پرش به محتوا

الفصول العشرة فی الغیبة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
}}
}}


'''الفُصولُ العَشَرة فی الغَیبَة''' یا ''المسائل العشر فی الغیبة'' کتابی [[کلام امامیه|کلامی]] درباره [[غیبت امام زمان (عج)]]، اثر [[شیخ مفید]] (متوفای ۴۱۳ ق). این کتاب در جواب به شبهاتی نگارش یافته که درباره وجود [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام زمان]] (عج) در دوران شیخ مفید مطرح بوده است. مؤلف در این اثر با بهره‌گیری از استدلال‎های کلامی به شبهات مخالفان در ده فصل پاسخ می‎دهد.
'''الفُصولُ العَشَرة فی الغَیبَة''' یا ''اَلْمَسائلُ الْعَشْر فِی الْغَیْبَة'' کتابی [[کلام امامیه|کلامی]] درباره [[غیبت امام زمان(عج)]]، اثر [[شیخ مفید]] (متوفای ۴۱۳ق). این کتاب در جواب به شبهاتی نگارش یافته که درباره وجود [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام زمان]](عج) در دوران شیخ مفید مطرح بوده است. مؤلف در این اثر با بهره‌گیری از استدلال‎های کلامی به شبهات مخالفان در ده فصل پاسخ می‎دهد.


== درباره مؤلف ==
== درباره مؤلف ==
{{اصلی|شیخ مفید}}
{{اصلی|شیخ مفید}}
[[شیخ مفید]]، محمد بن محمد بن نعمان، در سال ۳۳۶ هجری در حوالی [[بغداد]] زاده شد.او هم متکلم است و هم [[فقیه]]. [[ابن ندیم]] در فن دوم از مقاله پنجم «‌[[الفهرست (ابن ندیم)|الفهرست]]» که درباره متکلمان شیعه بحث می‌کند، از او به عنوان «‌''ابن المعلم‌''» یاد کرده و او را ستایش می‌‏نماید.
[[شیخ مفید]]، محمد بن محمد بن نعمان، در سال ۳۳۶ق در حوالی [[بغداد]] زاده شد.او هم متکلم است و هم [[فقیه]]. [[ابن ندیم]] در فن دوم از مقاله پنجم «[[الفهرست (ابن ندیم)|الفهرست]]» که درباره متکلمان شیعه بحث می‌کند، از او به عنوان «''ابن المعلم‌''» یاد کرده و او را ستایش می‌نماید.


== نام ‏های دیگر کتاب‏ ==
== نام‌های دیگر کتاب ==
از این کتاب با نام‏‌های دیگری نیز تعبیر شده است مانند:
از این کتاب با نام‌های دیگری نیز تعبیر شده است مانند:
# ''المسائل العشرة فی الغیبة''
# ''المسائل العشرة فی الغیبة''
# ''مختصر فی الغیبة''
# ''مختصر فی الغیبة''
# ''الاجوبة عن المسائل العشر''
# ''الاجوبة عن المسائل العشر''
# ''الفصول العشرة فی الغیبة''
# ''الفصول العشرة فی الغیبة''
# ''الجوابات فی خروج المهدی‏''
# ''الجوابات فی خروج المهدی''
# ''جوابات المسائل العشر فی الغیبة''
# ''جوابات المسائل العشر فی الغیبة''
# ''شرح الاجوبة عن المسائل فی العشرة الفصول عما یتعلق بمهدی آل الرسول ص''
# ''شرح الاجوبة عن المسائل فی العشرة الفصول عما یتعلق بمهدی آل الرسول ص''
# ''کتاب الغیبة''.<ref>الفصول العشرة، ص۲۸.</ref>
# ''کتاب الغیبة''.<ref>الفصول العشرة، ص۲۸.</ref>


