تغییر قبله: تفاوت میان نسخه‌ها

درباره پیشینه قبله روایات و نظرات مختلفی در دست است. بنابر برخی روایات، کعبه در زمان [[حضرت آدم (ع) ]] قبله بود.<ref>. الکافی، ج۴، ص۱۹۹؛ نهج البلاغه، خطبه ۱۹۲.</ref>  [[حضرت ابراهیم]] (ع)کعبه را بازسازی کرد (بقره، ۱۲۷)<ref>. تفسیر قمی، ج۱، ص۶۲.</ref> و [[حضرت موسی(ع)]] برای نجات [[مسجدالاقصی]] از [[شرک]] و انحراف، به امر خداوند، بیت المقدس را قبله  قرار داد.<ref>. تاریخ ابن خلدون، ج۱، ص۴۸۳.</ref>

 

بنابر روایات، قبله رسمی مسلمانان تا دو سال پس از هجرت بیت المقدس بود.<ref>اخبار مکه، ج۲، ص۳۱.</ref> کعبه در آن هنگام، به صورت بتخانه‌ای درآمده بود و نماز گزاردن به سوی آن، شبهه احترام به بت‌ها را برمی‌انگیخت.<ref>نک: الکشاف، ج۱، ص۲۰۰.</ref>به گفته برخی دیگر، پیامبر(ص) پیش از هجرت، در صورت امکان، میان دو قبله جمع می‌کرد و در صورت عدم امکان جمع، به سوی [[مسجد الاقصی]] نماز می‌گزارد.<ref>. الاحتجاج، ج۱، ص۴۳.</ref> پس از هجرت، جمع میان دو قبله به سبب موقعیت جغرافیایی، ممکن نبود و بدین رو بیت المقدس تنها قبله پیامبر(ص) و مسلمانان بود.<ref>عیون الاثر، ج۱، ص۲۶۸.</ref>بنابر برخی روایات دیگر، مسلمانان در مکه مختار بودند به هر سویی نماز بگزارند اما پیامبر(ص)خود، بیت المقدس را برگزید.<ref>طوسی، التبیان، ج1، ص424؛ طبرسی، مجمع البیان، ج2، ص6.</ref>

 

روایاتی حاکی از آن است که تا پیش از هجرت، کعبه قبله بوده است.<ref>. الکشاف، ج۱، ص۲۰۰؛ تفسیر قرطبی، ج۲، ص۱۵۰.</ref> لازمه این سخن، تغییر دو مرحله‌ای قبله، یعنی از کعبه به بیت المقدس و از بیت المقدس به کعبه است.

 

برخی منابع تفسیری، با توجه به آیه ۱۱۵ سوره بقره: «وَ لِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَ الْمَغْرِبُ فَأَینَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللهِ» از [[تخییر]] پیامبر(ص) و مسلمانان میان دو قبله سخن گفته‌اند.<ref>. روض الجنان، ج۲، ص۲۰۲.</ref> آنان در تأیید نظر خویش، به عدم مخالفت صریح رسول خدا(ص) با کار [[براء بن معرور]] در سفری به مکه پیش از هجرت استناد می‌کنند که به سوی کعبه نماز گزارد.<ref>. السیرة النبویه، ج۱، ص۴۳۹۴۴۰.</ref> در برابر، بعضی آیه یاد شده را درباره نافله‌های در حال سفر می‌دانند.<ref>. مجمع البیان، ج۱، ص۴۲۱.</ref>