کاربر ناشناس
دسته عزاداری (آیین): تفاوت میان نسخه‌ها
←معرفی و تاریخچه
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Baqer h |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
دسته‌های عزاداری به گروه‌هایی از مردم می‌گویند که با تشریفات خاصی در خیابان‌ها و کوچه‌ها برای اقامه عزاداری [[امام حسین(ع)]] و [[ائمه]] دیگر حرکت می‌کنند و با هم اشعاری می‌خوانند.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۴۱۷ ق، ص۱۷۴</ref> | دسته‌های عزاداری به گروه‌هایی از مردم می‌گویند که با تشریفات خاصی در خیابان‌ها و کوچه‌ها برای اقامه عزاداری [[امام حسین(ع)]] و [[ائمه]] دیگر حرکت می‌کنند و با هم اشعاری می‌خوانند.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۴۱۷ ق، ص۱۷۴</ref> | ||
گزارشی از عزاداری گروهی در کوچه‌ها و خیابان‌ها در سه قرن نخست اسلام یافت نشد. علت آن می‌تواند این باشد که [[شیعیان]] در این دوران به جهت ترس از حاکمان در موضع [[تقیه]] قرار داشتند و نمی‌توانستند آزادانه به بیان عقاید خویش بپردازند. به نظر می‌رسد شروع عزاداری گروهی به صورت راهپیمایی در کوچه‌ها، در زمان [[آل بویه]] است. در [[روز عاشورا|دهم محرم]] سال [[سال ۳۵۲ هجری قمری|۳۵۲]] قمری و در زمان حکومت [[معزالدوله]] دیلمی، شیعیان شهر [[بغداد]] دکان‌ها و اماکن کسب را تعطیل کردند و لباس‌های سیاه مخصوص عزا پوشیدند. سپس در داخل شهر گشتند و بر سر و روی و سینه خود زدند و عزاداری امام حسین(ع) کردند.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۹۸۸م، ج۱۱، ص۲۷۰؛ ابن اثیر، الکامل، ۱۹۶۵م، ج۸، ص۵۴۹</ref> پس از آن برگزاری گروهی عزاداری در کوچه‌ها و خیابان‌ها در زمان آل بویه رواج یافت و البته در همین عصر این عزاداری و همچنین آشکارشدن برخی شعائر شیعی دیگر، موجب درگیری بین شیعیان و برخی [[اهل سنت]] (به خصوص [[حنابله]]) شد.<ref>برای بررسی بیشتر ر.ک به: بارانی، «هم‌گرایی و واگرایی در اندیشه سیاسی امامیه و حنابله در بغداد دوره آل بویه»، ۱۳۸۸ش، ص۲۲۰ - ۲۲۵</ref> | [[پرونده:عزاداری مردم تهران در روز عاشورا.jpg|بندانگشتی|دسته عزاداری مردم [[تهران]] در [[روز عاشورا]] در زمان [[قاجار]]]]گزارشی از عزاداری گروهی در کوچه‌ها و خیابان‌ها در سه قرن نخست اسلام یافت نشد. علت آن می‌تواند این باشد که [[شیعیان]] در این دوران به جهت ترس از حاکمان در موضع [[تقیه]] قرار داشتند و نمی‌توانستند آزادانه به بیان عقاید خویش بپردازند. به نظر می‌رسد شروع عزاداری گروهی به صورت راهپیمایی در کوچه‌ها، در زمان [[آل بویه]] است. در [[روز عاشورا|دهم محرم]] سال [[سال ۳۵۲ هجری قمری|۳۵۲]] قمری و در زمان حکومت [[معزالدوله]] دیلمی، شیعیان شهر [[بغداد]] دکان‌ها و اماکن کسب را تعطیل کردند و لباس‌های سیاه مخصوص عزا پوشیدند. سپس در داخل شهر گشتند و بر سر و روی و سینه خود زدند و عزاداری امام حسین(ع) کردند.