confirmed، templateeditor
۲٬۰۶۵
ویرایش
imported>Erfani |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
این حزب با هدف محوریتبخشی به احکام اسلام در مسائل اجتماعی، مقابله با جریانهای غیراسلامی مانند [[لائیک]] و [[کمونیسم]] و برپایی [[حکومت اسلامی]] تاسیس شده است.<ref>عاملی، ج۱، ص۲۴۰-۲۴۲؛ خرسان، ص۴۸، ۵۰، ۵۳؛ حسینی، ص۶۸.</ref> | این حزب با هدف محوریتبخشی به احکام اسلام در مسائل اجتماعی، مقابله با جریانهای غیراسلامی مانند [[لائیک]] و [[کمونیسم]] و برپایی [[حکومت اسلامی]] تاسیس شده است.<ref>عاملی، ج۱، ص۲۴۰-۲۴۲؛ خرسان، ص۴۸، ۵۰، ۵۳؛ حسینی، ص۶۸.</ref> | ||
در دوران حکومت [[حزب بعث]] بر عراق به ویژه در زمان [[صدامحسین]] (۱۹۷۹-۲۰۰۳م) تعداد زیادی از اعضای حزب الدعوه اعدام یا زندانی شدند. مرکزیت اصلی آن پس از [[انقلاب اسلامی ایران]] به این کشور منتقل شد. | در دوران حکومت [[حزب بعث عراق]] بر عراق به ویژه در زمان [[صدامحسین]] (۱۹۷۹-۲۰۰۳م) تعداد زیادی از اعضای حزب الدعوه اعدام یا زندانی شدند. مرکزیت اصلی آن پس از [[انقلاب اسلامی ایران]] به این کشور منتقل شد. | ||
پس از سقوط حکومت صدام در [[سال ۱۳۸۲ هجری شمسی|۱۳۸۲ش]]/ ۲۰۰۳م، اعضای حزب با بازگشت به عراق دفاتری را در [[کربلا]] و [[بغداد]] افتتاح کردند. در همان سال، شورای حکومتی (مجلس الحکم) به منظور تدوین قانون اساسی جدید عراق و تشکیل دولت، با حضور ۲۵ تن از احزاب مهم عراق، تأسیس شد. ابراهیم جعفری از حزب الدعوة به عضویت این شورا درآمد و به ریاست آن منصوب شد.<ref>جعفری، ۱۳۹۰ش الف، ص۴۸، ۷۲ - ۷۳</ref> | پس از سقوط حکومت صدام در [[سال ۱۳۸۲ هجری شمسی|۱۳۸۲ش]]/ ۲۰۰۳م، اعضای حزب با بازگشت به عراق دفاتری را در [[کربلا]] و [[بغداد]] افتتاح کردند. در همان سال، شورای حکومتی (مجلس الحکم) به منظور تدوین قانون اساسی جدید عراق و تشکیل دولت، با حضور ۲۵ تن از احزاب مهم عراق، تأسیس شد. ابراهیم جعفری از حزب الدعوة به عضویت این شورا درآمد و به ریاست آن منصوب شد.<ref>جعفری، ۱۳۹۰ش الف، ص۴۸، ۷۲ - ۷۳</ref> | ||
خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
حزبالدعوه با صدور بیانیهای از [[قیام پانزده خرداد]] [[۱۳۴۲ش]] در [[ایران]] حمایت کرد و هنگامی که [[امام خمینی]] به عراق تبعید شد و در [[۱۳ مهر]] [[۱۳۴۴ش]]/۱۵ اکتبر ۱۹۶۵ از [[ترکیه]] وارد [[کاظمین]] شد مورد استقبال برخی از اعضای حزب قرار گرفت.<ref> علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۷۶؛ شبّر، ج۳، ص۳۲۵ - ۳۲۸</ref> | حزبالدعوه با صدور بیانیهای از [[قیام پانزده خرداد]] [[۱۳۴۲ش]] در [[ایران]] حمایت کرد و هنگامی که [[امام خمینی]] به عراق تبعید شد و در [[۱۳ مهر]] [[۱۳۴۴ش]]/۱۵ اکتبر ۱۹۶۵ از [[ترکیه]] وارد [[کاظمین]] شد مورد استقبال برخی از اعضای حزب قرار گرفت.<ref> علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۷۶؛ شبّر، ج۳، ص۳۲۵ - ۳۲۸</ref> | ||
