کاربر ناشناس
خیمه‌گاه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویرایش تاریخچه خیمه گاه، بار
imported>Mahdiemadi جز (ویرایش کل مدخل) |
imported>Mahdiemadi جز (ویرایش تاریخچه خیمه گاه، بار) |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
==تاریخچه زیارت خیمه‌گاه== | ==تاریخچه زیارت خیمه‌گاه== | ||
[[پرونده:قدیمی ترین تصویر خیمه‌گاه- 1909 میلادی.jpg|بندانگشتی|250px|<small>تصویری منسوب به خیمه‌گاه که مراسم عزاداری در آن برگزار شده است. این تصویر متعلق به سال ۱۹۰۹م/۱۳۲۷ق است که در صورت صحت انتساب آن یکی از قدیمی‌ترین تصاویر خیمه‌گاه است.</small>]] | [[پرونده:قدیمی ترین تصویر خیمه‌گاه- 1909 میلادی.jpg|بندانگشتی|250px|<small>تصویری منسوب به خیمه‌گاه که مراسم عزاداری در آن برگزار شده است. این تصویر متعلق به سال ۱۹۰۹م/۱۳۲۷ق است که در صورت صحت انتساب آن یکی از قدیمی‌ترین تصاویر خیمه‌گاه است.</small>]] | ||
در جنوب غربی [[حرم امام حسین (ع)]] بنایی به نام خیمه‌گاه وجود دارد که شیعیان از دیرباز به زیارت آن می‌روند. در مورد بنای ساخته شده در منابع تاریخی قرون نخستین و میانه گزارشی یافت نشده است. منطقه مخیم در سال‌های دور به نام محله آل‌عیسی معروف بوده است.<ref>جعفر خلیلی، موسوعة العتبات المقدسه، ترجمه جعفر الخیاط، ج۲، ص۲۶۶؛انصاری، معماری کربلا در گذر تاربخ،۱۳۸۹ش، ص۱۳۸.</ref> آل‌عیسی را طایفه‌ای از علویان معرفی کرده‌اند که نسبشان به [[زید بن علی|زید]] فرزند [[امام سجاد علیه السلام|امام سجاد(ع)]] می‌رسد.<ref> | در جنوب غربی [[حرم امام حسین (ع)]] بنایی به نام خیمه‌گاه وجود دارد که شیعیان از دیرباز به زیارت آن می‌روند. در مورد بنای ساخته شده در منابع تاریخی قرون نخستین و میانه گزارشی یافت نشده است. منطقه مخیم در سال‌های دور به نام محله آل‌عیسی معروف بوده است.<ref>جعفر خلیلی، موسوعة العتبات المقدسه، ترجمه جعفر الخیاط، ج۲، ص۲۶۶؛انصاری، معماری کربلا در گذر تاربخ،۱۳۸۹ش، ص۱۳۸.</ref> آل‌عیسی را طایفه‌ای از علویان معرفی کرده‌اند که نسبشان به [[زید بن علی|زید]] فرزند [[امام سجاد علیه السلام|امام سجاد(ع)]] می‌رسد.<ref>مقدس، راهنمای اماكن زیارتی و سیاحتی در عراق، ۱۳۸۸ش، ص۲۴۳.</ref> | ||
*'''نخستین بنا در خیمه‌گاه''' | *'''نخستین بنا در خیمه‌گاه''' | ||
بر اساس منابع نخستین شخصی که بنایی کوچک در محل خیمه‌گاه ساخت سید عبدالمؤمن دَدِه از نسل [[سید ابراهیم مجاب|سیدابراهیم مُجابْ]] و از متصوفه قرن دهم هجری است. او تعدادی نهال درخت خرما کنار این بنا کاشت كه بعدها به نخلستان دده شهرت یافت.<ref>مقدس، راهنمای اماكن زیارتی و سیاحتی در عراق، تهران، ص۲۴۳.</ref> پس از وی نیز فردی به نام جهان كلامی کربلایی شاعر و صوفی قرن دهم در سال ۹۹۶ق این بنا را مرمت و گسترش داد که تاریخ مرمت آن در سنگ مرمری محراب خیمه‌گاه منقوش است. | بر اساس منابع نخستین شخصی که بنایی کوچک در محل خیمه‌گاه ساخت سید عبدالمؤمن دَدِه از نسل [[سید ابراهیم مجاب|سیدابراهیم مُجابْ]] و از متصوفه قرن دهم هجری است. او تعدادی نهال درخت خرما کنار این بنا کاشت كه بعدها به نخلستان دده شهرت یافت.<ref>مقدس، راهنمای اماكن زیارتی و سیاحتی در عراق، تهران، ص۲۴۳.</ref> پس از وی نیز فردی به نام جهان كلامی کربلایی شاعر و صوفی قرن دهم در سال ۹۹۶ق این بنا را مرمت و گسترش داد که تاریخ مرمت آن در سنگ مرمری محراب خیمه‌گاه منقوش است. | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
