کاربر ناشناس
اسباب نزول: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Mgolpayegani جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{تفسیر}} | {{تفسیر}} | ||
'''اَسْبابِ نُزول''' اموری‌اند که یک یا چند [[آیه]] یا [[سوره]]ای برای | '''اَسْبابِ نُزول''' اموری‌اند که یک یا چند [[آیه]] یا [[سوره]]ای برای آنها نازل شده است. این امور در زمان [[نبوت]] [[پیامبر(ص)]] روی داده‌اند. | ||
== معنای لغوی == | == معنای لغوی == | ||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
کلمه «سبب و اسباب» در [[قرآن کریم]]، طبق برخی از مفاهیم یادشده به کار رفته است: | کلمه «سبب و اسباب» در [[قرآن کریم]]، طبق برخی از مفاهیم یادشده به کار رفته است: | ||
# به معنای رسن و ریسمان و هر چیزی که می‌توان به وسیله آن به چیزی دست یافت، در [[آیه]] {{متن قرآن|«مَن کانَ یظُنُّ أَن لَّن ینصُرَ‌هُ اللَّهُ فِی الدُّنْیا وَالْآخِرَ‌ةِ فَلْیمْدُدْ بِسَبَبٍ إِلَی السَّمَاءِ ثُمَّ لْیقْطَعْ فَلْینظُرْ هَلْ یذْهِبَنَّ کیدُهُ مَا یغِیظُ»|ترجمه= اگر کسی چنین می‌پندارد که خداوند متعال، پیامبرش را در دنیا و آخرت هرگز یاری نخواهد کرد پس ریسمانی به سوی آسمان بکشد و آن را به سقف آسمان ببندد، آنگاه آنقدر آن را بکشد تا از هم گسسته گردد و خفه شود و بمیرد. پس او باید | # به معنای رسن و ریسمان و هر چیزی که می‌توان به وسیله آن به چیزی دست یافت، در [[آیه]] {{متن قرآن|«مَن کانَ یظُنُّ أَن لَّن ینصُرَ‌هُ اللَّهُ فِی الدُّنْیا وَالْآخِرَ‌ةِ فَلْیمْدُدْ بِسَبَبٍ إِلَی السَّمَاءِ ثُمَّ لْیقْطَعْ فَلْینظُرْ هَلْ یذْهِبَنَّ کیدُهُ مَا یغِیظُ»|ترجمه= اگر کسی چنین می‌پندارد که خداوند متعال، پیامبرش را در دنیا و آخرت هرگز یاری نخواهد کرد پس ریسمانی به سوی آسمان بکشد و آن را به سقف آسمان ببندد، آنگاه آنقدر آن را بکشد تا از هم گسسته گردد و خفه شود و بمیرد. پس او باید بیاندیشد که آیا حیله و چاره او می‌تواند غیظش را فرو نشاند [یعنی اگر او از کینه خفه گردد و بمیرد، خدا هم پیامبرش را یاری خواهد داد]|سوره=۲۲|آیه=۱۵}} | ||
# وسیله و ابزار و یا طریق و راه در آیه {{متن قرآن|«وَآتَینَاهُ مِن کلِّ شَیءٍ سَبَبًا»|ترجمه= ما به ذی القرنین هر وسیله‌ای را که بتواند از رهگذر آن به مراد خویش برسد اعطاء کردیم (و یا درباره هر چیزی، راه و ناحیه‌ای را به او نشان دادیم)|سوره=۱۸|آیه=۸۴}} | # وسیله و ابزار و یا طریق و راه در آیه {{متن قرآن|«وَآتَینَاهُ مِن کلِّ شَیءٍ سَبَبًا»|ترجمه= ما به ذی القرنین هر وسیله‌ای را که بتواند از رهگذر آن به مراد خویش برسد اعطاء کردیم (و یا درباره هر چیزی، راه و ناحیه‌ای را به او نشان دادیم)|سوره=۱۸|آیه=۸۴}} | ||
# پیوند و خویشاوندی در آیه {{متن قرآن|«إِذْ تَبَرَّ‌أَ الَّذِینَ اتُّبِعُوا مِنَ الَّذِینَ اتَّبَعُوا وَرَ‌أَوُا الْعَذَابَ وَتَقَطَّعَتْ بِهِمُ الْأَسْبَابُ»|ترجمه= آنگاه که رهبران و رؤساء از پیروان خود اظهار تنفر و بیزاری می‌کنند، و همه آنان - اعم از تابع و متبوع - عذاب خدای متعال را شهود می‌نمایند، و رابطه و پیوندها میان آنها از هم گسسته می‌گردد، (یا اسباب نجات از آنها گسیخته می‌شود...)|سوره=۲|آیه=۱۶۶}} | # پیوند و خویشاوندی در آیه {{متن قرآن|«إِذْ تَبَرَّ‌أَ الَّذِینَ اتُّبِعُوا مِنَ الَّذِینَ اتَّبَعُوا وَرَ‌أَوُا الْعَذَابَ وَتَقَطَّعَتْ بِهِمُ الْأَسْبَابُ»|ترجمه= آنگاه که رهبران و رؤساء از پیروان خود اظهار تنفر و بیزاری می‌کنند، و همه آنان - اعم از تابع و متبوع - عذاب خدای متعال را شهود می‌نمایند، و رابطه و پیوندها میان آنها از هم گسسته می‌گردد، (یا اسباب نجات از آنها گسیخته می‌شود...)|سوره=۲|آیه=۱۶۶}} | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
=== آیات و سور دارای اسباب نزول خاصّ === | === آیات و سور دارای اسباب نزول خاصّ === | ||
