سوره یونس: تفاوت میان نسخه‌ها

این آیه معمولا در انتهای خطبه‌ها و سخنرانی‌ها و گاه بیانیه‌ها استفاده می‌شود؛ البته کلمه «دعواهم: دعای آنان» به «دعوانا: دعای ما» تبدیل می‌شود.<ref>برای نمونه: [http://www.mosallaghaem.ir/خطبه-ها/955-خطبه-های-نمازجمعه-هفتم-خرداد-نود-و-پنج-قائم-شهر-توسط-آیت-الله-معلمی-جوار-مضجع-شریف-علامه-طبرسی.html «خطبه‌های نماز جمعه هفتم خرداد نود و پنج قائم‌شهر»]؛ [http://www.rasanews.ir/textversion/detail/news/293863/2004 «بیانیه پایانی هفتمین اجلاسیه منطقه‌ای جامعه مدرسین»، خبرگزاری رسا.]</ref>

[[خدا|خداوند]] در پنج [[آیه]] از [[قرآن]] با مخالفانِ [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]، [[تحدی]] (مبارزه‌طلبی) کرده است که آیه ۳۸ سوره یونس یکی از آن آیات است.<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/620/199/text?q=تحدي%20در%20قرآن&rowNumber=2&score=373.65613 قاضی‌زاده، «بررسی سیر نزولی تحدی در آیات قرآن»، ص۲۰۰.]</ref> تحدی یعنی دعوت کردنِ منکران و مخالفان [[نبوت]] به اینکه مثل و مانند [[معجزات پیامبر(ص)]] را بیاورند.<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/65233/86/text?q=تحدی&score=21.172052&rownumber=7 سلطانی ببرامی، «راز تحدی‌های قرآن از منظر استاد مصباح»، ص۸۷.]</ref> تحدی (در این آیه و آیات دیگر) دلیلی بر معجزه بودن قرآن، بلکه معجزه بودن هر سوره از قرآن است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ق، ج۸، ص۲۸۹.</ref>

به گفته [[علامه طباطبایی]] خداوند در این آیه بندگان [[متقی]] خود را  مژده‌ای می‌دهد که قطعا محقق خواهد شد و مایه روشنی چشم آنها خواهد شد. به نظر او اگر فراز «لَهُمُ الْبُشْرَ‌ىٰ» به صورت خبر از آینده  نباشد، یعنی این بشارت هم در دنیا و هم در [[آخرت]] برای آنها واقع خواهد شد؛ ولی اگر خبر از بشارت در آینده باشد، این که آن نعمتی که به آنان بشارتش داده می‌شود، آیا فقط در آخرت است و یا هم در دنیا و هم در آخرت مشخص نیست و [[آیه]] آن را بیان نکرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۱ق، ج۱۰، ص۹۳.</ref>

به گفته مفسران خداوند در این [[آیه]] خطاب به آخرین پیامبرش، او را از اکراه مردم به ایمان به خدا حتی در زمان قدرت بازداشته است.<ref>رشید رضا، المنار، ج۱۲، ص۲۳۲.</ref> بر اساس مفاد این آیه، مقتضای حکمت خداوند فرمان‌برداری از حق یا دشمنی با آن در اختیار انسان است تا پاک از ناپاک جدا شود و وظیفه پیامبر فقط ابلاغ پیام خدا دانسته شده و به همین خاطر نباید از [[کفر]] انسان‌ها اندوهگین شود.<ref>مغنیه، الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۴، ص۱۹۴-۱۹۵.</ref> مفسران این آیه را از صریح‌ترین آیاتی دانسته‌اند که بر اختیار و اراده انسان در انتخاب دین یا عقیده تاکید می‌کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۸، ص۳۸۹-۳۹۰؛ صادقی تهرانی، الفرقان، ۱۴۰۶ق، ج۱۴، ص۱۶۹.</ref> به نظر [[علامه طباطبایی]] خداوند در این آیه به پیامبر اعلان می‌کند تنها خداست که می‌تواند مردم را وادار به ایمان کند، ولی این کار را نکرد و برای پیامبرش نیز این کار نه سزاوار نیست؛ چرا که این کار شدنی نیست؛ زیرا ایمانی که خدواند از بندگانش خواسته و می‌پذیرد، ایمانی از روی اختیار و انتخاب است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۱ق. ج۱۰، ص۱۲۶</ref>

منظور از حق را در این آیه، تمام معارف و محتواهایی دانسته‌اند که پیامبر به آنها دعوت کرده است. در این آیه به این نکته اشاره شده است که مردم در انتخاب‌های خود مختار و آزادند و [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله |پیامبر(ص)]] هم هیچ‌گونه مسئولیت و وکالتی برای اجبار آنان در این زمینه ندارد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۱ق، ج۱۰، ص۱۳۳</ref>