۱۷٬۰۴۰
ویرایش
مسجدالاقصی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
افزایش مطلب
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (تمیزکاری) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (افزایش مطلب) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:قبه الصخره.jpg|بندانگشتی|نمایی از مسجد الاقصی و [[قبةالصخره]]]] | [[پرونده:قبه الصخره.jpg|بندانگشتی|نمایی از مسجد الاقصی و [[قبةالصخره]]]] | ||
'''مسجد الاقصی'''، از [[مسجد|مساجد]] اسلامی در شهر [[بیت‌المقدس]] و نخستین [[قبله]] مسلمانان است. بنابر برخی روایات، [[پیامبر اکرم(ص)]] از آنجا به [[معراج]] رفت. قرآن در [[سوره اسراء]] به هنگام ذکر معراج از آن یاد کرده است. | '''مسجد الاقصی'''، از [[مسجد|مساجد]] اسلامی در شهر [[بیت‌المقدس]] و نخستین [[قبله]] مسلمانان است. بنابر برخی روایات، [[پیامبر اکرم(ص)]] از آنجا به [[معراج]] رفت. قرآن در [[سوره اسراء]] به هنگام ذکر معراج از آن یاد کرده است. | ||
==نامگذاری | ==موقعیت و نامگذاری== | ||
{{جعبه نقل قول|عنوان =| نقل‌قول = {{متن قرآن|سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَ‌یٰ بِعَبْدِهِ لَیلًا مِّنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَ‌امِ إِلَی الْمَسْجِدِ الْأَقْصَی الَّذِی بَارَ‌کنَا حَوْلَهُ لِنُرِ‌یهُ مِنْ آیاتِنَا ۚ إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ﴿۱﴾|ترجمه= منزّه است آن [خدایی] که بنده‌اش را شبانگاهی از [[مسجد الحرام]] به سوی [[مسجد الاقصی]]-که پیرامون آن را [[برکت]] داده‌ایم- سیر داد، تا از نشانه‌های خود به او بنمایانیم، که او همان شنوای بیناست﴿۱﴾|سوره=۱۷|آیه=۱}}|تاریخ بایگانی| منبع = [[سوره اسراء|اسراء]]، آیه۱.| تراز =چپ | عرض = ۱۸۰px| اندازه خط = ۱۳px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = }} | {{جعبه نقل قول|عنوان =| نقل‌قول = {{متن قرآن|سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَ‌یٰ بِعَبْدِهِ لَیلًا مِّنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَ‌امِ إِلَی الْمَسْجِدِ الْأَقْصَی الَّذِی بَارَ‌کنَا حَوْلَهُ لِنُرِ‌یهُ مِنْ آیاتِنَا ۚ إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ﴿۱﴾|ترجمه= منزّه است آن [خدایی] که بنده‌اش را شبانگاهی از [[مسجد الحرام]] به سوی [[مسجد الاقصی]]-که پیرامون آن را [[برکت]] داده‌ایم- سیر داد، تا از نشانه‌های خود به او بنمایانیم، که او همان شنوای بیناست﴿۱﴾|سوره=۱۷|آیه=۱}}|تاریخ بایگانی| منبع = [[سوره اسراء|اسراء]]، آیه۱.| تراز =چپ | عرض = ۱۸۰px| اندازه خط = ۱۳px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = }} | ||
مسجد الاقصی به معنای دورترین مسجد، مسجد مشهور بیت المقدس در کشور فلسطین است{{مدرک}} این مسجد در جنوب شرقی قدس فاصله ۵۰۰ متری [[مسجد صخره]]، قرار دارد<ref>حمیدی، تارخ اورشلیم، ص۱۸۳.</ref> درباره نامگذاری آن گفته‌اند که مسافتش تا [[مکه]] و مسجدالحرام، محل استقرار پیامبر و مسلمانان، مورد توجه بوده است.<ref> علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۲، ص۷؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۶، ص۶۱۱.</ref> | مسجد الاقصی به معنای دورترین مسجد، مسجد مشهور بیت المقدس در کشور فلسطین است{{مدرک}} این مسجد در جنوب شرقی قدس فاصله ۵۰۰ متری [[مسجد صخره]]، قرار دارد<ref>حمیدی، تارخ اورشلیم، ص۱۸۳.</ref> درباره نامگذاری آن گفته‌اند که مسافتش تا [[مکه]] و مسجدالحرام، محل استقرار پیامبر و مسلمانان، مورد توجه بوده است.<ref> علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۲، ص۷؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۶، ص۶۱۱.</ref> | ||
