پرش به محتوا

زیارتگاه سخی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۲۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۵ فوریهٔ ۲۰۱۹
جز
تمیزکاری منابع
جز (تمیزکاری منابع)
خط ۲۲: خط ۲۲:


== موقعیت ==
== موقعیت ==
زیارت سخی در دامنه غربی کوه آسمایی(کوه تلویزیون) و در منطقه کارته‌سخی [[کابل]] واقع است.<ref>بختیاری، شیعیان افغانستان، ص۳۸۰؛ آرامگاه‌های خاندان پیامبر(ص) در افغانستان، ص۱۰۱.</ref> در غرب آن دانشگاه کابل و بیمارستان علی‌آباد و حسینیه عرفان، در محوطه جنوبی آن مسجدی به نام [[امام علی (ع)]] توسط [[میر علی‌احمد حجت]]، و در بیرون محوطه، در تپه‌ سلام، مسجد و مدرسه علمیه محمدیه قرار دارد که توسط [[واعظ بهسودی]] ساخته شده است. پیرامون غربی و جنوبی این زیارت‌گاه قبرستانی قرار دارد<ref>بختیاری، شیعیان افغانستان، ص۳۸۵</ref> که قبور سید علی‌احمد حجت،<ref>«آرامگاه‌های خاندان پیامبر(ص) در افغانستان»، ص۱۰۰.</ref> حیات بیگم مادر امان‌الله‌خان، واعظ بهسودی و تعدادی از کشته‌شدگان خشونت‌های حکومت‌های کمونیستی، مجاهدان و [[طالبان]] در آن قرار دارد.<ref>[http://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/12/03/661089 «روایت‌نگاری خبرنگار تسنیم از زیارتگاه معروف سخی در کابل»]</ref>
زیارت سخی در دامنه غربی کوه آسمایی(کوه تلویزیون) و در منطقه کارته‌سخی [[کابل]] واقع است.<ref>بختیاری، شیعیان افغانستان، ۱۳۸۵ش، ص۳۸۰؛ خامه‌یار، «آرامگاه‌های خاندان پیامبر(ص) در افغانستان»، ص۱۰۱.</ref> در غرب آن دانشگاه کابل و بیمارستان علی‌آباد و حسینیه عرفان، در محوطه جنوبی آن مسجدی به نام [[امام علی (ع)]] توسط [[میر علی‌احمد حجت]]، و در بیرون محوطه، در تپه‌ سلام، مسجد و مدرسه علمیه محمدیه قرار دارد که توسط [[واعظ بهسودی]] ساخته شده است. پیرامون غربی و جنوبی این زیارت‌گاه قبرستانی قرار دارد<ref>بختیاری، شیعیان افغانستان، ۱۳۸۵ش، ص۳۸۵.</ref> که قبور سید علی‌احمد حجت،<ref>خامه‌یار، «آرامگاه‌های خاندان پیامبر(ص) در افغانستان»، ص۱۰۰.</ref> حیات بیگم مادر امان‌الله‌خان، واعظ بهسودی و تعدادی از کشته‌شدگان خشونت‌های حکومت‌های کمونیستی، مجاهدان و [[طالبان]] در آن قرار دارد.<ref>[http://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/12/03/661089 «روایت‌نگاری خبرنگار تسنیم از زیارتگاه معروف سخی در کابل»]</ref>


