پرش به محتوا

مسجد امام حسن عسکری (قم): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
افزایش مطلب
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (افزایش مطلب)
خط ۲۶: خط ۲۶:


=== بازسازی===
=== بازسازی===
بنای مسجد بارها از جمله در دوره صفویه مرمت و نوسازی شده است. قدیمی‌ترین بخش آن، ایوان جنوبی‌ آن است که در سال ۱۱۲۹ق بنا شده است. در زمان [[فتحعلی شاه قاجار]]، حاج حسین کدخدا آن را تعمیر کرد. در دوره ناصرالدین شاه در سال ۱۲۸۶ق، حاجی ابراهیم تاجر  در قسمت غربی آن زیرزمین و شبستانی بنا نهاد<ref>ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۲۳۰.</ref>  در سال ۱۲۹۵ق حاج علی‌نقی تاجر کاشی بخش‌هایی از جمله شبستان‌های شرقی و سردر آن را نوسازی کرد.<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۲۱۱؛ فقیهی، تاریخ جامع قم، ۱۳۷۸ش، ص۱۳۸-۱۳۹.</ref> همچنین میرزا ابوالفضل زاهدی متوفای ۱۳۵۷ش سرداب آن را تعمیر کرده است.<ref>ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۴۲۹. </ref> پس از [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] این مسجد به حمایت دفتر [[آیت الله صافی گلپایگانی]] بازسازی شد.<ref>آقابابایی و قریشی، آثار تاریخی و فرهنگی قم، ۱۳۸۳ش،  ۱۶۸</ref>  در این بازسازی طرح گسترش آن توسط [[سید محمدرضا گلپایگانی|آیت الله محمدرضا گلپایگانی]] مطرح شد. او با خرید املاک اطراف مسجد زمینه توسعه بنای آن را فراهم کرد و توسط آیت الله صافی گلپایگانی انجام شد.
بنای مسجد بارها از جمله در دوره صفویه مرمت و نوسازی شده است. قدیمی‌ترین بخش آن، ایوان جنوبی‌ آن است که در سال ۱۱۲۹ق بنا شده است. در زمان [[فتحعلی شاه قاجار]]، حاج حسین کدخدا آن را تعمیر کرد. در دوره ناصرالدین شاه در سال ۱۲۸۶ق، حاجی ابراهیم تاجر  در قسمت غربی آن زیرزمین و شبستانی بنا نهاد<ref>ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۲۳۰.</ref>  در سال ۱۲۹۵ق حاج علی‌نقی تاجر کاشی بخش‌هایی از جمله شبستان‌های شرقی و سردر آن را نوسازی کرد.<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۲۱۱؛ فقیهی، تاریخ جامع قم، ۱۳۷۸ش، ص۱۳۸-۱۳۹.</ref> همچنین میرزا ابوالفضل زاهدی متوفای ۱۳۵۷ش سرداب آن را تعمیر کرده است.<ref>ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۴۲۹. </ref> پس از [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] این مسجد به حمایت دفتر [[آیت الله صافی گلپایگانی]] بازسازی شد.<ref>آقابابایی و قریشی، آثار تاریخی و فرهنگی قم، ۱۳۸۳ش،  ۱۶۸</ref>  در این بازسازی طرح گسترش آن توسط [[سید محمدرضا گلپایگانی|آیت الله محمدرضا گلپایگانی]] مطرح شد. او با خرید املاک اطراف مسجد زمینه توسعه بنای آن را فراهم کرد و توسط آیت الله صافی گلپایگانی انجام و در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۴ش افتتاح شد.


== اهمیت ==
== اهمیت ==
خط ۳۲: خط ۳۲:


=== محل برپایی نماز جمعه===
=== محل برپایی نماز جمعه===
مدتی در مسجد امام حسن عسکری نماز جمعه قم اقامه می‌شد. [[آیت الله اراکی]] بیش از بیست سال (۱۳۷۷ـ ۱۳۹۹ق) در این مسجد اقامه [[نماز جمعه]] می‌کرد.
مدتی در مسجد امام حسن عسکری توسط آیت الله [[محمدتقی خوانساری]] و آیت الله اراکی نماز جمعه برگزار می‌شد.<ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13950601000379 خبرگزاری فارس؛ مسجد امام حسن عسکری قم و اقامه نماز حسنین(ع)، انتشار، ۰۱ شهریور ۱۳۹۵، دسترسی۱۷ آبان ۱۳۹۵] </ref> [[آیت الله اراکی]] بیش از بیست سال (۱۳۷۷ـ ۱۳۹۹ق) در این مسجد اقامه [[نماز جمعه]] می‌کرد.


