پرش به محتوا

تاجیکستان: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۰۱۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۱ ژانویهٔ ۲۰۲۰
جز
حذف مطالب اضافی و ویرایش عبارات بلند و توصیفی←‏عزاداری شیعیان اسماعیلیه در محرم و صفر
imported>Fayaz
جز (کوتاه کردن←‏شیعیان اسماعیلی)
imported>Fayaz
جز (حذف مطالب اضافی و ویرایش عبارات بلند و توصیفی←‏عزاداری شیعیان اسماعیلیه در محرم و صفر)
خط ۱۰۸: خط ۱۰۸:
بنای مرکز اسماعیلیان در سال ۱۳۸۸ش/۲۰۰۹م در شهر دوشنبه افتتاح شد. درباره تعداد افراد دارای این مذهب در تاجیکستان اطلاعات زیادی در دست نیست، اما جمعیت آنها را حدود ۲۰۰ هزار نفر تخمین می‌زنند.<ref>مشکور، تاریخ شیعه و فرقه‌های اسلام، ۱۳۷۲؛ دفتری، تاریخ و عقاید اسماعیلیه، ۱۳۷۵ش؛ اشرافی، گفتگو با مطراب مطراب‌اف، ۱۳۹۴ش.</ref>
بنای مرکز اسماعیلیان در سال ۱۳۸۸ش/۲۰۰۹م در شهر دوشنبه افتتاح شد. درباره تعداد افراد دارای این مذهب در تاجیکستان اطلاعات زیادی در دست نیست، اما جمعیت آنها را حدود ۲۰۰ هزار نفر تخمین می‌زنند.<ref>مشکور، تاریخ شیعه و فرقه‌های اسلام، ۱۳۷۲؛ دفتری، تاریخ و عقاید اسماعیلیه، ۱۳۷۵ش؛ اشرافی، گفتگو با مطراب مطراب‌اف، ۱۳۹۴ش.</ref>


===عزاداری شیعیان اسماعیلیه در محرم و صفر===
===عزاداری اسماعیلیه در محرم و صفر===
شیعیان اسماعیلی بدخشان در تاجیکستان، احترام و ارادت ویژه‌ای نسبت به اهل بیت، [[امام علی (ع)]]، [[حضرت زهرا (س)]] و اولاد ایشان دارند و حضرت فاطمه زهرا (س) را مادر خویش می‌دانند. اسماعیلیان بدخشان، [[ماه محرم]] و [[صفر]] را «شدّه» یا «عشورا» می‌نامند و در این مدت سوگواری و عزاداری می‌کنند، لباس سیاه به تن می‌کنند، و همه مناطق شهر غرق در ماتم است. مردان در این دو ماه محاسن خود را نمی‌تراشند و در خانه‌ها عزاداری برپا می‌کنند.
اسماعیلی‌ها در منطقه بدخشان تاجیکستان، [[ماه محرم]] و [[صفر]] را «شدّه» یا «عشورا» می‌نامند و در این مدت سوگواری و عزاداری می‌کنند، لباس سیاه به تن می‌کنند. بیشتر مردان در این دو ماه محاسن خود را نمی‌تراشند و در خانه‌ها عزاداری و سینه‌زنی برپا می‌کنند.<ref>[http://www.mehrnews.com/news/2413891 آداب و رسوم عاشورایی مردم دنیا]</ref> {{یادداشت|سفیر سابق ایران در تاجیکستان:«در زمان حضورم در تاجیکستان، یکی از دوستان تاجیک می‌گفت ما خیلی امام حسین(ع) را دوست داریم و در ایام دهه عاشورا وقتی می‌خواستیم مجلس عزاداری برپا کنیم، به زیرزمین‌هایی می‌رفتیم و یک نفر را جلو پله‌های زیرزمین به نگهبانی می‌گماشتیم. اگر آن فرد نگهبان علامت می‌داد و متوجه می‌شدیم که ماموران KGB آمده‌اند، به سرعت مقابلمان ورق می‌گذاشتیم و وقتی ماموران می‌آمدند ما را در حالی می‌دیدند که گویی در حال ورق بازی کردن هستیم.»<ref>[http://www.mehrnews.com/news/2249593 تاجیک‌ها در عزاداری ماه محرم KGB را فریب می‌دادند]</ref>}}
 