== تاریخچه ==
== تاریخچه ==
{{اصلی|خرقه مبارکه}}
{{اصلی|خرقه مبارکه}}
خرقه منسوب به [[پیامبر اکرم]] از سال ۱۱۰۹ تا ۱۱۸۱ق در فیض‌آباد بدخشان بود.<ref> وکیلی، تاریخ خرقه شریفه، ص۱۸.</ref> گفته شده است در اواخر سال ۱۱۸۱ق ولی‌الله خان اعتمادالدوله به دستور احمدخان اَبدالی، خرقه منسوب به پیامبر(ص) را از فیض آباد مرکز ولایت بدخشان به سمت [[قندهار]] انتقال داد و در اوایل سال ۱۱۸۲ق خرقه وارد کابل شد، آن را در محل زیارت‌گاه کنونی قرار دادند. مدت نگه‌داری این خرقه از ۸ ماه تا ۴۰ روز گفته شده است. در این مدت افرادی از کابل و نواحی اطراف به [[زیارت]] خرقه می‌آمدند.<ref>وکیلی. تاریخ خرقه شریفه، ص۲۸</ref> سال انتقال خرقه ۱۱۸۰ق<ref>بختیاری، شیعیان افغانستان، ص۳۸۰</ref> و ۱۱۸۲ق نیز ذکر شده است.<ref>خامه‌یار، آثار منسوب به پیامبر خدا(ص) در افغانستان.</ref>  
خرقه منسوب به [[پیامبر اکرم]] از سال ۱۱۰۹ تا ۱۱۸۱ق در فیض‌آباد بدخشان بود.<ref> وکیلی پویلزائی، تاریخ خرقه شریفه، ۱۳۶۶ش، ص۱۸.</ref> گفته شده است در اواخر سال ۱۱۸۱ق ولی‌الله خان اعتمادالدوله به دستور احمدخان اَبدالی، خرقه منسوب به پیامبر(ص) را از فیض آباد مرکز ولایت بدخشان به سمت [[قندهار]] انتقال داد و در اوایل سال ۱۱۸۲ق خرقه وارد کابل شد، آن را در محل زیارت‌گاه کنونی قرار دادند. مدت نگه‌داری این خرقه از ۸ ماه تا ۴۰ روز گفته شده است. در این مدت افرادی از کابل و نواحی اطراف به [[زیارت]] خرقه می‌آمدند.<ref>وکیلی پویلزائی، تاریخ خرقه شریفه، ۱۳۶۶ش، ص۲۸.</ref> سال انتقال خرقه ۱۱۸۰ق<ref>بختیاری، شیعیان افغانستان، ۱۳۸۵ش، ص۳۸۰.</ref> و ۱۱۸۲ق نیز ذکر شده است.<ref>خامه‌یار، «آثار منسوب به پیامبر خدا(ص) در افغانستان».</ref>  


پس از چند روز حاملان صوفی خرقه، دو شب پیاپی در خواب دیدند که شخص سبز پوشی که شمشیرش را بر سنگی گذاشته است؛ کنار خرقه نماز با عده‌ای نماز می‌خواند. صوفی از این شخص پرسید که کیست، و آن شخص سبز پوش خود را [[علی (ع)]] معرفی کرد. به همین دلیل از آن پس این مکان به قدم‌گاه حضرت علی (ع) معروف شد. آنان گفتند وقتی از خواب بیدار شدند؛ دیدند که سنگ مذکور دو نیم شده است.<ref>بختیاری، شیعیان افغانستان، ص۳۸۰-۳۸۱</ref> این سنگ در دیوار شمالی زیارت‌گاه، در جانب کوه، به سنگ [[ذوالفقار]] معروف است.‌ حاملان خرقه پس از رسیدن به قندهار، واقعه را برای احمدخان ابدالی نقل کردند. او دستور داد در آنجا زیارت‌گاهی به نام سخی، شاه مردان ساخته شود. تاریخچه این زیارت‌گاه بر کتیبه‌ای در داخل آن بر دیوار نصب شده است<ref>طاووسی مسرور، «محلی برای گردآمدن»، ۱۳۹۲ش.</ref>
پس از چند روز حاملان صوفی خرقه، دو شب پیاپی در خواب دیدند که شخص سبز پوشی که شمشیرش را بر سنگی گذاشته است؛ کنار خرقه نماز با عده‌ای نماز می‌خواند. صوفی از این شخص پرسید که کیست، و آن شخص سبز پوش خود را [[علی (ع)]] معرفی کرد. به همین دلیل از آن پس این مکان به قدم‌گاه حضرت علی (ع) معروف شد. آنان گفتند وقتی از خواب بیدار شدند؛ دیدند که سنگ مذکور دو نیم شده است.<ref>بختیاری، شیعیان افغانستان، ۱۳۸۵ش، ص۳۸۰-۳۸۱.</ref> این سنگ در دیوار شمالی زیارت‌گاه، در جانب کوه، به سنگ [[ذوالفقار]] معروف است.‌ حاملان خرقه پس از رسیدن به قندهار، واقعه را برای احمدخان ابدالی نقل کردند. او دستور داد در آنجا زیارت‌گاهی به نام سخی، شاه مردان ساخته شود. تاریخچه این زیارت‌گاه بر کتیبه‌ای در داخل آن بر دیوار نصب شده است<ref>طاووسی مسرور، «محلی برای گردآمدن»، ص۷۸.</ref>


