امامه دختر ابوالعاص بن ربیع: تفاوت میان نسخه‌ها

{{جعبه نقل قول| عنوان = [[فاطمه(س)]] خطاب به [[حضرت علی(ع)]]:| نقل‌قول = «وَ أَنَا أُوصِیک أَنْ تَتَزَوَّجَ أُمَامَةَ بِنْتَ أُخْتِی زَینَبَ تَکونُ لِوُلْدِی مِثْلِی.{{سخ}}به تو [[وصیت]] می‌کنم که با امامة دختر خواهرم [[زینب بنت رسول الله|زینب]] ازدواج کنی؛ زیرا که او برای فرزندانم همانند من است»|تاریخ بایگانی| منبع = <small>محدث نوری، مستدرک، ج۲، ص۳۶۰؛ سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس، ص۸۶۸</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}

اُمامَه پیش از [[بعثت]] به دنیا آمد و در سال ۵۰ق از دنیا رفت.<ref>ذهبی، تاریخ اسلام، ج۴، ص۲۴</ref>

پدر امامه، [[ابوالعاص بن ربیع]]<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، ج۴، ص۴۷۳</ref> (درگذشت [[۱۲ ذی‌الحجه]] ۵۰ق)، خواهرزاده [[خدیجه]] است که در [[جنگ بدر]] به اسارت [[مسلمانان]] درآمد<ref>واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۳۹؛ ابن هشام، السیره النبویه، ج۲، ص۳۰۶</ref> و حدود [[سال ۶ هجری قمری|سال ۶ق]] اسلام آورد. مادرش [[زینب دختر پیامبر]] است<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، ج۴، ص۴۷۳</ref> که  در [[سال ۸ هجری قمری|سال ۸ق]] درگذشت<ref> خلیفه بن خیاط، تاریخ خلیفه بن خیاط، ص۴۴.</ref> و در [[بقیع]] مدفون شد.

رسول خدا (ص) اُمامَه را دوست می‌داشت، اُمامَه در کودکی هنگامی که پیامبر [[نماز]] می‌گزارد، بر روی دوش آن حضرت بود. پیامبر چون به [[سجده]] می‌رفت او را بر زمین می‌گذاشت و چون برمی‌خاست او را برمی‌داشت.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۴، ص۱۷۸۸، ابن اثیر، اسدالغابه، ج۶، ص۲۲؛ مقدسی، البدء و التاریخ، ج۷، ص۳۳۱؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه، ج۸، ص۲۴؛ ابن سعد، طبقات، ج۸، ص۳۲</ref>

فقها از این روایت برای جواز انجام دادن برخی کارها در حال نماز استفاده کرده‌اند.<ref> نک: علامه مجلسی، بحارالأنوار ج۸۱، ص۲۸۸.</ref>

امام علی(ع) پس از درگذشت حضرت فاطمه (س) به سفارش آن حضرت با اُمامَه [[ازدواج]] کرد<ref>محدث نوری، مستدرک وسائل، ج۲، ص۱۳۵؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ج۶، ص۲۲؛ علامه مجلسی، بحارالأنوار ج۴۳، ص۲۱۷.</ref> و از او صاحب پسری شد که  [[محمد اوسط بن علی|محمد اوسط]] نام گرفت.<ref>ابن سعد، ج۳، ص۱۴؛ ابن اثیر، الکامل، ج۳، ص۳۹۷؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۹۳</ref> هنگامی که حضرت علی (ع) به دست [[ابن ملجم]] مجروح شد، به امامه وصیت کرد که پس از او، با [[مغیره بن نوفل|مُغِیرَة بن نَوْفَل]] ازدواج کند. او پس از گذشت [[عده]] با مغیره ازدواج کرد و تا زمان وفات نزد او بود و فرزندی به نام یحیی برای او آورد<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، ج۴، ص۴۷۳، ج۶، ص۲۲؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه، ج۸، ص۲۵؛ ذهبی، تاریخ اسلام، ج۴، ص۲۴؛ ابن عبدالبر، استیعاب، ج۴، ص۱۷۸۹</ref> برخی معتقدند که او از علی و مغیره صاحب فرزندی نشد.<ref> ابن سعد، طبقات، ج۸، ص۱۶۸؛ نک: ابن حجر عسقلانی، الاصابه، ج۸، ص۲۵؛ ابن عبدالبر، استیعاب، ج۴، ص۱۷۸۹</ref> بنابر برخی گزارش‌های دیگر، حضرت علی (ع) هنگامی که در بستر مرگ بود، از مغیره خواست که پس از ایام عده امامه، او را به عقد خود درآورد زیرا بیم داشت که بعد از او، [[معاویه بن ابی سفیان|معاویه]] از امامه خواستگاری کند.<ref> ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج‏۲، ص۱۷۸۹.</ref> طبق نقلی دیگر علی (ع) به امامه گفت اگر بعد از من خواستی شوهر کنی، با مغیره ازدواج کن. پس از اتمام عده امامه، معاویه از او خواستگاری کرد و امامه به مغیره پیام فرستاد که «معاویه» از من خواستگاری کرده و اگر تو را به من نیازی هست، به خواستگاری من بیا و چنین شد که امامه به همسری مغیره درآمد.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج‏۴، ص۱۷۸۹-۱۷۹۰.</ref>

در منابع شیعه یک روایت از او نقل شده که از حالات و آداب علی (ع) سخن گفته است.<ref>کلینی، الکافی، ج۶، ص۳۷۰.</ref>

* ابن اثیر، علی بن محمد جزری، أسدالغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، بیروت، ۱۴۰۹ق-۱۹۸۹م.

* سلیم بن قیس هلالی کوفی، کتاب سلیم بن قیس، انتشارات الهادی قم، ۱۴۱۵ق.

* علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، ۱۴۰۴ق.

* محدث نوری، مستدرک الوسائل، مؤسسه آل البیت علیهم السلام قم، ۱۴۰۸ق.

* واقدی، محمدبن عمر، المغازی، به کوشش مارسدن جونز، لندن، ۱۹۶۶م.