ربیبه: تفاوت میان نسخه‌ها

ربیبه در لغت به معنای دختر تربیت شده است. ربیبه در اصطلاح [[فقه|فقهی]] به دختری گفته می‌شود که از شوهر دیگر زن باشد.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۹۸۱م، ج۲۹، ص۳۴۹.</ref> به دلیل آن‌که دختر در دامان شوهر مادرِ خود تربیت می‌یابد او را ربیبه می‌گویند.<ref>قرشی‌بنایی، قاموس قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۳، ص۴۵؛ طوسی، التبیان، داراحیاءالتراث العربی، ج۳، ص۱۵۷ و ۱۵۸.</ref> ربیبه تنها به دختر زن گفته نمی‌شود بلکه اگر نوه آن زن یا دختر [[رضاع|رضاعی]] او نیز باشد ربیبه است. همچنین نیاز نیست دختر از شوهر قبلی زن باشد بلکه می‌تواند آن دختر از شوهر بعدی آن زن باشد. در این صورت آن دختر برای شوهر قبلی‌ زن حکم ربیبه دارد.<ref>علامه حلی، تذكرة الفقهاء، تهران، المكتبة المرتضویة لاحیاء الآثار، بی‌تا، ج۲، ص۶۳۰.</ref>

از اصطلاح [[فقه|فقهی]] ربیبه در باب [[نکاح]] سخن گفته شده است.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۹ش، ج۴، ص۵۸.</ref> در منابع فقهی ربییه [[محارم|محرم]] شوهر زن است و شوهر حق ازدواج با دختر زن را ندارد. [[مجتهد|فقها]] [[حرمت ابدی ازدواج]] با ربیبه را به [[آمیزش|همبستر شدن]] شوهر با مادر ربیبه مشروط کرده‌اند. تفاوتی در نوع [[ازدواج]] شوهر با مادر ربیبه نیست می‌تواند ازدواج دائم باشد یا [[ازدواج موقت]]. بر همین اساس، ناپدری ربیبه در صورتی محرم ربیبه است که با مادر ربیبه ارتباط جنسی داشته باشد.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۹۸۱م، ج۲۹، ص۳۴۹؛ رساله توضیح المسائل مراجع، بخش نکاح، مسئله۲۳۸۷.</ref>

بر اساس دیدگاه برخی از [[مجتهد|فقها]] ربیبه از ناپدری خود و ناپدری از ربیبه [[ارث]] نمی‌برد.<ref>[http://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=37968&mid=250488 مکارم شیرازی، استفتائات؛ «ارث ربیبه».]</ref>

بر اساس نظرات [[مجتهد|فقها]]، دختری که به فرزندخواندگی پذیرفته می‌شود، در حکم ربیبه نیست و از محارم شوهرزن نمی‌باشد. برهمین اساس ازدواج با او جایز است.{{مدرک}}

در [[۱۳۹۲هجری خورشیدی|سال ۱۳۹۲ش]] طرحی برای ممنوعیت [[ازدواج]] سرپرست با فرزندخوانده در راستای قانون حمایت از کودکان بی‌سرپرست در مجلس شورای اسلامی [[ایران]] ارائه شد که پس از تصویب به دلیل مغایرت با شرع توسط [[شورای نگهبان]] تعدیل شد. بر اساس این مصوبه ازدواج سرپرست با فرزندخوانده در صورت صلاحدید دادگاه جایز شمرده شد.<ref>[http://www.isna.ir/news/93042212692/تلاش-دولت-برای-جلوگیری-از-ازدواج-سرپرست-با-فرزندخوانده «تلاش دولت برای جلوگیری از ازدواج سرپرست با فرزندخوانده»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ انتشار: ۲۲-۰۴-۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید:۱۸-۰۵-۱۳۹۶ش.]</ref>  