برخی با استناد به روایات نبوی که در آنها برای اشاره به مسجد الاقصی از بیت المقدس و مسجد بیت المقدس استفاده شده، گفته‌اند در صدر اسلام، برای اشاره به این مسجد از بیت المقدس و مسجد بیت المقدس استفاده می‌شده است{{مدرک}} و از دوره عبدالملک بن مروان به بعد مسجد الاقصی بر ساختمان مسجد نامیده شده است.<ref> تاریخ مجموعه مسجد الاقصی، ص۱۰.</ref> پیش از این منظور از مسجد الاقصی که در قرآن هم به کار رفته، محوطه وسیعی بوده که شامل مسجد صخره، رواق‌ها و... می‌شده است.<ref> تاریخ مجموعه مسجد الاقصی، ص۷.</ref> از این‌رو علامه طباطبایی در المیزان منظور از مسجد الاقصی را که در آیه نخست سوره اسراء به آن اشاره شده، بیت‌المقدس دانسته است که حضرت داود و سلیمان آن را بنا کرده‌اند.<ref> علامه طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۶.</ref> | |||
== فضیلت == | == فضیلت == | ||
مسجد الاقصی نزد مسلمانان، مسیحیان و یهودیان محترم است.{{مدرک}} پیامبر از این مکان به [[معراج]] رفته<ref> سوره اسراء، آیه۱.</ref> و مسجدالاقصی تا پیش از [[تغییر قبله|تغییر قبله مسلمانان]] در سال دوم قمری، نخستین [[قبله]] مسلمانان بوده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۳۱.</ref> برخی شیعیان ایرانی در قدیم به‌ویژه در دوره قاجار و پهلوی، به هنگام سفر حج، اماکن مذهبی بیت المقدس از جمله مسجد الاقصی را زیارت می‌کرده‌اند.<ref>برای نمونه نک: جعفریان، ص۲۳۰.</ref> | مسجد الاقصی نزد مسلمانان، مسیحیان و یهودیان محترم است.{{مدرک}} پیامبر از این مکان به [[معراج]] رفته<ref> سوره اسراء، آیه۱.</ref> و مسجدالاقصی تا پیش از [[تغییر قبله|تغییر قبله مسلمانان]] در سال دوم قمری، نخستین [[قبله]] مسلمانان بوده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۳۱.</ref> برخی شیعیان ایرانی در قدیم به‌ویژه در دوره قاجار و پهلوی، به هنگام سفر حج، اماکن مذهبی بیت المقدس از جمله مسجد الاقصی را زیارت می‌کرده‌اند.<ref>برای نمونه نک: جعفریان، ص۲۳۰.</ref> | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۵: | ||
بر اساس روایات دیگر مسجد الاقصی در کنار مسجد الحرام و مسجد النبی از مساجد سه‌گانه بافضیلت است.<ref>بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۹۸.</ref> و در روایتی نمازگزاردن یک نماز در این مساجد برابر با هزار نماز در دیگر مساجد است.<ref> تفسیر منسوب به امام حسن عسکری، ۱۴۰۹ق، ص۶۶۱.</ref> | بر اساس روایات دیگر مسجد الاقصی در کنار مسجد الحرام و مسجد النبی از مساجد سه‌گانه بافضیلت است.<ref>بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۹۸.</ref> و در روایتی نمازگزاردن یک نماز در این مساجد برابر با هزار نماز در دیگر مساجد است.<ref> تفسیر منسوب به امام حسن عسکری، ۱۴۰۹ق، ص۶۶۱.</ref> | ||
== تاریخچه == | == تاریخچه== | ||
