پرش به محتوا

ابوالحسن کسایی مروزی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mgolpayegani
imported>Mgolpayegani
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۱: خط ۳۱:
اشعار حکیم کسایی را بیشتر از منابعی مانند:کتاب [[لغت فرس]] از [[اسدی طوسی]]، [[النقض|کتاب النقض]]، [[مجمع الفرس سروری]]، [[لباب الالباب|لباب‌الالباب]]، [[فرهنگ جهانگیری]]، [[فرهنگ رشیدی]] و دیگر فرهنگ‌های لغت استخراج کرده‌اند.. محققان، علت تخلص او به کسایی را، برگرفته از مذهب شیعی او و برداشتی از [[حدیث کساء]] می‌دانند.
اشعار حکیم کسایی را بیشتر از منابعی مانند:کتاب [[لغت فرس]] از [[اسدی طوسی]]، [[النقض|کتاب النقض]]، [[مجمع الفرس سروری]]، [[لباب الالباب|لباب‌الالباب]]، [[فرهنگ جهانگیری]]، [[فرهنگ رشیدی]] و دیگر فرهنگ‌های لغت استخراج کرده‌اند.. محققان، علت تخلص او به کسایی را، برگرفته از مذهب شیعی او و برداشتی از [[حدیث کساء]] می‌دانند.
==زادگاه، ولادت، کنیه==
==زادگاه، ولادت، کنیه==
کسایی از شاعران قرن چهارم و معاصر عهد سامانی و اوایل عهد غزنوی است که در [[مرو]] دیده به جهان گشود. زادروز او را بنا به گفته خود در مطلع قصیده لامیه‌اش چهارشنبه ۲۷ [[ماه شوال]] سال ۳۴۱ هجری دانسته اند.<ref>ر.ک: طباطبایی، ص۱۵۱ تا ۱۶۶</ref>
کسایی از شاعران قرن چهارم و معاصر عهد سامانی و اوایل عهد غزنوی است که در [[مرو]] دیده به جهان گشود. زادروز او را بنا به گفته خود در مطلع قصیده لامیه‌اش چهارشنبه ۲۷ [[ماه شوال]] سال ۳۴۱ هجری دانسته اند.<ref>ر.ک: طباطبایی، سید مهدی، بررسی زندگی کسایی مروزی بر اساس خوانشی جدید از قصیده لامیه، ص۱۵۱ تا ۱۶۶</ref>


کنیه کسائی، مجدالدین ابوالحسن و همچنین بنا بر نقل دیگری ابواسحاق است.در مورد کنیه وی میان تذکره نویسان اختلاف وجود دارد. در [[دمیه القصر و عصره اهل العصر|«دمیة القصر»]] [[علی بن حسن باخرزی|باخرزی]] از شاعری به نام ابو الحسن علی بن محمد کسائی مروزی نام برده می‌شود که به حدس احمد آتش مراد همین کسائیست  و اگر این حدس را درست بدانیم نام و نام پدر و کنیه او به خوبی روشن می‌شود.<ref>درخشان، مهدی، ص۴</ref>
کنیه کسائی، مجدالدین ابوالحسن و همچنین بنا بر نقل دیگری ابواسحاق است.در مورد کنیه وی میان تذکره نویسان اختلاف وجود دارد. در [[دمیه القصر و عصره اهل العصر|«دمیة القصر»]] [[علی بن حسن باخرزی|باخرزی]] از شاعری به نام ابو الحسن علی بن محمد کسائی مروزی نام برده می‌شود که به حدس احمد آتش مراد همین کسائیست  و اگر این حدس را درست بدانیم نام و نام پدر و کنیه او به خوبی روشن می‌شود.<ref>درخشان، مهدی، ص۴</ref>


