۱۶٬۵۸۷
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (←فایده اسباب نزول: تمیزکاری) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (ویرایش و تمیزکاری) |
||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
بر اساس دیدگاه برخی از مفسران اسباب نزول با شأن نزول متفاوت است. آنان شأن نزول را شامل همه حوادث و اشخاصی میدانند که قبل از نزول قرآن یا همزمان با نزول آن، آیه یا آیاتی از قرآن درباره آنها نازل شده و هچنین اشخاص یا حوادثی که پس از نزول قرآن، آیه یا آیاتی از قرآن بر آنها تطبیق شده است. اما سبب نزول را تنها پیشآمدهایی میدانند که در پی آن، آیه یا آیاتی نازل شده<ref>حجتی، اسباب نزول، ص۲۰؛ زرقانی، ج۱، ص۱۰۸.</ref> و در روایات مربوط به آنها، تصریح شده به اینکه «سبب نزول هذه الآیه کذا» یا اینکه بلا فاصله پس از طرح پرسش یا حادثهای عبارت «فنزلت الآیه» قید شده است.<ref> قطان، ص۸۵.</ref> البته در برخی از کتابهای تفسیری و علوم قرآنی شأن نزول با سبب نزول به یک معنا دانسته شده است. منشأ مرداف دانستن آن دو برخی از تفاسیر فارسی مانند کشف الاسرار میبدی و [[روض الجنان و روح الجنان|روض الجنان]] و نیز کاربرد «فنزلت...» در بسیاری از روایات اسباب نزول، معرفی شده است.{{مدرک}} | بر اساس دیدگاه برخی از مفسران اسباب نزول با شأن نزول متفاوت است. آنان شأن نزول را شامل همه حوادث و اشخاصی میدانند که قبل از نزول قرآن یا همزمان با نزول آن، آیه یا آیاتی از قرآن درباره آنها نازل شده و هچنین اشخاص یا حوادثی که پس از نزول قرآن، آیه یا آیاتی از قرآن بر آنها تطبیق شده است. اما سبب نزول را تنها پیشآمدهایی میدانند که در پی آن، آیه یا آیاتی نازل شده<ref>حجتی، اسباب نزول، ص۲۰؛ زرقانی، ج۱، ص۱۰۸.</ref> و در روایات مربوط به آنها، تصریح شده به اینکه «سبب نزول هذه الآیه کذا» یا اینکه بلا فاصله پس از طرح پرسش یا حادثهای عبارت «فنزلت الآیه» قید شده است.<ref> قطان، ص۸۵.</ref> البته در برخی از کتابهای تفسیری و علوم قرآنی شأن نزول با سبب نزول به یک معنا دانسته شده است. منشأ مرداف دانستن آن دو برخی از تفاسیر فارسی مانند کشف الاسرار میبدی و [[روض الجنان و روح الجنان|روض الجنان]] و نیز کاربرد «فنزلت...» در بسیاری از روایات اسباب نزول، معرفی شده است.{{مدرک}} | ||
== آیات دارای اسباب نزول== | == آیات دارای اسباب نزول و آیات فاقد آن== | ||
برخی از آیات و سورههای قرآن سبب نزول خاص دارند.<ref>حجتی، اسباب نزول، ص۲۰.</ref> این آیات و سورهها در پی حادثهای مهم یا پرسشهای [[صحابه]] از پیامبر و یا اوضاع و شرایط مسلمانان نازل میشده است.<ref>حجتی، اسباب نزول، ص۲۰.</ref> تعداد اسباب نزول را حدود ۴۶۰ حادثه دانستهاند.<ref>دراسة فی اسباب النزول، حسن حنفی، ص۱۳۶؛ به نقل حاجی میرزایی، اسباب نزول، در دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۱، ص۱۹۲.</ref> | برخی از آیات و سورههای قرآن سبب نزول خاص دارند.<ref>حجتی، اسباب نزول، ص۲۰.</ref> این آیات و سورهها در پی حادثهای مهم یا پرسشهای [[صحابه]] از پیامبر و یا اوضاع و شرایط مسلمانان نازل میشده است.<ref>حجتی، اسباب نزول، ص۲۰.</ref> تعداد اسباب نزول را حدود ۴۶۰ حادثه دانستهاند.<ref>دراسة فی اسباب النزول، حسن حنفی، ص۱۳۶؛ به نقل حاجی میرزایی، اسباب نزول، در دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۱، ص۱۹۲.</ref> | ||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
