پرش به محتوا

عرضه اعمال: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۶۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۳ مهٔ ۲۰۱۸
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Hasaninasab
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۱: خط ۱۱:


===آیات قرآن===
===آیات قرآن===
آیات ۹۵ و ۱۰۴ [[سوره]] توبه از دیده شدن اعمال توسط خداوند، [[رسول خدا]](ص) و گروهی از مؤمنین حکایت می‌کند: {{عربی|«فَسَیرَی اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ» و «وَ سَیرَی اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ».}}
آیات ۹۵ و ۱۰۴ [[سوره]] توبه از دیده شدن اعمال توسط خداوند، [[رسول خدا]](ص) و گروهی از مؤمنان حکایت می‌کند: {{عربی|«فَسَیرَی اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ» و «وَ سَیرَی اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ».}}
آیاتی از قرآن نیز از شهادت دادن برخی افراد در قیامت بر اعمال انسان‌ها خبر می‌دهند و با توجه به اینکه شهادت در جایی است که فرد شاهد عمل باشد روشن می‌شود که این افراد قبلا شاهد اعمال بوده و در قیامت به آن شهادت می‌دهند: {{عربی|«فَكَیفَ إِذا جِئْنا مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِیدٍ وَ جِئْنا بِكَ عَلی هؤُلاءِ شَهِیداً»}}<ref>سوره نحل: ۱۶، آیه ۸۴: و [یاد كن‌] روزی را كه از هر امتی گواهی برمی‌انگیزیم، سپس به كسانی كه كافر شده‌اند رخصت داده نمی‌شود و آنان مورد بخشش قرار نخواهند گرفت.</ref>.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ج‌۱، ص۳۲۱-۳۲۰</ref>  
آیاتی از قرآن نیز از شهادت دادن برخی افراد در قیامت بر اعمال انسان‌ها خبر می‌دهند و با توجه به اینکه شهادت در جایی است که فرد شاهد عمل باشد روشن می‌شود که این افراد قبلا شاهد اعمال بوده و در قیامت به آن شهادت می‌دهند: {{عربی|«فَكَیفَ إِذا جِئْنا مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِیدٍ وَ جِئْنا بِكَ عَلی هؤُلاءِ شَهِیداً»}}<ref>سوره نحل: ۱۶، آیه ۸۴: و [یاد كن‌] روزی را كه از هر امتی گواهی برمی‌انگیزیم، سپس به كسانی كه كافر شده‌اند رخصت داده نمی‌شود و آنان مورد بخشش قرار نخواهند گرفت.</ref>.<ref>طباطبایی، المیزان، ج‌۱، ص۳۲۱-۳۲۰</ref>  


===روایات===
===روایات===
خط ۲۳: خط ۲۳:


