حرم امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

'''حرم امام علی(ع)''' محل دفن [[امیرالمؤمنین(ع)]] در [[نجف اشرف]] ([[عراق]]) است. به دلیل مخفی بودن قبر ایشان، [[امام صادق(ع)]] در [[سال ۱۳۵ هجری قمری|سال ۱۳۵ق]] برای نخستین بار محل دفن حضرت را نمایان کرد. پس از آشکار شدن قبر، بناهای مختلفی بر روی این قبر در زمان‌های مختلف ساخته شد. [[عضدالدوله دیلمی]] و  [[شاه صفی]] از جمله افرادی بودند که بناهای باشکوهی برای آرامگاه علی (ع) بنا کردند.

تا سال ۱۴۰۴ق افراد سرشناس بسیاری در [[حرم]] [[امیرالمومنین(ع)]] [[دفن]] شده‌اند. در سال ۱۴۰۴ق حکومت بعث [[دفن]]

حرم امام علی(ع) در عصر کنونی بنای بزرگ و باشکوهی است که شامل چهار در، ۵ ایوان، یک صحن بزرگ و یک روضه و ضریح است. بنای حرم بعد از سقوط [[صدام]] در عراق و حضور ایرانیان در حال پیشرفت و بزرگ شدن است. در سال‌های اخیر، صحنی بزرگ به نام [[صحن حضرت فاطمه(س)]] در قسمت غربی حرم، در دست ساخت است که فضای کلی حرم را تا ۱۴۰ هزار متر مربع گسترش می‌دهد. بسیاری از فقها و علمای شیعی در این بنا دفن شده‌اند.

[[امام علی(ع)]] در [[سال ۴۰ قمری]] به [[شهادت]] رسید و بنا به وصیتش مخفیانه دفن شد.<ref>ثقی کوفی، الغارات، تعلیقه علامه حلی، ۱۳۵۳،‌ ج۲، ص۸۳۵-۸۳۷.</ref> [[امام حسن(ع)]]، [[امام حسین(ع)]] و [[محمد بن حنفیه]] فرزندان آن حضرت و  [[عبدالله بن جعفر]](همسر[[حضرت زینب(س)]]) او را در  '''غریین''' ([[نجف]] کنونی) به صورت پنهانی دفن کردند.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص ۲۷.</ref> دلیل دفن مخفیانه امام علی(ع) جلوگیری از اهانت [[بنی‌امیه]]، [[خوارج]] و دشمنان آن‌حضرت به قبر و بدن وی گزارش شده است،<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص ۴۹۷؛ ثقی کوفی، الغارات، ۱۳۵۳ق،‌ ج ۲، ص۸۳۷.</ref>  چراکه ممکن بود باعث ایجاد درگیری میان آنان و [[بنی هاشم]]، کشتار و فتنه در میان مسلمانان شود.<ref>ابن طاووس، فرحة الغری فی تعیین قبر أمیر المؤمنین، ۱۴۱۳ق، ص ۱۳-۱۴؛ التمیمی، مدینة النجف، ۱۳۷۲ق، ص۱۱۷.</ref>

مخفی بودن قبر [[امام علی(ع)]] تا حدود یک قرن(صد سال) ادامه داشت. در واقع بعد از افول قدرت [[بنی‌امیه|امویان]]، سبب اختفای قبر حضرت علی(ع) از بین رفت و زمینه برای آشکاری قبر او فراهم شد؛<ref>حکیم، المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، ۱۴۲۷ش، ج۲، ص۲۹. </ref> اما زمان دقیق آشکار شدن قبر او مشخص نیست.<ref>نک؛ حکیم، المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، ۱۴۲۷ش، ج۲، ص۲۹.</ref> برخی معتقدند بر اساس [[حدیث|روایات]] متعدد و همچنین وقایع تاریخی به‌ویژه دیدار [[امام صادق(ع)]] با [[سفاح]] اولین خلیفه [[بنی‌عباس|عباسی]] (خلافت از ۱۳۱ق تا ۱۳۶ق) در [[کوفه]]، امام صادق(ع) به احتمال قوی در همین دوران قبر حضرت علی (ع) را در [[نجف]] زیارت کرده است و در ضمن همین [[زیارت]] بوده که شیعیان نیز از محل قبر او اطلاع پیدا کرده‌اند.<ref>فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۱۵۹-۱۷۹؛ حکیم، المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، ۱۴۲۷ش، ج۲، ص۲۹.</ref>  

برخی معتقدند زمان آشکار شدن قبر امام علی(ع) در زمان منصور (خلافت از ۱۳۶-۱۵۸) دومین خلفه عباسی بوده است.<ref>حکیم، المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، ۱۴۲۷ش، ج۲، ص۳۰.</ref> اما همگان آشکار شدن قبر امام علی (ع) را توسط امام صادق (ع) می‌دانند.<ref>حکیم، المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، ۱۴۲۷ش، ج۲، ص۳۱؛ فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۱۵۹-۱۷۹.</ref>

{{اصلی|مسجد کبود (مزار شریف)}} در شهر [[مزار شریف]]، بزرگترین شهر در شمال [[افغانستان]] و مرکز ولایت [[بلخ]]، مرقد و زیارت‌گاهی منسوب به امام علی(ع) وجود دارد که به [[زیارت سخی]] معروف است.<ref>خواندمیر، حبیب السیر، ۱۳۸۰، ج۴، ص۱۷۲ـ۱۷۴.</ref>

روایتی تاریخی در مورد آشکار شدن قبر [[امام علی(ع)]] توسط داوود بن علی (متوفای ۱۳۳ق) عباسی عموی [[سفاح]] و [[منصور عباسی]]، از والیان عباسیان در [[مدینه]] در کتاب‌های متعددی نقل شده است. فرطوسی مدعی است در این روایت اشتباهی رخ داده است.<ref>فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۲۳۹.</ref> او در [[کتاب تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)]] اصل واقعه را صحیح دانسته اما گفته است آن کسی که صندوق را برای اولین بار بر روی قبر [[امام علی(ع)]] قرار داده، شخصی به نام داوود عباسی از شخصیت‌های عباسی بوده که در حدود سال‌ ۲۷۳ هجری در [[کوفه]] زندگی‌ می‌کرده است.<ref>فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۲۴۰-۲۴۸.</ref> او معتقد است در هیچ‌یک از منابع قدیمی چنین مطلبی اشاره نشده است و فقط کتاب‌های جدید دچار این اشتباه شده‌اند.<ref>فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۲۴۸.</ref>