مبطلات روزه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''مُبطِلات روزه''' یا مُفْطِرات رفتارهایی هستند که [[روزه]] را باطل می‌کنند. مهم‌ترین مفطرات خوردن و آشامیدن و رابطه جنسی هستند. دوری از بیشتر مبطلات واجب، ولی اجتناب از برخی مانند سفر، واجب نیست. برخی مفطرات در هر صورت باعث بطلان روزه هستند، اما بیشتر آن‌ها فقط در صورت عمدی بودن باعث روزه را باطل می‌کنند.

مبطلات روزه یا مفطرات، رفتارها و اعمالی هستند که انجام آن‎ها روزه را باطل می‌کند. اجتناب از برخی از این مبطلات [[واجب]] و انجام دادن آن‌ها در حال روزه حرام است. بیشتر [[فقیهان]] [[شیعه]] اجتناب از ۹ مبطل را واجب دانسته‌اند.

[[مسافر|مسافرت رفتن]](قبل از اذان ظهر)، دیدن خون حیض یا نفاس، جزو مفطرات هستند ولی اجتناب از آن‌ها واجب نیست. یعنی شخص روزه‌دار می‌تواند سفر کند <ref>یزدی، العروة الوثقی، ج۳، ص۶۲۴</ref> و نیز زنان اگر کاری کنند که حائض شوند مرتکب گناهی نشده‌اند.{{مدرک}}

به فتوای بیشتر [[فقیه|فقیهان]] شیعه اگر روزه‌دار دچار تشنگی شدید غیرقابل تحمل شود، می‌تواند به قدر ضرورت و رفع تشنگی آب بنوشد<ref> حکیم، مستمسک العروة الوثقی ج۸، ص۳۲۴؛ آملی، مصباح الهدی، ج۸، ص۱۴۰، خمینی، استفتاآت، ج۱، ص۳۲۱. </ref> ولی درباره وظیفه روزه‌دار پس از نوشیدن آب دو فتوا وجود دارد؛ برخی از فقها اگرچه نوشیدن آب را جایز دانسته‌اند ولی بر اساس فتوای آن‌ها روزه باطل می‌شود و با این حال روزه‌دار باید تا هنگام مغرب از مفطرات روزه دوری کند و قضای آن روز را نیز بگیرد.<ref>مانند:آملی، مصباح الهدی، ج۸، ص۱۴۰؛ حکیم، مستمسک العروة الوثقی ج۸، ص۳۲۴؛ سبزواری، مهذب الاحکام، ج۱۰، ص۱۳۲.</ref> در مقابل، تعدادی دیگر از فقیهان با وجود نوشیدن آب روزه را صحیح دانسته‌اند و در نتیجه نیازی به قضا نیست.<ref>شهید اول، الدروس الشرعیه، ج۱، ص۲۷۶؛ حلی، منتهی المطلب، ج۹، ص۱۳۹؛ شیخ بهایی، التعلیقة علی الرسالة الصومیه ص۴۹-۵۰؛ اردبیلی، مجمع الفائده، ج۵، ص۳۲۵-۳۲۶؛ حکیم، مصباح المنهاج، کتاب الصوم، ص۱۶۱؛ سبحانی، رساله توضیح المسائل، مساله ۱۲۵۶</ref>

[[جماع|جِماع]] یا آمیزش جنسی جزو مفطرات است و روزه‌ را باطل می‌کند هر چند آمیزش به انزال منجر نشود. آمیزش از قُبُل یا دُبُر (جلو یا پشت) تفاوتی ندارد و در این حکم تفاوتی بین زن و مرد نیست.<ref>یزدی، العروة الوثقی، ج۳، ص۵۴۳</ref> برخی از [[فقیهان]] شیعه معتقدند آمیزش موضوعیت ندارد و آنچه مفطر است [[جنابت]] است.<ref>خوئی، حاشیه بر العروة الوثقی، ج۳، ص۵۴۳</ref>

*آملی، محمد تقی، مصباح الهدی، نشر مؤلف، تهران، ۱۳۸۰ق.

*اردبیلی، احمد بن محمد، مجمع الفائدة و البرهان، موسسة النشر الاسلامی، قم، ۱۴۰۳ق.

*حکیم، سید محسن، مستمسک العروة الوثقی، موسسة دار التفسیر، قم، ۱۳۷۴ش.

*حکیم، سید محمدسعید، مصباح المنهاج کتاب الصوم، دار الهلال، قم، ۱۴۲۵ق.

*حلی (علامه)، حسن بن یوسف، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب،مجمع البحوث الاسلامیه، مشهد،‌۱۴۱۲ق.

*خمینی (امام)، سید روح‌الله، استفتاءات، دفتر نشر اسلامی، قم.

*خوئی، سید ابوالقاسم، در یزدی، العروة الوثقی مع التعلیقات، موسسه النشر الاسلامی، قم، ۱۴۱۹ق.

*سبزواری، سید عبدالاعلی، مهذب الاحکام،موسسة المنار، قم، ۱۴۱۳ق.

*سیستانی، سید علی، توضیح المسائل، نشر ارسلان، مشهد، ۱۳۸۶ش.

*شهید اول، محمد بن مکی، الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه، موسسه النشر الاسلامی، قم، ۱۴۱۷ق.

*شیخ بهایی، التعلیقه علی الرسالة الصومیة، موسسه عاشورا، قم، ۱۴۲۷ق.

*فاضل لنکرانی، محمد،‌توضیح المسائل، چاپ ۱۱۴، قم، ۱۴۲۶ق.

*کاشف الغطاء، محمدحسین، در یزدی، العروة الوثقی مع التعلیقات، موسسه النشر الاسلامی، قم، ۱۴۱۹ق.

*مکارم شیرازی، ناصر، توضیح المسائل، مدرسة الامام علی بن ابیطالب، قم، ۱۳۷۸ش.

*یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی مع التعلیقات، موسسه النشر الاسلامی، قم، ۱۴۱۹ق.

*یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی (مع تعلیقات الفاضل اللنکرانی، معلق: محمد فاضل موحدی لنکرانی، مرکز فقه الائمة الاطهار (علیهم السلام)، قم، ایران.