پرش به محتوا

نامه دانشوران (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
imported>A.atashinsadaf
imported>A.atashinsadaf
خط ۲۷: خط ۲۷:


==شیوه نگارش==
==شیوه نگارش==
نامۀ دانشوران ناصری ترتیبی الفبایی دارد و فقط مشتمل است بر شرح احوال و آثار اشخاص نامدار حوزه‌های مختلف علوم . مفاهیم در این کتاب مدخل نشده، هرچند در ضمن بیان احوال اشخاص، در بارۀ پاره‌ای موضوعات و مفاهیم علمی و ادبی و دینی بحث شده است. ترتیب الفبایی در حرف اول اسم اشخاص رعایت گردیده، اما در حرف دوم چندان به آن توجه نشده است (رجوع کنید به نامۀ دانشوران ناصری، ج1، مقدمۀ صدر، ص هفده). چنانکه گفته شده (ج4، ص198)، اسامی اشخاص بر رسم معمول و به پیروی از کتابهایی مانند تذکرة‌الحفاظ ذهبی و فوات‌الوفیات صلاح‌الدین کتبی آورده شده است.
نامۀ دانشوران ناصری ترتیبی الفبایی دارد و فقط مشتمل بر شرح احوال و آثار اشخاص نامدار حوزه‌های مختلف علوم است. مفاهیم در این کتاب مدخل نشده، هرچند در ضمن بیان احوال اشخاص، در بارۀ پاره‌ای موضوعات و مفاهیم علمی و ادبی و دینی بحث شده است. ترتیب الفبایی در حرف اول اسم اشخاص رعایت گردیده، اما در حرف دوم چندان به آن توجه نشده است.<ref>رجوع کنید به نامۀ دانشوران ناصری، ج1، مقدمۀ صدر، ص هفده</ref> چنانکه گفته شده<ref>ج4، ص198</ref>، اسامی اشخاص بر رسم معمول و به پیروی از کتابهایی مانند [[تذکرة‌ الحفاظ]] [[ذهبی]] و [[فوات‌ الوفیات]] [[صلاح‌الدین کتبی]] آورده شده است.
 
بنای نویسندگان کتاب بر آن بوده که هرجا [[آيه]]، [[حدیث]]، عبارت یا شعری عربی نقل شده است، بلافاصله ترجمه یا حاصل معنای آن نیز آورده شود.<ref>برای نمونه رجوع کنید به ج1، ص169-171، 189-192</ref> این سبک تألیف گرچه موجب گرانبار شدن کتاب از مطالب فرعی و نالازم شده، اما این فایده را دربرداشته است که ما اینک گزیده‌ای درخور توجه از بهترین اشعار عربی را با ترجمه‌ای خوب و در مواردی عالی در اختیار داشته باشیم، نظیر ترجمۀ [[قصیده عینیه|قصیدۀ عینیۀ]] [[ابن‌ سینا]]<ref>ج1، ص130-132</ref>، [[قصیده نونیه|قصیدۀ نونیۀ]] [[ابوالفتح بستی]]<ref>ج4، ص194-197</ref> و [[قصیده تائیه|قصیدۀ تائیۀ صغرای]] [[ابن‌ فارض]].<ref>رجوع کنید به ج5، ص392-403</ref>


بنای نویسندگان کتاب بر آن بوده که هرجا آيه، حدیث، عبارت یا شعری عربی نقل شده است ، بلافاصله ترجمه یا حاصل معنای آن نیز آورده شود (برای نمونه رجوع کنید به ج1، ص169-171، 189-192). این سبک تألیف گرچه موجب گرانبار شدن کتاب از مطالب فرعی و نالازم شده، اما این فایده را دربرداشته است که ما اینک گزیده‌ای درخور توجه از بهترین اشعار عربی را با ترجمه‌ای خوب و در مواردی عالی در اختیار داشته باشیم، نظیر ترجمۀ قصیدۀ عینیۀ ابن‌سینا (ج1، ص130-132)، قصیدۀ نونیۀ ابوالفتح بستی (ج4، ص194-197)‌ و قصیدۀ تائیۀ صغرای ابن‌فارض (رجوع کنید به ج5، ص392-403).
==محتوا==
==محتوا==
نامۀ دانشوران ناصری در صورت چاپ‌شده‌اش تا حرف ش بیشتر در دسترس نیست، هرچند محمدتقی بهار در سبک‌شناسی (ج3، ص394) نوشته است که گویند قسمتهای دیگر آن هم تألیف شده و به صورت دست‌نویس در کتابخانه‌های خصوصی موجود است. این مقدار چاپ شده مجموعاً 539 شرح‌حال را دربردارد و از این تعداد، بیشتر شرح‌حالها راجع به صوفیه و عرفا و سپس، به ترتیب، پزشکان، فقها، ادبا و شعرا و در مرحلۀ بعد به ترتیب راویان، محدّثان، فلاسفه، منجمان، مفسران، مورخان و متکلمان است و اندکی هم به ریاضی‌دانان و قضات اختصاص داده شده است.
نامۀ دانشوران ناصری در صورت چاپ‌شده‌اش تا حرف ش بیشتر در دسترس نیست، هرچند محمدتقی بهار در سبک‌شناسی (ج3، ص394) نوشته است که گویند قسمتهای دیگر آن هم تألیف شده و به صورت دست‌نویس در کتابخانه‌های خصوصی موجود است. این مقدار چاپ شده مجموعاً 539 شرح‌حال را دربردارد و از این تعداد، بیشتر شرح‌حالها راجع به صوفیه و عرفا و سپس، به ترتیب، پزشکان، فقها، ادبا و شعرا و در مرحلۀ بعد به ترتیب راویان، محدّثان، فلاسفه، منجمان، مفسران، مورخان و متکلمان است و اندکی هم به ریاضی‌دانان و قضات اختصاص داده شده است.
کاربر ناشناس