تقریب مذاهب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''تقریب مذاهب اسلامی''' اندیشه‌ای که در پی نزدیک‌کردن پیروان [[مذاهب اسلامی]] (به‌ویژه [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|سنی]]) و رفع پیامدهای اختلافات آنها است. این اصطلاح مربوط به قرن چهاردهم قمری است هرچند پیش از آن نیز اقداماتی درباره تقریب مذاهب اسلامی انجام گرفته است. همچنین برای تقریب مذاهب اسلامی نهادهایی شکل گرفته است که از جمله آنها تأسیس [[دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیة|دارالتقریب مذاهب اسلامی]] (۱۳۱۷ش) و [[مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]] در ۱۳۶۹ش تأسیس شد.  

با تشکیل دارالتقریب مذاهب اسلامی در مصر و شکل‌گیری نظام جمهوری اسلامی ایران، تقریب مذاهب به صورت جدی‌تر مطرح شد. در بهمن ۱۳۷۱ش/ فوریه ۱۹۹۳، بنیاد تحقیقات علمی اسلامی در [[استانبول]] محفلی علمی (سمپوزیوم) برگزار کرد که در آن محققان سنّی و شیعه شرکت داشتند. گفته شده این اقدام تأثیر زیادی در شناساندن چهره علمی و صحیح تشیع داشت.

نهادی است که در سال ۱۹۴۷م با تلاش [[محمدتقی قمی]] (۱۲۸۹–۱۳۶۹ش) و همکاری تعدادی از علمای [[الازهر]] در [[قاهره]] راه‌اندازی شد.<ref>جماعة التقریب بین المذاهب الاسلامیة، «اساسنامه جمعیت تقریب بین مذاهب اسلامی»، ص۱۲۴، ۱۲۷.</ref> [[سید حسین طباطبایی بروجردی|سید حسین بروجردی]]، مرجع تقلید شیعیان، از حدود سال ۱۳۶۵ق از آن حمایت کرد.<ref> واعظ‌زاده خراسانی، «السید البروجردی والتقریب»، ص۸–۱۲؛ س. هدی، «دو سند تاریخی در راه تقریب بین مذاهب اسلامی»، ص۵۷–۶۰.</ref> و به محل گردهمایی عالمان و روحانیان شیعه و سنی تبدیل شد؛ کسانی همچون [[محمدعلی علوبه پاشا]] که بعداً به ریاست دارالتقریب برگزیده شد، [[شیخ عبدالمجید سلیم]]، رئیس هیئت فتوای [[الازهر|دانشگاه الازهر]]، [[حاج امین حسینی]]، مفتی اعظم [[فلسطین]]، [[شیخ محمد عبداللطیف]]، مفتی وزارت اوقاف، شیخ [[محمد عبدالفتاح عنانی]]، رئیس [[مذهب مالکی]]، [[محمود شلتوت|شیخ محمود شَلْتوت]]، عضو هیئت کبار العلمای حنفی، [[حسن البنا|حسن البَنّا]]، رهبر [[جمعیت اخوان المسلمین]] و قاضی [[محمد بن عبدالله امری]]، نماینده شیعه [[زیدیه]] [[یمن]] از اعضای این مرکز بودند.<ref>جماعة التقریب بین المذاهب الاسلامیة، «اساسنامه جمعیت تقریب بین مذاهب اسلامی»، ص۱۲۷–۱۲۹.</ref> بعدها شیخ [[محمدحسین کاشف‌الغطاء]] و [[سید هبةالدین شهرستانی]] و [[سید عبدالحسین شرف‌الدین]]، از علمای شیعه نیز به دارالتقریب پیوستند.<ref>جماعة التقریب بین المذاهب الاسلامیة، «اساسنامه جمعیت تقریب بین مذاهب اسلامی»، ص۱۲۷–۱۲۹.</ref>

*[[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] (۱۲۱۷-۱۲۷۵ش): عالم روشنفکری که برای تقریب مذاهب اسلامی، سفرهایی به مناطق مختلف جهان اسلام داشت.  

*[[سید حسین طباطبایی بروجردی|آیت‌الله بروجردی]]:  (۱۲۵۴-۱۳۴۰ش) مرجع تقلید شیعه بود و حمایت از دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیة،<ref>آذرشب، پیشینه تقریب، ۱۳۸۴ ش، ص۱۸۲.</ref> توجه به فقه مقارن<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «وحدت و انسجام اسلامی از نگاه آیت الله بروجردی»، ص۲۱</ref> و معرفی فقه شیعه به اهل‌سنت از اقدامات تقریبی او به شمار می‌رود.

*[[محمود شلتوت]] (۱۳۱۰-۱۳۸۳ق):  عالم اهل‌سنت و از اساتید دانشگاه الازهر در مصر بود. او از مؤسسان دار التقریب بین المذاهب اسلامی بود، صدور فتوای جواز عمل طبق فقه شیعه، کرسی تدریس فقه مقارن و ارتباط با علمای شیعه از اقدامات تقریبی او بود.

* ابحاث فی الوحدة الاسلامیة نوشته محمدحسین فضل‌الله و دیگران: این کتاب مقالاتی درباره وحدت اسلامی را در بردارد. انتشارات، مرکز العلم و الاسلام دمشق این کتاب را چاپ کرده است.