پرش به محتوا

مسجد ضرار: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ دسامبر ۲۰۱۶
جز
تمیزکاری
جز (تمیزکاری)
خط ۲: خط ۲:
'''مسجد ضِرار'''، بنایی که [[منافقان]] در [[مدینه]] ساختند و به دستور [[پیامبر(ص)]] ویران شد.
'''مسجد ضِرار'''، بنایی که [[منافقان]] در [[مدینه]] ساختند و به دستور [[پیامبر(ص)]] ویران شد.


بهانه سازندگان، عدم امکان حضور در [[مسجد قبا]] برای بیماران و گرفتاران در شب‌های بارانی و زمستانی و هوای سرد، به سبب دوری راه بود. پیامبر دستور داد این مسجد را – که طبق آیه ۱۰۷ [[سوره توبه]]، به ضرار معروف شد – ویران کنند و آتش بزنند. گفته می‌شود محرک اصلی ساخت این مسجد شخصی به نام ابوعامر بود.
این بنا با هدف تفرقه بین مؤمنان ساخته شده بود اما سازندگان آن ادعا می‌کردند که آن را برای بیماران و گرفتارانی ساخته‌اند که امکان حضور در [[مسجد قبا]] را ندارند . آیه ۱۰۷ [[سوره توبه]] در باره ساخت این مسجد نازل شده و نام ضرار از آن گرفته شده است.


==موقعیت جغرافیایی==
==موقعیت جغرافیایی==
خط ۱۴: خط ۱۴:
به گزارش واقدی [[ابو لبابه انصاری|ابولُبابة بن عبدالمُنذر]] با تهیه چوب، منافقان را در ساختن مسجد ضرار یاری کرد. <ref>واقدی، ج۳، ص۱۰۴۷</ref>
به گزارش واقدی [[ابو لبابه انصاری|ابولُبابة بن عبدالمُنذر]] با تهیه چوب، منافقان را در ساختن مسجد ضرار یاری کرد. <ref>واقدی، ج۳، ص۱۰۴۷</ref>


== انگیزه، هدف و ماجرای ساخت==
== اهداف ساخت==
بنابر آیه ۱۰۷ سوره توبه این مسجد با هدف تفرقه و اختلاف بین مؤمنان ساخته شده بود. همچنین قرار بود تا پایگاهی برای فعالیت‌های ابوعامر و منافقان علیه پیامبر باشد.<ref>سوره توبه: ۱۰۷.</ref> اما بانیان آن ادعا می‌کردند که این مسجد را برای بیماران و گرفتارانی ساخته‌اند که امکان حضور در مسجد قبا را ندارند.<ref>ابن هشام، ج۴، ص۱۷۳؛ طبری، تاریخ، ج۲، ص۱۱۰</ref>
بنابر آیه ۱۰۷ سوره توبه این مسجد با هدف تفرقه و اختلاف بین مؤمنان و پایگاهی علیه پیامبر(ص) ساخته شده بود.<ref>سوره توبه: ۱۰۷.</ref> اما بانیان آن ادعا می‌کردند که آن را برای بیماران و گرفتارانی ساخته‌اند که امکان حضور در مسجد قبا را ندارند.<ref>ابن هشام، ج۴، ص۱۷۳؛ طبری، تاریخ، ج۲، ص۱۱۰</ref>  


سازندگان مسجد گروهی از [[منافقان]] [[مدینه]] و  از [[قبیله بنی غنم بن عوف]] بودند که تصمیم گرفتند مسجدی بنا کنند تا در [[نماز جماعت]] [[مسجد قبا]] حاضر نشوند  انگیزه آنان از ساخت این مسجد [[حسادت]] به [[قبیله بنی عمرو بن عوف|قبیله بنی عمرو بن عَوف]] بود که در آغاز ورود پیامبر(ص) به مدینه، [[مسجد قبا]] را در این شهر بنا کرده بودند و پیامبر در آن نماز خوانده بود.<ref>ابن شبه، ج۱، ص۵۱ـ۵۲؛ بلاذری، ج۱، ص۳۲۹ـ۳۳۰؛ طوسی و طبرسی، ذیل توبه: ۱۰۷؛ حلبی، ج۳، ص۲۰۳</ref>  
همچنین بنابر آیه ۱۰۷ سوره توبه قرار بود این مسجد پایگاهی برای فعالیت‌های منافقان علیه پیامبر(ص) باشد.<ref>سوره توبه: ۱۰۷.</ref> ابوعامر برای هواداران خود در [[مدینه]] پیغام فرستاد که به زودی با لشکری از سوی [[هرقل]]، امپراتور روم، به مدینه خواهد آمد و پیامبر(ص) و یارانش را بیرون خواهد کرد. او از هوادارانش در مدینه  خواست، تا محلی را برای فعالیت‌های آیندۀ او آماده سازند و به جمع‌آوری سلاح و نیرو بپردازند.<ref>حلبی، ج۳، ص۲۰۳؛ حسنی، ص۶۳۸.</ref>  