*'''خیمه‌گاه پس از حمله وهابیت''' | *'''خیمه‌گاه پس از حمله وهابیت''' | ||
پس از حمله [[وهابیت]] به کربلا در سال [[سال ۱۲۱۶هجری قمری|۱۲۱۶ق]] [[سید علی طباطبایی]] مشهور به صاحب ریاض در [[سال ۱۲۱۷ هجری قمری|سال ۱۲۱۷ق]] دور شهر کربلا را دیوار کشید و شش دروازه در جهت‌های مختلف شهر احداث نمود.<ref>امین، أعیان الشیعة، بیروت، ۱۴۰۶ق، ج۸، ص۳۱۵.</ref> پس از احداث دیوار، خیمه‌گاه که در حاشیه و بیرون شهر قدیم قرار گرفت بنایی به دستور صاحب ریاض در آن ساخته شد و این مکان به عنوان قبرستان قرار گرفت.<ref>[http://holykarbala.net/karbalacity/mash/holy/camp/camp.html المخيم الحسينی، پایگاه شبكة كربلاء المقدسة؛ صفحة مدينة كربلاء، تاریخ مراجعه:۰۴-۰۸-۱۳۹۵ش.]</ref> از سوی دیگر میرزا ابوطالب خان، از جهانگردان، در سفرنامه خود، به ساخت بنا در خیمه‌گاه در سال ۱۲۱۷ق اشاره کرده و سفارش بنای خیمه‌گاه را به همسر آصف‌الدوله، نسبت داده و گفته در کنار این بنا رواقی در حال احداث بود که به سبب فوت آصف‌الدوله ناتمام ماند.<ref>اصفهانی، مسیر طالبی، به کوشش خدیوجم، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۴۰۸.</ref> برخی نیز گفته‌اند این بنا توسط همسر آصف الدوله و زیر نظر صاحب ریاض در این تاریخ صورت گرفته است.<ref>[https://forums.alkafeel.net/showthread.php?t=22466 المخیم الحسینی بین الحریق والخلود، سید حسین هاشم آل طعمة، پایگاه آستان مقدس ابوالفضل العباس(ع)، تاریخ درج مقاله: ۲۶-۱۲-۲۰۱۰م تاریخ مراجعه:۰۹-۰۸-۱۳۹۶ش.]</ref> | پس از حمله [[وهابیت]] به کربلا در سال [[سال ۱۲۱۶هجری قمری|۱۲۱۶ق]] [[سید علی طباطبایی]] مشهور به صاحب ریاض در [[سال ۱۲۱۷ هجری قمری|سال ۱۲۱۷ق]] دور شهر کربلا را دیوار کشید و شش دروازه در جهت‌های مختلف شهر احداث نمود.<ref>امین، أعیان الشیعة، بیروت، ۱۴۰۶ق، ج۸، ص۳۱۵.</ref> پس از احداث دیوار، خیمه‌گاه که در حاشیه و بیرون شهر قدیم قرار گرفت بنایی به دستور صاحب ریاض در آن ساخته شد و این مکان به عنوان قبرستان قرار گرفت.<ref>[http://holykarbala.net/karbalacity/mash/holy/camp/camp.html المخيم الحسينی، پایگاه شبكة كربلاء المقدسة؛ صفحة مدينة كربلاء، تاریخ مراجعه:۰۴-۰۸-۱۳۹۵ش.]</ref> از سوی دیگر میرزا ابوطالب خان، از جهانگردان، در سفرنامه خود، به ساخت بنا در خیمه‌گاه در سال ۱۲۱۷ق اشاره کرده و سفارش بنای خیمه‌گاه را به همسر آصف‌الدوله، نسبت داده و گفته در کنار این بنا رواقی در حال احداث بود که به سبب فوت آصف‌الدوله ناتمام ماند.<ref>اصفهانی، مسیر طالبی، به کوشش خدیوجم، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۴۰۸.</ref> برخی نیز گفته‌اند این بنا توسط همسر آصف الدوله و زیر نظر صاحب ریاض در این تاریخ صورت گرفته است.<ref>[https://forums.alkafeel.net/showthread.php?t=22466 المخیم الحسینی بین الحریق والخلود، سید حسین هاشم آل طعمة، پایگاه آستان مقدس ابوالفضل العباس(ع)، تاریخ درج مقاله: ۲۶-۱۲-۲۰۱۰م تاریخ مراجعه:۰۹-۰۸-۱۳۹۶ش.]</ref> | ||
