شق القمر: تفاوت میان نسخه‌ها

'''شَقُّ الْقَمَر''' از [[معجزات پیامبر(ص)]] که به نقل منابع اسلامی، پیامبر(ص) در این معجزه، با انگشت به ماه اشاره کرد و ماه دو نیمه شد. زمان این معجزه، سال‌های آغازین [[بعثت]] بوده است. تحقق این معجزه، با ایرادهایی رو‌به‌رو شده است و برخی عالمان اسلامی درصدد پاسخگویی آن برآمده‌اند.

گزارش‌های معجزهٔ شق القمر را در منابع تاریخی، روایی و تفسیری می‌توان یافت. در منابع تاریخی مانند [[البدایة و النهایة]]<ref>ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۱۴۶؛ ج۶، ص۸۲</ref>، الفتن<ref>المروزی، کتاب الفتن، ۱۴۱۴ق، ص۳۶۷</ref>، [[الخرائج و الجرائح]]،<ref>الراوندی، الخرائج و الجرائح، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۳۱</ref> امتاع الاسماع مقریزی<ref>مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۵.</ref> این ماجرا نقل شده است. [[قاضی عبدالرحمن ایجی]] روایات شق القمر را [[متواتر]] می‌داند.<ref>الایجی، المواقف، الشریف الرضی، ج۸، ص۲۵۶.</ref>

در منابع روایی اهل سنت، ماجرای شق القمر از شش نفر نقل شده است: [[انس بن مالک]]،<ref>ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۱۴۶؛ بخاری، صحیح البخاری، استانبول، ج۴، ص۲۴۳.</ref> [[جبیر بن مطعم]]،<ref>ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۱۴۶؛ حاکم نیشابوری، المستدرک، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۵۱۳.</ref> [[حذیفة بن یمان]]،<ref>ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۱۴۶.</ref>[[ابن عباس]]،<ref>ابونعیم الأصبهانی، دلائل النبوة، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۸۰؛ ابن کثیر، البدایة‌ و النهایة، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۱۴۶</ref>[[عبدالله بن عمر]]<ref>ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۱۴۶؛ حاکم نیشابوری، المستدرک، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۵۱۱؛ بخاری، صحیح البخاری، استانبول، ج۴، ص۲۴۳.</ref>و [[ابن مسعود]].<ref>حاکم نیشابوری، المستدرک، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۵۱۲؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۱۴۶</ref>

# نقل [[شیخ طوسی]] در [[امالی شیخ طوسی|امالی]]<ref>شیخ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۳۴۱</ref>

# [[تفسیر قمی]]<ref>قمی، تفسیر قمی، ۱۳۶۷ش، ج۲، ص۳۴۱</ref>

این مطلب با اندکی تفاوت، در کتاب‌های شیعه وسنی آمده است و بسیاری از علما نسبت به این حادث ادعای [[اجماع]]،<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ص۳۱۰</ref> [[تواتر]]<ref>سید شریف در شرح المواقف و ابن السبکی در شرح المختصر به نقل از آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۱۴، ص۷۴.</ref> یا [[خبر مستفیض|استفاضه]]<ref>طباطبائی، المیزان، ۱۳۹۱ق، ج۱۹، ص۶۰</ref> نموده‌اند.

دومین دیدگاه، مربوط به افرادی مانند [[حسن بصری]]، عطاء خراسانی، بلخی است که معتقدند این آیات مربوط به زمان قیامت و از موارد [[اشراط الساعة]] است.<ref>طباطبائی، المیزان، ۱۳۹۱ق، ج۱۹، ص۵۶</ref>

==سوال‌ها و ایرادها==

* '''اشکال اول:''' این ایراد بر اساس نظریه کیهان شناسی بطلمیوسی است که بیان می‌کند، امکان ندارد افلاک آسمانی از هم جدا شوند یا به هم ملحق شوند. پاسخ این ایراد این است که بر اساس مشاهدات جدید کیهان شناسی جدید، این دیدگاه باطل است. بعلاوه، پیدایش منظومه شمسی و نیز پیدایش شهاب سنگ‌ها بهترین دلیل بر بطلان این دیدگاه است.<ref>تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ۱۳۷۴ش، ج۲۳، ص۱۳-۱۷</ref>

* '''اشکال دوم:''' اگر این واقعه روی داده است، پس چرا در کتاب‌های تاریخی نقل نشده است. این ایراد نیز با پاسخ‌هایی از سوی اندیشمندان اسلامی همراه بوده است؛ مانند اینکه این واقعه در شب روی داده و احتمال خواب بودن عده‌ای هست؛ اعراب در آن زمان به دنبال رصد ستارگان و آسمان نبوده‌اند و جواب‌هایی دیگر.<ref>طباطبائی، المیزان، ۱۳۹۱ق، ج۱۹، ص۶۴-۶۵</ref>

*ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، تحقیق علی شیری، بیروت،‌ دار إحیاء التراث العربی، چاپ اول، ۱۴۰۸ق.