پرش به محتوا

زیارتگاه سخی: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۹۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۱ ژانویهٔ ۲۰۱۹
جز
ویرایش
جز (افزایش تاریخ ولادت و درگذشت احمدخان ابدالی)
جز (ویرایش)
خط ۱۹: خط ۱۹:
| وبگاه            =  
| وبگاه            =  
}}
}}
'''زیارتگاه سَخی شاه مردان'''، معروف به '''زیارت سخی''' مکانی در منطقه کارته‌سخی [[کابل]] پایتخت کشور [[افغانستان]] که خرقه منتسب به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام]] به سال [[سال ۱۱۸۲ هجری قمری|۱۱۸۲ق]] در مسیر انتقال از بدخشان به قندهار مدتی در آن قرار گرفت. این مکان برای اهالی کابل و مناطق اطراف آن تقدس دارد.
'''زیارتگاه سَخی شاه مردان'''، معروف به '''زیارت سخی''' مکانی در منطقه کارته‌سخی [[کابل]] پایتخت کشور [[افغانستان]] که خرقه منتسب به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم]] به سال [[سال ۱۱۸۲ هجری قمری|۱۱۸۲ق]] در مسیر انتقال از بدخشان به قندهار مدتی در آن قرار گرفت. این مکان برای اهالی کابل و مناطق اطراف آن تقدس دارد.


== موقعیت ==
== موقعیت ==
زیارت سخی در دامنه غربی کوه آسمایی (کوه تلویزیون) و در منطقه کارته سخی [[کابل]] واقع است.<ref>بختیاری، شیعیان افغانستان، ص۳۸۰؛ آرامگاه‌های خاندان پیامبر(ص) در افغانستان، ص۱۰۱.</ref> در غرب آن دانشگاه کابل و بیمارستان «علی‌آباد» و حسینیه عرفان، طرف شرق آن کوه‌ تلویزیون، طرف شمال آن در تپه‌ سلام، مسجد و مدرسه علمیه محمدیه قرار دارد. این مدرسه و مسجد توسط [[واعظ بهسودی]] ساخته شده است. در بالای این تپه گردنه‌ای قرار دارد که از آن جاده‌ای به دو سوی تپه می‌گذرد. پیرامون جنوبی این زیارتگاه قبرستان قرار دارد.<ref>بختیاری، شیعیان افغانستان، ص۳۸۵</ref>
زیارت سخی در دامنه غربی کوه آسمایی(کوه تلویزیون) و در منطقه کارته‌سخی [[کابل]] واقع است.<ref>بختیاری، شیعیان افغانستان، ص۳۸۰؛ آرامگاه‌های خاندان پیامبر(ص) در افغانستان، ص۱۰۱.</ref> در غرب آن دانشگاه کابل و بیمارستان «علی‌آباد» و حسینیه عرفان، طرف شمال آن در تپه‌ سلام، مسجد و مدرسه علمیه محمدیه قرار دارد که توسط [[واعظ بهسودی]] ساخته شده است. پیرامون جنوبی این زیارتگاه قبرستان قرار دارد.<ref>بختیاری، شیعیان افغانستان، ص۳۸۵</ref>


== تاریخچه ==
== تاریخچه ==
{{اصلی|خرقه مبارکه}}
{{اصلی|خرقه مبارکه}}
خرقه منسوب به [[پیامبر اکرم]] از سال ۱۱۰۹ تا ۱۱۸۱ق در فیض‌آباد بدخشان بود.<ref> وکیلی، تاریخ خرقه شریفه، ص۱۸</ref> گفته شده است در اواخر سال ۱۱۸۱ق ولی‌الله خان اعتمادالدوله به دستور احمدخان ابدالی، خرقه منسوب به پیامبر(ص) را از فیض آباد مرکز ولایت بدخشان به سمت [[قندهار]] انتقال داد. در اوایل سال ۱۱۸۲ق خرقه وارد کابل شد، آن را در محل کنونی زیارتگاه نگه داشته و این خرقه حدود ۸ ماه در این مکان قرار داشت. از آن پس این مکان تقدس یافت و مردم بسیاری از کابل و نواحی اطراف به [[زیارت]] خرقه می‌آمدند.<ref>وکیلی. تاریخ خرقه شریفه، ص۲۸</ref> سال انتقال خرقه ۱۱۸۰ق<ref>بختیاری، شیعیان افغانستان، ص۳۸۰</ref> و ۱۱۸۲ق نیز ذکر شده است.<ref>خامه یار، آثار منسوب به پیامبر خدا(ص) در افغانستان</ref>  
خرقه منسوب به [[پیامبر اکرم]] از سال ۱۱۰۹ تا ۱۱۸۱ق در فیض‌آباد بدخشان بود.<ref> وکیلی، تاریخ خرقه شریفه، ص۱۸.</ref> گفته شده است در اواخر سال ۱۱۸۱ق ولی‌الله خان اعتمادالدوله به دستور احمدخان اَبدالی، خرقه منسوب به پیامبر(ص) را از فیض آباد مرکز ولایت بدخشان به سمت [[قندهار]] انتقال داد و در اوایل سال ۱۱۸۲ق خرقه وارد کابل شد، آن را حدود ۸ ماه در محل زیارتگاه کنونی نگه داشتند. از آن پس این مکان تقدس یافت و افرادی از کابل و نواحی اطراف به [[زیارت]] خرقه می‌آمدند.<ref>وکیلی. تاریخ خرقه شریفه، ص۲۸</ref> سال انتقال خرقه ۱۱۸۰ق<ref>بختیاری، شیعیان افغانستان، ص۳۸۰</ref> و ۱۱۸۲ق نیز ذکر شده است.<ref>خامه‌یار، آثار منسوب به پیامبر خدا(ص) در افغانستان.</ref>  


