ادبیات عاشورایی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[جورج سمعان جرداق |جُرْداق]] معتقد است فجایا و مصایبی که بر [[امامان شیعه]] به خصوص در [[کربلا]] رفته برای جاری کردن اشک و آتش زدن دل کافی است. هر گاه عاطفه خشم تحریک شد ترانه‌های غم و اشک سروده می‌شد. وی بر آن است که در ادبیات [[شیعه]] هم نیرو نهفته است هم ضعف، هم نرمی هم درشتی، خشم. ادبیات انقلابی و حماسی آفریده و خون، ادبیات وفا و محبت.<ref>جرداق٬ الامام علی(ع) صوت العدالة الانسانیة٬ ۱۴۲۶ق٬ ص۷۶۲</ref>

برخی به استناد رجزها و شعارهای امام حسین و یارانش معتقدند آغازگر ادبیات عاشورایی [[شهیدان کربلا]] و بستگان آنها بوده‌اند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام حسین، ۱۳۸۸ش، ج۱۰، ص۱۸۶؛ آهمه، «ادبیات عاشورایی، سیر تحول و تکامل آن در ادب فارسی»، ص۱۳۱.</ref> علاوه بر این برخی خطبه‌های [[امام سجاد(ع)]] و [[حضرت زینب(س)]] در [[شام]] و [[زیارت نامه|زیارت نامه‌های]] رسیده از [[معصومان]] نیز را از اولین نثرهای ادبیات عاشورایی دانسته‌اند.<ref>احمدی بیرجندی، «تاثیر فرهنگ عاشورا بر هنر و ادبیات فارسی»، ص۳۷.</ref> نویسنده [[ادب الطف (کتاب)|ادب الطف]] نام بیش از ۵۰۰ شاعر عاشورایی از قرن نخست تا قرن ۱۵ قمری را آورده است.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام حسین، ۱۳۸۸ش، ج۱۰، ص۱۸۷.</ref> [[بشیر بن جذلم]]، [[عبیدالله بن حر جعفی]]، [[سلیمان بن قته خزاعی]] و [[ابوالاسود دئلی]] از جمله مرثیه‌سرایان عاشورا در قرن نخست قمری بوده‌اند<ref>ضیایی، نگرشی، انتقادی-تاریخی به ادبیات عاشورا، ۱۳۸۱ش، ص۳۹-۴۰.</ref>، برخی نخستین شاعر عربی را که درباره واقعه عاشورا شعر سروده است،[[عقبة بن عمرو سهمی]] دانسته‌اند.<ref>مهماندار، امام حسین در آیینه شعر و ادب، ص۵۳.</ref> البته شاعران معروفی همچون [[کمیت بن زید اسدی|کمیت اسدی]]، [[سید اسماعیل حمیری|سید حمیری]] و [[دعبل بن علی خزاعی|دعبل خزاعی]] که به ترتیب معاصران [[امام باقر(ع)]]، [[امام صادق(ع)]] و [[امام رضا(ع)]] بودند نیز در رثای امام حسین(ع) شعرهایی سروده‌اند.<ref>احمدی بیرجندی، «تاثیر فرهنگ عاشورا بر هنر و ادبیات فارسی»، ص۳۷.</ref>