== بنا ==
== بنا ==
[[پرونده:Kartisaqi.jpg|بندانگشتی|]]
[[پرونده:Kartisaqi.jpg|بندانگشتی|]]
بنای نخستین این زیارتگاه را احمدخان ابدالی(۱۱۳۴–۱۱۸۶ق/۱۷۲۲–۱۷۷۳م) احداث کرد.<ref>[http://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/12/03/661089 روایت‌نگاری خبرنگار تسنیم از زیارتگاه معروف سخی در کابل]</ref> در سال ۱۱۸۷ق چاه آبی در نزدیکی زیارتگاه حفر و درختانی غرس شد. در سال ۱۲۹۸ش حیات بیگم، مادر امان‌الله‌خان، شاه افغانستان، در پی موفقیت فرزندش برای بازگرداندن استقلال افغانستان از انگلیس، تعمیر آن را آغاز کرد و در سال ۱۲۹۹ش به پایان برد<ref> وکیلی، تاریخ خرقه شریفه، ص۲۸</ref> و گنبد دیگری ساخت.  آیت‌الله [[میر علی احمد حجت]] نیز چند گنبد کوچک دیگر به آن افزود.<ref>[http://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/12/03/661089 روایت‌نگاری خبرنگار تسنیم از زیارتگاه معروف سخی در کابل]</ref>
بنای نخستین این زیارتگاه را احمدخان ابدالی(۱۱۳۴–۱۱۸۶ق/۱۷۲۲–۱۷۷۳م) احداث کرد.<ref>[http://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/12/03/661089 روایت‌نگاری خبرنگار تسنیم از زیارتگاه معروف سخی در کابل]</ref> در سال ۱۱۸۷ق چاه آبی در نزدیکی زیارتگاه حفر و درختانی غرس شد. در سال ۱۲۹۸ش حیات بیگم، مادر امان‌الله‌خان، شاه افغانستان، در پی موفقیت فرزندش برای بازگرداندن استقلال افغانستان از انگلیس، تعمیر آن را آغاز کرد و در سال ۱۲۹۹ش به پایان برد<ref> وکیلی پویلزائی، تاریخ خرقه شریفه، ۱۳۶۶ش، ص۲۸.</ref> و گنبد دیگری ساخت.  آیت‌الله [[میر علی احمد حجت]] نیز چند گنبد کوچک دیگر به آن افزود.<ref>[http://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/12/03/661089 روایت‌نگاری خبرنگار تسنیم از زیارتگاه معروف سخی در کابل]</ref>


