امام موسی صدر: تفاوت میان نسخه‌ها

'''امام موسی صدر''' <small>(زادهٔ [[۱۴ خرداد]] [[سال ۱۳۰۷ هجری شمسی|۱۳۰۷ش]] در [[قم]])</small>، از عالمان و اندیشمندان [[شیعه]] در عرصه فرهنگی و سیاسی است که پس از هجرت از [[ایران]] به [[لبنان]]، [[مجلس اعلای شیعیان لبنان]] و [[جنبش امل]] را تأسیس کرد و رهبری فکری و سیاسی [[شیعیان]] این کشور را عهده‌دار شد.

امام موسی صدر در سال ۱۳۳۵ شمسی، هنگامی که در [[نجف]] به سر می‌برد، با خانم پروین خلیلی، فرزند شیخ عزیزالله ازدواج کرد. حاصل این پیوند، دو پسر به نام‌های سید صدرالدین (متولد ۱۳۳۵) و سید حمیدالدین (متولد ۱۳۳۸) و دو دختر به نام‌های حورا (متولد ۱۳۴۱) و ملیحه (متولد ۱۳۵۰) بود.<ref>غلامرضا گلی زواره، مشعل درخشان دانش و اندیشه، تهیه‌کننده و ناشر: مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما، چاپ اول، ۱۳۹۰.</ref> امام موسی صدر در سال [[۱۳۴۴ش]] غزلی با عنوان «مهتاب» سروده و آن را به پروین خلیلی (همسرش) تقدیم کرده بود. نکته این غزل آن است که حروف اول مصرع‌های اول آن نام «پروین خلیلی» و حروف اول مصرع‌های دوم نام «موسی صدر» را می‌سازند.{{یادداشت|{{شعر|نستعلیق}}

[[پرونده:امام موسی صدر در کنار آیت الله خویی.jpg|بندانگشتی|300px|امام موسی صدر در کنار [[آیت الله خویی]]]]

سید موسی صدر دوره ابتدایی را در دبستان حیات قم گذراند و پس از آن وارد دبیرستان سنایی شهر قم شد و هم‌زمان با دورهٔ دبیرستان، به تحصیل علوم اسلامی در [[حوزه علمیه قم در دوره معاصر|حوزه علمیه قم]] مشغول شد.

او پس از اتمام سیکل و بخش مقدمات علوم حوزوی، در خرداد ۱۳۲۲ رسما به [[حوزه علمیه قم]] پیوست، و طی مدتی کوتاه، دروس دوره سطح را به پایان رسانید. وی از ابتدای بهار ۱۳۲۶ وارد مرحله [[درس خارج]] شد و تا سال ۱۳۳۲ به تحصیل و تدریس در حوزه علمیه قم ادامه داد.

 

دوستان اصلی هم بحث امام صدر را در قم، حضرات آیات [[سید موسی شبیری زنجانی]]، [[سید مهدی روحانی]]، [[شهید بهشتی]]، [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]] و [[ناصر مکارم شیرازی]]، و در نجف، پسرعمو، دوست صمیمی و هم بحث او آیت‌الله شهید [[سید محمد باقر صدر]] تشکیل می‌دادند. او همچنین با [[سید محمد علی موحد ابطحی]] رابطه صمیمانه‌ای داشت. {{مدرک}}

در سال ۱۳۳۲ش. پس ارتحال پدرش، برای ادامه تحصیلات حوزوی به نجف رفت و تا سال ۱۳۳۷ش. در آنجا ماند

امام صدر همچنین دروس [[فلسفه|فلسفی]] را نزد [[سید رضا صدر]] و  [[علامه طباطبایی]] در قم، و نزد [[شیخ صدرا بادکوبه‌ای]] در نجف فرا گرفت.

امام صدر در طول زندگی حوزوی خود شاگردان برجسته‌ای را تربیت کرده است. معروف‌ترین آنان [[یوسف صانعی]] از مراجع تقلید در [[ایران]] و شهید [[سید عباس موسوی]] دبیر کل سابق [[حزب‌الله لبنان]] در لبنان هستند.

