نماز: تفاوت میان نسخه‌ها

'''نماز''' عبادتی است مشتمل بر اذکار و حرکات خاصی که در روایات از آن به عنوان «ستون دین» و «شرط قبولی دیگر اعمال» یاد شده است.

نماز از [[ضروری دین|ضروریات دین اسلام]]<ref>وزیری‌فرد، «بررسی انکار ضروری دین و آثار آن در فقه»، ص۱۸۳.</ref> و عبادتی است که به‌فتوای فقیهان در هیچ حالتی نباید ترک شود. <ref>مدرسی، احکام مقدمات نماز، ۱۳۸۷ش، ص۶۱.</ref> و ترک آن از [[گناهان کبیره]]<ref>طیب، اطیب البیان، ۱۳۷۸ش، ج۱۴، ص۱۶۸.</ref> و نشانه [[کفر]] و [[منافق|نفاق]]<ref>پاینده، نهج الفصاحه، ص۲۷۹.</ref> دانسته شده است. در کتاب [[وسائل الشیعة (کتاب)|وسایل الشیعه]] و [[مستدرک الوسائل (کتاب)|مستدرک آن]] بیش از ۱۱۶۰۰ [[حدیث]]{{مدرک}} در موضوع نماز نقل شده است.<ref>نگاه کنید به حر عاملی، وسائل الشيعه، ۱۴۱۲ق، کتاب الصلاه، ج۴، ص۷-۱۰۵؛ نوری، مستدرک الوسائل، ۱۳۶۶ش، ج۳، ص۹-۱۶۶.</ref> در کتاب‌های فقهی، بابی با عنوان کتاب الصلاة است که به احکام و آداب نماز اختصاص دارد.<ref>برای نمونه نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۷، ص۲ به بعد.</ref> درباره نماز آثاری به صورت مستقل نیز نوشته شده است که آمار آنها را تا سال ۱۳۷۶ش حدود دوهزار کتاب و رساله و نیز صدها غزل و قصیده گفته‌اند.<ref>صحتی سردرودی، «کتاب‌شناسی گزینشی و توصیفی نماز»، ص۴۲.</ref> تا سال ۲۰۱۹م در جهان حدود سه میلیون ششصد هزار [[مسجد]] برای نمازخواندن احداث شده است.<ref>[https://mawdoo3.com/كم_عدد_المساجد_في_العالم «كم عدد المساجد في العالم»]، اکبر موقع عربی بالعالم.</ref> همچنین در اماکن عمومی و جاده‌ها مکانی به خواندن نماز اختصاص دارد که به آن نمازخانه می‌گویند.{{مدرک}}

== شیوه خواندن نماز==

ابتدا [[وضو]] می‌گیریم سپس رو به [[قبله]] ایستاده و [[نیت]]{{یادداشت|برای مثال: "دو رکعت نماز صبح به جا می‌آورم برای رضای خدا قُربةً  اِلَی الله}} می‌کنیم. سپس [[تکبیرة الاحرام]] می‌گوییم یعنی دست‌ها را تا مقابل گوش بالا برده و می‌گوییم: اَللهُ اَکبَر. پس از آن [[سوره فاتحه|سوره حمد]] و سپس سوره دیگری می‌خوانیم. سپس به [[رکوع]] رفته و ذکر رکوع را می‌گوییم. سپس سر از رکوع برمی‌داریم و می‌ایستیم و به [[سجده]] می‌رویم. در سجده ذکر سجده را می‌گوییم. سپس روی دو زانو می‌نشینیم و دوباره به سجده رفته و ذکر سجده را می‌خوانیم.<ref>هدیه های آسمانی، ص۵۳-۵۴.</ref> ذکر رکوع «سبحان ربی العظیم وبحمده» و ذکر سجده «سبحان ربی الاعلی وبحمده» یا گفتن سه بار «سبحان الله» در هر هر کدام از رکوع و سجده است.<ref>خمینی، رساله توضیح المسائل، ۱۳۹۱ش، ص۱۴۹-۱۷۶.</ref>

