Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۲۴۴
ویرایش
حاکم شرع: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←محدوده اختیار حاکم شرع: افزودن دو بخشِ حاکمان شرع چه کسانی هستند؟ و ادله حاکمیت شرعی فقیهان که قبلا حذف شده بود.
P.motahari (بحث | مشارکتها) جز (←منابع: حذف منابع اضافی و افزودن یک منبع) |
P.motahari (بحث | مشارکتها) جز (←محدوده اختیار حاکم شرع: افزودن دو بخشِ حاکمان شرع چه کسانی هستند؟ و ادله حاکمیت شرعی فقیهان که قبلا حذف شده بود.) |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
==وجوب حاکمیت شرع== | ==وجوب حاکمیت شرع== | ||
فقیهان معتقدند [[مرجع تقلید|فقیه جامع‌الشرایط]] علاوه بر صدور [[فتوا]] به‌عنوان مرجع تقلید، وظیفه صدور [[حکم]] به عنوان حاکم شرع را نیز دارد.<ref>نگاه کنید به کاشف الغطاء، النور الساطع، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۳۸۹- ۳۹۵؛ رحمان ستایش، رسائل فی ولایة الفقیه، ۱۴۲۵ق، کل کتاب.</ref> برعهده‌گرفتن حاکمیت شرعی، [[واجب کفایی]] است.<ref>نگاه کنید به [[شهید ثانی]]، الروضة البهیة، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۳۶؛ قمی، فقه‌الصادق، ۱۴۱۲ق، ج۱۶، ص۱۶۹؛ قمی، الدلائل، ۱۴۲۳ق، ج۴، ص۳۵۷-۳۵۶.</ref> به‌فتوای فقیهان تبعیت از حکم حاکم شرع، [[واجب]] است.<ref>صدر، الفتاوی الواضحة، ۱۴۰۳ق، ص۶۳۲.</ref> | فقیهان معتقدند [[مرجع تقلید|فقیه جامع‌الشرایط]] علاوه بر صدور [[فتوا]] به‌عنوان مرجع تقلید، وظیفه صدور [[حکم]] به عنوان حاکم شرع را نیز دارد.<ref>نگاه کنید به کاشف الغطاء، النور الساطع، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۳۸۹- ۳۹۵؛ رحمان ستایش، رسائل فی ولایة الفقیه، ۱۴۲۵ق، کل کتاب.</ref> برعهده‌گرفتن حاکمیت شرعی، [[واجب کفایی]] است.<ref>نگاه کنید به [[شهید ثانی]]، الروضة البهیة، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۳۶؛ قمی، فقه‌الصادق، ۱۴۱۲ق، ج۱۶، ص۱۶۹؛ قمی، الدلائل، ۱۴۲۳ق، ج۴، ص۳۵۷-۳۵۶.</ref> به‌فتوای فقیهان تبعیت از حکم حاکم شرع، [[واجب]] است.<ref>صدر، الفتاوی الواضحة، ۱۴۰۳ق، ص۶۳۲.</ref> | ||
== حاکمان شرع چه کسانی هستند؟ == | |||
برخی از فقیهان حاکم شرع را به دو دسته تقسیم می‌کنند: کسی که خداوند به‌صورت مستقیم و از طریق وحی، او را به‌عنوان حاکم شرع تعیین کرده است؛ و کسی که به‌صورت غیرمستقیم حاکم شرع می‌شود. دسته نخست [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و [[امامان شیعه|ائمه اطهار(ع)]] را شامل می‌شود.<ref>کاشف الغطاء، النور الساطع، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۳۷۰- ۳۷۲؛ حیدری، ولایة الفقیه، تأریخها و مبانیها، ۱۴۲۴ق، ص۱۹۲.</ref> دسته دوم کسانی را دربرمی‌گیرد که توسط [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و [[امامان شیعه|ائمه اطهار(ع)]] به‌عنوان حاکم شرع تعیین می‌شوند.<ref>کاشف الغطاء، النور الساطع، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۳۷۵- ۳۷۷؛ حیدری، ولایة الفقیه، تأریخها و مبانیها، ۱۴۲۴ق، ص۱۹۳.</ref> | |||
فقیهان جزو دسته اخیرند. براساس [[حدیث|روایات]]، [[چهارده معصوم|معصومان]] اینان را برای سرپرستی امور مردم بعد از [[غیبت کبرا|غیبت کبری]] معرفی کرده‌اند.<ref>کاشف الغطاء، النور الساطع، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۳۴۱؛ حیدری، ولایة الفقیه، تأریخها و مبانیها، ۱۴۲۴ق، ص۱۹۲.</ref> | |||
== ادله حاکمیت شرعی فقیهان == | |||
در کتاب‌های [[فقه|فقهی]] ادله مختلفی برای اثبات این مسئله مطرح شده است که در زمان غیبت، [[مرجع تقلید]] به‌عنوان نائب امام، حاکم شرع است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به حکیم، نهج الفقاهة، قم، ص۲۹۹-۳۰۳.</ref> | |||
ادله روایی این مسئله روایاتی است که درخصوص علما بیان شده است. از آن میان روایاتی است که علما را وارثان انبیاء.<ref>کاشف الغطاء، النور الساطع، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۳۵۰؛ بحرانی، الحدائق الناظره، ۱۴۰۵ق، ج۱۳، ص۵۶۴؛ رحمان ستایش، رسائل فی ولایة الفقیه، ۱۴۲۵ق، ص۱۱۶.</ref> یا امینان پیامبر<ref>کاشف الغطاء، النور الساطع، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۳۵۴؛ بحرانی، الحدائق الناظره، ۱۴۰۵ق، ج۱۳، ص۵۶۶؛ رحمان ستایش، رسائل فی ولایة الفقیه، ۱۴۲۵ق، ص۱۱۸.</ref> یا جانشینان او<ref>کاشف الغطاء، النور الساطع، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۳۵۵؛ بحرانی، الحدائق الناظره، ۱۴۰۵ق، ج۱۳، ص۵۶۶؛ رحمان ستایش، رسائل فی ولایة الفقیه، ۱۴۲۵ق، ص۱۱۸.</ref> معرفی می‌کنند. | |||
دلیل دیگر فقیهان، [[عقل]] است. به‌باور اینان همان عقلی که به لزوم نصب [[امام]] توسط خداوند برای حفظ بلاد و نظم امور دینی و دنیایی بندگان حکم می‌کند، همچنین حکم می‌کند که لازم است امام در زمان غیبتش جانشین داشته باشد.<ref>کاشف الغطاء، النور الساطع، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۳۴۳؛ حیدری، ولایة الفقیه، تأریخها و مبانیها، ۱۴۲۴ق، ص۲۲۱.</ref> | |||
برخی از فقیهان برای اثبات حاکمیت شرعیِ فقیهان، به [[اجماع]] هم استناد کرده‌اند.<ref>گاه کنید به بحرانی، الحدائق الناظره، ۱۴۰۵ق، ج۱۳، ص۵۶۳؛ کاشف الغطاء، النور الساطع،۱۳۸۱ق، ج۱، ص۳۴۸؛ رحمان ستایش، رسائل فی ولایةالفقیه، ۱۴۲۵ق، ص۱۱۵؛ حیدری، ولایة الفقیه، تأریخها و مبانیها، ۱۴۲۴ق، ص۲۲۰.</ref> | |||
== محدوده اختیار حاکم شرع == | == محدوده اختیار حاکم شرع == | ||