===خیمه‌گاه در دوره ناصرالدین شاه قاجار=== | |||
یکی از دوره‌های مهم بازسازی و مرمت عتبات در دوره ناصرالدین شاه قاجار و توسط شیخ عبدالحسین تهرانی مشهور به [[شیخ‌العراقین]] نماینده وی در امور بازسازی عتبات عراق صورت گرفت. شیخ عبدالحسین تهرانی در سال ۱۲۷۶ق در کنار مرمت و توسعه حرم امام حسین، خیمه‌گاه را نیز بازسازی نمود. | |||
[[پرونده:تصویری قدیمی از خیمه‌گاه در سال 1920 میلادی.jpg|280px|بندانگشتی|راست|تصویری از خیمه‌گاه که گفته می‌شود در سال۱۳۳۹ق/۱۹۲۰م گرفته شده است. طاق‌های هلالی کوچک که بیرون خیمه‌گاه قرار دارد تا اوائل قرن چهاردهم هجری نبوده است و در مرمت‌های سده چهاردهم ساخته شده است. این طاق‌های هلالی نمادی از جهازهای شتران بر زمین مانده کاروان امام حسین (ع) است.]] | |||
*'''محل اقامت ناصرالدین شاه قاجار''' | *'''محل اقامت ناصرالدین شاه قاجار''' | ||
در سفر [[ناصرالدین شاه قاجار]] به عتبات در سال ۱۲۸۷ هجری قمری|سال۱۲۸۷ق]]، [[مدحت پاشا]] والی [[عثمانیه|عثمانی]] [[بغداد]] بنایی را در این | در سفر [[ناصرالدین شاه قاجار]] به عتبات در [[سال ۱۲۸۷ هجری قمری|سال۱۲۸۷ق]]، [[مدحت پاشا]] والی [[عثمانیه|عثمانی]] [[بغداد]] بنایی را در این خیمه‌گاه جهت اقامت شاه [[ایران]] و هیئت همراهش ساخت.<ref>سلمان هادی طعمة، تراث كربلاء، ص۱۱۲؛ رسول عربخانی، عتبات عالیات در روابط ایران و عثمانی در قرن نوزدهم، قم،۱۳۹۳ش، ص۱۱۸.</ref> | ||
*'''احداث دروازه جدید نزدیک خیمه‌گاه''' | *'''احداث دروازه جدید نزدیک خیمه‌گاه''' | ||
مدحت پاشا همچنین بخشی از دیوار شهر کربلا در منطقه خیمه‌گاه را تخریب کرد و منطقه خیمه‌گاه و اطراف آن را که حومه شهر به شمار می‌رفت را به شهر کربلا اضافه کرد و دروازه‌ای را در این منطقه احداث کرد. این دروازه به عنوان نقطه خروج به سمت [[نجف]] به شمار می‌رفت. پس از الحاق خیمه‌گاه و مناطق اطراف آن به شهر کربلا خیمه‌گاه با عنوان محله مُخَیَّم مشهور شد و اطراف آن منطقه عَبّاسِیِّه نامیده می‌شد.<ref>[http://holykarbala.net/karbalacity/mash/holy/camp/camp.html المخيم الحسيني، پایگاه شبكة كربلاء المقدسة؛ صفحة مدينة كربلاء، تاریخ مراجعه:۰۴-۰۸-۱۳۹۵ش.]</ref> | مدحت پاشا همچنین بخشی از دیوار شهر کربلا در منطقه خیمه‌گاه را تخریب کرد و منطقه خیمه‌گاه و اطراف آن را که حومه شهر به شمار می‌رفت را به شهر کربلا اضافه کرد و دروازه‌ای را در این منطقه احداث کرد. این دروازه به عنوان نقطه خروج به سمت [[نجف]] به شمار می‌رفت. پس از الحاق خیمه‌گاه و مناطق اطراف آن به شهر کربلا خیمه‌گاه با عنوان محله مُخَیَّم مشهور شد و اطراف آن منطقه عَبّاسِیِّه نامیده می‌شد.<ref>[http://holykarbala.net/karbalacity/mash/holy/camp/camp.html المخيم الحسيني، پایگاه شبكة كربلاء المقدسة؛ صفحة مدينة كربلاء، تاریخ مراجعه:۰۴-۰۸-۱۳۹۵ش.]</ref>عباسیه در دوره کنونی نیز به عنوان محله‌ای در کنار محله خیمه‌گاه موجود است. | ||