در جمع‌بندی اختلاف زمان‌های عرض اعمال در این [[روایت|روایات]] چند وجه بیان شده است:
در جمع‌بندی اختلاف زمان‌های عرض اعمال در این [[روایت|روایات]] چند وجه بیان شده است:
* اعمال صبح تا شب در هر شب، اعمال شب تا صبح در هر صبح، مجموع اعمال روزهای آغاز هفته تا دوشنبه در هر دوشنبه، مجموع اعمال هر هفته در [[پنجشنبه]]، مجموع اعمال ماه در پنج‌شنبه آخر ماه یا نخستین روز ماه بعد، مجموع اعمال سال در نیمه شعبان و مجموع اعمال عمر در [[شب اول قبر]] بر اهل‌بیت(ع) عرضه می‌گردد.<ref>مولی صالح مازندرانی، شرح الکافی، ۱۳۸۲ق، ج۵، ص۳۳۹.</ref>
* اعمال صبح تا شب در هر شب، اعمال شب تا صبح در هر صبح، مجموع اعمال روزهای آغاز هفته تا دوشنبه در هر دوشنبه، مجموع اعمال هر هفته در [[پنجشنبه]]، مجموع اعمال ماه در پنج‌شنبه آخر ماه یا نخستین روز ماه بعد، مجموع اعمال سال در نیمه شعبان و مجموع اعمال عمر در [[شب اول قبر]] بر اهل‌بیت(ع) عرضه می‌گردد.<ref>مازندرانی، شرح الکافی، ۱۳۸۲ق، ج۵، ص۳۳۹.</ref>
* کیفیت عرضه در زمان‌های مختلف متفاوت است، در برخی زمان‌ها به صورت اجمالی عرضه می‌گردد و در برخی با جزئیات.<ref>سید بن طاووس، الدروع الواقیه، ۱۴۱۵ق، صص۲۶۸-۲۶۹؛ شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۱۰، ص۴۲۰، پاورقی۲</ref>
* کیفیت عرضه در زمان‌های مختلف متفاوت است، در برخی زمان‌ها به صورت اجمالی عرضه می‌گردد و در برخی با جزئیات.<ref>سید بن طاووس، الدروع الواقیه، ۱۴۱۵ق، صص۲۶۸-۲۶۹؛ شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۱۰، ص۴۲۰، پاورقی۲</ref>
* [[ائمه اطهار(ع)|امامان]] دارای درجات وجودی متفاوتی بوده و در هر زمان، عرضه بر یکی از این رتبه‌ها صورت می‌گیرد.<ref>احمد آل طوق، رسائل آل طوق القطیفی، ۱۴۲۲ق، ج۳، صص۱۲۸-۱۲۷.</ref>
* [[ائمه اطهار(ع)|امامان]] دارای درجات وجودی متفاوتی بوده و در هر زمان، عرضه بر یکی از این رتبه‌ها صورت می‌گیرد.<ref>احمد آل طوق، رسائل آل طوق القطیفی، ۱۴۲۲ق، ج۳، صص۱۲۸-۱۲۷.</ref>
خط ۳۲: خط ۳۲:
==علت‌های عرضه اعمال==
==علت‌های عرضه اعمال==
در چرایی عرضه اعمال دلایل متعددی بیان شده است:
در چرایی عرضه اعمال دلایل متعددی بیان شده است:
* نیاز به دانستن جزئیات اعمال برای [[هدایت تکوینی]] انسان‌ها توسط [[اهل بیت]](ع).<ref>نورالهی، سیدمحمد، مقاله «قرآن؛ مسئله شهادت شاهدان و هدایت برگزیدگان»، صص۱۷۱-۱۶۹.</ref>
* نیاز به دانستن جزئیات اعمال برای [[هدایت تکوینی]] انسان‌ها توسط [[اهل بیت]](ع).<ref>نورالهی، مقاله «قرآن؛ مسئله شهادت شاهدان و هدایت برگزیدگان»، صص۱۷۱-۱۶۹.</ref>
* تحریک حس [[حیا]] و دوری از [[گناهان]].{{یادداشت|طبرسی، احتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۳۴۸: شخصی از امام صادق(ع) سؤال کرد با اینکه خداوند عالم به اسرار و نهان هاست چه دلیلی برای وجود فرشتگان نویسنده اعمال وجود دارد، حضرت فرمود: خداوند این کار را عبادت فرشتگان قرار داد و آنها را شاهدانی بر آفریدگانش گرفت تا بندگان با احساس حضور این فرشتگان بر عبادت خدا مواظبت بیشتری داشته و از گناهان بیشتر دوری کنند. چه بسا بنده‌ای که قصد گناه می‌کند ولی با یادآوری این فرشتگان خودداری می‌کند و می‌گوید پروردگارم مرا می‌بیند و مراقبانم در قیامت بر علیه من گواه خواهند بود.}}
* تحریک حس [[حیا]] و دوری از [[گناهان]].{{یادداشت|طبرسی، احتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۳۴۸: شخصی از امام صادق(ع) سؤال کرد با اینکه خداوند عالم به اسرار و نهان هاست چه دلیلی برای وجود فرشتگان نویسنده اعمال وجود دارد، حضرت فرمود: خداوند این کار را عبادت فرشتگان قرار داد و آنها را شاهدانی بر آفریدگانش گرفت تا بندگان با احساس حضور این فرشتگان بر عبادت خدا مواظبت بیشتری داشته و از گناهان بیشتر دوری کنند. چه بسا بنده‌ای که قصد گناه می‌کند ولی با یادآوری این فرشتگان خودداری می‌کند و می‌گوید پروردگارم مرا می‌بیند و مراقبانم در قیامت بر علیه من گواه خواهند بود.}}
* [[استغفار]] پیامبر برای گناهان امت.<ref>صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۴۴۴.</ref>
* [[استغفار]] پیامبر برای گناهان امت.<ref>صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۴۴۴.</ref>
* احتجاج در [[قیامت]].<ref>صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۴۳۲.</ref>
* احتجاج در [[قیامت]].<ref>صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ص۴۳۲.</ref>
* نشان عظمت [[خداوند]].<ref>حافظ برسی، مشارق أنوار الیقین فی أسرار أمیر المؤمنین ع، ۱۴۲۲ق، ص۲۱۴-۲۱۵</ref>  
* نشان عظمت [[خداوند]].<ref>حافظ برسی، مشارق أنوار الیقین، ۱۴۲۲ق، ص۲۱۴-۲۱۵</ref>  
* عبادتی برای تقرب [[فرشتگان]].<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۳۴۸: «عن ابی عبدالله(ع): اسْتَعْبَدَهُمْ بِذَلِكَ وَ جَعَلَهُمْ شُهُوداً عَلَی خَلْقِهِ».</ref>
* عبادتی برای تقرب [[فرشتگان]].<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۳۴۸: «عن ابی عبدالله(ع): اسْتَعْبَدَهُمْ بِذَلِكَ وَ جَعَلَهُمْ شُهُوداً عَلَی خَلْقِهِ».</ref>