امام صدر در سال ۱۳۲۹ به عنوان اولین دانشجوی روحانی در رشته «حقوق در اقتصاد» به دانشگاه تهران وارد شد و در سال ۱۳۳۲ از آن فارغ‌التحصیل گردید.<ref>[http://www.imam-sadr.com/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/tabid/120/ArticleId/4786/%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87.aspx پایگاه اطلاع رسانی امام موسی صدر.]</ref>

امام صدر قبل از عزیمت به [[نجف]]، از سوی [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] مسئولیت نظارت بر نشریه «انجمن تعلیمات دینی» را بر عهده گرفت. وی همزمان با تحصیل در [[حوزه علمیه نجف]]، به عضویت هیئت امناء جمعیت «منتدی النشر» درآمد، و پس از بازگشت به [[قم]] ضمن تاسیس و اداره یک مدرسه ملی، مسئولیت سردبیری مجله تازه تاسیس «مکتب اسلام» را عهده‌دار گردید. از مهمترین اقدامات امام صدر در آخرین سال اقامت در شهر قم، تدوین طرحی گسترده جهت اصلاح نظام آموزشی [[حوزه علمیه]] بود، که با همفکری شخصیت‌هایی مانند [[سید محمد حسینی بهشتی|دکتر بهشتی]]، [[مکارم شیرازی]] و برخی دیگر از بزرگان امروز صورت پذیرفت.

امام صدر تا پیش از هجرت به لبنان دو بار به این کشور سفر کرده و با [[سید عبدالحسین شرف‌الدین|سید شرف الدین عاملی]] دیدار نموده بود. سید شرف الدین به صراحت او را شایسته رهبری شیعیان لبنان خوانده و به فرزندانش در مورد او سفارش کرده بود.<ref>جعفریان، رسول، اطلس شیعه، ص۵۲۳.</ref> در اواخر سال ۱۳۳۸ و به دنبال توصیه‌های شخصیت‌هایی مانند [[بروجردی]]، حکیم و [[شیخ مرتضی آل یاسین]]، وصیت آیت‌الله سید عبدالحسین شرف‌الدین را پذیرفت و به عنوان جانشین وی، ایران را به سوی لبنان ترک نمود. اصلاح شئون اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی شیعیان آن روز لبنان از یک‌سو، و استفاده از ظرفیت‌های منحصر به فرد لبنان جهت نمایاندن چهره‌ای عاقل، عادل، انسان‌دوست و سازگار با زمان مکتب [[اهل بیت]] به جهان از سوی دیگر، اهداف اصلی این هجرت را تشکیل می‌داد.

[[پرونده:بازدید امام صدر از ویرانه های حمله رژیم صهیونیستی به جنوب لبنان.jpg|بندانگشتی|بازدید امام صدر از ویرانه‌های حمله رژیم صهیونیستی به جنوب لبنان]]

امام صدر با توجه به جغرافیای اجتماعی و سیاسی لبنان در منطقه و جهان، از همان بدو ورود فعالیت‌های خود را در سه حوزه موازی سازماندهی نمود:

یکی از برنامه‌های صدر حرکت به سوی بازسازی هویت و انسجام طایفه شیعه لبنان بود. امام صدر در زمستان ۱۳۳۹ش. و پس از تجدید سازمان جمعیت خیریه «البر و الاحسان»، با تنظیم برنامه‌ای ضربتی جهت تامین نیازهای مالی خانواده‌های بی‌بضاعت، ناهنجاری تکدی را به کلی از سطح شهر [[صور]] و اطراف آن برانداخت.

امام صدر در تابستان ۱۳۴۲ش. و طی سفری دو ماهه به کشورهای شمال آفریقا، طرحی نو جهت همفکری مراکز اسلامی‌ [[مصر]]، [[الجزایر]] و [[مغرب (کشور)|مغرب]] با [[حوزه علمیه لبنان|حوزه‌های علمیه شیعی لبنان]] در انداخت.

امام صدر در تابستان ۱۳۴۵ رسما از حکومت وقت درخواست نمود تا همانند دیگر طوائف آن کشور، مجلسی برای سازماندهی طایفه [[شیعه]] و پیگیری مسائل آن تاسیس گردد. [[مجلس اعلای شیعیان لبنان|مجلس اعلای اسلامی‌ شیعه]] که اولین بخش از برنامه درازمدت امام صدر به شمار می‌رفت، در اول خرداد ۱۳۴۸ تاسیس شد و خود او با اجماع آراء به ریاست آن انتخاب گردید.