=== دستگیری اعضاء حزب === | === دستگیری اعضاء حزب === | ||
پس از ریاستجمهوری عبدالرحمان عارف در ۱۳۴۵ش/۱۹۶۶م، نفوذ حزب در سراسر عراق، به ویژه در دانشگاهها، افزایش یافت؛ اما با قدرت یافتن جناح افراطی [[حزب بعث]] و ریاستجمهوری [[احمد حسن البکر]] در ۱۳۴۷ش/۱۹۶۸م، فعالیت احزاب و گروههای شیعه، از جمله حزب الدعوة، محدود شد و بسیاری از فعالان سیاسی دستگیر و زندانی شدند.<ref>علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۷۸، ۸۶ - ۸۷؛ عجلی، ص۱۱۶ - ۱۱۷</ref> در مرداد – شهریور ۱۳۵۰ش/ سپتامبر ۱۹۷۱م، رژیم بعث، عبدالصاحب دخیل، نفر دوم حزب را دستگیر کرد، دخیل پس از شکنجه، کشته شد. سال بعد، محمد صالح ادیب، مسئول شاخۀ کربلا و چند تن دیگر نیز دستگیر شدند و محمدهادی سبیتی و محمدمهدی آصفی، مسئول شاخۀ نجف، از عراق گریختند.<ref>عادل رؤوف، ص۲۵؛ خرسان، ص۱۷۷ – ۱۷۹؛ علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۱۳۹-۱۴۲</ref> | پس از ریاستجمهوری عبدالرحمان عارف در ۱۳۴۵ش/۱۹۶۶م، نفوذ حزب در سراسر عراق، به ویژه در دانشگاهها، افزایش یافت؛ اما با قدرت یافتن جناح افراطی [[حزب بعث عراق]] و ریاستجمهوری [[احمد حسن البکر]] در ۱۳۴۷ش/۱۹۶۸م، فعالیت احزاب و گروههای شیعه، از جمله حزب الدعوة، محدود شد و بسیاری از فعالان سیاسی دستگیر و زندانی شدند.<ref>علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۷۸، ۸۶ - ۸۷؛ عجلی، ص۱۱۶ - ۱۱۷</ref> در مرداد – شهریور ۱۳۵۰ش/ سپتامبر ۱۹۷۱م، رژیم بعث، عبدالصاحب دخیل، نفر دوم حزب را دستگیر کرد، دخیل پس از شکنجه، کشته شد. سال بعد، محمد صالح ادیب، مسئول شاخۀ کربلا و چند تن دیگر نیز دستگیر شدند و محمدهادی سبیتی و محمدمهدی آصفی، مسئول شاخۀ نجف، از عراق گریختند.<ref>عادل رؤوف، ص۲۵؛ خرسان، ص۱۷۷ – ۱۷۹؛ علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۱۳۹-۱۴۲</ref> | ||
اعضای برجستۀ حزب در [[عراق]] و [[لبنان]] برای فعالیت مجدد، اعضای جدید رهبری را به ریاست شیخ عارف بصری انتخاب کردند، اما در [[۲۶ تیر]] [[۱۳۵۳ش]]/ ۱۷ ژوئیه ۱۹۷۴م شیخ عارف بصری و شماری از اعضای رهبری دستگیر و اعدام و برخی دیگر به حبس ابد محکوم شدند.<ref>ادیب و موسوی، ص۴۶؛ علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۱۴۳ – ۱۵۰؛ شامی، ص۱۵۰</ref> | اعضای برجستۀ حزب در [[عراق]] و [[لبنان]] برای فعالیت مجدد، اعضای جدید رهبری را به ریاست شیخ عارف بصری انتخاب کردند، اما در [[۲۶ تیر]] [[۱۳۵۳ش]]/ ۱۷ ژوئیه ۱۹۷۴م شیخ عارف بصری و شماری از اعضای رهبری دستگیر و اعدام و برخی دیگر به حبس ابد محکوم شدند.<ref>ادیب و موسوی، ص۴۶؛ علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۱۴۳ – ۱۵۰؛ شامی، ص۱۵۰</ref> | ||
