Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۳۰۱
ویرایش
عبیدالله بن زیاد: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویرایش شکلی
جز (ویرایش شکلی) |
|||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
}} | }} | ||
{{خلافت بنی امیه}} | {{خلافت بنی امیه}} | ||
'''عبید الله بن زیاد بن ابیه''' مشهور به '''ابن زیاد''' ([[سال ۳۳ هجری قمری|۳۳]] - [[سال ۶۷ هجری قمری|۶۷ق]])، فرمانده نظامی مشهور [[امویان]] و از عوامل اصلی [[شهادت]] [[امام حسین(ع)]] و همراهانش. عبیدالله والی [[بصره]] بود و [[یزید]] او را در [[سال ۶۰ هجری قمری|سال ۶۰ق]] پس از آشفتگی اوضاع [[کوفه]]، با حفظ سمت به امارت این شهر گماشت و سرکوب [[قیام امام حسین(ع)]] را به او سپرد. او در [[سال ۶۵ هجری قمری|سال ۶۵ق]] نیز [[قیام توابین]] را سرکوب کرد. عبیدالله به سبب نقشی که در [[واقعه کربلا]] داشت، از شخصیت‌های منفور نزد [[شیعیان]] است. او پس از [[قیام مختار]]، در [[جنگ خازر]] به دست [[ابراهیم بن اشتر]] کشته شد. | '''عبید الله بن زیاد بن ابیه''' مشهور به '''ابن زیاد''' ([[سال ۳۳ هجری قمری|۳۳]] - [[سال ۶۷ هجری قمری|۶۷ق]])، فرمانده نظامی مشهور [[امویان]] و از عوامل اصلی [[شهادت]] [[امام حسین(ع)]] و همراهانش بود. عبیدالله والی [[بصره]] بود و [[یزید]] او را در [[سال ۶۰ هجری قمری|سال ۶۰ق]] پس از آشفتگی اوضاع [[کوفه]]، با حفظ سمت به امارت این شهر گماشت و سرکوب [[قیام امام حسین(ع)]] را به او سپرد. او در [[سال ۶۵ هجری قمری|سال ۶۵ق]] نیز [[قیام توابین]] را سرکوب کرد. عبیدالله به سبب نقشی که در [[واقعه کربلا]] داشت، از شخصیت‌های منفور نزد [[شیعیان]] است. او پس از [[قیام مختار]]، در [[جنگ خازر]] به دست [[ابراهیم بن اشتر]] کشته شد. | ||
==نسب و ویژگی‌های رفتاری== | ==نسب و ویژگی‌های رفتاری== | ||
ابو حفص عبیدالله بن زیاد بن ابیه، از کنیزی به نام مرجانه زاده شد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۴، ص۷۵.</ref> برخی ابن زیاد را به طعنه به مادرش منسوب کرده و «ابن مرجانه» خوانده‌اند که اشاره به اتهام ناپاکی تولد عبیدالله دارد و در برخی منابع، به بدنام و [[زنا|زناکار]] بودن او تصریح شده است.<ref>مفید، الاختصاص، ۱۳۷۹ق، ص۷۳.</ref> | ابو حفص عبیدالله بن زیاد بن ابیه، از کنیزی به نام مرجانه زاده شد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۴، ص۷۵.</ref> برخی ابن زیاد را به طعنه به مادرش منسوب کرده و «ابن مرجانه» خوانده‌اند که اشاره به اتهام ناپاکی تولد عبیدالله دارد و در برخی منابع، به بدنام و [[زنا|زناکار]] بودن مادر او تصریح شده است.<ref>مفید، الاختصاص، ۱۳۷۹ق، ص۷۳.</ref> | ||
پدرش [[زیاد بن ابیه]]، از سرداران و حکمرانان [[بنی‌امیه|اموی]] بود که در سرکوب شورش‌ها در مناطق اسلامی، به قساوت و بی‌رحمی شهرت داشته است. در نسب زیاد بن ابیه نیز اختلاف است و مشخص نیست پدر او کیست. از این رو، وی را ابن ابیه (یعنی پسرِ پدرش) خوانده‌اند. گفته شده [[ابوسفیان]]، زیاد را حاصل زنای خود با سمیه، مادر زیاد می‌دانست و بدین رو، [[معاویه]]، زیاد را برادر خویش می‌خواند.<ref>نک: الاستیعاب، ج ۲، ص۵۲۵.</ref> | پدرش [[زیاد بن ابیه]]، از سرداران و حکمرانان [[بنی‌امیه|اموی]] بود که در سرکوب شورش‌ها در مناطق اسلامی، به قساوت و بی‌رحمی شهرت داشته است. در نسب زیاد بن ابیه نیز اختلاف است و مشخص نیست پدر او کیست. از این رو، وی را ابن ابیه (یعنی پسرِ پدرش) خوانده‌اند. گفته شده [[ابوسفیان]]، زیاد را حاصل زنای خود با سمیه، مادر زیاد می‌دانست و بدین رو، [[معاویه]]، زیاد را برادر خویش می‌خواند.<ref>نک: الاستیعاب، ج ۲، ص۵۲۵.</ref> | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