بنا بر اسنادی که از قرن نخست قمری بر جای مانده، بنای مسجدالاقصی در دوره ولید بن عبدالملک در سال ۹۶ق انجام شده است.<ref> نگاه کنید به: تاریخ مجموعه مسجد الاقصی، ص۱۰.</ref> گفته شده که ساخت بنا در دوره [[عبدالملک بن مروان]] خلیفه اموی (۲۶-۸۶ق) در سال ۸۴ق آغاز شده بود و در دوره ولید پایان یافته است.{{مدرک}} [[عبدالله بن زبیر]] از موسم [[حج]] برای تبلیغ علیه عبدالملک بن مروان و بیعت گرفتن از حاجیان برای خود سود می‌جست و در خطبه‌هایش در [[روز عرفه]] و ایام [[منا]] در [[مکه]]، با یاد‌کردن از لعنت پیامبر بر حَکم بن عاص، جد عبدالملک، و دودمانش، شامیان را به خود متمایل می‌کرد.<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج۱، ص۳۵۶؛ البدایة و النهایه، ج۸، ص۲۸۰.</ref> عبدالملک شامیان را از رفتن به حج بازداشت و با فتوای یکی از عالمان درباری، آنان را به حج در بیت المقدس و طواف پیرامون صخره مسجدالاقصی واداشت.<ref>تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۶۱؛ البدایة و النهایه، ج۸، ص۲۸۰؛ حیاة الحیوان، ج۲، ص۵۸.</ref> | |||
گفته شده نخستین بار حضرت داوود در محل مسجد الاقصی، معبدی احداث کرد و حضرت سلیمان آن را تکمیل نمود و در آن زمان به معبد اورشلیم، معبد ایلیاء، و بقعه ایلیاء خوانده می‌شده است. و قبل از فتح آن توسط مسلمانان در محل مسجد الاقصی کلیسایی به نام حضرت مریم وجود داشت که به وسیله امپراطور روم شرقی بنا شده بود.{{مدرک}} | گفته شده نخستین بار حضرت داوود در محل مسجد الاقصی، معبدی احداث کرد و حضرت سلیمان آن را تکمیل نمود و در آن زمان به معبد اورشلیم، معبد ایلیاء، و بقعه ایلیاء خوانده می‌شده است. و قبل از فتح آن توسط مسلمانان در محل مسجد الاقصی کلیسایی به نام حضرت مریم وجود داشت که به وسیله امپراطور روم شرقی بنا شده بود.{{مدرک}} | ||
=== بازسازی و تعمیر=== | |||
ساختمان مسجد الاقصی در دوره‌های مختلف تعمیر و بازسازی شده است.عباسیان، فاطمیان، ایوبیان و عثمانیان از جمله حکومت‌هایی هستند که به تعمیر و بازسازی مسجد الاقصی پرداخته‌اند. در دروه عباسیان ساختمان مسجد بر اثر زلزله تخریب شده است. منصور دوانیقی<ref>حمیدی، تاریخ اورشلیم، ص۱۸۳.</ref> و مهدی عباسی از خلفای عباسی ساختمان مسجد را تعمیر و بازسازی کرده‌اند.{{مدرک}} همچنین بنا به کتیبه‌ای، به دستور الظاهر لاعزاز دین الله از خلفای عباسی در سال ۴۲۶ق بر فراز مسجد الاقصی گنبدی ساخته شد و به دستور المستنصر لدین الله نیز در سال ۴۵۸ق ایوان شمالی مسجد بازسازی شد. | |||
صلیبی‌ها در سال ۱۰۹۹م برابر با ۵۸۳ق که بیت المقدس را تصرف کردند، در قسمتی از محل مسجد الاقصی، کلیسا ساختند و قسمت دیگر آن را به عنوان استراحتگاهی برای سواران و انبار ذخایر خود قرار دادند. ولی [[صلاح الدین ایوبی]] بیت المقدس را از آنها باز پس گرفت و [[محراب]] مسجد را تجدید بنا نمود و گنبد آن را کاشی‌کاری کرد و منبر چوبی معروف خود را در آن قرار داد.<ref>حمیدی، تاریخ اورشلیم، ص۱۸۳.</ref> | صلیبی‌ها در سال ۱۰۹۹م برابر با ۵۸۳ق که بیت المقدس را تصرف کردند، در قسمتی از محل مسجد الاقصی، کلیسا ساختند و قسمت دیگر آن را به عنوان استراحتگاهی برای سواران و انبار ذخایر خود قرار دادند. ولی [[صلاح الدین ایوبی]] بیت المقدس را از آنها باز پس گرفت و [[محراب]] مسجد را تجدید بنا نمود و گنبد آن را کاشی‌کاری کرد و منبر چوبی معروف خود را در آن قرار داد.<ref>حمیدی، تاریخ اورشلیم، ص۱۸۳.</ref> | ||