پرش به محتوا

سوره یونس: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳
جز
خط ۳۶: خط ۳۶:
==آیات مشهور==
==آیات مشهور==
آیه ۳۸ سوره یونس با نام آیه تحدی و آیه ۱۰ که بر [[تحمید|حمد خدا]] در پایان سخن تاکید می‌کند، از آیات مشهور این سوره است.
آیه ۳۸ سوره یونس با نام آیه تحدی و آیه ۱۰ که بر [[تحمید|حمد خدا]] در پایان سخن تاکید می‌کند، از آیات مشهور این سوره است.
=== آیه تحدی ===
{{نوشتار اصلی|آیات تحدی}}
<div style="text-align: center;"><noinclude>
{{عربی|«'''قُلْ فَأْتُواْ بِسُورَةٍ مِّثْلِهِ وَ ادْعُواْ مَنِ اسْتَطَعْتُم مِّن دُونِ اللَّهِ إِن کنتُمْ صَادِقِین'''﴿۳۸﴾»<br />
|ترجمه=بگو اگر راست می‌گویید، جز خدا هر که را که می‌توانید به یاری بخوانید و سوره‌ای همانند آن بیاورید.|اندازه=100%}}
</noinclude>
{{پایان}}
[[خدا|خداوند]] در پنج [[آیه]] از [[قرآن]] با مخالفانِ [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] [[تحدی]] (مبارزه‌طلبی) کرده است{{یادداشت|این پنج آیه عبارت‌اند از: سوره اسراء، آیه ۸۸؛ سوره یونس، آیه ۳۸؛ سوره هود، آیه ۱۳؛ سوره طور، آیه ۳۳ و ۳۴؛ سوره بقره، آیه ۲۳.}} که آیه ۳۸ سوره یونس یکی از آن آیات است.<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/620/199/text?q=تحدي%20در%20قرآن&rowNumber=2&score=373.65613 قاضی‌زاده، «بررسی سیر نزولی تحدی در آیات قرآن»، ص۲۰۰.]</ref> تحدی یعنی دعوت کردنِ منکران و مخالفان [[نبوت]] به اینکه مثل و مانند [[معجزه|معجزات]] پیامبر را بیاورند.<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/65233/86/text?q=تحدی&score=21.172052&rownumber=7 سلطانی ببرامی، «راز تحدی‌های قرآن از منظر استاد مصباح»، ص۸۷.]</ref> تحدی (در این آیه و آیات دیگر) دلیلی بر معجزه بودن قرآن، بلکه معجزه بودن هر سوره از قرآن است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ق، ج۸، ص۲۸۹.</ref>