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۹۸۸م، ج۱۱، ص۲۷۰؛ ابن اثیر، الکامل، ۱۹۶۵م، ج۸، ص۵۴۹</ref> پس از آن برگزاری گروهی عزاداری در کوچه‌ها و خیابان‌ها در زمان آل بویه رواج یافت و البته در همین عصر این عزاداری و همچنین آشکارشدن برخی شعائر شیعی دیگر، موجب درگیری بین شیعیان و برخی [[اهل سنت]] (به خصوص [[حنابله]]) شد.<ref>برای بررسی بیشتر ر.ک به: بارانی، «هم‌گرایی و واگرایی در اندیشه سیاسی امامیه و حنابله در بغداد دوره آل بویه»، ۱۳۸۸ش، ص۲۲۰ - ۲۲۵</ref> | ||
پس از رسمی‌شدن [[تشیع]] در [[ایران]] توسط [[صفویان]]، برگزاری مراسم عزاداری به صورت دسته‌های عزا نیز رواج یافت. به طور مثال یکی از سفرنامه‌نویسان ایتالیایی که در محرم سال [[سال ۱۰۲۶ هجری قمری|۱۰۲۶]] قمری به شهر [[اصفهان]] وارد شد، در توصیف دسته‌های عزاداری این زمان می‌نویسد:«... از تمام اطراف و محلات اصفهان دسته‌های بزرگی به راه افتادند. بر روی اسبان آنان سلاح‌های مختلف و عمامه‌های متعدد قرار دارد و به علاوه چندین شتر نیز همراه دسته‌ها هستند که بر روی آنها جعبه‌هایی حمل می‌شود که درون هریک سه چهار بچه به علامت بچه‌های اسیر [[امام حسین علیه السلام|حسین شهید (ع)]] قرار دارند.»<ref>دلاواله، سفرنامه پیتر دلاواله، ترجمه شجاع الدین شفا، ص۱۲۳</ref> | پس از رسمی‌شدن [[تشیع]] در [[ایران]] توسط [[صفویان]]، برگزاری مراسم عزاداری به صورت دسته‌های عزا نیز رواج یافت. به طور مثال یکی از سفرنامه‌نویسان ایتالیایی که در محرم سال [[سال ۱۰۲۶ هجری قمری|۱۰۲۶]] قمری به شهر [[اصفهان]] وارد شد، در توصیف دسته‌های عزاداری این زمان می‌نویسد:«... از تمام اطراف و محلات اصفهان دسته‌های بزرگی به راه افتادند. بر روی اسبان آنان سلاح‌های مختلف و عمامه‌های متعدد قرار دارد و به علاوه چندین شتر نیز همراه دسته‌ها هستند که بر روی آنها جعبه‌هایی حمل می‌شود که درون هریک سه چهار بچه به علامت بچه‌های اسیر [[امام حسین علیه السلام|حسین شهید (ع)]] قرار دارند.»<ref>دلاواله، سفرنامه پیتر دلاواله، ترجمه شجاع الدین شفا، ص۱۲۳</ref> | ||
در عصر [[قاجار]] نیز دسته‌های عزاداری همانند دیگر مراسم عزاداری از رونق بسیار برخوردار بود. به خصوص در عصر حکومت [[ناصرالدین شاه قاجار]]، دسته‌های روز با نقاره، علم، بیرق، کتل و دسته‌های شب با طبق‌های چراغ زنبوری، حجله و مشعل به راه می‌افتادند و با خواندن نوحه به سینه زنی می‌پرداختند.<ref>ر.ک به: حقیقی، «جستاری در تعزیه و تعزیه نویسی در ایران»، ۱۳۸۶ش، ص۷</ref> | در عصر [[قاجار]] نیز دسته‌های عزاداری همانند دیگر مراسم عزاداری از رونق بسیار برخوردار بود. به خصوص در عصر حکومت [[ناصرالدین شاه قاجار]]، دسته‌های روز با نقاره، علم، بیرق، کتل و دسته‌های شب با طبق‌های چراغ زنبوری، حجله و مشعل به راه می‌افتادند و با خواندن نوحه به سینه زنی می‌پرداختند.<ref>ر.ک به: حقیقی، «جستاری در تعزیه و تعزیه نویسی در ایران»، ۱۳۸۶ش، ص۷</ref> | ||