==دیدگاه اهل سنت==
==دیدگاه اهل سنت==
در بین [[اهل سنت]] در زمینه عرض اعمال بر پیامبر اکرم(ص) سه دیدگاه وجود دارد و هریک از آنان دیدگاه خود را منتسب به آیات و روایات می‌کنند: عدم عرضه،<ref>ألبانی، سلسله احادیث ضعیفه و موضوعه، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۴۰۴.</ref> عرضه اجمالی<ref>غماری، نهایة الآمال، ۱۴۲۷ق، ص۲۵-۲۶.</ref> و عرضه کامل.<ref>ابن عطیه اندلسی، المحرر الوجیز فی تفسیر الكتاب العزیز، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۵۵</ref>  
در بین [[اهل سنت]] در زمینه عرض اعمال بر پیامبر اکرم(ص) سه دیدگاه وجود دارد و هریک از آنان دیدگاه خود را منتسب به آیات و روایات می‌کنند: عدم عرضه،<ref>ألبانی، سلسله احادیث ضعیفه و موضوعه، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۴۰۴.</ref> عرضه اجمالی<ref>غماری، نهایة الآمال، ۱۴۲۷ق، ص۲۵-۲۶.</ref> و عرضه کامل.<ref>اندلسی، المحرر الوجیز، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۵۵</ref>  


[[سلفیه|سلفیان]] قدیم مانند [[ابن تیمیه]]{{یادداشت| ابن تیمیه، جامع المسائل، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۱۹۲: «وأما عرضُ الأعمالِ علیه فإنها تُعْرَضُ علیه، وهو حق».}} و [[ابن قیم]]<ref>ابن قیم جوزیه، شرح القصیدة النونیة (شرح از محمد خلیل هراس)، ۱۴۱۵ق، صص۱۹-۱۸.</ref> قائل به عرضه اجمالی اعمال بوده‌اند ولی بیشتر سلفیان جدید منکر عرضه اعمال شده‌اند.<ref>محمد خلیل هراس، شرح القصیدة النونیة لإبن قیم، ج‌۲، صص۲۰-۱۹.</ref>
[[سلفیه|سلفیان]] قدیم مانند [[ابن تیمیه]]{{یادداشت| ابن تیمیه، جامع المسائل، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۱۹۲: «وأما عرضُ الأعمالِ علیه فإنها تُعْرَضُ علیه، وهو حق».}} و [[ابن قیم]]<ref>ابن قیم جوزیه، شرح القصیدة النونیة (شرح از محمد خلیل هراس)، ۱۴۱۵ق، صص۱۹-۱۸.</ref> قائل به عرضه اجمالی اعمال بوده‌اند ولی بیشتر سلفیان جدید منکر عرضه اعمال شده‌اند.<ref>محمد خلیل هراس، شرح القصیدة النونیة لإبن قیم، ج‌۲، صص۲۰-۱۹.</ref>
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۱۷۹

ویرایش