خوارج: تفاوت میان نسخه‌ها

از ابتدای پیدایش خوارج در تاریخ اسلام، آثار مختلفی در ردّ باورهای آنها تالیف شده یا در آثار حدیثی، روایاتی در تقبیح باورها و اعمال خوارج ذکر شده است. از جمله روایاتی حاکی از پیشگویی‌های [[پیامبر اسلام]] درباره خوارج و خروج آنان از دین که شیوه دینداری و عملکرد خوارج تقبیح شده و همچنین جنگیدن با آنان و کشتن‌شان دارای اجر دانسته شده است.<ref>برای نمونه رجوع کنید به: ابوحاتم رازی، کتاب الزینة فی الکلمات الاسلامیة العربیة، ۱۹۸۸م، قسم ۳، ص۲۷۶؛ ابن حزم اندلسی، الفصل فی الملل والاهواء والنحل، ۱۳۱۷-۱۳۲۰ق، ج۴، ص۱۶۱؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ۱۳۸۵-۱۳۸۷ق، ج۲، ص۲۶۵ـ۲۶۷.</ref> همچنین علمای شیعه با استناد به حدیثی از [[پیامبر(ص)]]، کسانی که با امام علی به محاربه پرداخته‌اند، و از جمله خوارج را [[کافر]] دانسته‌اند. بنابر روایت مذکور، کسی که با امام علی جنگ کند، مانند کسی است که با پیامبر جنگ کرده است.<ref>نصیرالدین طوسی، تجرید الاعتقاد، ۱۴۰۷ق، ص۲۹۵؛ علامه حلّى، کشف المراد فى شرح تجرید الاعتقاد، ۱۴۲۷ق، ص۵۴۰؛ فاضل مقداد، اللوامع الالهیة فى المباحث الکلامیة، ۱۳۸۰ش، ص۳۷۲.</ref>

در آثار تفسیری، استشهاد خوارج به [[قرآن کریم]] برای اثبات عقایدشان، مورد نقد و نقض قرار گرفته است؛ از جمله ادعای کافر بودن کسانی که مرتکب [[گناه کبیره]] می‌شوند. خوارج با تکیه بر آیه ۹۷ سوره آل عمران، بر این باور بوده‌اند که از آنجا که بر اساس قرآن کریم، هر کس حج نگزارد، مرتکب گناه کبیره و در نتیجه کافر شده است، پس ارتکاب گناهان کبیره، منجر به کفر می‌شود. در پاسخ به این استدلال گفته شده است که «مَنْ کَفَرَ» در آیه مذکور، کسی است که وجوب حج بر مستطیع را انکار می‌کند، نه کسی که کافر شده، چنانکه خوارج گمان کرده‌اند.<ref>رجوع کنید به: ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ۱۳۸۵-۱۳۸۷ق، ج۸، ص۱۱۴؛ جرجانی، شرح المواقف، ۱۳۲۵ق، ج۸، ص۳۳۵.</ref> ابن حزم، ادعای خوارج در این باره را با استناد به آیات دیگری از [[قرآن کریم]] رد کرده است.<ref>ابن حزم اندلسی، الفصل فی الملل والاهواء والنحل، ۱۳۱۷-۱۳۲۰ق، ج۳، ص۲۳۵ـ۲۴۳؛ جرجانی، شرح المواقف، ۱۳۲۵ق، ج۸، ص۳۲۴ـ۳۲۵.</ref>