===نیایش بهشتیان===
===نیایش بهشتیان (۱۰)===
<div style="text-align: center;"><noinclude>
<div style="text-align: center;"><noinclude>
{{عربی|«'''وَ آخِرُ دَعْواهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلهِ رَبِّ الْعالَمینَ'''﴿۱۰﴾»<br />
{{عربی|«'''وَ آخِرُ دَعْواهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلهِ رَبِّ الْعالَمینَ'''﴿۱۰﴾»<br />
خط ۵۴: خط ۴۶:
در روایتی [[پیامبر(ص)]] به [[امام علی(ع)]] فرموده است:  هر گاه مؤمنی در بهشت چیزی بخواهد یا میل به چیزی پیدا کند «سُبْحانَكَ اللَّهُمَّ»می‌گوید و خدمتکاران بهشت (مسئولان پذيرايى) <ref>قرائتی، محسن، تفسير نور، ج‌۳، ص۵۴۶</ref> نيز فورى حاضر شده، خواسته‌ى اهل بهشت را تأمين مى‌كنند بدون این که مؤمنِ بهشتی از آنان چیزی در خواست کرده باشد یا فرمانی به آنان داده باشد.{{یادداشت| از این روایت استفاده می شود که خدمتکاران در بهشت از اراده و خواست بهشتیان با خبرند بی آنکه آنان سخنی به زبان بیاورند.}} <ref>بحرانی، سیدهاشم، البرهان في تفسير القرآن، ج۳، ص۱۷</ref> {{یادداشت| وَ إِذَا أَرَادَ الْمُؤْمِنُ شَيْئاً أَوِ اشْتَهَى إِنَّمَا دَعْوَاهُ فِيهَا إِذَا أَرَادَ،أَنْ يَقُولَ:سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ،فَإِذَا قَالَهَا تَبَادَرَتْ إِلَيْهِ الْخَدَمُ بِمَا اشْتَهَى مِنْ غَيْرِ أَنْ يَكُونَ طَلَبَهُ مِنْهُمْ أَوْ أَمَرَ بِهِ،وَ ذَلِكَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ: دَعْوٰاهُمْ فِيهٰا سُبْحٰانَكَ اللّٰهُمَّ وَ تَحِيَّتُهُمْ فِيهٰا سَلاٰمٌ يَعْنِي الْخُدَّامَ. تفسیر البرهان ج۳ص۱۷}}
در روایتی [[پیامبر(ص)]] به [[امام علی(ع)]] فرموده است:  هر گاه مؤمنی در بهشت چیزی بخواهد یا میل به چیزی پیدا کند «سُبْحانَكَ اللَّهُمَّ»می‌گوید و خدمتکاران بهشت (مسئولان پذيرايى) <ref>قرائتی، محسن، تفسير نور، ج‌۳، ص۵۴۶</ref> نيز فورى حاضر شده، خواسته‌ى اهل بهشت را تأمين مى‌كنند بدون این که مؤمنِ بهشتی از آنان چیزی در خواست کرده باشد یا فرمانی به آنان داده باشد.{{یادداشت| از این روایت استفاده می شود که خدمتکاران در بهشت از اراده و خواست بهشتیان با خبرند بی آنکه آنان سخنی به زبان بیاورند.}} <ref>بحرانی، سیدهاشم، البرهان في تفسير القرآن، ج۳، ص۱۷</ref> {{یادداشت| وَ إِذَا أَرَادَ الْمُؤْمِنُ شَيْئاً أَوِ اشْتَهَى إِنَّمَا دَعْوَاهُ فِيهَا إِذَا أَرَادَ،أَنْ يَقُولَ:سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ،فَإِذَا قَالَهَا تَبَادَرَتْ إِلَيْهِ الْخَدَمُ بِمَا اشْتَهَى مِنْ غَيْرِ أَنْ يَكُونَ طَلَبَهُ مِنْهُمْ أَوْ أَمَرَ بِهِ،وَ ذَلِكَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ: دَعْوٰاهُمْ فِيهٰا سُبْحٰانَكَ اللّٰهُمَّ وَ تَحِيَّتُهُمْ فِيهٰا سَلاٰمٌ يَعْنِي الْخُدَّامَ. تفسیر البرهان ج۳ص۱۷}}


===آیه ۶۴ مژده به اولیای الهی در دنیا و آخرت===
=== آیه تحدی (۳۸) ===
{{نوشتار اصلی|آیات تحدی}}
<div style="text-align: center;"><noinclude>
{{عربی|«'''قُلْ فَأْتُواْ بِسُورَةٍ مِّثْلِهِ وَ ادْعُواْ مَنِ اسْتَطَعْتُم مِّن دُونِ اللَّهِ إِن کنتُمْ صَادِقِین'''﴿۳۸﴾»<br />
|ترجمه=بگو اگر راست می‌گویید، جز خدا هر که را که می‌توانید به یاری بخوانید و سوره‌ای همانند آن بیاورید.|اندازه=100%}}
</noinclude>
{{پایان}}
[[خدا|خداوند]] در پنج [[آیه]] از [[قرآن]] با مخالفانِ [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] [[تحدی]] (مبارزه‌طلبی) کرده است{{یادداشت|این پنج آیه عبارت‌اند از: سوره اسراء، آیه ۸۸؛ سوره یونس، آیه ۳۸؛ سوره هود، آیه ۱۳؛ سوره طور، آیه ۳۳ و ۳۴؛ سوره بقره، آیه ۲۳.}} که آیه ۳۸ سوره یونس یکی از آن آیات است.<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/620/199/text?q=تحدي%20در%20قرآن&rowNumber=2&score=373.65613 قاضی‌زاده، «بررسی سیر نزولی تحدی در آیات قرآن»، ص۲۰۰.]</ref> تحدی یعنی دعوت کردنِ منکران و مخالفان [[نبوت]] به اینکه مثل و مانند [[معجزه|معجزات]] پیامبر را بیاورند.<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/65233/86/text?q=تحدی&score=21.172052&rownumber=7 سلطانی ببرامی، «راز تحدی‌های قرآن از منظر استاد مصباح»، ص۸۷.]</ref> تحدی (در این آیه و آیات دیگر) دلیلی بر معجزه بودن قرآن، بلکه معجزه بودن هر سوره از قرآن است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ق، ج۸، ص۲۸۹.</ref>
 