عباسیه در دوره کنونی نیز به عنوان محله‌ای در کنار محله خیمه‌گاه موجود است. | <ref>[http://fk-news.com/16617-محلة%20العباسية.html سيف عبد الخالق، محلة العباسية، پایگاه خبری کربلا نیوز، تاریخ نمایش: ۱۶-۰۹-۲۰۱۴م، تاریخ مراجعه:۰۴-۰۸-۱۳۹۵ش.]</ref>در سده چهارده هجری و در سال ۱۳۳۹ق یا ۱۳۶۷ق یک بار دیگر بنای خیمه‌گاه مورد مرمت قرار گرفت و در این مرحله دو ردیف طاق‌های هلالی کوچک به یاد جهازهای شتران بر زمین مانده کاروان امام حسین ساخته شد.<ref>مقدس، راهنمای اماكن زیارتی و سیاحتی در عراق، تهران، ص۲۴۳؛[https://forums.alkafeel.net/showthread.php?t=22466 المخیم الحسینی بین الحریق والخلود، سید حسین هاشم آل طعمة، پایگاه آستان مقدس ابوالفضل العباس(ع)، تاریخ درج مقاله: ۲۶-۱۲-۲۰۱۰م تاریخ مراجعه:۰۹-۰۸-۱۳۹۶ش.].</ref> | ||
<ref>[http://fk-news.com/16617-محلة%20العباسية.html سيف عبد الخالق، محلة العباسية، پایگاه خبری کربلا نیوز، تاریخ نمایش: ۱۶-۰۹-۲۰۱۴م، تاریخ مراجعه:۰۴-۰۸-۱۳۹۵ش.]</ref> | |||
===اقدامات گسترده عمرانی در دوره کنونی=== | |||
پس از سقوط حکومت [[صدام حسین]] در [[عراق]] همزمان با بازسازی اماکن زیارتی در کربلا، بنای قدیمی که در طول قرن‌های سیزدهم و چهارم هجری ایجاد شده بود، بازسازی و توسعه یافت. ساخت گنبد بزرگ و چند گنبد کوچک که هر کدام نشانه یک خیمه است و احداث صحن مسقف در این خیمه‌گاه از جمله این اقدامات است. آخرین طرح بازسازی خیمه‌گاه، ساخت چند ضریح کوچک در چند نقطه خیمه‌گاه است. این ضریح‌ها قرار است در مکان‌هایی که منسوب به خیمه‌های [[امام حسین(ع)]] [[حضرت عباس علیه السلام|حضرت عباس (ع)]]، [[امام سجاد علیه السلام|امام زین العابدین(ع)]]، [[حضرت زینب(س)]] و [[قاسم بن حسن]] است، نصب شود.<ref>[http://fa.atabat.org/view/3114/ساخت-چهار-پنجره-ضریح-خیمه-گاه-کربلای-معلی ساخت چهار پنجره ضریح خیمه گاه در کربلای معلی، پایگاه اطلاع رسانی ستاد بازسازی عتبات عالیات، تاریخ ثبت خبر: ۲۶ خرداد ۱۳۹۳، تاریخ مراجعه: ۸ آبان ۱۳۹۶.]</ref> | پس از سقوط حکومت [[صدام حسین]] در [[عراق]] همزمان با بازسازی اماکن زیارتی در کربلا، بنای قدیمی که در طول قرن‌های سیزدهم و چهارم هجری ایجاد شده بود، بازسازی و توسعه یافت. ساخت گنبد بزرگ و چند گنبد کوچک که هر کدام نشانه یک خیمه است و احداث صحن مسقف در این خیمه‌گاه از جمله این اقدامات است. آخرین طرح بازسازی خیمه‌گاه، ساخت چند ضریح کوچک در چند نقطه خیمه‌گاه است. این ضریح‌ها قرار است در مکان‌هایی که منسوب به خیمه‌های [[امام حسین(ع)]] [[حضرت عباس علیه السلام|حضرت عباس (ع)]]، [[امام سجاد علیه السلام|امام زین العابدین(ع)]]، [[حضرت زینب(س)]] و [[قاسم بن حسن]] است، نصب شود.<ref>[http://fa.atabat.org/view/3114/ساخت-چهار-پنجره-ضریح-خیمه-گاه-کربلای-معلی ساخت چهار پنجره ضریح خیمه گاه در کربلای معلی، پایگاه اطلاع رسانی ستاد بازسازی عتبات عالیات، تاریخ ثبت خبر: ۲۶ خرداد ۱۳۹۳، تاریخ مراجعه: ۸ آبان ۱۳۹۶.]</ref> | ||