معاویه پس از مرگ زیاد، عبیدالله را به حکومت [[خراسان بزرگ|خراسان]] منصوب کرد<ref>طبری، تاریخ الطبری، ج۷، ص۱۶۶- ۱۶۸.</ref> و در سال ۵۵، ۵۶ یا ۵۷ق او را از ولایت خراسان برداشت و به امارت [[بصره]] منصوب کرد.<ref>یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۲۳۷؛ طبری، تاریخ الطبری، ج۷، ص۱۷۲.</ref> | معاویه پس از مرگ زیاد، عبیدالله را به حکومت [[خراسان بزرگ|خراسان]] منصوب کرد<ref>طبری، تاریخ الطبری، ج۷، ص۱۶۶- ۱۶۸.</ref> و در سال ۵۵، ۵۶ یا ۵۷ق او را از ولایت خراسان برداشت و به امارت [[بصره]] منصوب کرد.<ref>یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۲۳۷؛ طبری، تاریخ الطبری، ج۷، ص۱۷۲.</ref> | ||
عبیدالله در حکومت بصره، با ناآرامی‌هایی که از سوی خوارج ایجاد | عبیدالله در حکومت بصره، با ناآرامی‌هایی که از سوی خوارج ایجاد شده بود، رو به رو گشت. ناآرامی‌ها در [[سال ۵۸ هجری قمری|سال ۵۸ق]] به اوج رسید و او سرانجام با خشونت فراوان آنان را سرکوب و بسیاری را کشت.<ref>طبری، تاریخ الطبری، ج۷، ص۱۸۵-۱۸۷و ج۷، ص۲۲۸.</ref> | ||
===دوره یزید=== | ===دوره یزید=== | ||
| خط ۹۶: | خط ۹۶: | ||
==عقیده شیعیان درباره عبیدالله== | ==عقیده شیعیان درباره عبیدالله== | ||
اقدام عبیدالله علیه امام حسین(ع) و پدید آوردن [[واقعه عاشورا]]، از همان آغاز او را بدنام و منفور کرد و خشم بسیاری از مسلمانان به ویژه کوفیان را نسبت به وی برانگیخت؛ چنان که به نقل منابع، [[عبدالله بن عفیف ازدی]]، در میان نخستین خطبه ابن زیاد پس از واقعه برخاست و او و یزید را دشنام‌های سخت داد | اقدام عبیدالله علیه امام حسین(ع) و پدید آوردن [[واقعه عاشورا]]، از همان آغاز او را بدنام و منفور کرد و خشم بسیاری از مسلمانان به ویژه کوفیان را نسبت به وی برانگیخت؛ چنان که به نقل منابع، [[عبدالله بن عفیف ازدی]]، در میان نخستین خطبه ابن زیاد پس از واقعه برخاست و او و یزید را دشنام‌های سخت داد<ref>طبری، تاریخ الطبری، ج۷، ص۳۷۳-۳۷۴؛ ابن طاووس علی، اللهوف فی قتلی الطفوف، ج۱، ص۷۱-۷۲.</ref> و حتی گفته‌اند که مادرش مرجانه نیز او را بسیار نکوهش کرد.<ref>طبری، تاریخ الطبری، ج۷، ص۴۰۸.</ref> | ||
عبیدالله به سبب نقشی که در واقعه عاشورا داشته، قرن‌هاست که از منفورترین شخصیت‌های تاریخ اسلام نزد شیعیان به حساب می‌آید. نام او در چند زیارت‌نامه مشهور، از جمله [[زیارت عاشورا]] آمده و مورد [[لعن]] قرار گرفته است.<ref>کامل الزیارات، ص۱۷۶</ref> | عبیدالله به سبب نقشی که در واقعه عاشورا داشته، قرن‌هاست که از منفورترین شخصیت‌های تاریخ اسلام نزد شیعیان به حساب می‌آید. نام او در چند زیارت‌نامه مشهور، از جمله [[زیارت عاشورا]] آمده و مورد [[لعن]] قرار گرفته است.<ref>کامل الزیارات، ص۱۷۶</ref> | ||