== تاریخ نگارش‏ ==
== تاریخ نگارش ==
شیخ مفید این کتاب را در سال ۴۱۱ هجری به نگارش در آورده است.<ref>الفصول العشرة، ص۳۰.</ref>
شیخ مفید این کتاب را در سال ۴۱۱ق به نگارش در آورده است.<ref>الفصول العشرة، ص۳۰.</ref>


== سبک نگارش ==
== سبک نگارش ==
شيخ مفيد در ده فصل، ده شبهه را مطرح کرده و سپس با بيانى زيبا و استدلالى محكم و استوار به پاسخ‌گويى انتقادات مخالفين مى‌پردازد.
شیخ مفید در ده فصل، ده شبهه را مطرح کرده و سپس با بیانی زیبا و استدلالی محکم و استوار به پاسخ‌گویی انتقادات مخالفان می‌پردازد.


== اعتبار و ارزش کتاب‏ ==
== اعتبار و ارزش کتاب ==
کتاب‌‏های شیخ مفید از اعتبار خاصی نزد علمای شیعه برخوردار است و از زمان نگارش تا کنون پیوسته علما و فقهای شیعه آن‌ها استناد نموده و یا از آن‌ها مطلب نقل می‌‏کنند.{{سخ}}
کتاب‌های شیخ مفید از اعتبار خاصی نزد علمای شیعه برخوردار است و از زمان نگارش تا کنون پیوسته علما و فقهای شیعه آن‌ها استناد نموده و یا از آن‌ها مطلب نقل می‌کنند.{{سخ}}
این کتاب برای شناخت امام زمان (عج) و ویژگی‌‏های آن حضرت مانند ولادت، علت [[غیبت امام زمان (عج)|غیبت]]، کیفیت آن و پاسخ‌گویی به بسیاری از شبهات در این باره، کتابی قابل توجه است.<ref>الفصول العشرة، ص۲۹ و ۳۰.</ref>
این کتاب برای شناخت امام زمان(عج) و ویژگی‌های آن حضرت مانند ولادت، علت [[غیبت امام زمان(عج)|غیبت]]، کیفیت آن و پاسخ‌گویی به بسیاری از شبهات در این باره، کتابی قابل توجه است.<ref>الفصول العشرة، ص۲۹ و ۳۰.</ref>
[[پرونده:ترجمه الفصول العشرة.jpg|بندانگشتی|ترجمه الفصول العشرة با عنوان ده انتقاد و پاسخ پیرامون غیبت امام مهدی (عج)]]
[[پرونده:ترجمه الفصول العشرة.jpg|بندانگشتی|ترجمه الفصول العشرة با عنوان ده انتقاد و پاسخ پیرامون غیبت امام مهدی(عج)]]
== محتوای کتاب‏ ==
== محتوای کتاب ==
شیخ مفید در این کتاب با استناد به بسیاری از وقایع تاریخی مسلّم و مورد قبول فرقه‏‌های مختلف و بیان استدلال‌‏های عقلی، با روشی برهانی، عقاید شیعه درباره امام زمان (عج) را بیان کرده است.
شیخ مفید در این کتاب با استناد به بسیاری از وقایع تاریخی مسلّم و مورد قبول فرقه‌های مختلف و بیان استدلال‌های عقلی، با روشی برهانی، عقاید شیعه درباره امام زمان(عج) را بیان کرده است.
=== ابواب‏ کتاب ===
=== ابواب کتاب ===
شیخ مفید در این کتاب به ده فصل، که هر یک در جواب شبهه‌ای از شبهات مخالفین است، اشاره دارد مانند:
شیخ مفید در این کتاب به ده فصل، که هر یک در جواب شبهه‌ای از شبهات مخالفین است، اشاره دارد مانند:


# در باره اين شبهه كه [[غیبت امام زمان (عج)]] و اسستتار وى خارج از حكم عادت و عرف است.
# درباره این شبهه که [[غیبت امام زمان(عج)]] و اسستتار وی خارج از حکم عادت و عرف است.
# در باره شبهه انكار كردن [[جعفر بن علی الهادی|جعفر]]، آن حضرت را و قيام ادله عقلى و نقلى بر وجود وى و بيان برخى از حالات جعفر.
# درباره شبهه انکار کردن [[جعفر بن علی الهادی|جعفر]]، آن حضرت را و قیام ادله عقلی و نقلی بر وجود وی و بیان برخی از حالات جعفر.
# در باره شبهه انكار كردن [[امام حسن عسکری علیه السلام|امام حسن عسكرى]]، فرزند خود، مهدى را در وصيت به مادر بزرگوارش و ذكر وصيت امام صادق (ع) براى حراست فرزند خود، امام كاظم (ع).
# درباره شبهه انکار کردن [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام حسن عسکری]]، فرزند خود، مهدی را در وصیت به مادر بزرگوارش و ذکر وصیت امام صادق(ع) برای حراست فرزند خود، امام کاظم(ع).
# در باره شبهه عدم نياز به نهان بودن ولادت حضرت مهدى (عج) و خفاى امر و غيبت او.
# درباره شبهه عدم نیاز به نهان بودن ولادت حضرت مهدی(عج) و خفای امر و غیبت او.
# در باره اين شبهه كه غيبت آن حضرت، در اين مدت زياد، خارج از عادت است.
# درباره این شبهه که غیبت آن حضرت، در این مدت زیاد، خارج از عادت است.
# در باره اين شبهه كه ادعاى طول عمر آن حضرت و باقى ماندنش از زمان ولادت تا به امروز، انتقاض عادت است.
# درباره این شبهه که ادعای طول عمر آن حضرت و باقی ماندنش از زمان ولادت تا به امروز، انتقاض عادت است.
# در باره اين شبهه كه در حال غيبت نمی‌‏توان از آن حضرت استفاده نمود، بنابراين احتياجى به او نخواهد بود و وجودش كالعدم خواهد بود.
# درباره این شبهه که در حال غیبت نمی‌توان از آن حضرت استفاده نمود، بنابراین احتیاجی به او نخواهد بود و وجودش کالعدم خواهد بود.
# در باره اين شبهه كه تفاوتى ميان اعتقاد شيعه اثناعشرى كه قائل به حيات امام مهدى است و اعتقاد برخى ديگر از فرقه‌‏هاى منتسب به اماميه و [[زیدیه|زيديه]] كه قائل به حيات پيشواى خویشند، وجود ندارد.
# درباره این شبهه که تفاوتی میان اعتقاد شیعه اثناعشری که قائل به حیات امام مهدی است و اعتقاد برخی دیگر از فرقه‌های منتسب به امامیه و [[زیدیه|زیدیه]] که قائل به حیات پیشوای خویشند، وجود ندارد.
# در باره اين شبهه كه ادعاى غيبت و استتار آن حضرت به خاطر حكمت الهى، با ادعاى ديده شدن وى توسط برخى از فراد، در تناقض است.
# درباره این شبهه که ادعای غیبت و استتار آن حضرت به خاطر حکمت الهی، با ادعای دیده شدن وی توسط برخی از فراد، در تناقض است.
# در باره اين شبهه كه اعتقاد به غيبت آن حضرت، مستلزم اقامه معجزه و برهان بر وجود وى خواهد بود، بنابراين، او بی ‏هيچ تفاوتى، همچون نبى خواهد بود كه معجزه دليل نبوت وى است.
# درباره این شبهه که اعتقاد به غیبت آن حضرت، مستلزم اقامه معجزه و برهان بر وجود وی خواهد بود، بنابراین، او بی هیچ تفاوتی، همچون نبی خواهد بود که معجزه دلیل نبوت وی است.
[[پرونده:المسائل العشر فی الغیبة.gif|150px|بندانگشتی|کتاب با تحقیق فارس حسون و با نام «المسائل العشر فی الغیبة»]]
[[پرونده:المسائل العشر فی الغیبة.gif|150px|بندانگشتی|کتاب با تحقیق فارس حسون و با نام «المسائل العشر فی الغیبة»]]
== ترجمه کتاب‏ ==
== ترجمه کتاب ==
سعادت حسین افتخار العلماء لکهنوی‏ این کتاب را به اردو با نام «‌غیبت‌» و شیخ محمد باقر خالصی‏ با عنوان «‌ده انتقاد و پاسخ پیرامون غیبت امام مهدی (عج)‌» به فارسی ترجمه کرده‌اند.<ref>الفصول العشرة، ص۳۲.</ref>
سعادت حسین افتخار العلماء لکهنوی این کتاب را به اردو با نام «غیبت» و شیخ محمد باقر خالصی با عنوان «ده انتقاد و پاسخ پیرامون غیبت امام مهدی(عج)» به فارسی ترجمه کرده‌اند.<ref>الفصول العشرة، ص۳۲.</ref>


