پرش به محتوا

فرشته: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۲۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ سپتامبر ۲۰۲۱
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''فرشته''' یا '''مَلَک''' موجوداتی نامرئی و فراطبیعی، که مأمور اجرای اوامر [[خدا]] در دنیا و آخرت‌اند و باور به وجود آنها از اعتقادات مسلمانان است. فرشته‌ها دسته‌ها و مراتب مختلفی دارند. [[جبرئیل]]، [[میکائیل]]، [[اسرافیل]] و [[عزرائیل]] جایگاه بالاتری دارند.
'''فرشته''' یا '''مَلَک''' موجوداتی نامرئی و فراطبیعی، که مأمور اجرای اوامر [[خدا]] در دنیا و آخرت‌اند و باور به وجود آنها از اعتقادات مسلمانان است. فرشته‌ها دسته‌ها و مراتب مختلفی دارند. [[جبرئیل]]، [[میکائیل]]، [[اسرافیل]] و [[عزرائیل]] جایگاه بالاتری دارند.


ملائکه از [[گناه]] و نافرمانی مبرّایند و در انجام وظیفه خود کوتاهی نمی‌کنند. [[عبادت]]، [[تسبیح|تسبیح خدا]]، نوشتن [[نامه اعمال]]، آوردن [[وحی]]، حفاظت از انسان‌ها، یاری رساندن به [[مؤمن|مؤمنان]]، رساندن روزی مادی و معنوی، گرفتن جان‌ها، هدایت قلب‌ها و مأموران عذاب از وظایف آنان به شمار می‌رود.
فرشتگان مجردند (ماده و جسم) ندارند. ملائکه از [[گناه]] و نافرمانی مبرّایند و در انجام وظیفه خود کوتاهی نمی‌کنند. [[عبادت]]، [[تسبیح|تسبیح خدا]]، نوشتن [[نامه اعمال]]، آوردن [[وحی]]، حفاظت از انسان‌ها، یاری رساندن به [[مؤمن|مؤمنان]]، رساندن روزی مادی و معنوی، گرفتن جان‌ها، هدایت قلب‌ها و مأموران عذاب از وظایف آنان به شمار می‌رود.


== چیستی فرشتگان==
== چیستی فرشتگان==
[[پرونده:نگاره یک فرشته به سبک ایرانی اسلامی متعلق به قرن شانزدهم.jpg|بندانگشتی|نگاره فرشته‌ای متعلق به قرن ۱۶ میلادی.]]
[[پرونده:نگاره یک فرشته به سبک ایرانی اسلامی متعلق به قرن شانزدهم.jpg|بندانگشتی|نگاره فرشته‌ای متعلق به قرن ۱۶ میلادی.]]
فرشتگان، موجودات نامرئی هستند که قابل اشاره حسی نیستند{{مدرک}} و فرستادگان خدا به شمار می‌آیند.<ref>سوره فاطر، آيه۱.</ref> ملائکه جمع ملک به معنای رسالت (فرستادن) است.<ref>طریحی، مجمع‌البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۲۹۲.</ref>
فرشتگان موجوداتی که بین خدا و عالم محسوس واسطه‌اند و آنها را موکل بر امور تکوینی و تشریعی عالم کرده است<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۷، ص۶.</ref> این موجودات نامرئی‌اند و با حواس قابل درک نیستند{{مدرک}} ملائکه جمع ملک به معنای رسالت (فرستادن) است.<ref>طریحی، مجمع‌البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۲۹۲.</ref>  