خط ۱۰۳: | خط ۱۰۳: | ||
===انتقال مرکز فعالیت به ایران=== | ===انتقال مرکز فعالیت به ایران=== | ||
با به قدرت رسیدن [[صدامحسین]] در عراق در [[۲۵ تیر]] ۱۳۵۸ / ۱۶ ژوئیه ۱۹۷۹، سرکوب حزب شدت گرفت. واکنش حزب در پیش گرفتن مبارزۀ مسلحانه بود. رژیم صدام اعضای حزب را دستگیر و صدها تن از آنان را اعدام کرد.<ref>خرسان، ص۳۰۹ – ۳۱۱؛ علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۲۲۸ – ۲۲۹، ۲۳۷ – ۲۳۹؛ عجلی، ص۱۳۶</ref> | با به قدرت رسیدن [[صدامحسین]] در عراق در [[۲۵ تیر]] ۱۳۵۸ / ۱۶ ژوئیه ۱۹۷۹، سرکوب حزب شدت گرفت. واکنش حزب در پیش گرفتن مبارزۀ مسلحانه بود. رژیم صدام اعضای حزب را دستگیر و صدها تن از آنان را اعدام کرد.<ref>خرسان، ص۳۰۹ – ۳۱۱؛ علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۲۲۸ – ۲۲۹، ۲۳۷ – ۲۳۹؛ عجلی، ص۱۳۶</ref> حزب الدعوة مرکز فعالیت خود را به ایران منتقل کرد. محمدمهدی آصفی در تابستان ۱۳۵۸ش / ۱۹۷۹ به ایران آمد. او و سایر رهبران حزب تصمیم گرفتند ساختار تشکیلاتی حزب را بازسازی کنند و رهبری حزب را از فردمحوری که در محمدهادی سبیتی متجلی میشد، خارج کنند. بنابراین، شورای مرکزی حزب با عضویت محمدهادی سبیتی، علی کورانی، محمدمهدی آصفی، سید مرتضی عسکری و سید کاظم حائری (فقیه الدعوة) شکل گرفت. سبیتی و همفکرانش این توافق را بر ضد خود دانسته، با آن مخالفت کردند که بینتیجه بود.<ref>خرسان، ص۳۶۷ – ۳۶۹؛ علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۲۹۳ - ۲۹۴</ref> | ||
پس از مذاکراتی میان رهبران حزب الدعوة و مسئولان ایرانی، اردوگاهی نظامی در نزدیکی [[اهواز]] ([[اردوگاه شهید صدر]]) به این حزب اختصاص یافت. این اردوگاه مهمترین مرکز آموزشی حزب الدعوة در ایران بود که در آن حدود ۷۰۰۰ نیروی نظامی آموزش میدیدند. این نیروها در جنگ عراق علیه ایران بر ضد نیروهای عراقی جنگیدید. در ۱۳۵۹ش/۱۹۸۰م محمدمهدی آصفی سخنگوی رسمی حزب شد.<ref>عجلی، ص۱۴۶؛ شامی، ص۱۷۶ – ۱۷۷؛ خرسان، ص۳۱۶ – ۳۱۷، ۳۴۲ - ۳۴۵</ref> | پس از مذاکراتی میان رهبران حزب الدعوة و مسئولان ایرانی، اردوگاهی نظامی در نزدیکی [[اهواز]] ([[اردوگاه شهید صدر]]) به این حزب اختصاص یافت. این اردوگاه مهمترین مرکز آموزشی حزب الدعوة در ایران بود که در آن حدود ۷۰۰۰ نیروی نظامی آموزش میدیدند. این نیروها در جنگ عراق علیه ایران بر ضد نیروهای عراقی جنگیدید. در ۱۳۵۹ش/۱۹۸۰م محمدمهدی آصفی سخنگوی رسمی حزب شد.<ref>عجلی، ص۱۴۶؛ شامی، ص۱۷۶ – ۱۷۷؛ خرسان، ص۳۱۶ – ۳۱۷، ۳۴۲ - ۳۴۵</ref> |