کاربر ناشناس
تاجیکستان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
اضافه کردن به بخش جغرافیا
imported>Fayaz جزبدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Fayaz جز (اضافه کردن به بخش جغرافیا) |
||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
==جغرافیا و تقسیمات== | ==جغرافیا و تقسیمات== | ||
[[افغانستان]] در جنوب، [[چین]] در شرق، [[قرقیزستان]] در شمال و [[ازبکستان]] در شمال غرب و غرب تاجیکستان قرار دارند. تاجیکستان با ۱۴۳،۰۰۰ کیلومتر مربع مساحت در [[آسیای مرکزی]] واقع است. بیشتر سرزمین تاجیکستان را کوه‌های مرتفع پوشانده است.<ref>مدخل «تاجیکستان»، دانشنامه (آنلاین) بریتانیکا.</ref> | [[افغانستان]] در جنوب، [[چین]] در شرق، [[قرقیزستان]] در شمال و [[ازبکستان]] در شمال غرب و غرب تاجیکستان قرار دارند. تاجیکستان با ۱۴۳،۰۰۰ کیلومتر مربع مساحت در [[آسیای مرکزی]] واقع است. بیشتر سرزمین تاجیکستان را کوه‌های مرتفع پوشانده است.<ref>مدخل «تاجیکستان»، دانشنامه (آنلاین) بریتانیکا.</ref> رشته‌کوه‌های پامیر، مغول، حصار و زر افشان این کشور را به چند ناحیه تقسیم کرده‌اند.<ref>برچیان، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۸۵ش، ج۱۴، ص۲۶۴-۲۴۷.</ref> دو بلندترین قله تاجیکستان به نام اسماعیل سامانی (از شاهان سلسله سامانی) و ابن‌سینا (دانشمند معروف مسلمان) نام‌گذاری شده است.<ref>مدخل «تاجیکستان»، دانشنامه (آنلاین) بریتانیکا.</ref> در تاجیکستان چند صد رود کوچک و بزرگ موقتی و دایمی جریان دارد.<ref>برچیان، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۸۵ش، ج۱۴، ص۲۶۴-۲۴۷.</ref> رودهای آمودریا (جیحون)، سیر دریا (سیحون) و زر افشان، سه گستره بزرگ آبی تاجیکستان را تشکیل داده‌اند.<ref>برچیان، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۸۵ش، ج۱۴، ص۲۶۴-۲۴۷.</ref> | ||
پایتخت تاجیکستان شهر دوشنبه است. علت نام این شهر به سبب تشکیل (دوشنبه بازار) در این محل است. دومین شهر بزرگ تاجیکستان، خُجَند در شمال این کشور است.<ref>برچیان، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۸۵ش، ج۱۴، ص۲۶۴-۲۴۷.</ref> | |||
[[پرونده:تاجیکستان.gif|بندانگشتی|موقعیت تاجیکستان و شهرهای مهم آن]] | [[پرونده:تاجیکستان.gif|بندانگشتی|موقعیت تاجیکستان و شهرهای مهم آن]] | ||
تاجیکستان به چهار ولایت تقسیم می‌شود: | تاجیکستان به چهار ولایت تقسیم می‌شود: | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۴: | ||
#ولایت خَتلان در جنوب، شهر مرکزی: قُرقان تپه. شهرهای مهم: كولاب و دنغره. | #ولایت خَتلان در جنوب، شهر مرکزی: قُرقان تپه. شهرهای مهم: كولاب و دنغره. | ||
#ولایت خودمختار بدخشان کوهستانی در نیمه شرقی، شهر مرکزی: خاروق.<ref>[http://fa.dushanbe.icro.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=185&pageid=7944 ساختار سیاسی تاجیکستان]</ref> | #ولایت خودمختار بدخشان کوهستانی در نیمه شرقی، شهر مرکزی: خاروق.<ref>[http://fa.dushanbe.icro.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=185&pageid=7944 ساختار سیاسی تاجیکستان]</ref> | ||
==مردم و فرهنگ== | ==مردم و فرهنگ== | ||
جمعیت تاجیکستان در ۱۳۹۸ش/۲۰۱۹م حدود ۹،۳۰۰،۰۰۰ نفر است.<ref>[https://parstoday.com/tajiki/news/tajikistan-i44312 «سر شماری جمعیت تاجیکستان در سال 2020»، سایت parstoday]</ref> بیشتر مردم تاجیکستان(بیش از ۸۰٪ در آمار ۲۰۱۰م) از قوم تاجیک بوده و ازبک‌ها با حدود ۱۲٪ جمعیت، بزرگترین اقلیت قومی هستند. روس و قرقیز از دیگر اقلیت‌های قومی مقیم تاجیک هستند.<ref>مدخل «تاجیکستان»، دانشنامه (آنلاین) بریتانیکا.</ref> | جمعیت تاجیکستان در ۱۳۹۸ش/۲۰۱۹م حدود ۹،۳۰۰،۰۰۰ نفر است.<ref>[https://parstoday.com/tajiki/news/tajikistan-i44312 «سر شماری جمعیت تاجیکستان در سال 2020»، سایت parstoday]</ref> بیشتر مردم تاجیکستان(بیش از ۸۰٪ در آمار ۲۰۱۰م) از قوم تاجیک بوده و ازبک‌ها با حدود ۱۲٪ جمعیت، بزرگترین اقلیت قومی هستند. روس و قرقیز از دیگر اقلیت‌های قومی مقیم تاجیک هستند.<ref>مدخل «تاجیکستان»، دانشنامه (آنلاین) بریتانیکا.</ref> | ||
رسم الخط مردم تاجیک تا سال ۱۹۳۰ عربی بود و در این سال رسم‌الخط لاتین جانشین رسم‌الخط عربی شد.<ref>[http://www.ahlulbaytportal.com/fa.php/page,3262A43205.html نگاهی به موقعیت مسلمانان تاجیکستان]</ref> | زبان ملی، فارسی تاجیکی است. در اکثر مدارس تاجیکستان، زبان تاجیکی تدریس می‌شود و دوره کامل تحصیلی با این زبان صورت می‌گیرد. رسم الخط مردم تاجیک تا سال ۱۹۳۰ عربی بود و در این سال رسم‌الخط لاتین جانشین رسم‌الخط عربی شد.<ref>[http://www.ahlulbaytportal.com/fa.php/page,3262A43205.html نگاهی به موقعیت مسلمانان تاجیکستان]</ref> | ||
==ساختار سیاسی و اقتصادی== | ==ساختار سیاسی و اقتصادی== | ||
| خط ۱۸۹: | خط ۱۸۹: | ||
* مجیداسدی، تاجیکان اسماعیلی، فرهنگ نغز، ۱۳۸۹، www.farhangnagz.blogfa.com | * مجیداسدی، تاجیکان اسماعیلی، فرهنگ نغز، ۱۳۸۹، www.farhangnagz.blogfa.com | ||
* فرهاد دفتری، تاریخ و عقاید اسماعیلیه، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران، نشر فرزان، چاپ اول، ۱۳۷۵ | * فرهاد دفتری، تاریخ و عقاید اسماعیلیه، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران، نشر فرزان، چاپ اول، ۱۳۷۵ | ||
*برچیان، حبیب، مدخل «تاجیکستان»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۱۴، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۸۵ش. | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||