سوره قمر: تفاوت میان نسخه‌ها

این [[سوره]] را به این دلیل '''قَمَر''' (ماه) نامیده‌اند که [[آیه]] نخست آن، از [[معجزه]] [[شق القمر]] (شکافتن‌شدن ماه) یاد می‌کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۳، ص۶.</ref> نام دیگر این سوره، '''اقتربت''' یا '''اقتربت الساعة''' است که از آیه اول گرفته شده است. در بعضی از [[حدیث|روایات]] آمده که این سوره در [[تورات]] «مُبیَضَّة»{{یادداشت|از ریشه بیاض به معنای سفیدی و روشنی.}} نام دارد.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص۱۲۵۳.</ref>

سوره قمر ۵۵ [[آیه]]، ۳۴۲ کلمه و ۱۴۷۰ حرف دارد. این سوره از نظر حجمی جزو سوره‌های [[مفصلات|مُفَصَّلات]] (دارای آیات کوتاه و متعدد) و در حدود نیم [[حزب (قرآن)|حزب]] قرآن است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص۱۲۵۳.</ref>

آیات سوره قمر به جز دو آيه آخر (كه پرهیزکاران را وعده [[بهشت]] و حضور نزد خداوند می‌دهد) همگی مربوط به انذار و تهديدند. در اين سوره نخست به معجزه [[شق القمر]] اشاره شده است که [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] آن را به سبب درخواست مردم انجام داد؛ اما همان‌ها او را [[سحر و جادو|ساحر]] خواندند و [[نبوت|نبوتش]] را تكذيب کردند؛ چنان‌که از هواهاى نفسانى پيروى كردند، با اينكه خبرهاى تكان دهنده‌اى از اخبار روز [[قیامت|قيامت]] و از داستان‌هاى امت‌های گذشته به گوششان خورده بود. سپس خداوند برخی از این داستان‌ها را با عتاب بیان می‌کند و به داستان قوم [[نوح]]، [[عاد]]، [[ثمود]]، [[قوم لوط]]، و دودمان [[فرعون]]، و عذاب‌هاى دردناكى می‌پردازد كه به سبب تكذيب [[پیامبران|پيامبران]] بر سر آنان آمد. در ادامه آمده است قوم پيامبر اسلام نزد خدا عزيزتر از آنان نيستند، و اینان هم مانند آنان نمی‌توانند خدا را عاجز سازند.<ref>طباطبایی، الميزان، ج‌۱۹، ص۸۹</ref>

* '''وَلَقَدْ يَسَّرْ‌نَا الْقُرْ‌آنَ لِلذِّكْرِ‌ فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ‌''' (آیه ۱۷، ۲۲، ۳۲ و ۴۰)

در [[تفسیر قرآن|تفسیر]] این آیه آمده است منظور از آسان کردن [[قرآن]] این است که [[خدا|خداوند]] به گونه‌ای آن را بیان کرده که فهم مطالب برای عام و خاص مردم آسان است و هر یک به اندازه فهم خود چیزی از آن می‌فهمد.<ref>طباطبایی، المیزان، ترجمه، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۱۱۳.</ref> در واقع انذارها و بشارت‌هایش صریح و گویا، داستان‌هایش واقعی و پرمحتوا، دلیل‌هایش قوی و محکم و منطقش متین است و آنچه برای تأثیرگذاشتن نیاز است در سخن قرآن جمع است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۳، ص۳۵.</ref>

در کتاب [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|مجمع البیان]] از [[پیامبر(ص)]] نقل شده است كسى كه سوره قمر را یک روز در میان قرائت کند، در حالی وارد [[قیامت]] می‌شود که صورتش مانند شب چهارده می‌درخشد و هر کس آن را هر شب قرائت کند بهتر است و در قیامت در حالی می‌آید که چهره‌اش از سفیدی می‌درخشد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ج۹، ص۳۰۷</ref> همچنین [[عبدالله بن عباس|ابن عباس]] از پیامبر(ص) نقل می‌کند: قاری سوره قمر در کتاب آسمانی [[تورات]] سپیدرو نامیده شده و در روزی که چهره‌ها سپید یا سیاه می‌شود، چهره قاری آن سپید و نورانی است.<ref>سیوطی،‌ جامع الصغیر، ج۲، ص۲۳۴.</ref> از [[امام صادق(ع)]] نیز روایت شده است هر کس سوره قمر را قرائت کند، خداوند او را در حالی از قبرش خارج می‌کند که بر مَرکَبی از مرکب‌های [[بهشت|بهشتی]] سوار شده است.<ref>شیخ صدوق، ثواب الاعمال، ص۱۱۶.</ref>

در [[تفسیر قرآن|تفسیر]] [[البرهان فی تفسیر القرآن|برهان]] برای قرائت این سوره خواصی چون محبوب شدن و آبرومند شدن نزد مردم و آسان شدن کارهای سخت ذکر شده است.<ref> بحرانی، تفسیرالبرهان، ج۵، ص۲۱۳</ref>

* دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، به کوشش بهاء الدین خرمشاهی، تهران، دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش.

* طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه سید محمدباقر موسوى همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ مدرسين حوزه علميه قم‏، چ۵، ۱۳۷۴ش.

* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ترجمه: بیستونی، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۹۰ش.