برخی این زیارتگاه را نظرگاه [[امام علی(ع)]] می‌ دانند.<ref>خامه یار، آثار منسوب به پیامبر خدا(ص) در افغانستان</ref>
در دیوار شمالی بنا، در جانب کوه، سنگ بزرگی است که به دو نیم شده است و به سنگ ذوالفقار معروف است. بر اساس باورهای محلی، زمانی که خرقه منسوب به پیامبر را از روی این سنگ به سمت [[قندهار]] حرکت دادند، سنگ از فراقش دو نیم شد.<ref>خامه‌یار، آثار منسوب به پیامبر خدا(ص) در افغانستان</ref>  


در دیوار شمالی بنا، در جانب کوه، سنگ بزرگی است که به دو نیم شده است و به سنگ ذوالفقار معروف است. بر اساس باورهای محلی، زمانی که خرقه منسوب به پیامبر را از روی این سنگ به سمت [[قندهار]] حرکت دادند، سنگ از فراقش دو نیم شد.<ref>خامه یار، آثار منسوب به پیامبر خدا(ص) در افغانستان</ref> همچنین گفته شده  زمانی که حاملان خرقه را در این مکان قرار دادند، [[حضرت علی(ع)]] را در خواب دیدند که شمشیر خود را در بالای سنگی که در پشت زیارتگاه است، قرار داد و [[نماز]] خواند. آنان از خواب بیدار شدند دیدند که سنگ مذکور دو نیم شده است.<ref>بختیاری، شیعیان افغانستان، ص۳۸۰-۳۸۱</ref>
برخی این زیارتگاه را نظرگاه [[امام علی(ع)]] می‌ دانند.<ref>خامه‌یار، آثار منسوب به پیامبر خدا(ص) در افغانستان</ref> گفته شده  زمانی که حاملان خرقه را در این مکان قرار دادند، [[حضرت علی(ع)]] را در خواب دیدند که شمشیر خود را در بالای سنگی که در پشت زیارتگاه است، قرار داد و [[نماز]] خواند. آنان از خواب بیدار شدند دیدند که سنگ مذکور دو نیم شده است.<ref>بختیاری، شیعیان افغانستان، ص۳۸۰-۳۸۱</ref>  


==مراسم برافراشتن علم سخی==
==مراسم برافراشتن علم سخی==
[[پرونده:Alam saqi.JPG|بندانگشتی|]]
[[پرونده:Alam saqi.JPG|بندانگشتی|]]
همه ساله در روز اول نوروز پرچمی را در این مکان به نام حضرت علی، جوانان اهل سنت و شیعه به اهتزاز درمی‌آورند و در این مراسم یک عالم شیعه و یک عالم سنی به نوبت سخنرانی می‌کنند.<ref>احمدی، «نوروز در افغانستان».</ref>
هر سال در [[روز نوروز]] پرچمی در این مکان به نام حضرت علی توسط اهل سنت و شیعه برافراشته می‌شود و در این مراسم یک عالم شیعه و یک عالم سنی به نوبت سخنرانی می‌کنند.<ref>احمدی، «نوروز در افغانستان».</ref>


افراد عالی‌رتبه دولتی هم در این مراسم شرکت می‌کنند و گزارشهای معمول دولتی را برای مردم بیان می‌کنند؛ این مراسم باشکوه خاص برگزار می‌شود و پرچم مذکور تا ۴۰ روز برافراشته می‌ماند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/03/16/1096528  خبرگزاری فارس، ««زیارت سخی» مکان مقدس شیعیان و اهل تسنن در کابل»]</ref>
افراد عالی‌رتبه دولتی هم در این مراسم شرکت می‌کنند. این مراسم باشکوه خاص برگزار می‌شود و پرچم مذکور تا ۴۰ روز برافراشته می‌ماند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/03/16/1096528  خبرگزاری فارس، ««زیارت سخی» مکان مقدس شیعیان و اهل تسنن در کابل»]</ref>