== نسخ کتاب‏ ==
== نسخ کتاب ==
مهم‌ترین نسخه‌های کتاب، ۵ نسخه است:
مهم‌ترین نسخه‌های کتاب، ۵ نسخه است:
* نسخه‏‌ای در [[کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی]] که تاریخ نگارش آن قرن ششم است.
* نسخهای در [[کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی]] که تاریخ نگارش آن قرن ششم است.
* نسخه ‏ای در کتابخانه آیت الله نجفی مرعشی که تاریخ نگارش آن قرن سیزدهم است.
* نسخه‌ای در کتابخانه آیت الله نجفی مرعشی که تاریخ نگارش آن قرن سیزدهم است.
* نسخه‏‌ای در [[کتابخانه مجلس شورای اسلامی]].
* نسخه‌ای در [[کتابخانه مجلس شورای اسلامی]].
* نسخه‏‌ای در دفتر موسسه نشر اسلامی وابسته به [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم|جامعه مدرسین]].
* نسخه‌ای در دفتر موسسه نشر اسلامی وابسته به [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم|جامعه مدرسین]].
* نسخه چاپی در [[نجف]] در المطبعة الحیدریة.<ref>الفصول العشرة، ص۳۳ و ۳۴.</ref>
* نسخه چاپی در [[نجف]] در المطبعة الحیدریة.<ref>الفصول العشرة، ص۳۳ و ۳۴.</ref>


== چاپ کتاب ==
== چاپ کتاب ==
این کتاب اولین بار در [[نجف اشرف]] به سال ۱۳۷۰ ق توسط المطبعة الحیدریة به چاپ رسید. این کتاب بعدها با تحقیق کریم فارس حسون در کنگره هزاره شیخ مفید چاپ و منتشر شد.
این کتاب اولین بار در [[نجف اشرف]] به سال ۱۳۷۰ق توسط المطبعة الحیدریة به چاپ رسید. این کتاب بعدها با تحقیق کریم فارس حسون در کنگره هزاره شیخ مفید چاپ و منتشر شد.
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس2}}
{{پانویس۲}}
== منابع ==
== منابع ==
* مفید، محمد بن نعمان، الفصول العشره، بیروت، دارالمفید، ۱۴۱۴ق.
* مفید، محمد بن نعمان، الفصول العشره، بیروت، دارالمفید، ۱۴۱۴ق.
* مفید، محمد بن نعمان، الفصول العشره، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.
* مفید، محمد بن نعمان، الفصول العشره، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.
* مفید، محمد بن نعمان، ده انتقاد و پاسخ پیرامون غیبت امام مهدی (عج)، ترجمه محمد باقر خالصی، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۷۸ش.
* مفید، محمد بن نعمان، ده انتقاد و پاسخ پیرامون غیبت امام مهدی(عج)، ترجمه محمد باقر خالصی، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۷۸ش.
* کتاب شناخت سیره معصومان، مرکز تحقیقات رایانه‌ای علوم اسلامی نور.
* کتاب شناخت سیره معصومان، مرکز تحقیقات رایانه‌ای علوم اسلامی نور.


Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵

ویرایش