نماز آیات: تفاوت میان نسخه‌ها

{{احکام}}

{{مقاله توصیفی فقهی}}

==نام‌گذاری==

==پیشینه==

==چگونگی برگزاری==

نماز آیات دو رکعت است و هر رکعت پنج رکوع دارد که دو شیوه خوانده می‌شود.<ref>علامه حلی، نهایة الاحکام، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۷۱.</ref>

* شیوه دوم در هر رکعت یک حمد و یک سوره دیگر خوانده می‌شود. پس از [[تکبیرة الاحرام]]  سوره حمد را یک‌‌‌بار می‌خوانده و سوره دیگر را به پنج قسمت کرده و قبل از هر رکوع یک قسمت از آن را به تنهایی(بدون سوره حمد) می‌خواند و رکعت دوم هم مانند رکعت اول است قبل از رکوع اول یک سوره حمد و یک قسمت از سوره دیگر را می‌خواند و قبل از هر کدام از چهار رکوع دیگر فقط یک قسمت از سوره را می‌خواند. در این صورت، در دو رکعت نماز دو سوره حمد و دو سوره دیگر خوانده می‌شود.<ref>علامه حلی، نهایة الاحکام، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۷۱-۷۲.</ref> همچنین می‌توان در یک رکعت پنج‌ مرتبه حمد و سوره‌ دیگر خواند و در رکعت دیگر یک حمد بخواند و سوره را تقسیم کند.<ref>توضیح المسائل، م ۱۵۰۹.</ref>

* خواندن نماز آیات به جماعت<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۸.</ref> البته در این صورت [[سوره حمد|حمد]] و سوره‌ را تنها امام جماعت می‌خواند.<ref> العروةالوثقی، ج۱، ص۷۳۰، م ۱۳. </ref>

* غسل قضای نماز کسوف و خسوف: در [[حدیث|روایات]] به [[غسل]] قضای نماز آیات در خصوص کسوف و خسوف اشاره شده است که برخی از [[فقه|فقها]] آن را [[واجب]] دانسته‌اند البته برخی آن را در صورت گرفتگی کامل و ترک عمدی [[واجب]] دانسته‌اند و عده‌ای نیز آن را [[مستحب]] مؤکد می‌دانند.<ref>محقق سبزواری، ذخیرة المعاد، ۱۲۴۷ق، ج۱، ص۷ و ج۲، ص۳۲۷؛ شیخ انصاری، کتاب الطهارة، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۶۷ ـ ۷۱.</ref>

وجوب نماز آیات فوری است<ref>رساله شریفه مجمع الرسائل (المحشَّی)، ج۱، ص۴۱۱. مسأله۱۳۰۸</ref> اگر سبب وجوب آن در وقت [[نمازهای یومیه]] واقع گردد باید هر یک را که وقت آن تنگ است مقدّم داشت ولی اگر وقت هر دو تنگ باشد باید نماز یومیه را مقدّم کرد و در صورتی که وقت هر دو وسیع باشد می‌تواند هر کدام را که بخواهد مقدّم بدارد هر چند مقدّم داشتن نماز یومیه مطابق احتیاط است.<ref>علامه حلی، تبصرة المتعلمین، ۱۴۱۱ق، ص۴۹.</ref>

* کسی که چند نماز آیات بر او واجب است، اگر همه آن‌ها برای یک چیز بر او واجب شده باشد،  موقعی که قضای آن‌ها را می‌خواند، لازم نیست معین کند که هر نمازی برای کدام دفعه آن‌ها است. ولی اگر برای دلایل مختلف واجب شده باشد بنا بر [[احتیاط واجب]]، باید موقع نیت، معین کند نماز آیاتی را که می‌خواند برای کدام یک آنها است.<ref>رساله توضیح المسایل(مراجع)، ج۱، ص۸۱۳.</ref>

* هر یک از رکوع‌های نماز آیات، رکن است، که اگر عمداً یا سهواً کم یا زیاد شود، نماز باطل است.<ref>توضیح المسائل، م ۱۵۱۵.</ref>

نماز آیات فقط بر مردم منطقه‌ای‌ [[واجب]] می‌شود که حوادث طبیعی در آنجا رخ داده است.<ref>توضیح المسائل، م ۱۴۹۴.</ref>  

بنا به نظر برخی فقها نماز آیات از افراد [[حیض|حائض]] و [[نفاس|نَفساء]] ساقط است.<ref>غایه القصوی، ج۲، ص۲۷.</ref> البته برخی خواندن قضای آن را پس از پاک شدن، احتیاط واجب دانسته‌اند.<ref>توضیح المسائل مراجع، م ۱۵۰۶.</ref>