برخی از آیات قرآن کریم دارای سبب نزول خاصی است، و این آیات و سور در پی آن سبب نازل شده که آن سبب و علت نیز همزمان با نزول [[وحی]] روی داده است. این بخش از آیات و سور عبارت از همان بخشی است که معمولاً در کتب تفسیر و یا در کتابهای مستقلی راجع به «اسباب النزول» از آنها گفتگو می‌شود. | برخی از آیات قرآن کریم دارای سبب نزول خاصی است، و این آیات و سور در پی آن سبب نازل شده که آن سبب و علت نیز همزمان با نزول [[وحی]] روی داده است. این بخش از آیات و سور عبارت از همان بخشی است که معمولاً در کتب تفسیر و یا در کتابهای مستقلی راجع به «اسباب النزول» از آنها گفتگو می‌شود. | ||
بنابراین ما می‌توانیم درباره معنی اصطلاحی اسباب النزول بگوئیم: عبارت از اموری است که یک و یا چند آیه و یا سوره‌ای در پی آنها و به خاطر آنها نازل شده است، و این امور در زمان نبوت پیامبر(ص) روی داده است.<ref>[[سیدمحمدباقر حجتی|حجتی]]، اسباب نزول، ص۲۰.</ref> | بنابراین ما می‌توانیم درباره معنی اصطلاحی اسباب النزول بگوئیم: عبارت از اموری است که یک و یا چند آیه و یا سوره‌ای در پی آنها و به خاطر آنها نازل شده است، و این امور در زمان نبوت پیامبر (ص) روی داده است.<ref>[[سیدمحمدباقر حجتی|حجتی]]، اسباب نزول، ص۲۰.</ref> | ||
به عبارت دیگر: | به عبارت دیگر: | ||
# حادثه‌ای - که نسبتاً مهم و جالب و یا سخت خطرناک و یا زشت بود - روی می‌داد. | # حادثه‌ای - که نسبتاً مهم و جالب و یا سخت خطرناک و یا زشت بود - روی می‌داد. | ||
# و یا مردم سؤالاتی را با رسول اکرم(ص) در میان می‌گذاشتند. | # و یا مردم سؤالاتی را با رسول اکرم(ص) در میان می‌گذاشتند. | ||
# و یا اوضاع و شرایطی برای مسلمین پدید می‌آمد که باید موضع‌گیری | # و یا اوضاع و شرایطی برای مسلمین پدید می‌آمد که باید موضع‌گیری آنها در برابر این اوضاع و شرائط، مشخص می‌شد. | ||
و در نتیجه به دنبال این امور، آیات و یا احیاناً سوره‌هایی نازل می‌شد. این آیات و سوره‌ها مطالبی را درباره آن حادثه و یا در جهت پاسخ به سؤالات مردم و یا تعیین موضع مسلمین بیان می‌کرد، و بالاخره نزول این آیات و سور از این گونه امور ریشه می‌گرفت.<ref>[[سیدمحمدباقر حجتی|حجتی]]، اسباب نزول، ص۲۰.</ref> | و در نتیجه به دنبال این امور، آیات و یا احیاناً سوره‌هایی نازل می‌شد. این آیات و سوره‌ها مطالبی را درباره آن حادثه و یا در جهت پاسخ به سؤالات مردم و یا تعیین موضع مسلمین بیان می‌کرد، و بالاخره نزول این آیات و سور از این گونه امور ریشه می‌گرفت.<ref>[[سیدمحمدباقر حجتی|حجتی]]، اسباب نزول، ص۲۰.</ref> | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
# شناخت خاص و یا عام بودن سبب یا لفظ آیات | # شناخت خاص و یا عام بودن سبب یا لفظ آیات | ||
واحدی، شناخت اسباب نزول و مسایل مربوط به آن را برای تفسیر دقیق قرآن کریم، ضروری می‌داند.<ref>اسباب النزول، ص۳؛ به نقل حاجی میرزایی، اسباب نزول، ص۱۹۳.</ref> | واحدی، شناخت اسباب نزول و مسایل مربوط به آن را برای تفسیر دقیق قرآن کریم، ضروری می‌داند.<ref>اسباب النزول، ص۳؛ به نقل حاجی میرزایی، اسباب نزول، ص۱۹۳.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس۲}} | {{پانویس۲}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
* [[سیدمحمدباقر حجتی|حجتی، سیدمحمدباقر]]، اسباب نزول، [[تهران]]: وزارت ارشاد اسلامی اداره کل، انتشارات و تبلیغات، زمستان ۱۳۶۵ش. | * [[سیدمحمدباقر حجتی|حجتی، سیدمحمدباقر]]، اسباب نزول، [[تهران]]: وزارت ارشاد اسلامی اداره کل، انتشارات و تبلیغات، زمستان ۱۳۶۵ش. | ||