پرش به محتوا

ناصرالدین شاه قاجار: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
imported>Fayaz
imported>Fayaz
خط ۴۳: خط ۴۳:
==اقدامات==
==اقدامات==
در دوران ناصرالدین، قحطی‌ها، جنگ‌ها، شورش‌ها، درگیری‌های مختلف در دربار، صدراعظم‌های مختلف،‌ قدرت بالای نهادهای مذهبی و بازاری و امتیازهای مختلف او به روس و انگلیس، فراز و نشیب‌های بسیاری را سبب شد.<ref>برای اطلاعات بیشتر رجوع کنید به: مصحفی، ایران در دوره ناصرالدین شاه، تاریخ جامع ایران، ۱۳۹۴ش، ج۱۲، ص۱۷۶- ۱۸۰ و فرهمند، گذری بر امتیازات پی در پی انگلیس در عهد ناصری، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۶ .</ref>  
در دوران ناصرالدین، قحطی‌ها، جنگ‌ها، شورش‌ها، درگیری‌های مختلف در دربار، صدراعظم‌های مختلف،‌ قدرت بالای نهادهای مذهبی و بازاری و امتیازهای مختلف او به روس و انگلیس، فراز و نشیب‌های بسیاری را سبب شد.<ref>برای اطلاعات بیشتر رجوع کنید به: مصحفی، ایران در دوره ناصرالدین شاه، تاریخ جامع ایران، ۱۳۹۴ش، ج۱۲، ص۱۷۶- ۱۸۰ و فرهمند، گذری بر امتیازات پی در پی انگلیس در عهد ناصری، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۶ .</ref>  
===قتل امیرکبیر===
ناصرالدین در اوائل سلطنت خود [[امیرکبیر|محمد تقی‌خان فراهانی]] را به عنوان صدراعظم انتخاب کرد و دختر خود را به عقد او در آورد. امیرکبیر که صاحب قدرت فراوانی شده بود و تأثیر بسیاری نیز بر پادشاه جوان داشت، اصلاحات مختلفی را آغاز کرد.<ref>رضوی‌نژاد، چهار سیاستمدار ملی و متقی نام آور ایران، ۱۳۷۷ش، ۱۹-۲۱.</ref> اما اختلافات‌ها و حسادت‌ها در دربار، موجب عزل امیرکبیر پس از ۳۹ ماه صدارت گردید. پس از عزل، او به [[کاشان]] تبعید شد و مدتی بعد، در حمام فین کاشان کشته شد.<ref>رضوی‌نژاد، چهار سیاستمدار ملی و متقی نام آور ایران، ۱۳۷۷ش، ۱۹-۲۱.</ref>
===امتیازدهی به انگلیس و روس===
===امتیازدهی به انگلیس و روس===
مورخان دوره پنجاه ساله سلطنت ناصرالدین  را به مانند دیگر پادشاهان قاجار، دوران رقابت شدید [[روسیه]] و [[انگلستان]] در تأمین منافع خویش دانسته‌اند. هر اقدامی در ایران با منافع یکی از این دو کشور در تقابل بود، به مشکل می‌خورد. شاه برای بسیاری از امور، باید رضایت آنان را به دست می‌آورد.<ref>مصحفی، ایران در دوره ناصرالدین شاه، تاریخ جامع ایران، ۱۳۹۴ش، ج۱۲، ۲۱۶-۲۱۷.</ref> در [[روزنامه وقایع اتفاقیه]] در این مورد نوشته شده بود: «شاه به قدری از کیفیت حالی خود متنفر شده‌است که حکومت یک ده در حالتی که غیرمحکوم [خارجی] باشد به مراتب ترجیح به این سلطنت می‌دهد».<ref>امانت، قبله عالم: ناصرالدین شاه قاجار و پادشاهی ایران، ۱۳۸۳ش، ص۳۷۸–۳۷۹.</ref><br>
مورخان دوره پنجاه ساله سلطنت ناصرالدین  را به مانند دیگر پادشاهان قاجار، دوران رقابت شدید [[روسیه]] و [[انگلستان]] در تأمین منافع خویش دانسته‌اند. هر اقدامی در ایران با منافع یکی از این دو کشور در تقابل بود، به مشکل می‌خورد. شاه برای بسیاری از امور، باید رضایت آنان را به دست می‌آورد.<ref>مصحفی، ایران در دوره ناصرالدین شاه، تاریخ جامع ایران، ۱۳۹۴ش، ج۱۲، ۲۱۶-۲۱۷.</ref> در [[روزنامه وقایع اتفاقیه]] در این مورد نوشته شده بود: «شاه به قدری از کیفیت حالی خود متنفر شده‌است که حکومت یک ده در حالتی که غیرمحکوم [خارجی] باشد به مراتب ترجیح به این سلطنت می‌دهد».<ref>امانت، قبله عالم: ناصرالدین شاه قاجار و پادشاهی ایران، ۱۳۸۳ش، ص۳۷۸–۳۷۹.</ref><br>
خط ۵۲: خط ۵۴:
===سرکوب بابیت===
===سرکوب بابیت===
{{نوشتار اصلی|بابیه}}
{{نوشتار اصلی|بابیه}}
پیروان [[علی محمد باب]] در شهرهای مختلف قیام کردند و شکست خوردند. در نهایت علی محمد باب به دستور [[امیرکبیر]] در [[شعبان]] سال [[سال ۱۲۶۶ هجری قمری|۱۲۶۶ق]] در [[تبریز]] اعدام شد. <ref>امانت، قبله عالم: ناصرالدین شاه قاجار و پادشاهی ایران، ۱۳۸۳ش، ص۲۸۷.</ref>
پیروان [[علی محمد باب]] در شهرهای مختلف قیام کردند و شکست خوردند. در نهایت علی محمد باب به دستور [[امیرکبیر]] در [[شعبان]] سال [[سال ۱۲۶۶ هجری قمری|۱۲۶۶ق]] در [[تبریز]] اعدام شد. <ref>امانت، قبله عالم: ناصرالدین شاه قاجار و پادشاهی ایران، ۱۳۸۳ش، ص۲۸۷.</ref> در [[شوال]] سال ۱۲۶۸ق تعدادی از بابیان، دست به ترور ناموفق ناصرالدین زدند<ref>امانت، قبله عالم: ناصرالدین شاه قاجار و پادشاهی ایران، ۱۳۸۳ش، ص۲۸۴.</ref> و حکومت به سرکوب فرقه بابیه پرداخت.<ref>امانت، قبله عالم: ناصرالدین شاه قاجار و پادشاهی ایران، ۱۳۸۳ش، ص۲۹۰-۲۹۲.</ref>
 
