نذر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) (←تعریف) |
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
==تعریف== | ==تعریف== | ||
نذر آن است که انسان ملتزم شود کار خیری را برای خدا به جا آورد یا کاری را که انجام ندادن آن بهتر است، برای خدا ترک کند.<ref>توضیح المسائل | نذر آن است که انسان ملتزم شود کار خیری را برای خدا به جا آورد یا کاری را که انجام ندادن آن بهتر است، برای خدا ترک کند.<ref> امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۶۰۹، م۲۶۴۰.</ref> | ||
==سابقه نذر== | ==سابقه نذر== | ||
نذر در میان امت‌های پیش از اسلام | نذر در میان امت‌های پیش از اسلام نیز وجود داشته است. قرآن کریم داستان نذر [[همسر عمران]]<ref>سوره آل عمران، آیه ۳۵.</ref> و [[حضرت مریم]] <ref>سوره مریم، آیه ۲۶.</ref> را نقل کرده و عمل به نذر را یکی از ویژگی‌های عباد الرحمن بر می‌شمرد.<ref>سوره انسان، آیه ۷.</ref> | ||
[[آیه اطعام]] هم که در فضیلت [[اهل بیت(ع)]] | [[آیه اطعام]] هم که در فضیلت [[اهل بیت(ع)]] است، مربوط به نذر آنان برای رفع بیماری [[امام حسن]] و [[امام حسین]](علیهم السلام) می‌باشد. خدای متعال آنان را شفا بخشید و ایشان نیز روزه گرفتند.<ref>زمخشری، الکشاف، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۶۷۰.</ref> | ||
==شروط نذر== | ==شروط نذر== | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
===صیغه نذر=== | ===صیغه نذر=== | ||
زمانی عمل به نذر الزامی است که صیغه نذر به | زمانی عمل به نذر الزامی است که صیغه نذر -به هر زبانی- خوانده شود. و لازم است در این صیغه، عبارت «لله» یا مترادف آن -که در فارسی «برای خدا» است- به زبان گفته شود؛ مثلا در فارسی باید اینگونه صیغه نذر را خواند: «اگر بیماریم خوب شود، براى خدا بر عهده من است که هزار تومان صدقه دهم»؛ پس اگر صیغه نذر به صورت شرعی گفته نشود، عمل به آن الزامی نیست. صیغه نذر احتیاج به قصد قربت دارد.<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۲۲۲۱ و ۲۲۲۲.</ref> | ||
===متعلق نذر=== | ===رجحان متعلق نذر=== | ||
انسان می‌تواند انجام دادن کاری را نذر کند که از نظر شرعی رجحان داشته | انسان می‌تواند انجام دادن کاری را نذر کند که از نظر شرعی رجحان داشته باشد؛ مثلا نذر کند یک [[مستحب|عمل مستحب]] یا [[واجب]] را انجام دهد و یا کار [[حرام]] یا [[مکروه|مکروهی]] را ترک کند. بنابراین نذر ترک یک عمل مستحب یا واجب و یا انجام یک کار مکروه و یا حرام باطل است.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۴۱-۴۳.</ref> | ||
===امکان انجام نذر=== | ===امکان انجام نذر=== | ||
انسان کاری را می‌تواند نذر کند که در توانش | انسان کاری را می‌تواند نذر کند که در توانش باشد؛ بنابراین کسی که نمی‌تواند مثلا پیاده به [[کربلا]] برود، اگر نذر کند که پیاده برود نذر او صحیح نیست.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۶۱۳، م ۲۶۴۷.</ref> حتی اگر کسی در زمان نذر قادر به انجام آن بوده، ولی بعد از آن، از انجامش عاجز شود، نذر باطل است.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۶۱۳، ذیل م ۲۶۴۷.</ref> | ||
===نذر کننده=== | ===نذر کننده=== | ||
هر فرد عاقلی که به سن تکلیف رسیده باشد می‌تواند نذر | هر فرد عاقلی که به سن تکلیف رسیده باشد می‌تواند نذر کند، البته باید نذرش از روی اختیار بوده و قصد جدی هم داشته باشد.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۶۱۰، ۲۶۴۲.</ref> | ||