درباره ماهیت فرشتگان اختلاف‌نظر وجود دارد. فیلسوفان آنان را موجوداتی غیرجسمانی و مجرد می‌دانند که برخی از تجرد تام عقلانی و گروهی از تجرد برزخی برخوردارند البته معتقدند گروه دوم برخی از خواص ماده مانند شکل را دارند. اما متکلمان ملائکه را اجسام لطیف و نورانی دانسته که می‌توانند به صورت‌های مختلف در‌آیند.{{مدرک}}  بر پایه روایتی از [[امام صادق(ع)]] ملائکه از نور آفریده شده‌اند.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ج۵۸، ص۳۰۶، ح۱۵.</ref>
درباره ماهیت فرشتگان اختلاف‌نظر وجود دارد. فیلسوفان آنان را موجوداتی غیرجسمانی و مجرد می‌دانند که برخی از تجرد تام عقلانی و گروهی از تجرد برزخی برخوردارند البته معتقدند گروه دوم برخی از خواص ماده مانند شکل را دارند. اما متکلمان ملائکه را اجسام لطیف و نورانی دانسته که می‌توانند به صورت‌های مختلف در‌آیند.{{مدرک}}  بر پایه روایتی از [[امام صادق(ع)]] ملائکه از نور آفریده شده‌اند.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ج۵۸، ص۳۰۶، ح۱۵.</ref>
خط ۴۶: خط ۴۶:
بنا بر آیه «لَا یسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَهُم بِأَمْرِ‌هِ یعْمَلُونَ: که در سخن بر او پیشی نمی‌گیرند، و به دستور او کار می‌کنند.» <ref>سوره انبیاء، آيه۲۷.</ref> و «لایعصون الله ما امرهم»<ref>سوره تحریم، آیه۶.</ref> ملائکه، معصوم و به دور از نافرمانی خدا هستند؛ البته با استناد به مواردی مانند [[هاروت و ماروت]]<ref>نگاه کنید به فیاض لاهیجی، گوهر مراد، ۱۳۸۳ش، ص۴۲۶.</ref> و [[فطرس]] در عصمت آنان تشکیک شده است که از سوی عالمان مسلمان پاسخ داده شده است از  جمله ملک نبودن هاروت و ماروت و معتبر نبودن داستان آنها و فطرس.<ref>راستین و کهنسال، «عصمت فرشتگان، شواهد موافق و مخالف»، ص۱۲۷ و۱۲۸.</ref>  
بنا بر آیه «لَا یسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَهُم بِأَمْرِ‌هِ یعْمَلُونَ: که در سخن بر او پیشی نمی‌گیرند، و به دستور او کار می‌کنند.» <ref>سوره انبیاء، آيه۲۷.</ref> و «لایعصون الله ما امرهم»<ref>سوره تحریم، آیه۶.</ref> ملائکه، معصوم و به دور از نافرمانی خدا هستند؛ البته با استناد به مواردی مانند [[هاروت و ماروت]]<ref>نگاه کنید به فیاض لاهیجی، گوهر مراد، ۱۳۸۳ش، ص۴۲۶.</ref> و [[فطرس]] در عصمت آنان تشکیک شده است که از سوی عالمان مسلمان پاسخ داده شده است از  جمله ملک نبودن هاروت و ماروت و معتبر نبودن داستان آنها و فطرس.<ref>راستین و کهنسال، «عصمت فرشتگان، شواهد موافق و مخالف»، ص۱۲۷ و۱۲۸.</ref>  


[[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] معتقد است که فرشتگان مکلف به تکالیف تکوینی‌اند نه تشریعی. آنها فقط هر آنچه خدا اراده کند،‌ اراده می‌کنند و هر آنچه خدا امر کند، عمل می‌کنند. ازاین‌رو جزا و پاداشی ندارند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۳۴ و ۳۳۵.</ref> اما از [[مرتضی مطهری]] سرپیچی برخی از فرشتگان زمینی ممکن است<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۴، ص۲۸۰.</ref> هر چند این نظر با عصمت فرشتگان ناسازگار دانسته شده است.<ref>سیری در اسرار فرشتگان، ص۶۴.</ref>
[[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] معتقد است که فرشتگان مکلف به تکالیف تکوینی‌اند نه تشریعی. آنها فقط هر آنچه خدا اراده کند،‌ اراده می‌کنند و هر آنچه خدا امر کند، عمل می‌کنند از این رو گناه و معصیت نمی‌کنند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۷، ص۱۲.</ref> اما از [[مرتضی مطهری]] سرپیچی برخی از فرشتگان زمینی ممکن است<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۴، ص۲۸۰.</ref> هر چند این نظر با عصمت فرشتگان ناسازگار دانسته شده است.<ref>سیری در اسرار فرشتگان، ص۶۴.</ref>