===مژده به اولیای الهی در دنیا و آخرت (۶۴)===
<div style="text-align: center;"><noinclude>
<div style="text-align: center;"><noinclude>
{{عربی|«'''لَهُمُ الْبُشْرَ‌ىٰ فِی الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَفِي الْآخِرَ‌ةِ ۚ لَا تَبْدِيلَ لِكَلِمَاتِ اللَّـهِ ۚ ذَٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ'''﴿٦٤﴾»<br />
{{عربی|«'''لَهُمُ الْبُشْرَ‌ىٰ فِی الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَفِي الْآخِرَ‌ةِ ۚ لَا تَبْدِيلَ لِكَلِمَاتِ اللَّـهِ ۚ ذَٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ'''﴿٦٤﴾»<br />
خط ۶۲: خط ۶۳:
به گفته [[علامه طباطبایی]] خداوند در این آیه بندگان [[متقی]] خود را  مژده ای می‌دهد که قطعا محقق خواهد شد و مایه روشنی چشم آنها خواهد شد. به نظر او اگر فراز «لَهُمُ الْبُشْرَ‌ىٰ» به صورت انشایی باشد یعنی بشارت بر آنان باد، این بشارت هم در دنیا و هم در [[آخرت]] برای آنها واقع خواهد شد؛ ولی اگر خبر از بشارت در آینده باشد، یعنی اینکه در این دنیا و در آخرت به آنها بشارت می دهد اما این که آن نعمتی که به آنان بشارتش داده می شود، آیا فقط در آخرت است و یا هم در دنیا و هم در آخرت مشخص نیست و [[آیه]] آن را بیان نکرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۱ق، ج۱۰، ص۹۳.</ref>
به گفته [[علامه طباطبایی]] خداوند در این آیه بندگان [[متقی]] خود را  مژده ای می‌دهد که قطعا محقق خواهد شد و مایه روشنی چشم آنها خواهد شد. به نظر او اگر فراز «لَهُمُ الْبُشْرَ‌ىٰ» به صورت انشایی باشد یعنی بشارت بر آنان باد، این بشارت هم در دنیا و هم در [[آخرت]] برای آنها واقع خواهد شد؛ ولی اگر خبر از بشارت در آینده باشد، یعنی اینکه در این دنیا و در آخرت به آنها بشارت می دهد اما این که آن نعمتی که به آنان بشارتش داده می شود، آیا فقط در آخرت است و یا هم در دنیا و هم در آخرت مشخص نیست و [[آیه]] آن را بیان نکرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۱ق، ج۱۰، ص۹۳.</ref>


===آیه ۹۹ممنوعیت اجبار مردم بر ایمان===
===ممنوعیت اجبار مردم بر ایمان (۹۹)===
<div style="text-align: center;"><noinclude>
<div style="text-align: center;"><noinclude>
{{عربی|«'''وَلَوْ شَاءَ رَ‌بُّكَ لَآمَنَ مَن فِي الْأَرْ‌ضِ كُلُّهُمْ جَمِيعًا ۚ أَفَأَنتَ تُكْرِ‌هُ النَّاسَ حَتَّىٰ يَكُونُوا مُؤْمِنِينَ'''﴿۳۸﴾»<br />
{{عربی|«'''وَلَوْ شَاءَ رَ‌بُّكَ لَآمَنَ مَن فِي الْأَرْ‌ضِ كُلُّهُمْ جَمِيعًا ۚ أَفَأَنتَ تُكْرِ‌هُ النَّاسَ حَتَّىٰ يَكُونُوا مُؤْمِنِينَ'''﴿۹۹﴾»<br />
|ترجمه=و اگر پروردگار تو مى‌خواست، قطعاً هر كه در زمين است همه آنها يكسر ايمان مى‌آوردند.آیا تو(ای پیامبر) می‌خواهی مردم را مجبور سازی که ایمان بیاورند؟! |اندازه=100%}}
|ترجمه=و اگر پروردگار تو مى‌خواست، قطعاً هر كه در زمين است همه آنها يكسر ايمان مى‌آوردند.آیا تو(ای پیامبر) می‌خواهی مردم را مجبور سازی که ایمان بیاورند؟! |اندازه=100%}}
</noinclude>
</noinclude>
خط ۷۱: خط ۷۲:
به نظر [[علامه طباطبایی]] خداوند در این آیه به پیامبر اعلان کرده که اگر کسی می خواست و می توانست مردم را وادار به ایمان اجباری کند فقط خود او بود ولی نخواسته و برای پیامبرش هم این کار نه سزاوار است و نه او باید برای تحقق این کار تلاش کند، چرا که این کار شدنی نیست؛ زیرا ایمانی که خدواند از بندگانش خواسته و می پذیرد ایمانی از روی اختیار و انتخاب است. <ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۱ق. موسسه اعلمی بیروت، ج۱۰، ص۱۲۶</ref>
به نظر [[علامه طباطبایی]] خداوند در این آیه به پیامبر اعلان کرده که اگر کسی می خواست و می توانست مردم را وادار به ایمان اجباری کند فقط خود او بود ولی نخواسته و برای پیامبرش هم این کار نه سزاوار است و نه او باید برای تحقق این کار تلاش کند، چرا که این کار شدنی نیست؛ زیرا ایمانی که خدواند از بندگانش خواسته و می پذیرد ایمانی از روی اختیار و انتخاب است. <ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۱ق. موسسه اعلمی بیروت، ج۱۰، ص۱۲۶</ref>