مردم بدخشان تاجیکستان همچنین در عزاداری‌های خود مشت بر سینه می‌کوبند و «یا حسن، وای حسین» می‌گویند و قاتلان امام حسین (ع) و خاندان او را پلیدترین و بی‌رحم‌ترین موجود عالم می‌دانند. «یزید» در این شهر مصداق روشن انسان منافق و رذل است و هر گاه بخواهند کسی را با این صفات یاد کنند، او را یزید می‌خوانند.<ref>[http://www.mehrnews.com/news/2413891/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D8%A8-%D9%88-%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7 آداب و رسوم عاشورایی مردم دنیا]</ref>
 
علی اشرف مجتهد شبستری سفیر سابق ایران در تاجیکستان درباره رنج‌های مردم تاجیکستان در برپایی عزاداری برای امام حسین(ع) در دوران حاکمیت کمونیسم گفت: «در زمان حضورم در تاجیکستان، یکی از دوستان تاجیک می‌گفت ما خیلی امام حسین(ع) را دوست داریم و در ایام دهه عاشورا وقتی می‌خواستیم مجلس عزاداری برپا کنیم، به زیرزمین‌هایی می‌رفتیم و یک نفر را جلو پله‌های زیرزمین به نگهبانی می‌گماشتیم. اگر آن فرد نگهبان علامت می‌داد و متوجه می‌شدیم که ماموران KGB آمده‌اند، به سرعت مقابلمان ورق می‌گذاشتیم و وقتی ماموران می‌آمدند ما را در حالی می‌دیدند که گویی در حال ورق بازی کردن هستیم.»<ref>[http://www.mehrnews.com/news/2249593/%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A8%DA%86%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-5-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87-%D9%87%D9%85-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9-%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1 تاجیک‌ها در عزاداری ماه محرم KGB را فریب می‌دادند]</ref>


====شیعه اثنی عشری====
====شیعه اثنی عشری====
درباره ورود مذهب [[امامیه|امامیه اثنی عشری]] به این منطقه، قول متقن و محکمی موجود نیست. اولین نامی که از شیعیان بدخشانی در تاریخ وجود دارد، به ۱۰۸۲ قمری برمی‌گردد که عبدالحسین خاتون آبادی از عده‌ای از شیعیان بدخشانی یاد کرده که در آن روزگار برای درخواست مبلغ و روحانی به [[مشهد]] آمده بودند.
در سال ۱۰۸۲ق سید عبدالحسین خاتون آبادی از عده‌ای از شیعیان بدخشانی یاد کرده که در آن روزگار برای درخواست مبلغ و روحانی به [[مشهد]] آمده بودند.{{مدرک}}


در دوران انقلاب [[روسیه]]، تعداد شیعیان این منطقه بالغ بر ۵ هزار خانوار بود، ولی با ورود یک مبلغ قدرتمند اسماعیلی از [[بخارا]] و دیگر مبلغان از سایر مذاهب و همچنین وجود جو اختناق و تفتیش عقاید بر ضد شیعه اثنی عشری و فقدان مبلغ و روحانی، بسیاری از آن‌ها به فرقه‌های [[اسماعیلیه]] و [[حنفیه]] گرویده‌اند؛ به گونه‌ای که به تدریج در طول سالیان متمادی از جمعیت ۵ هزار خانواری شیعه، فقط ۶۰۰ خانواده مؤمن به این آئین و مذهب باقی مانده‌اند.<ref>بهمن، ژئوپلتیک تشیع در آسیای مرکزی، ص ۱۴۷ ـ ۱۴۶</ref>
در انقلاب [[روسیه]]، تعداد شیعیان این منطقه بالغ بر ۵ هزار خانوار بود. به گفته برخی، به دلیل تبلیغات فراوان مبلغان اسماعیلی و [[اهل سنت و جماعت|سنی]] و وجود جو اختناق و تفتیش عقاید بر ضد شیعه امامیه و نیز، نبودن مبلغ و روحانی، تعدادی از آن‌ها به فرقه‌های [[اسماعیلیه]] و [[حنفیه]] گرویده‌اند.<ref>بهمن، ژئوپلتیک تشیع در آسیای مرکزی، ص ۱۴۷ ـ ۱۴۶</ref>


شمار تقریبی شیعیان اثنی عشری تاجیکستان به قرار زیر است:
شمار تقریبی شیعیان اثنی عشری تاجیکستان به قرار زیر است:
کاربر ناشناس