==انواع نذر== | ==انواع نذر== | ||
نذر به حسب قصد | نذر به حسب چگونگی قصد نذر کننده بر دوگونه است: | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = قال [[رسول اکرم(ص)|رسول الله(ص)]]:{{سخ}}{{حدیث|پیامبر(ص) فرمود:هیچ نذری در هیچ معصیتی [صحیح] نیست و هیچ سوگندی در بریدن پیوند خویشاوندی [صحیح] نیست.»}}|تاریخ بایگانی| منبع =بروجردی، منابع فقه شیعه، ۱۳۸۷ش، ج۲۴، ص۸۵۵.| تراز = چپ| عرض = ۲۰۰px|حاشیه= ۴px|اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#DEFFCD| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | {{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = قال [[رسول اکرم(ص)|رسول الله(ص)]]:{{سخ}}{{حدیث|پیامبر(ص) فرمود:هیچ نذری در هیچ معصیتی [صحیح] نیست و هیچ سوگندی در بریدن پیوند خویشاوندی [صحیح] نیست.»}}|تاریخ بایگانی| منبع =بروجردی، منابع فقه شیعه، ۱۳۸۷ش، ج۲۴، ص۸۵۵.| تراز = چپ| عرض = ۲۰۰px|حاشیه= ۴px|اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#DEFFCD| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | ||
#اگر عمل به نذر | #اگر عمل به نذر مشروط به تحقق فعلی شود، به آن، نذر مجازاتی گفته می‌شود.<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۲۲۲۱ و ۲۲۲۲.</ref> این نذر گاهی به شکرانه برآورده شدن حاجتی است(نذر شکر)<ref>رجوع کنید به امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۶۰۹، ذیل م ۲۶۴۰.</ref> و گاهی نیز جریمه ارتکاب کار زشت است؛ مثلاً می‌گوید اگر خشمگین شوم برای خدا یک روز روزه می‌گیرم.(نذر زجر)<ref>رجوع کنید به امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۶۰۹، ذیل م ۲۶۴۰.</ref> | ||
#اگر عمل به نذر | #اگر عمل به نذر مشروط به تحقق امری دیگر نباشد به آن نذر تبرعی گفته می‌شود.<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۲۲۲۱ و ۲۲۲۲.</ref> | ||
==احکام نذر== | ==احکام نذر== | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* | *امام خمینی، سید روح‌الله، توضیح المسائل (محشی)، قم، جامعه مدرسین، چاپ هشتم، ۱۴۲۴ق. | ||
* بروجردی، حسین، منابع فقه شیعه، ترجمه مهدی حسینیان قمی و محمدحسین مهوری، تهران، فرهنگ سبز، ۱۳۸۷ش. | *بروجردی، حسین، منابع فقه شیعه، ترجمه مهدی حسینیان قمی و محمدحسین مهوری، تهران، فرهنگ سبز، ۱۳۸۷ش. | ||
* خرمشاهی، بهاء الدین، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، تهران، دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش. | * خرمشاهی، بهاء الدین، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، تهران، دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش. | ||
* زمخشری، محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الاقاویل فی وجوه التأویل، قم، نشر البلاغه، ۱۴۱۵ق. | *زمخشری، محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الاقاویل فی وجوه التأویل، قم، نشر البلاغه، ۱۴۱۵ق. | ||
* گلپایگانی، محمدرضا، مجمع المسائل، قم، دار القرآن الکریم، ۱۴۰۳ق. | *شهید ثانی، زین‌الدین بن علی، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، حاشیه و شرح کلانتر، قم، کتابفروشی داوری، چاپ اول، ۱۴۱۰ق. | ||
*گلپایگانی، محمدرضا، مجمع المسائل، قم، دار القرآن الکریم، ۱۴۰۳ق. | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{ابواب فقه}} | {{ابواب فقه}} | ||