پرش به محتوا

آیه خمس: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۹ بایت حذف‌شده ،  ‏۳۰ مهٔ ۲۰۱۷
جز
←‏واژگان مهم: تمیزکاری
جز (←‏واژگان مهم: تمیزکاری)
خط ۱۶: خط ۱۶:
==واژگان مهم==
==واژگان مهم==
===غنیمت===
===غنیمت===
واژه «غنم» و «غنیمت» به معنای رسیدن به در آمد از راه تجارت و یا صنعت و یا جنگ است، با توجه به فضای نزول [[آیه]] شریفه در این جا مقصود غنیمت جنگی است.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۹، ص۸۹</ref>
واژه «غنم» و «غنیمت» به معنای رسیدن به در آمد از راه تجارت و یا صنعت و یا جنگ است، با توجه به فضای نزول [[آیه]] شریفه در این جا مقصود غنیمت جنگی است.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۹، ص۸۹</ref>
راغب اصفهانی میگوید: «غَنَم» به دو فتحه- معنایش روشن و شناخته شده است، اما «غُنم» - به ضمه حرف اول و سکون حرف دوم- به معنای رسیدن و دست یافتن به فائده است، سپس در هر درآمدی که از راه جنگ و از ناحیه دشمنان و غیر آنان به دست آید به کار رفته است و آیه شریفه فوق نیز به همین معنا است.<ref>راغب اصفهانی، مفردات فی الفاظ القرآن، ص۶۱۵</ref>
راغب اصفهانی میگوید: «غَنَم» به دو فتحه- معنایش روشن و شناخته شده است، اما «غُنم» - به ضمه حرف اول و سکون حرف دوم- به معنای رسیدن و دست یافتن به فائده است، سپس در هر درآمدی که از راه جنگ و از ناحیه دشمنان و غیر آنان به دست آید به کار رفته است و آیه شریفه فوق نیز به همین معنا است.<ref>راغب اصفهانی، مفردات فی الفاظ القرآن، ص۶۱۵</ref>


کاربرد این معنای وسیع از «غُنم» در روایات پرشماری آمده است، به عنوان نمونه امیرالمؤمنین علی(ع) در نهج البلاغه می‌فرماید:
کاربرد این معنای وسیع از «غُنم» در روایات پرشماری آمده است، به عنوان نمونه امیرالمؤمنین علی(ع) در نهج البلاغه می‌فرماید:
خط ۲۳: خط ۲۳:
* خطبه ۱۲۰: مَن اَخَذَها لَحِقَ وَ غَنِمَ: کسی که به آئین خدا عمل کند به سر منزل مقصود می‌رسد و بهره می‌برد.
* خطبه ۱۲۰: مَن اَخَذَها لَحِقَ وَ غَنِمَ: کسی که به آئین خدا عمل کند به سر منزل مقصود می‌رسد و بهره می‌برد.
* نامه ۴۱: وَ اغتَنِم مَن استَقرَضَکَ فی حالِ غِناکَ: هر کس در حال بی‌نیازیت از تو قرضی بخواهد غنیمت شمار.
* نامه ۴۱: وَ اغتَنِم مَن استَقرَضَکَ فی حالِ غِناکَ: هر کس در حال بی‌نیازیت از تو قرضی بخواهد غنیمت شمار.
* نامه ۵۳ [[عهد نامه مالک اشتر]]: وَ لا تَکونَنَّ عَلَیهِم سَبُعاً ضارِیاً تَغتَنِمُ اَکلَهُم: در برابر مردم همچون حیوان درنده‌ای مباش که خوردن آنها را غنیمت و در آمدی برای خود فرض کنی.
* نامه ۵۳ [[عهدنامه مالک اشتر]]: وَ لا تَکونَنَّ عَلَیهِم سَبُعاً ضارِیاً تَغتَنِمُ اَکلَهُم: در برابر مردم همچون حیوان درنده‌ای مباش که خوردن آنها را غنیمت و در آمدی برای خود فرض کنی.
* کلمات قصار۳۳۱: ِانَّ اللَّهَ جَعَلَ الطّاعَةَ غَنیمَةَ الاَکیاس: خداوند اطاعت را غنیمت و بهره هوشمندان قرار داده است.
* کلمات قصار۳۳۱: ِانَّ اللَّهَ جَعَلَ الطّاعَةَ غَنیمَةَ الاَکیاس: خداوند اطاعت را غنیمت و بهره هوشمندان قرار داده است.


خط ۳۰: خط ۳۰:


===یتیم===
===یتیم===
«یتیم» به معنای انسانی است که در خردسالی‌اش پدرش مرده باشد، و می‌گویند که در همه انواع حیوانات یتیم آن حیوانی است که مادر خود را از دست داده باشد، تنها انسان است که یتیم بودنش از ناحیه پدر است.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۹، ص۸۹</ref><ref>طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص۱۲۴</ref>
«یتیم» به معنای انسانی است که در خردسالی‌اش پدرش مرده باشد، و می‌گویند که در همه انواع حیوانات یتیم آن حیوانی است که مادر خود را از دست داده باشد، تنها انسان است که یتیم بودنش از ناحیه پدر است.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۹، ص۸۹</ref><ref>طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص۱۲۴</ref>
===مسکین===
===مسکین===
مسکین مبالغه در سکون است که عبارت است از کسی که به نهایت سکون رسد و از حد آن تجاوز کند. ازاین رو مسکین به کسی گفته می‌شود که توانایی و تمکن مالی او ناچیز و محدود باشد به طوری که به دلیل بیماری، یا پیری، یا ضعف بدنی و یا مالی از تلاش در جهت توسعه معیشت خویش ناتوان و عاجز باشد.<ref>مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج ۵، ص۲۰۰</ref>
مسکین مبالغه در سکون است که عبارت است از کسی که به نهایت سکون رسد و از حد آن تجاوز کند. ازاین رو مسکین به کسی گفته می‌شود که توانایی و تمکن مالی او ناچیز و محدود باشد به طوری که به دلیل بیماری، یا پیری، یا ضعف بدنی و یا مالی از تلاش در جهت توسعه معیشت خویش ناتوان و عاجز باشد.<ref>مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج ۵، ص۲۰۰</ref>