===بال داشتن===
===بال داشتن===
بنا بر آیات قرآن و روایات فرشتگان دارای بال هستند بنا بر روایتی از [[ابن عباس]]، پیامبر(ص) در [[معراج]] جبرئیل را با ششصد بال مشاهده کرده است.<ref>مجمع البیان، ج۸، ص ۶۲۵</ref> درباره اینکه منظور از بال فرشتگان چیست نظرات مختلفی ارائه شده است:
بنا بر آیات قرآن و روایات فرشتگان دارای بال هستند بنا بر روایتی از [[ابن عباس]]، پیامبر(ص) در [[معراج]] جبرئیل را با ششصد بال مشاهده کرده است.<ref>مجمع البیان، ج۸، ص ۶۲۵</ref> درباره اینکه منظور از بال فرشتگان چیست نظرات مختلفی ارائه شده است:


* علامه طباطبایی معتقد است منظور این است که آنها مجهز به چیزی هستند که با آن از آسمان به زمین و از زمین به آسمان می‌روند، نه اینکه بالی مانند بال پرندگان داشته باشند.<ref> علامه طباطبایی، تفسیر المیزان، ذیل آیه.</ref>  
* علامه طباطبایی معتقد است منظور این است که آنها مجهز به چیزی هستند که با آن از آسمان به زمین و از زمین به آسمان می‌روند، نه اینکه بالی مانند بال پرندگان داشته باشند.<ref> علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۷، ص۷.</ref>  
* [[امام خمینی]] معتقد است فرشتگان [[عالم ملکوت]] مجردند و بال ندارند، اما فرشتگان عالم مثال ممکن است دارای بال و پر مثالی باشند.<ref> امام خمینی، ص۴۱۵.</ref>
* [[امام خمینی]] معتقد است فرشتگان [[عالم ملکوت]] مجردند و بال ندارند، اما فرشتگان عالم مثال ممکن است دارای بال و پر مثالی باشند.<ref> امام خمینی، ص۴۱۵.</ref>
* [[ابن عربی]] منظور از تعداد بال‌های فرشتگان را میزان تأثیر در ملکوت آسمان و زمین می‌داند.<ref> سیری در اسرار فرشتگان، ص۷۹.</ref>
* [[ابن عربی]] منظور از تعداد بال‌های فرشتگان را میزان تأثیر در ملکوت آسمان و زمین می‌داند.<ref> سیری در اسرار فرشتگان، ص۷۹.</ref>
خط ۷۵: خط ۷۵:
*خمینی، سید مصطفی، تفسیر القرآن الکریم، به کوشش محمد سجادی اصفهانی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۶۰ش.
*خمینی، سید مصطفی، تفسیر القرآن الکریم، به کوشش محمد سجادی اصفهانی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۶۰ش.
*رستمی و آل‌بویه، محمدزمان و طاهره، سیری در اسرار فرشتگان، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۳ش.
*رستمی و آل‌بویه، محمدزمان و طاهره، سیری در اسرار فرشتگان، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۳ش.
*طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمی، افست، قم، انتشارات اسلامی، ۱۳۹۳ق.
*طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمی، افست، قم، انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ق.
*طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
*طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
*طبری، محمد بن جریر، جامع البیان عن تأویل آیه القرآن، به کوشش صدقی، جمیل العطار، بیروت،‌ دار الفکر، ۱۴۱۵ق.
*طبری، محمد بن جریر، جامع البیان عن تأویل آیه القرآن، به کوشش صدقی، جمیل العطار، بیروت،‌ دار الفکر، ۱۴۱۵ق.
*طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تصحیح احمد حسینی، تهران، کتابفروشی مرتضی، ۱۴۱۶ق.
*طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تصحیح احمد حسینی، تهران، کتابفروشی مرتضی، ۱۴۱۶ق.
*عروسی حویزی، ابن جمعه، تفسیر نورالثقلین، به کوشش رسولی محلاتی، قم، اسماعیلیان، ۱۳۷۳ش.
*عروسی حویزی، ابن جمعه، تفسیر نورالثقلین، به کوشش رسولی محلاتی، قم، اسماعیلیان، ۱۳۷۳ش.
*علامه حلی، حسن بن یوسف، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، تصحیح حسن حسن زاده آملی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۱۳ق.
*علامه حلی، حسن بن یوسف، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، تصحیح حسن حسن‌زاده آملی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۱۳ق.
*فخرالدین رازی، محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۴۲۰ق.
*فخرالدین رازی، محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۴۲۰ق.
*کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی،‌ دارالکتب الإسلامیة، ۱۴۰۷ق.
*کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی،‌ دارالکتب الإسلامیة، ۱۴۰۷ق.