در [[شوال]] سال ۱۲۶۸ق تعدادی از بابیان، دست به ترور ناموفق ناصرالدین زدند.<ref>امانت، قبله عالم: ناصرالدین شاه قاجار و پادشاهی ایران، ۱۳۸۳ش، ص۲۸۴.</ref> حکومت به سرکوب فرقه بابیه پرداخت.<ref>امانت، قبله عالم: ناصرالدین شاه قاجار و پادشاهی ایران، ۱۳۸۳ش، ص۲۹۰-۲۹۲.</ref>


{{شاهان قاجار}}
{{شاهان قاجار}}
===رواج تکیه===
===رواج تکیه===
{{نوشتار اصلی|تکیه دولت}}
{{نوشتار اصلی|تکیه دولت}}
ساخت و رواج [[تکیه]] در دوران این شاه قاجار چند برابر گشت. تکیه دولت بنایی بود که برای اجرای [[تعزیه]] و برگزاری مراسم سوگواری برپا شد. تکیه دولت به فرمان ناصرالدین شاه و از ۱۲۸۵ق تا حدود ۱۲۹۰ق ساخته شد. <ref>ذکاء، تاریخچه ساختمان‌های ارگ سلطنتی تهران و راهنمای کاخ گلستان، ۱۳۴۹ش، ص۲۸۷.</ref>
ساخت و رواج [[تکیه]] در دوران این شاه قاجار چند برابر گشت. [[تکیه دولت]] بنایی بود که برای اجرای [[تعزیه]] و برگزاری مراسم سوگواری برپا شد. تکیه دولت به فرمان ناصرالدین شاه و از ۱۲۸۵ق تا حدود ۱۲۹۰ق ساخته شد. <ref>ذکاء، تاریخچه ساختمان‌های ارگ سلطنتی تهران و راهنمای کاخ گلستان، ۱۳۴۹ش، ص۲۸۷.</ref>
 
===قتل امیرکبیر===
ناصرالدین در اوائل سلطنت خود [[امیرکبیر|محمد تقی‌خان فراهانی]] را به عنوان صدراعظم انتخاب کرد و دختر خود را به عقد او در آورد. امیرکبیر که صاحب قدرت فراوانی شده بود و تأثیر بسیاری نیز بر پادشاه جوان داشت، اصلاحات مختلفی را آغاز کرد.<ref>رضوی‌نژاد، چهار سیاستمدار ملی و متقی نام آور ایران، ۱۳۷۷ش، ۱۹-۲۱.</ref> اما اختلافات‌ها و حسادت‌ها در دربار، موجب عزل امیرکبیر پس از ۳۹ ماه صدارت گردید. پس از عزل، او به [[کاشان]] تبعید شد و مدتی بعد، در حمام فین کاشان کشته شد.<ref>رضوی‌نژاد، چهار سیاستمدار ملی و متقی نام آور ایران، ۱۳۷۷ش، ۱۹-۲۱.</ref>


==آغاز مدرنیته ایران==
==آغاز مدرنیته ایران==
کاربر ناشناس