===آیه ۱۰۸ آزادی مردم در انتخاب هدایت یا گمراهی===
===آزادی مردم در انتخاب هدایت یا گمراهی (۱۰۸)===
'''قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَكُمُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكُمْ ۖ فَمَنِ اهْتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا ۖ وَمَا أَنَا عَلَيْكُمْ بِوَكِيلٍ'''
<div style="text-align: center;"><noinclude>
بگو: «ای مردم! حق از طرف پروردگارتان به سراغ شما آمده؛ هر کس (در پرتو آن) هدایت یابد، برای خود هدایت شده؛ و هر کس گمراه گردد، به زیان خود گمراه می‌گردد؛ و من مأمور (به اجبار) شما نیستم!»
{{عربی|«'''قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَكُمُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكُمْ ۖ فَمَنِ اهْتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا ۖ وَمَا أَنَا عَلَيْكُمْ بِوَكِيلٍ'''﴿۱۰۸﴾»
|ترجمه=بگو: «ای مردم! حق از طرف پروردگارتان به سراغ شما آمده؛ هر کس (در پرتو آن) هدایت یابد، برای خود هدایت شده؛ و هر کس گمراه گردد، به زیان خود گمراه می‌گردد؛ و من مأمور (به اجبار) شما نیستم!» |اندازه=100%}}
</noinclude>
{{پایان}}


منظور از حق در این آیه یا قرآن است و یا تمام معارف و محتواهای حقی که پیامبر به آنها دعوت کرده است. وجمله ( '''فَمَنِ اهْتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا''') {{یادداشت| مضمون این قسمت از آیه در سوره‌های دیگر قرآن نیز تکرار شده است مانند: سوره اسراء آیه ۱۵ ۷ سوره نمل آیه ۹۲، سوره زمر آیه ۴۱}}در حقیقت اعلام این نکته است که مردم در انتخابی که می کنند مختار وآزادند و آنان می توانند هر چه را که دوست دارند برگزینند خواه به نفعشان باشد و یا به ضررشان و [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله |پیامبر (ص) ]] هم هیچگونه مسوولیت و وکالتی برای اجبار آنان در این زمینه ندارد.نکته دیگری که از آیه می توان (به صورت غیر مستقیم) استفاده کرد این است که چون پذیرش حق برای مردمان سودمند است واجب است که آنان حق و هدایت در پرتو حق را پذیرا باشند. <ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۱ق، موسسه اعلمی بیروت، ج۱۰، ص۱۳۳</ref>
منظور از حق در این آیه یا قرآن است و یا تمام معارف و محتواهای حقی که پیامبر به آنها دعوت کرده است. وجمله ( '''فَمَنِ اهْتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا''') {{یادداشت| مضمون این قسمت از آیه در سوره‌های دیگر قرآن نیز تکرار شده است مانند: سوره اسراء آیه ۱۵ ۷ سوره نمل آیه ۹۲، سوره زمر آیه ۴۱}}در حقیقت اعلام این نکته است که مردم در انتخابی که می کنند مختار وآزادند و آنان می توانند هر چه را که دوست دارند برگزینند خواه به نفعشان باشد و یا به ضررشان و [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله |پیامبر (ص) ]] هم هیچگونه مسوولیت و وکالتی برای اجبار آنان در این زمینه ندارد.نکته دیگری که از آیه می توان (به صورت غیر مستقیم) استفاده کرد این است که چون پذیرش حق برای مردمان سودمند است واجب است که آنان حق و هدایت در پرتو حق را پذیرا باشند. <ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۱ق، ج۱۰، ص۱۳۳</ref>


== آیات الاحکام ==
== آیات الاحکام ==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۳٬۸۳۹

ویرایش