=== محل تدریس ===
=== محل تدریس ===
شبستان‌های مسجد محل تدریس برخی از استادن [[حوزه علمیه قم]] بوده است. سید رضا صدر ۱۶ سال در یکی از شبستان‌های مسجد به اقامه نماز جماعت و تدریس می‌پرداخت.<ref>شریف‌رازی، محمد، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۳ش، ج۴، ص۵۰۳-۵۰۴.</ref> همچنین درس [[میرزا ابوالفضل زاهدی]] (متوفای ۱۳۵۷ش) در این مسجد برگزار می‌شده است.<ref>ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۴۲۹. </ref>
شبستان‌های مسجد محل تدریس برخی از استادن [[حوزه علمیه قم]] بوده است. سید رضا صدر ۱۶ سال در یکی از شبستان‌های مسجد به اقامه نماز جماعت و تدریس می‌پرداخت.<ref>شریف‌رازی، محمد، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۳ش، ج۴، ص۵۰۳-۵۰۴.</ref> همچنین درس [[میرزا ابوالفضل زاهدی]] (متوفای ۱۳۵۷ش) در این مسجد برگزار می‌شده است.<ref>ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۴۲۹. </ref>
===محل  اعتکاف===
مسجد امام حسن عسکری قم یکی از مراکز اعتکاف در قم است. ستاد اعتکاف قم در این مسجد تشکیل شده است.<ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13950601000379 خبرگزاری فارس؛ مسجد امام حسن عسکری قم و اقامه نماز حسنین(ع)، انتشار، ۰۱ شهریور ۱۳۹۵، دسترسی۱۷ آبان ۱۳۹۵] </ref>


== موقعیت و وضعیت ==
== موقعیت و وضعیت ==
مسجد امام حسن عسکری در نزدیکی پل علیخانی واقع شده است. بنای آن مشتمل بر جلوخان، سردر ورودی، صحن، ایوان جنوبی، شبستان، زیرزمین و چهار شبستان در اضلاع مختلف صحن بود.<ref>آقابابایی و قریشی، آثار تاریخی و فرهنگی قم، ۱۳۸۳ش، ص۱۶۷</ref>  در بازسازی آن توسط  دفتر آیت الله صافی دو شبستان دیگر به آن افزوده شد؛ یکی با مساحت ۲۹۰۰ متر مربع در طبقه همکف قرار دارد و شبستان اصلی مسجد است و گنبدی با ۳۵ متر ارتفاع و گلدسته‌هایی با بلندای ۵۹ متر مربع دارد. دیگری طبقه زیرین شبستان اصلی است و حدود ۲۷۰۰ متر مربع مساحت دارد. همچنین در این بازسازی ساختمانی در ۷ طبقه به آن افزوده شد که دو طبقه‌اش به کتابخانه و ۵ طبقه دیگر آن به بخش اداری و تأسیسات مسجد اختصاص دارد.
مسجد امام حسن عسکری در نزدیکی پل علیخانی واقع شده است. بنای آن مشتمل بر جلوخان، سردر ورودی، صحن، ایوان جنوبی، شبستان، زیرزمین و چهار شبستان در اضلاع مختلف صحن بود.<ref>آقابابایی و قریشی، آثار تاریخی و فرهنگی قم، ۱۳۸۳ش، ص۱۶۷</ref>  در بازسازی آن توسط  دفتر آیت الله صافی دو شبستان دیگر به آن افزوده شد؛ یکی با مساحت ۲۹۰۰ متر مربع در طبقه همکف قرار دارد و شبستان اصلی مسجد است و گنبدی با ۳۵ متر ارتفاع و گلدسته‌هایی با بلندای ۵۹ متر مربع دارد. دیگری طبقه زیرین شبستان اصلی است و حدود ۲۷۰۰ متر مربع مساحت دارد. همچنین در این بازسازی ساختمانی در ۷ طبقه به آن افزوده شد که دو طبقه‌اش به کتابخانه و ۵ طبقه دیگر آن به بخش اداری و تأسیسات مسجد اختصاص دارد.