* آیات و سورههایی که شامل بسیاری از اخبار غیبی و ترسیم دورنمای [[عالم برزخ]]، و [[بهشت]] و [[دوزخ]]، و حالات روز [[قیامت]]، و گزارش احوال بهشتیان و دوزخیان و امثال آنها است.<ref>حجتی، اسباب نزول، ص۱۹-۲۰.</ref> | * آیات و سورههایی که شامل بسیاری از اخبار غیبی و ترسیم دورنمای [[عالم برزخ]]، و [[بهشت]] و [[دوزخ]]، و حالات روز [[قیامت]]، و گزارش احوال بهشتیان و دوزخیان و امثال آنها است.<ref>حجتی، اسباب نزول، ص۱۹-۲۰.</ref> | ||
== فایده اسباب نزول == | == فایده دانستن اسباب نزول == | ||
اصولیان برای روایات اسباب نزول اعتبار چندانی قائل نیستند و اعتبار آنها مانند اعتبار روایات تاریخی میدانند. از اینرو از نظر آنان غالبا فایدهای بر ذکر روایات اسباب نزول مترتب نیست.<ref>زرکشی، ج۱، ص۲۲؛ فخررازی، ج۲۸، ص۱۱۹. </ref> اما مفسران و محدثان بیشتر روایات اسباب نزول را معتبر دانسته و برای اسباب نزول فوایدی را ذکر کردهاند.<ref>زرکشی، ج۱، ص۲۲-۲۹.</ref> شناخت فلسفه نزول آیات، فهم درست قرآن و شناخت خاص و یا عام بودن سبب یا لفظ آیات<ref>سیوطی، الاتقان، ج۱، ص۲۹-۳۰ بنقل از حاجی میرزایی، اسباب نزول، ص۱۹۲.</ref> از فواید دانستن اسباب نزول معرفی شده است. واحدی، شناخت اسباب نزول و مسایل مربوط به آن را برای تفسیر دقیق قرآن، ضروری میداند.<ref> حاجی میرزایی، اسباب نزول، ص۱۹۳.</ref> | اصولیان برای روایات اسباب نزول اعتبار چندانی قائل نیستند و اعتبار آنها مانند اعتبار روایات تاریخی میدانند. از اینرو از نظر آنان غالبا فایدهای بر ذکر روایات اسباب نزول مترتب نیست.<ref>زرکشی، ج۱، ص۲۲؛ فخررازی، ج۲۸، ص۱۱۹. </ref> اما مفسران و محدثان بیشتر روایات اسباب نزول را معتبر دانسته و برای اسباب نزول فوایدی را ذکر کردهاند.<ref>زرکشی، ج۱، ص۲۲-۲۹.</ref> شناخت فلسفه نزول آیات، فهم درست قرآن و شناخت خاص و یا عام بودن سبب یا لفظ آیات<ref>سیوطی، الاتقان، ج۱، ص۲۹-۳۰ بنقل از حاجی میرزایی، اسباب نزول، ص۱۹۲.</ref> از فواید دانستن اسباب نزول معرفی شده است. واحدی، شناخت اسباب نزول و مسایل مربوط به آن را برای تفسیر دقیق قرآن، ضروری میداند.<ref> حاجی میرزایی، اسباب نزول، ص۱۹۳.</ref> | ||
بسیاری از مفسران شیعی با دیدگاه اصولی(در قاعده عدم تداخل اسباب، عموم لفظ را معتبر میدانستند نه خصوص سبب را <ref>بجنوردی، ج۳، ص۱۸۱-۲۱۷.</ref>) با اسباب نزول مواجه گردیدهاند. از این رو در مواردی روایات رسیده از طرق اهل سنت بالغ بر چندین هزار روایت است اما از طرق شیعه چند صد روایت بیشتر در دست نیست.<ref> طباطبایی قرآن در اسلام، ص۱۷۳.</ref> | |||
بسیاری از مفسران شیعی با دیدگاه اصولی(در قاعده عدم تداخل اسباب، عموم لفظ را معتبر میدانستند نه خصوص سبب را <ref>بجنوردی، ج۳، ص۱۸۱-۲۱۷.</ref>) با اسباب نزول مواجه گردیدهاند. از این رو در مواردی روایات رسیده از طرق اهل سنت بالغ بر چندین هزار روایت است اما از طرق شیعه چند | |||
== علم اسباب نزول== | == علم اسباب نزول== | ||
علم اسباب نزول، دانشی است که از اوضاع، شراط، زمان و مکان نزول آیات و سورههای قرآنی و زمینهها و داستانهای مربوط به آن بحث میکند.<ref>حاجی خلیفه، ج۱، ص۷۶.</ref> مسائل این علم را مجموعه روایات شأن نزول و اسباب نزول تشکیل میدهند. فایده این علم را فهم آسانتر و درستتر آیات قرآنی دانستهاند. | علم اسباب نزول، دانشی است که از اوضاع، شراط، زمان و مکان نزول آیات و سورههای قرآنی و زمینهها و داستانهای مربوط به آن بحث میکند.<ref>حاجی خلیفه، ج۱، ص۷۶.</ref> مسائل این علم را مجموعه روایات شأن نزول و اسباب نزول تشکیل میدهند. فایده این علم را فهم آسانتر و درستتر آیات قرآنی دانستهاند. |
ویرایش