==فعالیت‌های اجتماعی==
==فعالیت‌های اجتماعی==
از زندگی کسایی به ویژه آغاز و اواخر آن، آگاهی درستی در دست نیست. محققان دامنه زندگی او را از عهد [[سامانیان]] تا [[غزنویان]] و تمایلات دینی او را از مدح [[خلفای عباسی]] تا [[ائمه معصومین]] (ع) گسترانیده‌اند.<ref>طباطبایی، ص۱۵۱-۱۶۶</ref> وی در آغاز در دربار سامانیان بوده ولی بعدها به دربار غزنویان رفته است و در اواخر عمر از مدح سلاطین پشیمان شد و به مدح و ثنای [[اهل بیت(ع)]] پرداخت.او از طلایه داران شعر فارسی به شمار می‌رود.<ref>میرجعفری، ص۲۸-۲۹</ref>
از زندگی کسایی به ویژه آغاز و اواخر آن، آگاهی درستی در دست نیست. محققان دامنه زندگی او را از عهد [[سامانیان]] تا [[غزنویان]] و تمایلات دینی او را از مدح [[خلفای عباسی]] تا [[ائمه معصومین]] (ع) گسترانیده‌اند.<ref>طباطبایی، سید مهدی، بررسی زندگی کسایی مروزی بر اساس خوانشی جدید از قصیده لامیه، ص۱۵۱-۱۶۶</ref> وی در آغاز در دربار سامانیان بوده ولی بعدها به دربار غزنویان رفته است و در اواخر عمر از مدح سلاطین پشیمان شد و به مدح و ثنای [[اهل بیت(ع)]] پرداخت.او از طلایه داران شعر فارسی به شمار می‌رود.<ref>میرجعفری، ص۲۸-۲۹</ref>


==اهل بیت(ع) در اشعار کسایی ==
==اهل بیت(ع) در اشعار کسایی ==
خط ۵۶: خط ۵۶:


=== مدیحه سرائی ===
=== مدیحه سرائی ===
کسائی را برخی از محققان با استناد به ابیاتی، مداح سلطان محمود غزنوی شمرده‌اند.<ref>ر.ک:درخشان، ص۱۴</ref> چنانکه [[سوزنی سمرقندی]] می گوید:
کسائی را برخی از محققان با استناد به ابیاتی، مداح سلطان محمود غزنوی شمرده‌اند.<ref>ر.ک: درخشان، ص۱۴</ref> چنانکه [[سوزنی سمرقندی]] می گوید:
{{شعر|نستعلیق}}{{ب|کرد [[عبد اللّه یا عبید اللّه بن احمد بن حسین عتبی|عتبی]] با کسائی همچنان کردار خوب|ماند عتبی از کسائی تا قیامت زنده‌نام}}{{پایان شعر}}
{{شعر|نستعلیق}}{{ب|کرد [[عبد اللّه یا عبید اللّه بن احمد بن حسین عتبی|عتبی]] با کسائی همچنان کردار خوب|ماند عتبی از کسائی تا قیامت زنده‌نام}}{{پایان شعر}}
شاید او را صرفاً شاعری مدیحه‌سرا شمردن صحیح نباشد زیرا هرچند که کسایی در جوانی و اوایل عمر اشعاری در مدح برخی از بزرگان آل سامان سروده ولی بزودی از این کار روی برگردانیده است.<ref>ر.ک: درخشان، ص۱۱</ref>
شاید او را صرفاً شاعری مدیحه‌سرا شمردن صحیح نباشد زیرا هرچند که کسایی در جوانی و اوایل عمر اشعاری در مدح برخی از بزرگان آل سامان سروده ولی بزودی از این کار روی برگردانیده است.<ref>ر.ک: درخشان، ص۱۱</ref>
خط ۷۷: خط ۷۷:
==درگذشت==
==درگذشت==


زمان وفات وی بدرستی معلوم نیست. اما از قصیده‌ای که در پنجاه سالگی خود سروده مسلم است که وفاتش بعد از سال ۳۹۰ هجری بوده است.همچنین از شعر‌های او چنین برمی‌آید که تا پنجاه سالگی زنده بوده است و بر همین اساس،عده‌ای او را شاعر قرن چهارم(۳۴۱-۳۹۴ه‍.ق)و برخی او را شاعر نیمه دوم قرن چهارم و آغاز قرن پنجم هجری می‌دانند که تا سالهایی پس از ۴۱۹زندگی کرده است.<ref>طباطبایی، ص۱۵۱-۱۶۶</ref>
زمان وفات وی بدرستی معلوم نیست. اما از قصیده‌ای که در پنجاه سالگی خود سروده مسلم است که وفاتش بعد از سال ۳۹۰ هجری بوده است.همچنین از شعر‌های او چنین برمی‌آید که تا پنجاه سالگی زنده بوده است و بر همین اساس،عده‌ای او را شاعر قرن چهارم(۳۴۱-۳۹۴ه‍.ق)و برخی او را شاعر نیمه دوم قرن چهارم و آغاز قرن پنجم هجری می‌دانند که تا سالهایی پس از ۴۱۹زندگی کرده است.<ref>طباطبایی، سید مهدی، بررسی زندگی کسایی مروزی بر اساس خوانشی جدید از قصیده لامیه، ص۱۵۱-۱۶۶</ref>


==در مدح امیرالمؤمنین علی(ع)==
==در مدح امیرالمؤمنین علی(ع)==
کاربر ناشناس