بعد از سجدۀ دوم می‌ایستیم و مانند رکعت اول، [[سوره فاتحه|سوره حمد]] و سوره دیگری می‌خوانیم. سپس [[قنوت]] خوانده می‌شود. در قنوت کف دست‌ها را رو به آسمان نموده و دعای قنوت را می‌خوانیم. پس از قنوت به رکوع می‌رویم و ذکر رکوع را می‌گوییم بعد از رکوع می‌ایستیم و مانند رکعت اول دو سجده به جا می‌آوریم.<ref>هدیه‌های آسمانی، ص۵۴-۵۵.</ref> در قنوت دعای «رَبَّنا آتِنا فِی الدُّنْیا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النَّار؛ خدایا در دنیا به ما خیر ونیکی عطا کن و در  آخرت نیز به ما خیر و نیکی عطا کن و ما را از عذاب آتش نجات بده».» یا دعای دیگری خوانده می‌شود.<ref>خمینی، رساله توضیح المسائل، ۱۳۹۱ش، ص۱۴۹-۱۷۶.</ref>

بعد از سجده دوم، روی دو زانو می‌نشینیم و [[تشهد]] («اَشْهَدُ اَنْ لااِلهَ اِلاَّ الله وَحْدَهُ لاشَرِیكَ لَهُ، وَاَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُه، اَلّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد){{یادداشت|بر این حقیقت گواهی می‌دهم جز الله معبودی شایسته پرستش نیست و گواهی می‌دهم که محمَد بنده و پیامبر خداست. پروردگارا بر محمد و آل محمد درود فرست.}} را می‌خوانیم.<ref>هدیه‌های آسمانی دوم دبستان، ص۵۵.</ref>

در نماز دورکعتی پس از تشهد، [[سلام (نماز)|سلام نماز]] («اَلسَّلامُ عَلَیْكَ اَیُّهَا النَّبِیُّ وَ رَحْمَةُ الله وَ بَرَکاتُهُ، اَلسَّلامُ عَلَیْنا وَ عَلی عِبادِ الله الصّالِحینَ، اَلسَّلامُ عَلَیكُمْ وَ رَحْمَةُ الله وَ بَرَکاتُهُ){{یادداشت|درود بر تو ای پیامبر، و رحمت و برکات خدا بر تو باد. درود بر ما و بر بندگان شایسته خدا باد. درود بر شما و رحمت خدا برشما باد.}} خوانده شده و نماز پایان می‌یابد.<ref>هدیه‌های آسمانی، ص۵۵.</ref>

پس از خواندن تشهد می‌ایستیم و سه مرتبه [[تسبیحات اربعه]] ({{عربی|سُبْحانَ الله وَ الْحَمْدُ لِله وَ لاإلهَ اِلّا الله وَ الله أكْبَر}}){{یادداشت| خداوند پاک و منزه است و حمد و ستایش مخصوص اوست. معبودی جز او نبوده و بر همه چیز برتری دارد.}} را می‌خوانیم و بعد از آن به رکوع و سجده می‌رویم. در نماز سه رکعتی بعد از سجده دوم رکعت سوم، تشهد و سلام گفته می‌شود. در نماز چهار رکعتی، بعد از سجده دوم دوباره ایستاده و بعد از تسبیحات اربعه، رکوع، دو سجده و تشهد و سلام خوانده می‌شود.<ref>ملک پورافشار، آموزش نماز و وضو، ص۱۰-۱۱.</ref>

* ملک پور افشار، ابراهیم، آموزش نماز و وضو، انتشارات پورافشار، قم، چاپ نوزدهم، ۱۳۹۶ش.

*سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش، هدیه های آسمان (تعلیم و تربیت اسلامی) دوم دبستان، تهران، شرکت افست، چاپ یازدهم، ۱۴۰۱ش.