آیت‌الله حجت در سال ۱۳۴۳ش در جنوب روضه سخی، [[مسجد|مسجدی]] بنا کرد.<ref>[http://af.farsnews.com/culture/news/13941228000201 زیارتگاه سخی در نوروز]</ref>
آیت‌الله حجت در سال ۱۳۴۳ش در جنوب روضه سخی، [[مسجد|مسجدی]] بنا کرد.<ref>[http://af.farsnews.com/culture/news/13941228000201 زیارتگاه سخی در نوروز]</ref>
خط ۳۸: خط ۳۸:
==مراسم برافراشتن علم سخی==
==مراسم برافراشتن علم سخی==
[[پرونده:Alam saqi.JPG|بندانگشتی|]]
[[پرونده:Alam saqi.JPG|بندانگشتی|]]
هر سال در [[نوروز]] پرچمی در این مکان به نام [[حضرت علی(ع)]] توسط [[اهل سنت]] و [[شیعه]] برافراشته می‌شود و در این مراسم یک عالم شیعه و یک عالم سنی به نوبت سخنرانی می‌کنند.<ref>احمدی، «نوروز در افغانستان».</ref> افراد عالی‌رتبه دولتی هم در این مراسم شرکت می‌کنند و پرچم مذکور تا ۴۰ روز برافراشته می‌ماند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/03/16/1096528  خبرگزاری فارس، ««زیارت سخی» مکان مقدس شیعیان و اهل تسنن در کابل»]</ref>
هر سال در [[نوروز]] پرچمی در این مکان به نام [[حضرت علی(ع)]] توسط [[اهل سنت]] و [[شیعه]] برافراشته می‌شود و در این مراسم یک عالم شیعه و یک عالم سنی به نوبت سخنرانی می‌کنند.<ref> احمدی، «نوروز در افغانستان».</ref> افراد عالی‌رتبه دولتی هم در این مراسم شرکت می‌کنند و پرچم مذکور تا ۴۰ روز برافراشته می‌ماند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/03/16/1096528  خبرگزاری فارس، ««زیارت سخی» مکان مقدس شیعیان و اهل تسنن در کابل»]</ref>


==حملات تروریستی==
==حملات تروریستی==
خط ۴۷: خط ۴۷:


== منابع ==
== منابع ==
*احمدی، عبدالبصیر؛ «نوروز در افغانستان»، نشریه چشم‌انداز ارتباطات فرهنگی، ش ۲۲، فروردین ۱۳۸۵ش.
*احمدی، عبدالبصیر؛ «نوروز در افغانستان»، نشریه چشم‌انداز ارتباطات فرهنگی، ش۲۲، فروردین ۱۳۸۵ش.
*احمدی‌نژاد بلخی، سید حسن، آرامگاه‌های خاندان پیامبر در افغانستان، مجمع ذخائر اسلامی، قم، ۱۳۹۴ش.
*احمدی‌نژاد بلخی، سید حسن، آرامگاه‌های خاندان پیامبر در افغانستان، قم، مجمع ذخائر اسلامی، ۱۳۹۴ش.
*بختیاری، محمدعزیز، شیعیان افغانستان، مؤسسه شیعه‌شناسی، قم، ۱۳۸۵ش.
*بختیاری، محمدعزیز، شیعیان افغانستان، قم، مؤسسه شیعه‌شناسی، ۱۳۸۵ش.
*خامه‌یار، احمد، «آثار منسوب به پیامبر خدا(ص) در افغانستان»، فصل‌نامه میقات حج، ش ۸۳، بهار ۱۳۹۲، ص۳۸-۵۹.
*خامه‌یار، احمد، «آثار منسوب به پیامبر خدا(ص) در افغانستان»، فصل‌نامه میقات حج، ش ۸۳، بهار ۱۳۹۲، ص۳۸-۵۹.
*طاوسی مسرور، سعید؛ «محلی برای گردآمدن»، ماهنامه زمان، کانون اندیشه جوان، تهران، سال دوازدهم، شماره ۱۱۸، شهريور و مهر ۱۳۹۲ش، ص۷۸.
*طاوسی مسرور، سعید، «محلی برای گردآمدن»، ماهنامه زمان، کانون اندیشه جوان، تهران، سال دوازدهم، شماره ۱۱۸، شهريور و مهر ۱۳۹۲ش.
*[https://archive.org/stream/azu_acku_bp75_pay92_1367#page/n27/mode/2up وکیلی پویلزائی، عزالدین، تاریخ خرقه شریفه قندهار.]
*[وکیلی پویلزائی، عزالدین، [https://archive.org/stream/azu_acku_bp75_pay92_1367#page/n27/mode/2up تاریخ خرقه شریفه قندهار]، کابل، ۱۳۶۶ش/۱۴۰۷ق.]


{{افغانستان}}
{{افغانستان}}