طبقه تحتانی شبستان‌های جدید به کارهای فرهنگی مانند برگزاری نماشگاه کتاب و... اختصاص دارد. تمامی قرآن در ۹۰۰ متر مربع کاشی‌کاری شده است.<ref>[http://www.yjc.ir/fa/news/5185550 جوان آنلاین، افتتاح بنای عظیم مسجد امام حسن عسکری در قم، کد خبر: ۵۱۸۵۵۵۰، انتشار ۰۷ اردیبهشت ۱۳۹۴، دسترسی ۱۳ آبان ۱۳۹۵ش.]</ref>
طبقه تحتانی شبستان‌های جدید به کارهای فرهنگی مانند برگزاری نماشگاه کتاب و... اختصاص دارد. تمامی قرآن بر دیوارهای شبستان اصلی حک شده است.<ref>[http://www.yjc.ir/fa/news/5185550 جوان آنلاین، افتتاح بنای عظیم مسجد امام حسن عسکری در قم، کد خبر: ۵۱۸۵۵۵۰، انتشار ۰۷ اردیبهشت ۱۳۹۴، دسترسی ۱۳ آبان ۱۳۹۵ش.]</ref>


=== مساحت===
=== مساحت===
مسجد امام حسن عسکری ۴۱۷۰ متر مربع مساحت داشت. ۳۱۹۰ متر آن مسقف و مربوط به شبستان‌ها و ۱۵۲۰ متر مربع فضای باز بود. در فصل گرما  نیز از پشت‌بام برخی شبستان‌ها برای نماز جماعت استفاده می‌شد. در بازسازی آن توسط آیت الله صافی گلپایگانی حدود ۲۵،۰۰۰ متر مربع زیربنا به آن افزوده شد.  
مسجد امام حسن عسکری ۴۱۷۰ متر مربع مساحت داشت. ۳۱۹۰ متر آن مسقف و مربوط به شبستان‌ها و ۱۵۲۰ متر مربع فضای باز بود. در فصل گرما  نیز از پشت‌بام برخی شبستان‌ها برای نماز جماعت استفاده می‌شد. در بازسازی آن توسط آیت الله صافی گلپایگانی حدود ۲۵،۰۰۰ متر مربع زیربنا به آن افزوده شد.  


==تولیت و امامان جماعت ==
==برپایی نماز جماعت و امامان جماعت ==
سید اسحاق رضوی (متوفی ۱۳۳۲ق)<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۳۲۱.</ref>، آخوند ملا محمدجواد قمی(متوفی ۱۳۱۲ق)<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۳۲۵.</ref>، سید عبدالله رضوی<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم ، ۱۳۸۳ش، ص۳۴۲.</ref> و [[سید رضا صدر]] از جمله امامان جماعت شبستان‌های این مسجد بوده‌اند.
در هریک از شبستان‌های مسجد امام حسن عسکری در هر نوبت نماز جماعت جداگانه‌ای برگزار می‌شود. در فصل گرما در صحن و پشت‌بام برخی از شبستان‌ها نیز نماز جماعت برقرار است.  سید اسحاق رضوی (متوفی ۱۳۳۲ق)<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۳۲۱.</ref>، آخوند ملا محمدجواد قمی(متوفی ۱۳۱۲ق)<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم، ۱۳۸۳ش، ص۳۲۵.</ref>، سید عبدالله رضوی<ref> ناصرالشریعه، تاریخ قم ، ۱۳۸۳ش، ص۳۴۲.</ref>، شیخ ابوالقاسم کبیر قمی، میرزا محمد فیض، [[سید صدرالدین صدر]]، [[مرتضی حائری یزدی]]، عباسعلی شاهرودی، ابوالقاسم روحانی<ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13950601000379 خبرگزاری فارس؛ مسجد امام حسن عسکری قم و اقامه نماز حسنین(ع)، انتشار، ۰۱ شهریور ۱۳۹۵، دسترسی۱۷ آبان ۱۳۹۵] </ref> و [[سید رضا صدر]] در شبستان های این مسجد امامت جماعت می‌کردند.


== پانویس ==
== پانویس ==