۱۵
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Sama
imported>Sama
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۲: خط ۷۲:


این حادثه مخالفان را بیشتر بر ضد وی تحریک کرد، چنانکه برخی وی را همدست امرای عثمانی دانستند.<ref>آل کلیدار، ص ۵۷</ref> سید کاظم برای رهایی از این فشارها با تنی چند از پیروانش به قصد زیارت کاظمین و سامرا، کربلا را ترک کرد. در ضمن سفر نجیب پاشا وی را از سامرا به بغداد فراخواند. رشتی اندکی پس از بازگشت، در کربلا وفات یافت و در کنار مرقد امام حسین به خاک سپرده شد.<ref>ابراهیمی، ج ۱، ص ۱۲۰-۱۲۲؛ آل طالقانی، ص ۱۶۲</ref> بر طبق روایت مشهور، هر چند نجیب پاشا در ظاهر سید را گرامی میداشت، وی را مسموم کرد و پیوران سید با آگاهی از این امر، او را شتابان به کربلا بازگرداندند.<ref>ابراهیمی، ج ۱، ص ۱۲۰-۱۲۲؛ آل طالقانی، ص ۱۶۲؛ نیز: کرمانی، ص ۱۴۵</ref>  اما در تلخیص تاریخ نبیل، مسموم شدن وی به دست نجیب پاشا، ساخته و پرداخته مخالفان او قلمداد شده و سن وی هنگام مرگ شصت سال ذکر شده ست، که درست نمی نماید.<ref> نبیل زرندی، ص ۴۱</ref>
این حادثه مخالفان را بیشتر بر ضد وی تحریک کرد، چنانکه برخی وی را همدست امرای عثمانی دانستند.<ref>آل کلیدار، ص ۵۷</ref> سید کاظم برای رهایی از این فشارها با تنی چند از پیروانش به قصد زیارت کاظمین و سامرا، کربلا را ترک کرد. در ضمن سفر نجیب پاشا وی را از سامرا به بغداد فراخواند. رشتی اندکی پس از بازگشت، در کربلا وفات یافت و در کنار مرقد امام حسین به خاک سپرده شد.<ref>ابراهیمی، ج ۱، ص ۱۲۰-۱۲۲؛ آل طالقانی، ص ۱۶۲</ref> بر طبق روایت مشهور، هر چند نجیب پاشا در ظاهر سید را گرامی میداشت، وی را مسموم کرد و پیوران سید با آگاهی از این امر، او را شتابان به کربلا بازگرداندند.<ref>ابراهیمی، ج ۱، ص ۱۲۰-۱۲۲؛ آل طالقانی، ص ۱۶۲؛ نیز: کرمانی، ص ۱۴۵</ref>  اما در تلخیص تاریخ نبیل، مسموم شدن وی به دست نجیب پاشا، ساخته و پرداخته مخالفان او قلمداد شده و سن وی هنگام مرگ شصت سال ذکر شده ست، که درست نمی نماید.<ref> نبیل زرندی، ص ۴۱</ref>


===فرزندان===
===فرزندان===
خط ۱۰۰: خط ۱۰۲:


افزون بر اینها، نام برخی از رهبران جنبش بابی در شمار شاگردان رشتی آمده که  منبع پاره ای از این انتسابها نوشته های خود بابیان بوده است که می کوشیدند نشان دهند که زعمای آنان از تأیید بنیانگذاران شیخیه بهره مند بودند اند، از جمله ادعای احترام سید کاظم رشتی به سید علی محمد شیرازی و معرفی او به شاگردان <ref>حاجی میرزاجانی کاشانی، ص ۱۰۳-۱۰۴؛ نبیل زرندی، ص ۲۷-۲۸؛ میرزا آقاخان کرمانی و روحی، ص ۲۷۶</ref> در حالیکه شهرت او به شاگردی رشتی <ref>هدایت، ج ۱۰، ص ۳۱۰؛ اعتضاد السلطنه، ص ۱۱</ref> بی اساس به نظر میرسد.<ref>آیتی، ج ۱، ص ۳۶، ۱۱۰</ref> در همین منابع ملاحسین بشرویه ای و زرین تاج برغانی معروف به طاهره قرة العین در شمار اصحاب نزدیک رشتی معرفی شده اند.<ref>آیتی، ج ۱، ص ۳۸، ۱۳۹-۱۴۰؛ نبیل زرندی، ص ۲۵، ۷۰؛ قس معصوم علیشاه، ج ۳، ص ۳۱۸</ref> در میان شاگردان سید کاظم رشتی که پس از او از سران بابیه بودند، از ملامحمدعلی بارفروشی، ملاعلی بسطامی و ملاشیخ علی ترشیزی نیز نام برده شده است.<ref>اعتضادالسلطنه، ص ۶۳، تعلیقات نوائی، ص ۹۰؛ نبیل زرندی، ص ۴۶-۴۷، ۶۲؛ برای فهرستی تفصیلی از شاگردان او: آل طالقانی، ص ۱۲۵-۱۳۱</ref>
افزون بر اینها، نام برخی از رهبران جنبش بابی در شمار شاگردان رشتی آمده که  منبع پاره ای از این انتسابها نوشته های خود بابیان بوده است که می کوشیدند نشان دهند که زعمای آنان از تأیید بنیانگذاران شیخیه بهره مند بودند اند، از جمله ادعای احترام سید کاظم رشتی به سید علی محمد شیرازی و معرفی او به شاگردان <ref>حاجی میرزاجانی کاشانی، ص ۱۰۳-۱۰۴؛ نبیل زرندی، ص ۲۷-۲۸؛ میرزا آقاخان کرمانی و روحی، ص ۲۷۶</ref> در حالیکه شهرت او به شاگردی رشتی <ref>هدایت، ج ۱۰، ص ۳۱۰؛ اعتضاد السلطنه، ص ۱۱</ref> بی اساس به نظر میرسد.<ref>آیتی، ج ۱، ص ۳۶، ۱۱۰</ref> در همین منابع ملاحسین بشرویه ای و زرین تاج برغانی معروف به طاهره قرة العین در شمار اصحاب نزدیک رشتی معرفی شده اند.<ref>آیتی، ج ۱، ص ۳۸، ۱۳۹-۱۴۰؛ نبیل زرندی، ص ۲۵، ۷۰؛ قس معصوم علیشاه، ج ۳، ص ۳۱۸</ref> در میان شاگردان سید کاظم رشتی که پس از او از سران بابیه بودند، از ملامحمدعلی بارفروشی، ملاعلی بسطامی و ملاشیخ علی ترشیزی نیز نام برده شده است.<ref>اعتضادالسلطنه، ص ۶۳، تعلیقات نوائی، ص ۹۰؛ نبیل زرندی، ص ۴۶-۴۷، ۶۲؛ برای فهرستی تفصیلی از شاگردان او: آل طالقانی، ص ۱۲۵-۱۳۱</ref>
پس از مرگ سید کاظم، پیروان وی چند دسته شدند و برخی از آنها از جمله محمد کریم خان قاجار و شیخ حسن گوهر و پیروانشان با ادعای باب به سختی به مقابله برخاستند. گفتنی است در زمان سید کاظم، به سبب اقامت شماری از شاهزادگان قاجاری در عراق و نیز فعالیتهای حاج محمد کریم خان شاگرد وی در کرمان، بزرگانی از خاندان قاجار به شیخیه تمایل پیدا کرده بودند. <ref>مدرسی چهاردهی، ص ۱۳۸-۱۴۱</ref>


==اساتید و مشایخ==
==اساتید و مشایخ==
خط ۱۲۳: خط ۱۲۷:


==آثار==
==آثار==
*شرح [[خطبه تطنجیه]]، این کتاب در ۱۲۷۰ در تبریز به چاپ رسیده است.
از سید کاظم آثار فراوانی به فارسی و عربی در زمینه های گوناگون مانده است. <ref>فهرست تفصیلی آثار وی در فصلی از فهرست کتب ... مشایخ عظام تألیف ابوالقاسم ابراهیمی آمده است.</ref> پس از مرگ او،‌ خانه و کتابخانه اش دو بار غارت شد که بر اثر آن برخی از تألیفاتش از بین رفت.<ref>ابراهیمی، ج ۱، ص ۱۲۵</ref> بخش زیادی از آثار برجامانده از او، مشتمل بر رسائلی است در پاسخ استفتائات در زمینه های گوناگون، بخشی هم شامل مسائل فقهی، تفسیر برخی سوره های قرآنی و برخی احادیث و ادعیه است. شمار رسائل برجامانده از او به بیش از ۱۵۰ میرسد که بسیاری از آنها چاپ شده اند و مهمترین آنها عبارتند از :
*«شرح القصیده» در شرح قصیده لامیه پاشا عبدالباقی افندی عمری موصلی والی عراق. این کتاب در سال ۱۲۷۰ در تهران به طبع رسیده‌است.
* اسرار اسماء المعصومین که به تصحیح صالح احمد دباب در ۱۴۲۶/۲۰۰۵ در بیروت به چاپ رسیده است
* اصول العقاید، در پنج باب به فارسی که به شیوه ای استدلالی به بحث از اصول پنج گانه دین پرداخته و در تبریز [۱۲۵۹ش] به چاپ سنگی رسیده است.
* دلیل المتحیرین، در ۱۳۴۴ در نجف و پس از آن در کرمان چاپ شده است.
* رسالة السلوک فی الاخلاق و الاعمال <ref>این رساله به تصحیح وحید بهمردی در ۱۴۲۵ چاپ شده است. درباره اثر دیگر او با عنوان السیر و السلوک رک: آقابزرگ تهرانی، ۱۴۰۳، ج ۸، ص ۲۶۰، ج ۱۲، ص ۲۲۶، ۲۸۲-۲۸۳؛ قس رشتی، رسالة السلوک، مقدمه، ص ۱۰-۱۲</ref>
*شرح [[الخطبه التطنجیه]]، این کتاب در ۱۲۷۰ در تبریز به چاپ رسیده است.
*«شرح القصیده» در شرح قصیده لامیه پاشا عبدالباقی افندی عمری موصلی والی عراق در مدح امام موسی بن جعفر که شیوه رشتی در تأویل باطنی آن، این شرح را به صورت یکی از آثار مهم او درآورده است. این کتاب در سال ۱۲۷۰ در تهران به طبع رسیده‌است.
*کشف الحق فی مسائل المعراج
* مجموعة الرسائل گزیده ای از چند رساله که بیشتر آنها در پاسخ سؤالهای مختلف از وی نوشته شده است
*ترجمه کتاب حیات النفس احسایی به فارسی که در ۱۳۳۷ش در تبریز به چاپ رسیده است.<ref>برای تفصیل آثار رشتی رک: ابراهیمی، ج ۲، ص ۲۸۸-۳۵۹؛ نیز: آزاد کشمیری، ص ۳۹۸-۴۰۲</ref>


آثار و مؤلفات و رسالۀ او بیش از صد و پنجاه عنوان دارد که شامل استفتاء و سؤال و جواب است و بسیاری آنها را پیروان شیخیه به چاپ رسانده‌اند.
سید مهدی موسوی کاظمی در احسن الودیعه آثار او را به ابهام و لغزگویی متهم می‌کند. و سید ابراهیم قزوینی صاحب ضوابط رسالۀ دلیل المتحرین او را رسالۀ شَتمیه می‌نامید.
سید مهدی موسوی کاظمی در احسن الودیعه آثار او را به ابهام و لغزگویی متهم می‌کند. و سید ابراهیم قزوینی صاحب ضوابط رسالۀ دلیل المتحرین او را رسالۀ شَتمیه می‌نامید.


کاربر ناشناس