== بنا ==
== بنا ==
بنای نخستین این زیارتگاه را احمدخان ابدالی(۱۱۳۴–۱۱۸۶ق/۱۷۲۲–۱۷۷۳م) احداث کرد.<ref>[http://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/12/03/661089 روایت‌نگاری خبرنگار تسنیم از زیارتگاه معروف سخی در کابل]</ref> در سال ۱۱۸۷ق چاه آبی در نزدیکی زیارتگاه حفر و درختانی غرس کردند. در سال ۱۲۹۸ش حیات بیگم مادر امان الله خان تعمیر آن را آغاز کرد و در سال ۱۲۹۹ش به پایان برد<ref> وکیلی، تاریخ خرقه شریفه، ص۲۸</ref> و گنبد دیگری ساخت. آیت‌الله میر علی احمد حجت نیز چند گنبد کوچک دیگر به آن افزود.<ref>[http://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/12/03/661089 روایت‌نگاری خبرنگار تسنیم از زیارتگاه معروف سخی در کابل]</ref>
بنای نخستین این زیارتگاه را احمدخان ابدالی(۱۱۳۴–۱۱۸۶ق/۱۷۲۲–۱۷۷۳م) احداث کرد.<ref>[http://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/12/03/661089 روایت‌نگاری خبرنگار تسنیم از زیارتگاه معروف سخی در کابل]</ref> در سال ۱۱۸۷ق چاه آبی در نزدیکی زیارتگاه حفر و درختانی غرس شد. در سال ۱۲۹۸ش حیات بیگم مادر امان‌الله‌خان تعمیر آن را آغاز کرد و در سال ۱۲۹۹ش به پایان برد<ref> وکیلی، تاریخ خرقه شریفه، ص۲۸</ref> و گنبد دیگری ساخت. آیت‌الله میر علی‌احمد حجت نیز چند گنبد کوچک دیگر به آن افزود.<ref>[http://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/12/03/661089 روایت‌نگاری خبرنگار تسنیم از زیارتگاه معروف سخی در کابل]</ref>


آیت‌الله حجت در سال ۱۳۴۳ش در جنوب روضه سخی، [[مسجد|مسجدی]] بنا کرد.<ref>[http://af.farsnews.com/culture/news/13941228000201 زیارتگاه سخی در نوروز]</ref> در اطراف این زیارتگاه قبرستانی است که در آن قبور [[سید علی‌احمد حجت]]،<ref>آرامگاه‌های خاندان پیامبر(ص) در افغانستان، ص۱۰۰</ref> حیات بیگم مادر امان‌الله خان و [[سید ابوالحسن فاضل بهسودی]] قرار دارد.<ref>[http://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/12/03/661089 روایت‌نگاری خبرنگار تسنیم از زیارتگاه معروف سخی در کابل]</ref>
آیت‌الله حجت در سال ۱۳۴۳ش در جنوب روضه سخی، [[مسجد|مسجدی]] بنا کرد.<ref>[http://af.farsnews.com/culture/news/13941228000201 زیارتگاه سخی در نوروز]</ref> در اطراف این زیارتگاه قبرستانی است که در آن قبور [[سید علی‌احمد حجت]]،<ref>آرامگاه‌های خاندان پیامبر(ص) در افغانستان، ص۱۰۰</ref> حیات بیگم مادر امان‌الله خان و [[سید ابوالحسن فاضل بهسودی]] قرار دارد.<ref>[http://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/12/03/661089 روایت‌نگاری خبرنگار تسنیم از زیارتگاه معروف سخی در کابل]</ref>


==حملات تروریستی==
==حملات تروریستی==
[[داعش]] مسئولیت دو حمله تروریستی را در زیارت کارته سخی و مسیر آن به عهده گرفته است. اولین حمله در شب عاشورا، ۲۰مهر(میزان) ۱۳۹۵ش با حمله چند عضو داعش به افراد داخل این زیارتگاه اتفاق افتاد.<ref>[http://af.farsnews.com/allnews/news/13950720000592 خبرگزاری فارس، «۴۴ کشته و زخمی در حمله به زیارت سخی کابل»]</ref> دومین حمله نیز در مسیر این زیارت‌گاه در اولین روز فروردین(حمل) ۱۳۹۷ش با انفجار بمب در بین افرادی که برای شرکت در مراسم برافراشتن علم امام علی به سمت این زیارتگاه می‌رفتند، رخ داد.<ref>[https://etilaatroz.com/58723 سایت روزنامه اطلاعات روز، «نوروز خونین کابل»]</ref>
[[داعش]] مسئولیت دو حمله تروریستی را در زیارت کارته‌سخی و مسیر آن به عهده گرفته است. اولین حمله در شب عاشورا، ۲۰مهر(میزان) ۱۳۹۵ش با حمله چند عضو داعش به افراد داخل این زیارتگاه اتفاق افتاد.<ref>[http://af.farsnews.com/allnews/news/13950720000592 خبرگزاری فارس، «۴۴ کشته و زخمی در حمله به زیارت سخی کابل»]</ref> دومین حمله نیز در مسیر این زیارت‌گاه در اولین روز فروردین(حمل) ۱۳۹۷ش با انفجار بمب در بین افرادی که برای شرکت در مراسم برافراشتن علم امام علی به سمت این زیارتگاه می‌رفتند، رخ داد.<ref>[https://etilaatroz.com/58723 سایت روزنامه اطلاعات روز، «نوروز خونین کابل»]</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==