این مصوبه که در تبصره ماده ۲۶ قانون حمایت از کودکان بی‌سرپرست جای گرفت مخالفت‌های زیادی را از سوی جامعه‌شناسان، حقوق‌دانان و فعالان حقوق کودکان به دنبال داشت.<ref> [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/01/06/321964/ازدواج-فرزند-خوانده-با-سرپرست-ماده-ای-جنجالی-و-مخالفت-های-فراوان «ازدواج فرزند خوانده با سرپرست؛ ماده‌ای جنجالی و مخالفت‌های فراوان»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ انتشار: ۰۶-۰۱-۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: تاریخ بازدید: ۱۸-۰۵-۱۳۹۶ش.]</ref> در سال ۱۳۹۶ش مقامات دولتی از طرح حذف این تبصره و بازگشت به قانون گذشته که در آن مسئله ازدواج سرپرست با فرزندخوانده مسکوت بود، خبر دادند.<ref>[http://www.salamatnews.com/news/216204/رفع-ایراد-ازدواج-فرزندخوانده-با-سرپرست «رفع ایراد ازدواج فرزندخوانده با سرپرست»، پایگاه خبری سلامت‌نیوز.]</ref>   

از سوی دیگر برخی از [[مجتهد|فقها]] مانند [[آیت الله مکارم]] ازدواج با فرزندخوانده را به سبب آنکه بیشتر اوقات به مصلحت فرزندخوانده نیست جایز ندانسته‌اند.<ref>[http://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=976&mid=249984 مکارم شیرازی، استفتائات-«حکم ازدواج فرزند خوانده با سرپرست».]</ref> همچنین برخی با استناد به [[آیه محارم]] و توسعه مفهومی دلیل حرمت ازدواج با ربیبه(تربیت در دامن شوهر زن) ازدواج با فرزندخوانده را [[حرام]] دانسته‌اند.<ref>میرداماد نجف‌آبادی/ جواهری، «بررسی مشروعت ازدواج فرزندپذیر با فرزندخوانده با نگاه به آیات قرآن کریم»، ص۱۴.</ref>

* شریعتی‌نسب، صادق، «محرمیت در فرزندخواندگی»، تحقیقات حقوقی، ۱۳۹۳ش، ش۶۶، ص۲۳۷.

*[http://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=37968&mid=250488 مکارم شیرازی، ناصر، استفتائات؛ «ارث ربیبه»، پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی، تاریخ بازدید: ۱۷-۰۵-۱۳۹۶ش.]

*[http://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=۲۱&lid=۰&catid=۹۷۶&mid=۲۴۹۹۸۴ مکارم شیرازی، ناصر، استفتائات-«حکم ازدواج فرزند خوانده با سرپرست» پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی، تاریخ بازدید: ۱۷-۰۵-۱۳۹۶ش.]

*[http://www.salamatnews.com/news/216204/رفع-ایراد-ازدواج-فرزندخوانده-با-سرپرست «رفع ایراد ازدواج فرزندخوانده با سرپرست»، پایگاه خبری سلامت‌نیوز، تاریخ انتشار: ۳۱-۰۳-۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۱۸-۰۵-۱۳۹۶ش.]

*[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1192360/%EF%AE%94%EF%BA%B4%EF%BA%98%EF%BA%AE%D9%87-%EF%BA%B7%EF%BB%A8%EF%BA%8E%EF%BA%B3%EF%AF%BD-%EF%BB%97%EF%AF%BF%EF%BA%AA-%C2%AB%D8%AF%EF%BA%A7%EF%BB%A0%EF%BA%98%EF%BB%A2-%D8%A8%D9%87%D9%86-%C2%BB-%D8%AF%D8%B1-%EF%BA%A3%EF%AE%91%EF%BB%A2-%EF%BA%A3%EF%BA%AE%EF%BB%A3%EF%BA%96-%D8%B1%EF%BA%91%EF%AF%BF%EF%BA%92%EF%BB%AA-%D8%AF%D8%B1-%EF%BA%A3%EF%AE%91%EF%BB%A2-%EF%BA%A3%EF%BA%AE%EF%BB%A3%EF%BA%96-%D8%B1%EF%BA%91%EF%AF%BF%EF%BA%92%EF%BB%AA?q=%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%A8%D9%87&score=24.399998&rownumber=1 ﮔﺴﺘﺮه ﺷﻨﺎﺳﯽ ﻗﯿﺪ «دﺧﻠﺘﻢ بهن » در ﺣﮑﻢ ﺣﺮﻣﺖ رﺑﯿﺒﻪ در ﺣﮑﻢ ﺣﺮﻣﺖ رﺑﯿﺒﻪ]