ابوعامر برای هواداران خود در [[مدینه]] پیغام فرستاد که به زودی با لشکری از سوی [[هرقل]]، امپراتور روم، به مدینه خواهد آمد و پیامبر(ص) و یارانش را بیرون خواهد کرد. او از هوادارانش در مدینه  خواست، تا محلی را برای فعالیت‌های آیندۀ او آماده سازند و به جمع‌آوری سلاح و نیرو بپردازند.<ref>حلبی، ج۳، ص۲۰۳؛ حسنی، ص۶۳۸.</ref>  
=== انگیزه===
سازندگان مسجد گروهی از [[منافقان]] [[مدینه]] و  از [[قبیله بنی غنم بن عوف]] بودند که تصمیم گرفتند مسجدی بنا کنند تا در [[نماز جماعت]] [[مسجد قبا]] حاضر نشوند  انگیزه آنان از ساخت این مسجد [[حسادت]] به [[قبیله بنی عمرو بن عوف|قبیله بنی عمرو بن عَوف]] بود که در آغاز ورود پیامبر(ص) به مدینه، [[مسجد قبا]] را در این شهر بنا کرده بودند و پیامبر در آن [[نماز]] خوانده بود.<ref>ابن شبه، ج۱، ص۵۱ـ۵۲؛ بلاذری، ج۱، ص۳۲۹ـ۳۳۰؛ طوسی و طبرسی، ذیل توبه: ۱۰۷؛ حلبی، ج۳، ص۲۰۳</ref>  


==نزول آیه==
==نزول آیه==
خط ۲۶: خط ۲۷:
|سوره=۹|آیه=۱۰۷}}
|سوره=۹|آیه=۱۰۷}}


==تخریب مسجد==
==تخریب ==
پس از نزول آیه ۱۰۷ سوره توبه، پیامبر به [[مالک بن دخشم|مالک بن دُخْشُم]] و [[معن بن عدی|مَعْن بن عَدی]] (یا به برادر او [[عاصم بن عدی]] و به قولی دیگر، به گروهی از جمله [[وحشی]]، قاتل [[حمزه]]) امر فرمود تا این مسجد را ویران کنند و آتش بزنند و آنان نیز این بنا را با خاک یکسان کردند.<ref>واقدی، ج۳، ص۱۰۴۶؛ ابن هشام، ج۴، ص۱۷۳ـ۱۷۴؛ طبرسی، ذیل توبه: ۱۰۷؛ حلبی، ج۳، ص۲۰۲ـ۲۰۳</ref> مکان آن نیز، به دستور پیامبر، محل ریختن زباله و مردار شد.<ref>طبرسی، ذیل توبه: ۱۰۷؛ حلبی، ج۳، ص۲۰۳</ref>  
پس از نزول آیه ۱۰۷ سوره توبه، پیامبر به [[مالک بن دخشم|مالک بن دُخْشُم]] و [[معن بن عدی|مَعْن بن عَدی]] (یا به برادر او [[عاصم بن عدی]] و به قولی دیگر، به گروهی از جمله [[وحشی]]، قاتل [[حمزه]]) امر فرمود تا این مسجد را ویران کنند و آتش بزنند و آنان نیز این بنا را با خاک یکسان کردند.<ref>واقدی، ج۳، ص۱۰۴۶؛ ابن هشام، ج۴، ص۱۷۳ـ۱۷۴؛ طبرسی، ذیل توبه: ۱۰۷؛ حلبی، ج۳، ص۲۰۲ـ۲۰۳</ref> مکان آن نیز، به دستور پیامبر، محل ریختن زباله و مردار شد.<ref>طبرسی، ذیل توبه: ۱۰۷؛ حلبی، ج۳، ص۲۰۳</ref>